Nghena endzeni

Hundzela eka leswi nga endzeni

Leswi Se “Mi Tivaka Xikwembu”—Xana Mi Fanele Mi Endla Yini?

Leswi Se “Mi Tivaka Xikwembu”—Xana Mi Fanele Mi Endla Yini?

‘Mi tiva Xikwembu.’—GAL. 4:9.

1. Ha yini muhahisi a tirhisa nxaxamelo loko a kambela xihaha-mpfhuka a nga si xi hahisa?

VAHAHISI va swihaha-mpfhuka va swi kambela hi vukheta va nga si swi fambisa, va kambela nxaxamelo wa swilo swo tlula 30. Loko va nga swi kambeli hinkwaswo swilo swoleswo va nga si swi hahisa, swi nga endleka va nga xi xiyi xiphiqo lexi nga vangaka khombo ro chavisa. Xana wa swi tiva leswaku i muhahisi wa njhani loyi ngopfu-ngopfu a khutaziwaka ku kambela swilo swoleswo hinkwaswo nkarhi hinkwawo? I muhahisi la nga ni ntokoto swinene! Muhahisi la nga ni ntokoto a nga ha titwa a enerisekile ivi a nga kambeli nchumu wun’wana ni wun’wana eka swilo sweswo.

2. Vakreste va fanele va kambela yini?

2 Ku fana ni muhahisi la khathalaka hi vuhlayiseki, u nga tirhisa nxaxamelo wo karhi leswaku u tiyiseka leswaku ripfumelo ra wena ri ta tshama ri tiyile ni le minkarhini yo tika. Ku nga khathariseki leswaku wa ha ku khuvuriwa kumbe se u ni malembe yo tala u tirhela Xikwembu, i swa nkoka ku tshama u ri karhi u kambela ndlela leyi ripfumelo ra wena ri enteke ha yona swin’we ni ku tinyiketela ka wena eka Yehovha Xikwembu. Loko wo tsandzeka ku ri kambela nkarhi na nkarhi ni hi ku hiseka, ndzingo wo tika evuton’wini wu nga ku endla u lahlekeriwa hi vuxaka bya wena na Yehovha. Bibele ya hi tsundzuxa: “Loyi a ehleketaka leswaku u yimile a a tivonele leswaku a nga wi.”—1 Kor. 10:12.

3. Vakreste va le Galatiya a va fanele va endla yini?

3 Vakreste va le Galatiya a va fanele va kambela ndlela leyi ripfumelo ra vona ri enteke ha yona va tlhela va tlangela ntshunxeko wa vona wa moya. Hikwalaho ka gandzelo ra yena, Yesu u va pfulele ndlela lava kombisaka ripfumelo eka yena leswaku va ta tiva Xikwembu hi ndlela leyintshwa—a va ta va vana va Xikwembu! (Gal. 4:9) Leswaku va tshama va ri ni vuxaka byolebyo lebyikulu, Vagalatiya a va fanele va fularhela tidyondzo ta vanhu lava hlayisaka mikhuva ya Vayuda, lava a va va sindzisa ku hlayisa Nawu wa Muxe. Phela, Vamatiko lava nga  yimbangiki lava a va ri emavandlheni a va nga si tshama va va ehansi ka Nawu! Vayuda ni Vamatiko a va fanele va endla nhluvuko hi tlhelo ra moya. Leswi a swi katsa ku twisisa leswaku Xikwembu a xi nga ha lavi leswaku vanhu va landzela Nawu wa Muxe.

MAGOZA YO SUNGULA YO TIVA XIKWEMBU

4, 5. Pawulo u nyike Vagalatiya ndzayo yihi, naswona i ya nkoka eka hina hi ndlela yihi?

4 Ndzayo ya muapostola Pawulo leyi a yi ya eka Vagalatiya a yi tsariwe hi xikongomelo lexi: ku sivela Vakreste va ntiyiso enkarhini wihi na wihi leswaku va nga fularheli ntiyiso wa le Bibeleni kutani va tlhelela eka swilo leswi a va swi siye endzhaku. Yehovha u huhutele muapostola loyi leswaku a khutaza lava a va ri emavandlheni ya le Galatiya swin’we ni vagandzeri hinkwavo va Yena leswaku va tshama va tshembekile.

5 Hinkwerhu ka hina hi fanele hi tsundzuka ndlela leyi hi ntshunxiweke ha yona evuhlongeni bya moya kutani hi va Timbhoni ta Yehovha. Anakanya hi swivutiso leswi swimbirhi: Xana wa ha ma tsundzuka magoza lawa u ma tekeke leswaku u fanelekela ku khuvuriwa? Xana wa ha yi tsundzuka ndlela leyi u xi tiveke ha yona Xikwembu ni ndlela leyi xi ku tiveke ha yona xisweswo u titwa u ri ni ntshunxeko wa xiviri wa moya?

6. I nxaxamelo wihi lowu hi nga ta wu kambisisa?

6 Hinkwerhu hi teke magoza ya kaye. Magoza wolawo, lama fanaka ni nxaxamelo wa swilo swa moya leswi faneleke swi kamberiwa, ma hlamuseriwe eka bokisi leri nge  “Magoza Lawa Hi Ma Tekeke Leswaku Hi Ta Khuvuriwa Naswona Hi Ya eMahlweni Hi Endla Nhluvuko.” Ku tshama hi ri karhi hi titsundzuxa magoza lawa ya kaye swi ta hi tiyisa leswaku hi lwisana ni ku languta endzhaku eka swilo swa misava. Tanihi leswi muhahisi wa swihaha-mpfhuka la nga ni ntokoto ni vuxiya-xiya a yaka emahlweni a swi hahisa hi ndlela leyi sirhelelekeke hi ku rhanga a kambela nxaxamelo wa yena, na wena u ta pfuneka leswaku u ya emahlweni u tirha hi ku tshembeka hi ku kambela nxaxamelo wa swilo swa moya.

LAVA TIVIWAKA HI XIKWEMBU VA YA EMAHLWENI VA KULA HI TLHELO RA MOYA

7. Hi fanele hi landzelela ntila wihi, naswona ha yini?

7 Nxaxamelo wa swilo leswi muhahisi wa xihaha-mpfhuka a faneleke a swi kambela wu n’wi tsundzuxa leswaku ku ni swilo leswi a faneleke a swi kambela hi vukheta a nga si hahisa xihaha-mpfhuka. Na hina hi nga tshamela ku tikambela hi tlhela hi kambela ni nhluvuko wa hina ku sukela loko hi khuvuriwile. Pawulo u tsalele Timotiya a ku: “Tshama u namarhele ntila wa marito lama nga ni rihanyo lawa u ma tweke eka mina hi ripfumelo ni rirhandzu leswi nga mayelana na Kreste Yesu.” (2 Tim. 1:13) “Marito [wolawo] lama nga ni rihanyo” ma kumeka eRitweni ra Xikwembu. (1 Tim. 6:3) Tanihi leswi xifaniso lexi mpfampfarhutiweke xi nga hi pfunaka ku vona leswaku nchumu wo karhi wu languteka njhani, ‘ntila wa ntiyiso’ wu hi pfuna ku twisisa ni ku landzela leswi Yehovha a swi languteleke eka hina. Hikwalaho sweswi a hi kambisiseni magoza lawa hi ma tekeke loko hi nga si khuvuriwa hi ta vona leswaku hi wu landzelela ku fikela kwihi ntila wa ntiyiso.

8, 9. (a) Ha yini hi fanele hi ya emahlweni hi kula evutivini ni le ripfumelweni? (b) Kombisa nkoka wa ku kula hi tlhelo ra moya nileswaku ha yini ku tshama ku ya emahlweni.

8 Nchumu wo sungula eka nxaxamelo wa hina i ku nghenisa vutivi. Endzhaku ka sweswo hi nga va ni ripfumelo. Kambe hi fanele hi ya emahlweni hi nghenisa vutivi ni ku tiyisa ripfumelo ra hina. (2 Tes. 1:3) Ku kula swi katsa ku endla ku cinca hi ku landzelana. “Ku kula” swi vula ku engetela, ku ndlandlamuxa. Hikwalaho, endzhaku ka loko hi khuvuriwile hi fanele hi ya emahlweni hi endla nhluvuko hi tlhelo ra moya leswaku hi nga yimi ndhawu yin’we.

Murhi wu ya emahlweni wu kula. Ni Vakreste va fanele va endla tano

9 Hi nga fanisa ku kula ka hina hi tlhelo ra moya ni ku kula ka murhi. Murhi wu nga ha kula wu va wukulu swinene, ngopfu-ngopfu loko timitsu ta wona ti entile ti tlhela ti nava. Hi xikombiso, yin’wana ya mikedari ya le Lebanoni yi nga leha yi ringana ni muako lowu nga ni swithezi swa 12 kutani yi va ni timitsu leti tiyeke ti tlhela ti dzika ni  nsinya lowu anameke timitara ta 12. (Risim. 5:15) Endzhaku ka loko murhi wolowo wu ta va wu kurile hi ku hatlisa, wu ya emahlweni wu kula kambe hi ndlela leyi nga vonakiki. Lembe na lembe, nsinya wa kona wa ndlandlamuka ivi timitsu ta kona ti dzika ti ya ehansi ti tlhela ti nava, ti endla leswaku murhi lowu wu va lowu tiyeke. Ku nga vuriwa leswi fanaka hi ku kula ka moya ka Mukreste. Hi nga ha kula hi ku hatlisa hi tlhelo ra moya loko ha ha dyondzeriwa Bibele ivi endzhaku hi khuvuriwa. Lava nga evandlheni va xiya nhluvuko wa hina hi ntsako. Hi nga ha tlhela hi fanelekela ku va maphayona kumbe hi kuma malunghelo man’wana. Emalembeni lama landzelaka, ku kula ka hina hi tlhelo ra moya loku yaka emahlweni swi nga ha endleka ku nga vonaki. Nilokoswiritano, ha ha fanele hi kula eripfumelweni ni le vutivini “hi va vanhu lava kuleke hi ku helela, hi mpimo wa vukulu lebyi nga bya ku tala ka Kreste.” (Efe. 4:13) Hikwalaho, hi endla nhluvuko hi ndlela yo fanekisela, hi suka eka xihluke lexitsongo hi va Vakreste lava wupfeke, hi va murhi lowu tiyeke lowu kuleke kahle.

10. Ha yini Vakreste lava wupfeke na vona va fanele va tshama va ri karhi va endla nhluvuko entiyisweni?

10 Kambe ku kula ka hina a ku fanelanga ku helela kwalaho. Vutivi bya hina byi fanele byi ndlandlamuka ni ripfumelo ra hina ri fanele ri dzika. Hikwalaho hi va lava dzikeke swinene emisaveni ya Rito ra Xikwembu. (Swiv. 12:3) Evandlheni ra Vukreste ku ni vamakwerhu va xinuna ni va xisati vo tala lava swi endleke swoleswo. Hi xikombiso, makwerhu un’wana wa xinuna loyi a nga ni malembe yo tlula 30 a ri nkulu u swi xiyile leswaku wa ha kula hi tlhelo ra moya. U ri: “Ndlela leyi ndzi yi tlangelaka ha yona Bibele yi kule hi ndlela leyikulu. Ndzi tshamela ku kuma tindlela letintshwa to tirhisa milawu ya le Bibeleni hi tindlela to hambana-hambana. Ndlela leyi ndzi wu tsakelaka ha yona ntirho wa nsimu na yona yi kurile.”

TIYISA VUNGHANA BYA WENA NA XIKWEMBU

11. Hi nga ya njhani emahlweni hi tiyisa vunghana bya hina na Yehovha?

11 Loko hi lava ku tshama hi ri karhi hi endla nhluvuko, hi fanele hi tshama hi ri karhi hi tshinela eka Yehovha tanihi Munghana tlhelo Tata wa hina. U lava hi titwa hi amukeleka. U lava hi tiva leswaku wa hi rhandza naswona hi sirhelelekile tanihi leswi n’wana a titwaka a rhandziwa ni sirheleleka loko a khomiwe hi mutswari loyi a n’wi rhandzaka kumbe hi titwa hi ndlela yoleyo loko hi ri ni vanghana va hina lavakulu lava tshembekaka. I ntiyiso leswaku ku va ni vuxaka byo tano na Yehovha a swi endleki hi siku rin’we. Swi ta teka nkarhi leswaku hi va vanghana lavakulu va yena hi tlhela hi n’wi rhandza. Hikwalaho leswaku u tiva Yehovha ku antswa, tiyimisele ku vekela etlhelo nkarhi wa ku hlaya Rito ra yena siku ni siku. Naswona hlaya nkandziyiso wun’wana ni wun’wana wa Xihondzo xo Rindza ni Xalamuka! swin’we ni minkandziyiso yin’wana leyi sekeriweke eBibeleni.

12. I yini leswi hi faneleke hi swi endla leswaku hi tiyisa vunghana bya hina na Yehovha?

 12 Swikhongelo swa hina ni vanghana lavanene swi nga tlhela swi hi pfuna ku tiyisa vunghana bya hina na Xikwembu. (Hlaya Malakiya 3:16.) “Tindleve ta [Yehovha] ti yingisela swikombelo swa vona.” (1 Pet. 3:12) Yehovha u yingisela ku fana ni mutswari la nga ni rirhandzu, loko hi huwelela eka yena hi xikhongelo hi kombela mpfuno. Hikwalaho, hi fanele hi “phikelela exikhongelweni.” (Rhom. 12:12) A hi nge tshami hi ri Vakreste lava wupfeke hi ku helela loko hi nga kumi mpfuno wa Xikwembu. A hi nge swi koti ku lwisana ni ku hlula mintshikilelo ya mafambiselo lawa ya swilo hi matimba ya hina. Loko hi tshika ku phikelela exikhongelweni, a hi nge ma kumi matimba lawa Xikwembu xi tiyimiseleke ku hi nyika wona naswona xi kotaka ku hi nyika wona. Xana ndlela leyi u khongelaka ha yona ya ku enerisa, kumbe u vona xilaveko xo endla nhluvuko lowu engetelekeke emhakeni yoleyo?—Yer. 16:19.

13. Ha yini ku hlangana ni Vakreste-kuloni swi ri swa nkoka leswaku u kula hi tlhelo ra moya?

13 Yehovha u tsakisiwa hi vanhu hinkwavo lava “lavaka vutumbelo eka yena”; hikwalaho, niloko se hi xi tiva Xikwembu hi fanele hi ya emahlweni hi hlangana nkarhi na nkarhi ni vandlha ra vanhu lava n’wi tivaka. (Nah. 1:7) Emisaveni leyi yo homboloka, hi ta va hi tlharihile loko hi heta nkarhi hi ri ni vamakwerhu va xinuna ni va xisati lava hi khutazaka. Vuyelo bya kona hi byihi? Evandlheni u ta kuma vanhu lava nga ta ku khutaza “erirhandzwini ni le mintirhweni leyinene.” (Hev. 10:24, 25) Rirhandzu leri Pawulo a tsaleleke Vaheveru ha rona leri vamakwerhu va faneleke va kombisana rona ri lava leswaku ku va ni vandlha, laha ku nga ni vagandzeri lava nga ni mianakanyo leyi fanaka. Ku kombisa rirhandzu ra muxaka lowu swi katsa ku tirhisana ni Vakreste van’wana. Tiyiseka leswaku wa ya eminhlanganweni nkarhi na nkarhi naswona wa hlamula.

14. Ha yini minkarhi hinkwayo hi fanele hi lunghekela ku hundzuka ni ku endla ku cinca evuton’wini bya hina?

14 Ku va ka hina Vakreste a ku titshege hi ku hundzuka ni ku endla ku cinca evuton’wini bya hina, kumbe hi tshika swidyoho swa hina. Hambiswiritano, ku hundzuka i nchumu lowu yaka emahlweni. Leswi hi nga vanhu lava nga hetisekangiki, ha ha ri ni xidyoho lexi fanaka ni nyoka leyi lunghekeleke ku hi luma. (Rhom. 3:9, 10; 6:12-14) A hi tshameni hi pfule mahlo, hi nga honisi swihoxo swa hina. Lexi tsakisaka, Yehovha u hi lehisela mbilu loko hi ri karhi hi tikarhatela ku lwisana ni ku tsana ka hina hi tlhela hi endla mindzulamiso. (Filp. 2:12; 2 Pet. 3:9) Lexi nga hi pfunaka swinene i ku lawula ndlela leyi hi wu tirhisaka ha yona nkarhi ni swilo swa hina, hi tshika swivangelo swa vutianakanyi. Makwerhu un’wana wa xisati u tsarile a ku: “Ndzi kuriseriwe entiyisweni, kambe ndzi kule ndzi ri ni langutelo leri hambaneke ni ra vanhu vo tala hi Yehovha. A ndzi anakanya leswaku u fanele a chaviwa swinene, naswona a ndzi vona onge a ndzi nge pfuki ndzi swi kotile ku n’wi tsakisa.” Hi ku famba ka nkarhi, makwerhu loyi wa xisati u tikume a “kaya-kaya hi tlhelo ra moya” naswona u endle swihoxo evuton’wini bya yena. U ya emahlweni a ku: “A ku nga ri hikwalaho ka leswi a ndzi nga n’wi rhandzi Yehovha, kambe hikwalaho ka leswi a ndzi nga n’wi tivi kahle. Hambiswiritano, endzhaku ko khongela minkarhi yo tala swi huma embilwini, ndzi sungule ku endla ku cinca.” U tlhela a ku: “Ndzi kume leswaku Yehovha a a ndzi kongomisa ku fana ni n’wana, a ndzi pfuna kahle eka xihinga ha xin’we, a ndzi komba leswi a ndzi fanele ndzi swi endla.”

15. I yini leswi Yesu na Tata wa yena va swi xiyaka va tlhela va swi tlangela?

15 “Hambetani mi byela vanhu” mahungu lamanene. Ntsumi ya Xikwembu yi vule marito lawa eka Petro ni vaapostola lavan’wana endzhaku ka loko va ntshunxiwe hi ndlela ya singita ekhotsweni. (Mint. 5:19-21) Ina, nchumu wun’wana lowu hi faneleke hi wu kambela enxaxamelweni wa hina i ku ya ensin’wini vhiki na vhiki. Yesu na Tata wa yena va swi xiya leswaku hi ni ripfumelo ro tanihi kwihi naswona va swi tlangela leswi hi swi endlaka ensin’wini. (Nhlav. 2:19) Swi hilaha nkulu un’wana la tshahiweke eka ndzimana yin’wana exihlokweni lexi a swi vuleke hakona: “Ntirho wa nsimu i wa nkoka swinene eka hina.”

16. Ha yini swi ri swinene ku anakanyisisa hi ku tinyiketela ka hina eka Yehovha?

 16 Anakanyisisa hi ku tinyiketela ka wena. Nchumu wa risima swinene lowu hi nga na wona i vuxaka bya hina na Yehovha. Wa va tiva lava nga va yena. (Hlaya Esaya 44:5.) Kambela vuxaka bya wena na yena kutani u khongelela leswaku a ku pfuna leswaku byi tshama byi tiyile. Nakambe u nga rivali siku ra nkoka leri u khuvuriweke ha rona. Leswi na swona swi ta ku tsundzuxa leswaku ku khuvuriwa ka wena ku fanekisela xiboho xa nkoka swinene lexi u tshameke u xi endla.

U FANELE U TIYISELA LESWAKU U TSHAMA U RI EKUSUHI NA YEHOVHA

17. Ha yini hi fanele hi tiyisela leswaku hi ta tshama hi ri ekusuhi na Yehovha?

17 Loko a tsalela Vagalatiya, Pawulo u kandziyise xilaveko xa ku tiyisela. (Gal. 6:9) Ni Vakreste va fanele va tiyisela namuntlha. U ta langutana ni miringo, kambe Yehovha u ta ku pfuna. Tshama u ri karhi u khongelela moya lowo kwetsima. U ta titwa u pfunekile loko a siva gome hi ntsako, nhlomulo hi ku rhula. (Mat. 7:7-11) Anakanya hi mhaka leyi: Leswi Yehovha a khathalelaka swinyenyana, u khathala swinene ha wena u n’wi rhandzaka naswona u tinyiketeleke eka yena. (Mat. 10:29-31) Ku nga khathariseki mintshikilelo leyi u langutaneke na yona, u nga tlheleli endzhaku, u nga lan’wi. Hi ni mikateko yo tala hikuva hi tiviwa hi Yehovha!

18. Leswi se u “tivaka Xikwembu,” u lava ku endla yini sweswi?

18 Hikwalaho, loko wa ha ku tiva Xikwembu kutani u khuvuriwa, u fanele u endla yini sweswi? Yana emahlweni u tiva Yehovha ku antswa, u wupfa hi tlhelo ra moya. Loko se u ri ni malembe yo tala u khuvuriwile, u fanele u endla yini sweswi? Na wena u fanele u ya emahlweni u kurisa vutivi bya wena hi Yehovha. A hi fanelanga hi anakanya leswaku hi n’wi tiva ku antswa hikwalaho a swi lavi leswaku hi antswisa vuxaka bya hina na yena. Ku ri na sweswo, nkarhi na nkarhi hinkwerhu hi fanele hi kambela nxaxamelo wa hina wa swilo swa moya ku tiyiseka leswaku vuxaka bya hina na Yehovha, Tata wa hina, Munghana wa hina tlhelo Xikwembu xa hina lexi nga ni rirhandzu bya kula.—Hlaya 2 Vakorinto 13:5, 6.