Xilo lexi endlaka u titwa u antswa ko va muxaka wun’wana wa ku tixisa lowu endlaka leswaku munhu a honisa leswi nga ntiyiso ni ku n’wi sivela leswaku a ehleketa hi ndlela leyinene. Hi xikombiso, vanhu van’wana va tirhisa byala leswaku va tiendla va titwa va antswa. Eku sunguleni, byi nga ha va endla va titwa onge va titshemba swinene naswona va nga swi kota ku langutana ni swiphiqo leswi nga kona evuton’wini. Kambe hi ku famba ka nkarhi, lava titshegaka hi ku tiendla va antswa hi ku tirhisa byala va tivavisa. Xana ku nga vuriwa leswi fanaka hi ku va ni ripfumelo eka vukhongeri?

Van’wana va fanisa ripfumelo ni ku va munhu a pfumelela xin’wana ni xin’wana ni loko a nga ri na vumbhoni bya xona. Va vula leswaku vanhu lava tshembelaka eka vukhongeri a va lavi ku tiehleketela swilo hi voxe kumbe va pfumelela vumbhoni lebyi nga twaliki leswaku byi lawula leswi va swi pfumelaka. Mavonelo yo tano yo sandza ma endla swi vonaka onge lava nga ni ripfumelo leri tiyeke eka vukhongeri va honisa ntiyiso lowu nga lo dla erivaleni.

Bibele yi vula swo tala hi ripfumelo. Nilokoswiritano, a ku kona laha yi hi khutazaka leswaku hi pfumelela xin’wana ni xin’wana niloko hi nga ri na vumbhoni. Nakambe a yi va pfumeleli vanhu leswaku va papalata ku anakanyisisa swinene. Ku hambana ni sweswo, loko yi vulavula hi vanhu lava tshembaka rito rin’wana ni rin’wana leri va ri twaka yi vula leswaku a va na ntokoto naswona i swiphukuphuku. (Swivuriso 14:15, 18) Entiyisweni, ku ta va ku ri vuphukuphuku loko hi amukela xin’wana ni xin’wana tanihi lexi nga ntiyiso kambe hi nga sungulanga hi kambisisa loko xi ri ntiyiso! Sweswo swi nga fana ni ku pfala mahlo ya hina kutani hi ringeta ku tsemakanya gondzo leri nga ni mphesamphesa ntsena hileswi munhu wo karhi a hi byeleke leswaku hi endla tano.

Ematshan’weni ya ku hi khutaza leswaku hi va ni ripfumelo handle ko va ni vumbhoni, Bibele yi hi khutaza leswaku hi tshama hi pfule mahlo ya hina yo fanekisela leswaku hi nga hambukisiwi. (Matewu 16:6) Hi tshama hi pfule mahlo ya hina hi ku va hi tirhisa “matimba ya [hina] ya ku anakanya.” (Varhoma 12:1) Bibele yi hi letela ku anakanyisisa hi vumbhoni lebyi nga kona kutani hi fikelela makumu lama faneleke lama titshegeke hi ntiyiso. Xiya swikombiso swin’wana leswi nga eka leswi muapostola Pawulo a swi tsaleke.

Loko Pawulo a tsalela lava nga evandlheni ra le Rhoma, a a nga lavi va kholwa leswaku Xikwembu xi kona ntsena hileswi a va byeleke leswaku va endla tano. Ematshan’weni ya sweswo, u va khutaze leswaku va kambisisa vumbhoni bya leswaku hakunene Xikwembu xi kona. U tsale a ku: “Timfanelo ta xona [Xikwembu] leti nga vonakiki ta voniwa ku sukela loko misava yi tumbuluxiwile ku ya emahlweni, hikuva ti xiyeka hi swilo leswi endliweke, ni hi matimba ya xona lama nga riki na makumu ni Vukwembu bya xona, lerova [lava alaka vulawuri bya Xikwembu] a va swi koti ku tiyimelela.” (Varhoma 1:20) Pawulo u tirhise ndlela leyi fanaka ya ku anakanyisisa loko a tsala papila rakwe leri yaka eka Vaheveru. U te: “Ina, yindlu yin’wana ni yin’wana yi akiwa hi munhu, kambe loyi a akeke swilo hinkwaswo i Xikwembu.” (Vaheveru 3:4) Epapileni leri yaka eka Vakreste lava tshamaka emutini wa Tesalonika, Pawulo u va khutaze leswaku va hlawula leswi va swi kholwaka. A a lava leswaku va “[tiyiseka] hi swilo hinkwaswo.”—1 Vatesalonika 5:21.

Ku va ni ripfumelo eka vukhongeri loku nga sekeriwangiki eka vumbhoni lebyi tiyeke ku nga hundzuka xilo lexi munhu a xi endlaka leswaku a titwa a antswa, leswi nga endlaka leswaku a hambukisiwa kutani a wela hi khombo. Malunghana ni vanhu van’wana va vukhongeri lava hanyeke hi nkarhi wakwe, Pawulo u tsale a ku: “Ndzi mbhoni ya vona leswaku va xi hisekela Xikwembu; kambe ku nga ri hikwalaho ka vutivi lebyi kongomeke.” (Varhoma 10:2) Xisweswo, i swa nkoka leswaku hi landzela nkongomiso lowu Pawulo a wu nyikeke vandlha ra le Rhoma! U tsale a ku: “Mi hundzuka hi ku hundzula mianakanyo ya n’wina, leswaku mi ta tiyiseka hi ku rhandza ka Xikwembu loku nga kunene ni loku amukelekaka ni loku hetisekeke.” (Varhoma 12:2) Ripfumelo leri seketeriweke eka vutivi lebyi kongomeke bya Xikwembu a ri vi leswi munhu a swi endlaka leswaku a titwa a antswa kambe ku va “xitlhangu lexikulu” lexi hi sirhelelaka eka leswi nga hi vavisaka emintlhavekweni ni le moyeni.—Vaefesa 6:16.