Xana Wa Wu Vona Nkoka Wo Letela Van’wana?
“Ndzi ta mi nyika xiletelo lexinene.”—SWIV. 4:2.
TINSIMU: 93, 96
1, 2. Ha yini hi fanele hi letela van’wana ku endla mintirho ya moya?
KU CHUMAYELA mahungu lamanene ya Mfumo a ku ri nchumu wa nkoka swinene eka Yesu. Nakambe u hete nkarhi wo tala a ri karhi a letela vadyondzisiwa vakwe leswaku va va varisi ni ku va vadyondzisi. (Mat. 10:5-7) Hambileswi Filipi na yena a a khomeke swinene hi ntirho wo chumayela, a nga kanakananga ku letela vana vakwe va xisati vamune leswaku na vona va chumayela hi ku hiseka. (Mint. 21:8, 9) Ha yini swi ri nkoka ku letela van’wana namuntlha?
2 Nhlayo ya vanhu lava amukelaka mahungu lamanene yi ya yi kula emisaveni hinkwayo. Lava ha riki vantshwa entiyisweni naswona va nga si khuvuriwaka va fanele va twisisa nkoka wo va ni dyondzo ya munhu hi yexe ya Bibele. Va fanele va dyondzisiwa ku chumayela van’wana mahungu lamanene ni ku va dyondzisa ntiyiso. Emavandlheni ya hina, vamakwerhu va fanele va khutaziwa ku tirha hi matimba leswaku va ta fanelekela ku va malandza ya vutirheli ni vakulu. Hi ku tirhisa ‘ndzetelo lowunene’ Vakreste lava nga ni ntokoto va nga pfuna lava ha riki vantshwa entiyisweni leswaku va endla nhluvuko hi tlhelo ra moya.—Swiv. 4:2.
PFUNA LAVA HA RIKI VANTSHWA ENTIYISWENI LESWAKU VA VA NI VUTLHARI LEBYI HUMAKA ERITWENI RA XIKWEMBU
3, 4. (a) Pawulo u yi kombise njhani ndlela leyi ku dyondza Bibele ku fambisanaka ha yona ni ku chumayela hi ndlela leyi humelelaka? (b) Loko hi nga si khutaza swichudeni swa hina ku dyondza Bibele, i yini leswi hi faneleke hi swi endla?
3 Dyondzo ya munhu hi yexe ya Bibele i ya nkoka ku fikela kwihi? Hi kuma nhlamulo ya kona eka marito lawa muapostola Pawulo a ma byeleke Vakrestekulobye va le Kolosa. U tsale a ku: ‘A hi tshikanga ku mi khongelela ni ku kombela leswaku mi tala vutivi lebyi kongomeke bya ku rhandza ka Xikwembu hi vutlhari hinkwabyo ni ku twisisa ka moya, leswaku mi famba hi mukhuva lowu fanelaka eka Yehovha leswaku mi n’wi tsakisa hi ku helela mi ri karhi mi veka mihandzu entirhweni wun’wana ni wun’wana lowunene ni ku kula eku tiveni ka Xikwembu hi ku kongoma.’ (Kol. 1:9, 10) Hi vutivi byebyo lebyi kongomeke, Vakreste va le Kolosa a va ta kota ku “famba hi mukhuva lowu fanelaka eka Yehovha leswaku va n’wi tsakisa hi ku helela.” Leswi a swi ta va pfuna leswaku va ya emahlweni va endla ‘ntirho wun’wana ni wun’wana lowunene,’ ngopfungopfu entirhweni wo chumayela mahungu lamanene. Leswaku hi tirhela Yehovha hi ndlela leyinene, hi fanele hi dyondza Bibele nkarhi ni nkarhi. Hi ta va hi endla kahle loko hi pfuna swichudeni swa Bibele ku twisisa mhaka leyi.
4 Loko hi nga si pfuna van’wana leswaku va vuyeriwa eka dyondzo ya munhu hi yexe ya Bibele, hi fanele hi rhanga hi va ni dyondzo ya munhu hi yexe. Entiyisweni, hina vini hi fanele hi va ni xiyimiso lexinene xa dyondzo ya munhu hi yexe ya Bibele. Kutani u nga ha tivutisa leswi: ‘Loko vini va miti va vula leswi nga fambisaniki ni Matsalwa kumbe va vutisa swivutiso swo tika, xana ndza swi kota ku hlamula hi ku tirhisa Bibele? Loko ndzi hlaya hi ndlela leyi Yesu, Pawulo ni van’wana va tiyiseleke ha yona ensin’wini, xana ndzi anakanyisisa hi ndlela leyi ku tiyisela ka vona ku wu khumbaka ha yona ntirho wa mina wo chumayela?’ Hinkwerhu ka hina hi lava vutivi ni ndzayo leyi humaka eRitweni ra Xikwembu. Nakambe loko hi byela van’wana ndlela leyi hi vuyeriweke ha yona eka dyondzo ya munhu hi yexe ya Bibele, hi ta va khutaza leswaku na vona va tikarhatela ku dyondza Bibele leswaku na vona va ta vuyeriwa.
5. Vula xiringanyeto lexi nga pfunaka swichudeni leswintshwa leswaku swi va ni dyondzo ya Bibele ya munhu hi yexe.
5 U nga ha tivutisa, ‘Ndzi nga xi letela njhani xichudeni xa mina leswaku xi dyondza Bibele nkarhi ni nkarhi?’ Sungula hi ku xi komba ndlela yo lunghiselela rungula leri nga eka nkandziyiso lowu u wu dyondzaka na xona. U nga xi byela leswaku xi hlaya rungula leri nga eka xiengetelo xa buku leyi nge Xana Bibele Yi Dyondzisa Yini Hakunene? ni ku hlaya matsalwa lama kombisiweke. Nakambe xi pfune ku lunghiselela minhlangano leswaku xi ta hlamula eka yona. Xi khutaze ku hlaya nkandziyiso wun’wana ni wun’wana wa Xihondzo xo Rindza ni Xalamuka! Loko Watchtower Library kumbe Watchtower ONLINE LIBRARY yi kumeka hi ririmi ra xona, u nga xi komba ndlela yo kuma tinhlamulo ta swivutiso leswi hlamuriwaka hi Bibele. Hikwalaho ka mpfuno lowu u xi nyikaka wona, hakanyingi xichudeni xa wena xi ta tiphina hi dyondzo ya xona ya Bibele ya munhu hi yexe.
6. (a) U nga xi pfuna njhani xichudeni xa wena leswaku xi rhandza Bibele swi suka embilwini? (b) I yini leswi xichudeni xa Bibele xi nga swi endlaka loko ndlela leyi xi rhandzaka Matsalwa ha yona yi ya yi kula?
6 Entiyisweni, a hi fanelanga hi sindzisa munhu ku dyondza Bibele. Ku ri na sweswo, a hi tirhiseni switirhisiwa leswi nhlengeletano ya Yehovha yi hi nyikaka swona leswaku hi pfuna swichudeni swa hina ku ya swi yi rhandza swinene Bibele. Hi ku famba ka nkarhi, xichudeni xi nga ha titwa ku fana ni mupisalema loyi a yimbeleleke a ku: “Ku tshinela eka Xikwembu i swinene eka mina. Ndzi veke vutumbelo bya mina eka Yehovha, Hosi leyi Lawulaka.” (Ps. 73:28) Moya wa Yehovha wu ta pfuna xichudeni xolexo xa Bibele lexi lavaka ku tshinela eka yena.
LETELA SWICHUDENI LESWINTSHWA KU CHUMAYELA NI KU DYONDZISA
7. Yesu u va letele njhani vachumayeri va mahungu lamanene? (Vona xifaniso lexi nga eku sunguleni ka xihloko lexi.)
7 Eka Matewu ndzima 10, hi kuma swiletelo leswi Yesu a swi nyikeke vaapostola vakwe va 12. Ematshan’weni yo va byela swilo swo tala, u va byele swilo swa nkoka. [1] Vaapostola va yingise Yesu loko a va dyondzisa ndlela leyinene yo chumayela. Endzhaku ka sweswo, va fambile va ya chumayela. Hi ku tirhisa ndlela leyi Yesu a va dyondziseke yona, hi ku hatlisa va ve vadyondzisi va ntiyiso wa le Bibeleni lava nga ni vuswikoti. (Mat. 11:1) Hi nga letela swichudeni swa hina swa Bibele leswaku swi va vachumayeri lava nga ni vutshila va mahungu lamanene. Sweswi a hi kambisiseni tindlela timbirhi to pfuna swichudeni swa hina.
8, 9. (a) Yesu a a ri sungula njhani bulo ni vanhu ensin’wini? (b) Hi nga va pfuna njhani vahuweleri lavantshwa leswaku va sungula bulo hilaha Yesu a endleke hakona?
8 Sungula bulo ni vanhu. Minkarhi yo tala Yesu a a vulavula ni vanhu hi Mfumo. Hi xikombiso, u ve ni bulo ro tsakisa ni wansati loyi a te ku keni ka mati exihlobyeni xa Yakobe ekusuhi ni muti wa Sikari. (Yoh. 4:5-30) U tlhele a vulavula na Matewu loyi a vuriwaka Levhi loyi a a ri muluvisi. A ku na rungula ro tala eka Tievhangeli leri vulavulaka hi bulo rero, kambe Matewu u amukele xirhambo xa Yesu xo va mulandzeri wakwe. Matewu ni van’wana va twe Yesu a vulavula nkarhi wo leha hi nkarhi lowu a ku ri ni nkhuvo ekaya ka Matewu.—Mat. 9:9; Luka 5:27-39.
9 Siku rin’wana, Yesu u vulavule hi ndlela leyinene na Nataniyele, loyi a a nga ri na langutelo lerinene hi vanhu va le Nazareta. Hikwalaho ka ndlela leyi Yesu a burisaneke kahle na yena ha yona, Nataniyele u cince langutelo rakwe. U susumeteleke ku lava ku tiva swo tala hi leswi Yesu loyi a ri Munazareta a ri eku swi dyondziseni. (Yoh. 1:46-51) Kutani hi ni xivangelo lexinene xo letela vahuweleri lavantshwa leswaku va vulavula ni vanhu hi ndlela leyinene naswona va ntshunxekile. [2] Hi ndlela leyi, lava hi va pfunaka va ta tsaka ku vona vanhu lava nga ni timbilu letinene va hlamula hi ndlela leyinene loko va va chumayela.
10-12. (a) Yesu u wu hlakulele njhani moya wo tsakela lowu van’wana va wu kombiseke hikwalaho ka mahungu lamanene? (b) Hi nga va pfuna njhani vahuweleri lavantshwa leswaku va antswisa vuswikoti bya vona byo dyondzisa ntiyiso wa le Bibeleni?
10 Dyondzisa lava tiyimiseleke ku yingisa. Yesu a a tshama a khomekile. Nilokoswiritano, a a tinyika nkarhi wo pfuna vanhu lava tsakeleke mahungu lamanene. Hi xikombiso, Yesu u dyondzise ntshungu, a tshame ebyatsweni. Eka xiendlakalo xexo, hi singita u endle leswaku Petro a phasa tinhlampfi to tala kutani a ku eka yena: “Ku sukela sweswi u ta phasa vanhu va ri karhi va hanya.” Ku ve ni vuyelo byihi hikwalaho ka marito ni swiendlo swa Yesu? Petro ni lava a ri na vona ‘va vuyisele mabyatso eribuweni, ivi va tshika hinkwaswo, va landzela Yesu.’—Luka 5:1-11.
11 Nikodema, xirho xa huvo ya Sanedri, u lave ku tiva swo tala malunghana ni leswi Yesu a a swi Yoh. 3:1, 2) Hi dyondza yini eka rungula leri? N’wana wa Xikwembu a a tinyika nkarhi wo tiyisa ripfumelo ra van’wana. Xana na hina a hi fanelanga hi hisekela ku tlhelela eka vanhu lava hi va tshembiseke leswaku hi ta vuya eka vona ni ku fambisa tidyondzo ta Bibele ni vanhu lava tsakelaka?
dyondzisa, kambe a a chava leswaku vanhu va ta ku yini loko a vulavula na Yesu erivaleni. Yesu a a pfumelelana ni swiyimo naswona a a tinyika nkarhi wo va ni vanhu van’wana; u hlangane na Nikodema nivusiku—ku nga ri na vanhu van’wana. (12 Vahuweleri lavantshwa hakanyingi va antswisa ndlela leyi va dyondzisaka ha yona ntiyiso wa le Bibeleni loko hi tirha na vona ensin’wini. Hi nga va pfuna ku tlhelela hambi ku ri eka lava kombiseke ku tsakela kutsongo. Hi nga rhamba vahuweleri lavantshwa leswaku va famba na hina loko hi endla maendzo yo vuyela ni ku fambisa tidyondzo ta le kaya ta Bibele. Loko hi va letela hi ndlela yoleyo ni ku va khutaza, vahuweleri lava nga riki na ntokoto va ta lava ku tlhelela eka vanhu lava kombiseke ku tsakela ni ku fambisa tidyondzo ta Bibele hi voxe. Va ta tlhela va dyondza ku lehisa mbilu ni ku tiyisela loko va ri ensin’wini.—Gal. 5:22; vona bokisi leri nge “ Ku Tiyisela I Swa Nkoka.”
LETELA VAHUWELERI LAVANTSHWA LESWAKU VA PFUNA VAMAKWERHU
13, 14. (a) U anakanya yini hi swikombiso swa le Bibeleni swa vanhu lava titsoneke swo karhi hikwalaho ka van’wana? (b) Hi tihi tindlela tin’wana leti u nga letelaka vahuweleri lavantshwa ni lavatsongo leswaku va kombisa rirhandzu eka vamakwerhu?
13 Rungula ra le Bibeleni ri kombisa lunghelo leri hi nga na rona ro kombisa “xinakulobye xa vumakwerhu” ni ku tirhela van’wana. (Hlaya 1 Petro 1:22; Luka 22:24-27.) N’wana wa Xikwembu u nyikele hi swilo hinkwaswo, ku katsa ni vutomi bya yena leswaku a tirhela van’wana. (Mat. 20:28) Dorkasi “a a ri ni swiendlo swo tala leswinene naswona a a endla tinyiko to tala ta tintswalo.” (Mint. 9:36, 39) Mariya, loyi a a tshama eRhoma u endlele vanhu va le vandlheni “mintirho yo tala.” (Rhom. 16:6) Hi nga va pfuna njhani vahuweleri lavantshwa leswaku va swi teka swi ri swa nkoka ku pfuna vamakwerhu?
14 Vakreste lava nga ni ntokoto va nga kombela vahuweleri lavantshwa leswaku va famba na vona loko va endzela vamakwerhu lava vabyaka kumbe lava dyuhaleke. Loko swi fanerile, vatswari va nga famba ni vana va vona loko va endzela vamakwerhu volavo. Vakulu va nga tirha ni vahuweleri volavo loko va yisela vamakwerhu lava dyuhaleke swakudya kumbe loko va lunghisa makaya ya vona. Loko va endla tano, vantshwa ni vanhu lava ha ku vaka vahuweleri va ta dyondza ku va ni musa eka van’wana. Nkulu un’wana loko a ri ensin’wini, a a endzela vamakwerhu lava tshamaka endhawini ya le makaya leswaku a ya va pfuxela. Makwerhu wa xinuna la ha riki muntshwa loyi minkarhi yo tala a a famba na yena u dyondze leswaku hinkwavo evandlheni va fanele va titwa va rhandziwa.—Rhom. 12:10.
15. Ha yini swi ri swa nkoka leswaku vakulu va letela vamakwerhu va xinuna lava endlaka nhluvuko evandlheni?
15 Leswi Yehovha a nyikeke vavanuna vutihlamuleri byo dyondzisa evandlheni, i swa nkoka leswaku vamakwerhu va xinuna va antswisa ndlela leyi va dyondzisaka ha yona. Loko u ri nkulu, xana u nga yingisela loko nandza wa vutirheli a praktisa nkulumo yakwe? Loko u n’wi pfuna, a nga ha antswisa ndlela leyi a dyondzisaka ha yona Rito ra Xikwembu.—Neh. 8:8. [3]
16, 17. (a) I yini leswi Pawulo a swi xiyeke hi nhluvuko lowu Timotiya a wu endleke? (b) Vakulu va nga va letela njhani varisi va vandlha va le nkarhini lowu taka hi ndlela leyinene?
16 Ku ni xilaveko lexikulu xa varisi evandlheni ra Vukreste, naswona lava nga ta va ni vutihlamuleri byebyo enkarhini lowu taka va fanele va leteriwa. Pawulo u hlamusele ndlela leyi vamakwerhu va nga leteriwaka ha yona loko a byela Timotiya a ku: “Wena n’wananga, hambeta u kuma matimba eka musa lowu nga faneriwiki mayelana na Kreste Yesu, naswona swilo leswi u swi tweke eka mina hi 2 Tim. 2:1, 2) Timotiya u dyondze swilo swo tala loko a tirha ni muapostola loyi, la kuleke. Kutani Timotiya u tirhise ndlela leyi Pawulo a n’wi kombeke yona loko a chumayela ni loko a endla mintirho yin’wana yo kwetsima.—2 Tim. 3:10-12.
ku seketeriwa hi timbhoni to tala, swilo leswi swi nyike vanhu vo tshembeka, lava, na vona, va nga ta faneleka kahle ku swi dyondzisa van’wana.” (17 Pawulo u yi tekele enhlokweni mhaka yo letela Timotiya. A a famba ni jaha leri evutirhelini byakwe. (Mint. 16:1-5) Vakulu va nga tekelela xikombiso xa Pawulo hi ku famba ni malandza ya vutirheli lama fanelekaka loko va endla maendzo ya vurisi loko swi fanerile. Loko va endla tano, va ta pfuna malandza ya vutirheli leswaku ma tekelela xikombiso xa vona xo dyondzisa, ripfumelo, ku lehisa mbilu ni rirhandzu ku nga timfanelo leti vakulu va faneleke va va na tona. Endlelo leri ri nga pfuna leswaku ku leteriwa varisi va “ntlhambi wa Xikwembu” va mundzuku.—1 Pet. 5:2.
I SWA NKOKA KU LETELA VAN’WANA
18. Ha yini ku letela van’wana ku ri nchumu wa nkoka swinene eka hina loko hi tirhela Yehovha?
18 Ku letela van’wana i swa nkoka swinene hikwalaho ka leswi ku yaka ku va ni xilaveko lexikulu. Ninamuntlha, xikombiso lexi Yesu na Pawulo va xi vekeke xo letela van’wana xa ha pfuna swinene. Yehovha u lava leswaku malandza yakwe ya manguva lawa ma leteriwa kahle leswaku ma hetisisa swiavelo swa wona entirhweni wakwe. Xikwembu xi hi nyike lunghelo ro pfuna lava nga riki na ntokoto leswaku va va ni vuswikoti byo khathalela vandlha. Leswi swiyimo swi nyanyaka ku biha emisaveni leyi, ku ya ku va ni xilaveko lexikulu xo va hi chumayela, kutani i swa nkoka leswaku vanhu lava ha riki vantshwa entiyisweni va leteriwa hi xihatla.
19. Ha yini u tiyiseka leswaku matshalatshala ya wena yo letela van’wana leswaku va tirhela Yehovha ma ta tswala mihandzu leyinene?
19 I ntiyiso leswaku ku letela van’wana swi lava matshalatshala lamakulu ni nkarhi wo tala. Kambe Yehovha ni N’wana wakwe la rhandzekaka va ta hi seketela ni ku hi nyika vutlhari leswaku hi kota ku letela van’wana. Hi ta tsaka swinene loko hi vona lava hi va leteleke va ‘tirha hi matimba naswona va tikarhata.’ (1 Tim. 4:10) Naswona onge hi nga ya emahlweni hi tikarhatela ku endla nhluvuko hi tlhelo ra moya loko hi ri karhi hi endla ntirho wo kwetsima wa Yehovha.
^ [1] (ndzimana 7) Yesu u boxe tinhla leti landzelaka: (1) Chumayela rungula leri sekeriweke eBibeleni. (2) Titshege hi Xikwembu leswaku xi ku khathalela. (3) Papalata ku holova ni vini va miti. (4) Tshemba Xikwembu loko u kanetiwa. (5) U nga pfumeleli ku hluriwa hi ku chava.
^ [2] (ndzimana 9) Buku leyi nge Vuyeriwa Eka Vuleteri Bya Xikolo Xa Vutirheli Bya Le Tilweni, matluka 62-64, yi ni swiringanyeto leswinene swa ndlela leyi hi nga burisanaka ni vanhu ensin’wini ha yona.
^ [3] (ndzimana 15) Buku leyi nge Vuyeriwa Eka Vuleteri Bya Xikolo Xa Vutirheli Bya Le Tilweni matluka 52-61, yi hlamusela timfanelo leti vamakwerhu va xinuna va faneleke va va na tona leswaku va nyikela tinkulumo ta le rivaleni hi ndlela leyinene.