1. Swi vula yini ku chava Xikwembu naswona hikwalahokayini lava rhandzaka Yehovha va fanele va endla tano?

 VAKRESTE va rhandza Xikwembu naswona va xi chava. Eka van’wana, sweswo swi nga vonaka swi nga fambisani. Kambe, a hi vulavuli hi ku chava loku nga endlaka leswaku u rhurhumela. Hi ta bula hi muxaka wa ku chava loku hlawulekeke. Vanhu lava nga ni muxaka lowu wa ku chava, va chava Xikwembu naswona va xi xixima hi mbilu hinkwayo. A va swi lavi ku hlundzukisa Tata wa vona wa le tilweni hikuva a va lavi ku onha vuxaka bya vona na yena.—Ps. 111:10; Swiv. 8:13.

2. Hi ku ya hi leswi Hosi Davhida a swi vuleke eka Pisalema 86:11, hi swihi swilo swimbirhi leswi hi nga ta bula ha swona?

² Hlaya Pisalema 86:11. Loko u ri karhi u ehleketa hi marito wolawo, u ta swi vona leswaku Hosi Davhida a wu tiva nkoka wa ku chava Xikwembu. A hi voneni leswaku hi nga ma tirhisa njhani marito lawa ya Davhida lama huhuteriweke. Xo sungula, hi ta kambisisa swivangelo swin’wana leswi endlaka hi xixima vito ra Xikwembu. Xa vumbirhi, hi ta bula hi ndlela leyi hi nga swi kombisaka hayona siku ni siku leswaku hi xixima vito ra Xikwembu.

3. I yini leswi nga vaka swi pfune Muxe leswaku a tshama a ri karhi a xixima vito ra Xikwembu?

³ Ehleketa ndlela leyi Muxe a titweke hayona loko a nghenisiwe embhoveni wa ribye kutani a vona xivona xa ku vangama ka Yehovha xi hundza. Wolowo a ku ri ntokoto wo tsakisa ku tlula hinkwayo leyi tshameke yi endlekela munhu Yesu Kreste a nga si ta laha misaveni. Muxe u twe ntsumi yi vula marito lama landzelaka: “Yehovha, Yehovha, Xikwembu xa tintswalo ni nsovo,  la hlwelaka ku hlundzuka, la teleke musa wa rirhandzu ni ntiyiso, la hlayiselaka vanhu va magidi musa wa rirhandzu, la rivalelaka xihoxo ni ku tlula nawu ni xidyoho.” (Eks. 33:17-23; 34:5-7) Swi nga endleka leswaku loko Muxe a tirhisa vito leri nge Yehovha, a a tsundzuka xiendlakalo xexo. A swi hlamarisi leswi hi ku famba ka nkarhi Muxe a lemukiseke vanhu va Xikwembu, ku nga Vaisrayele leswaku va “chava ku vangama loku, ni ku chaviseka ka vito leri.”—Det. 28:58.

4. Hi tihi timfanelo leti loko ho anakanyisisa ha tona ti nga ta hi pfuna leswaku hi n’wi xixima ngopfu Yehovha?

⁴ Loko hi ehleketa hi vito leri nge Yehovha, swi kahle ku ehleketa ni hi n’wini wa vito rero. Hi fanele hi anakanyisisa hi timfanelo takwe to tanihi matimba, vutlhari, vululami ni rirhandzu. Ku anakanyisisa hi timfanelo leti ni tin’wana swi ta endla leswaku hi n’wi xixima ngopfu.—Ps. 77:11-15.

5-6. (a) Ri vula yini vito ra Xikwembu? (b) Hi ku ya hi Eksoda 3:13, 14 na Esaya 64:8, Yehovha u endla swilo swi endleka hi ndlela yihi?

⁵ I yini leswi hi swi tivaka mayelana ni leswi vito ra Xikwembu ri vulaka swona? Swidyondzi swo tala swi vula leswaku vito leri nge Yehovha ri vula leswaku “U Endla Leswaku Swi Va Kona.” Nhlamuselo yoleyo yi hi pfuna ku vona leswaku a xi kona lexi nga sivelaka Yehovha ku endla leswi a swi lavaka naswona a nga endla swilo swi endleka. Njhani?

⁶ Yehovha u endla swilo swi endleka hi ku tiendla nchumu wun’wana ni wun’wana leswaku a hetisisa xikongomelo xa yena. (Hlaya Eksoda 3:13, 14.) Hakanyingi hi khutaziwa ku anakanyisisa hi mhaka leyi yo hlamarisa. Yehovha a nga tlhela a endla leswaku malandza yakwe lama nga hetisekangi, ma endla nchumu wun’wana ni wun’wana lowu a wu lavaka leswaku a hetisisa xikongomelo xa yena. (Hlaya Esaya 64:8.) Leswi hi leswi Yehovha a swi endlaka leswaku a hetisisa xikongomelo xa yena. A xi kona ni xin’we lexi nga n’wi sivelaka ku hetisisa xikongomelo xa yena.—Esa. 46:10, 11.

7. Hi nga yi kurisa njhani ndlela leyi hi n’wi tlangelaka hayona Tata wa hina wa le tilweni?

⁷ Hi nga kurisa ndlela leyi hi tlangelaka Tata wa hina wa le tilweni hayona hi ku anakanyisisa  hi swilo leswi a swi endleke ni leswi hi swi endleke hi ku pfuniwa hi yena. Hi xikombiso, loko hi anakanyisisa hi ntumbuluko, swi endla hi tlangela Yehovha hikwalaho ka swilo swo hlamarisa leswi a swi endleke. (Ps. 8:3, 4) Nakambe, loko hi anakanyisisa hi swilo leswi Yehovha a hi pfuneke leswaku hi kota ku swi endla, swi endla hi n’wi xixima swinene. Hakunene vito leri nge Yehovha ri faneriwa hi ku xiximiwa! Ri katsa ndlela leyi Tata wa hina a nga hayona, swilo leswi a swi endleke ni leswi a nga ta swi endla.—Ps. 89:7, 8.

8. Deteronoma 32:2, 3, yi kombisa leswaku Yehovha u ri teka njhani vito ra yena?

⁸ Emahlweninyana ko va Vaisrayele va nghena eTikweni leri Tshembisiweke, Yehovha u dyondzise Muxe marito ya risimu. (Det. 31:19) Muxe a a fanele a dyondzisa vanhu risimu rero. (Hlaya Deteronoma 32:2, 3.) Tindzimana 2 na 3 ti swi veka erivaleni leswaku Yehovha a nga lavi leswaku vito ra yena ri tumbetiwa, ri tekiwa tanihi leri nga fanelangiki ku vuriwa. U lava leswaku vanhu hinkwavo va tiva vito ra yena! A ku ri nkateko hakunene ku va vanhu va twa Muxe a va dyondzisa hi Yehovha ni hi vito ra Yena leri kwetsimaka! Leswi Muxe a va dyondziseke swona, swi va tiyisile ni ku va phyuphyisa ku fana ni mpfula leyi naka kahle ehenhla ka swimilana. Xana hina hi nga dyondzisa njhani hi ndlela leyi fanaka?

9. Hi nga endla hoxa xandla hi ndlela yihi eku kwetsimiseni ka vito ra Yehovha?

⁹ Loko hi ri ensin’wini, hi nga komba vanhu vito ra Xikwembu, leri nge Yehovha eTibibeleni ta hina. Hi nga va nyika tibuku, hi va komba tivhidiyo ni swin’wana leswi yisaka ku dzuneka eka Yehovha leswi kumekaka eka website ya hina. Loko hi ri entirhweni, exikolweni kumbe eriendzweni, hi nga pfulekeriwa hi nkarhi wo byela van’wana hi Xikwembu xa hina xa rirhandzu. Loko hi byela vanhu van’wana xikongomelo xa Yehovha hi vanhu ni misava, swi nga endleka ku ri ro sungula va twa rungula rero. Loko hi byela vanhu ntiyiso mayelana ni Tata wa hina wa rirhandzu, hi hoxa xandla eku kwetsimiseni ka vito ra Xikwembu. Hi basisa vito ra Yehovha eka swihehlo ni tidyondzo ta mavunwa leti van’wana va ti dyondzisaka mayelana na yena. Leswi hi swi dyondzisaka swi endla leswaku vanhu va phyuphya.—Esa. 65:13, 14.

10. Loko hi dyondzisa vanhu Bibele hikwalahokayini swi nga ringananga ku va dyondzisa milawu ya Xikwembu ntsena?

¹⁰ Loko hi dyondzisa vanhu Bibele, hi lava ku va pfuna va tiva Yehovha va tlhela va tirhisa vito ra yena. Ku engetela kwalaho, hi lava ku va pfuna va tiva leswi vito rakwe ri vulaka swona. Hi ta kota ku endla sweswo loko hi va dyondzisa ndlela leyi Xikwembu xi lavaka hi hanya hayona. Xichudeni lexinene xi nga dyondza milawu ya Xikwembu xi tlhela xi yi xixima. Kambe xivutiso i ku, xana xichudeni xexo xi ta yingisa Yehovha hikwalaho ka leswi xi n’wi rhandzaka? Tsundzuka, Adamu na Evha a va wu tiva nawu wa Xikwembu kambe a va nga n’wi rhandzi Munyiki wa nawu wolowo. (Gen. 3:1-6) Hikwalaho, hi fanele hi endla leswi engeteleke ku tlula ku dyondzisa vanhu milawu ya Xikwembu ntsena.

11. Loko hi dyondzisa vanhu milawu ya Xikwembu, hi nga va pfuna njhani leswaku va rhandza Munyiki wa yona?

¹¹ Mikarhi hinkwayo milawu ya Yehovha i yinene ngopfu. (Ps. 119:97, 111, 112) Kambe vanhu lava hi va dyondzisaka Bibele, a va nge swi voni sweswo loko va nga swi tivi leswaku Yehovha u endle milawu yoleyo hikwalaho ka leswi a hi rhandzaka. Kutani hi nga va vutisa hi ku: “U vona onge hikwalahokayini Xikwembu xi byela malandza ya xona xi ku endlani leswi kumbe xi ku leswi mi nga swi endli? Leswi swi hi byela yini hi Yehovha?” Loko hi va pfuna va tiva Yehovha ni ku rhandza vito rakwe ro kwetsima, hi ta kota ku fikelela timbilu ta vona. Xisweswo,  va ta rhandza milawu ya Yehovha swin’we ni Munyiki wa yona. (Ps. 119:68) Sweswo swi ta endla leswaku ripfumelo ra vona ri kula naswona va ta kota ku tiyisela loko va hlangavetana ni miringo.—1 Kor. 3:12-15.

12. Davhida u tshame a tsandzeka ku endla mbilu ya yena yi va ni vun’we hi ndlela yihi naswona vuyelo byi ve byihi?

¹² Eka Pisalema 86:11, Davhida u vule marito ya nkoka lama nge: “Endla mbilu ya mina yi va ni vun’we.” Hosi Davhida u huhuteriwe ku tsala marito wolawo. U swi vonile leswaku swa olova ku va ni mbilu leyi avaneke. Siku rin’wana loko a ri ehenhla ka lwangu, u vone nsati wa munhu un’wana a ri eku hlambeni. Xana hi nkarhi wolowo, mbilu ya Davhida a yi ri ni vun’we kumbe a yi avanile? Phela a wu tiva kahle nawu wa Yehovha lowu nge: “U nga tshuki u navela nsati wa munhu-kuloni.” (Eks. 20:17) Kambe u ye mahlweni a n’wi langutisa. Mbilu yakwe yi sungule ku avana, kutani u sungule ku navela wansati yoloye, ku nga Bati-xeba hi hala tlhelo a lava ku tsakisa Yehovha. Hambileswi a ku ri khale Davhida a rhandza ni ku xixima Yehovha kambe u pfumele ku hambukisiwa hi mbilu yakwe. Hikwalaho ka sweswo, Davhida u endle swilo swo biha ngopfu. U endle leswaku vito ra Yehovha ri sandziwa. Davhida u tlhele a twisa vanhu lava nga riki na nandzu ku vava, ku katsa ni ndyangu wakwe.—2 Sam. 11:1-5, 14-17; 12:7-12.

13. Hi swi tiva njhani leswaku mbilu ya Davhida yi tlhele yi va ni vun’we?

¹³ Yehovha u tshinye Davhida naswona Davhida u hundzukile. (2 Sam. 12:13; Ps. 51:2-4, 17) Davhida u tsundzuke mbitsi ni maxangu lawa a veke na wona hikwalaho ko pfumelela mbilu yakwe yi avana. Marito lawa a ma tsaleke eka Pisalema 86:11, ma nga tlhela ma vekiwa hi ndlela leyi: “Ndzi nyike mbilu leyi nga avanangiki.” Xana Yehovha u n’wi pfunile Davhida leswaku a va ni mbilu leyi hetisekeke kumbe leyi nga ni vun’we? Ina, hi ku famba ka karhi loko Bibele yi vulavula hi Davhida yi vulavule hi yena tanihi wanuna loyi a a ri ni ‘mbilu leyi a yi hetisekile eka Yehovha Xikwembu xakwe.’—1 Tih. 11:4; 15:3.

14. I yini leswi hi faneleke hi tivutisa swona naswona hikwalahokayini?

¹⁴ Mhaka ya Davhida ya khutaza kasi hi hala tlhelo i xilemukiso. Swidyoho leswikulu leswi a swi endleke i xilemukiso eka malandza ya Xikwembu namuntlha. Swi nga ri na mhaka leswaku ha ha ku sungula ku tirhela Yehovha kumbe se i khale, hi fanele hi tivutisa leswi, ‘Xana ndzi lwa hi matimba leswaku ndzi hlula miringo ya Sathana yo endla leswaku mbilu ya mina yi avana?’

15. Ku chava Xikwembu swi ta hi sirhelela njhani loko hi tshuka hi hlangana ni swifaniso leswi pfuxaka ku navela ka timhaka ta masangu?

 ¹⁵ Hi xikombiso, loko ku humelela xifaniso lexi nga pfuxaka ku navela ka timhaka ta masangu eka TV kumbe eka Inthanete, u endla yini? Swi nga olova ku tibyela leswaku xifaniso xexo a xi kombisi timhaka ta masangu hi ku kongoma. Swi nga endleka rero ku ri rhengu ra Sathana ro ringeta ku ava mbilu ya wena! (2 Kor. 2:11) Xifaniso xexo xi nga fanisiwa ni chizele leri wanuna a ri tirhisaka ku pandza ntsandza. U sungula hi ku ri nghenisa katsongo. Loko a ri karhi a ri belela ri nghena endzeni, ntsandza wu avana hi le xikarhi. Swi tano ni hi xifaniso lexi pfuxaka ku navela ka timhaka ta masangu. Swilo leswi nga vonakaka swi nga vuli nchumu, swi nga ava mbilu ya munhu lerova a tikuma a endle swidyoho kutani a tshika ku tshembeka. Hikwalaho, u nga pfumeleli nchumu ni wun’we lowu nga basangiki, wu nghena embilwini ya wena! Endla mbilu ya wena yi tshama yi ri ni vun’we ni ku xixima vito ra Yehovha!

16. Loko hi hlangavetana ni ndzingo, hi swihi swivutiso leswi hi faneleke hi tivutisa swona?

¹⁶ Handle ka swifaniso leswi pfuxaka ku navela ka timhaka ta masangu, ku na swo tala leswi Sathana a hi ringaka ha swona. Xana hi angula njhani? Swa olova ku vula leswaku a swi bihanga. Hi xikombiso, hi nga ku: ‘A ndzi nge susiwi hikwalaho ko endla swilo leswi, a swi bihanga ngopfu.’ Langutelo ro tano ri bihile. Swi ta va swinene ku tivutisa swivutiso leswi: ‘Xana Sathana u ringeta ku ava mbilu ya mina hi ku tirhisa ndzingo lowu? Loko ndzo pfumela ku hluriwa hi ndzingo, xana ndzi ta endla leswaku vito ra Yehovha ri sandziwa? Xana ku endla leswi, swi ta tiyisa vuxaka bya mina ni Xikwembu kumbe swi to byi onha?’ Anakanyisisa hi swivutiso leswi. Khongela u kombela vutlhari leswaku u ta swi hlamula hi ku tshembeka. (Yak. 1:5) Ku endla tano, swi ta ku sirhelela. Swi ta endla  u va ni xivindzi xo bakanya ndzingo, hilaha Yesu a endleke hakona loko a ku: “Suka, Sathana!”—Mat. 4:10.

17. Hikwalahokayini mbilu leyi avaneke yi nga pfuni nchumu? Kombisa.

¹⁷ Mbilu leyi avaneke a yi pfuni nchumu. Ehleketa hi xipano lexi vatlangi va xona va nga riki na vun’we. Van’wana va tilavela ndhuma, van’wana a va lavi ku landzela milawu kasi van’wana vo tala a va n’wi xiximi mudzaberi. Ku hava ntlangu lowu xipano xo tano xi nga hlulaka eka wona. Ku hambana ni xipano xexo, xipano lexi vatlangi va xona va nga ni vun’we xi ta hlula. Mbilu ya wena yi nga fana ni xipano xexo, loko ndlela leyi u titwaka hayona, swilo leswi u swi ehleketaka ni leswi u swi navelaka, swi fambisana ni ku gandzela Yehovha. Tsundzuka, Sathana a nga swi lavi leswaku mbilu ya wena yi va ni vun’we. U lava leswaku ndlela leyi u titwaka hayona, miehleketo ni ku navela ka wena swi lwisana ni milawu ya Yehovha. Hambiswiritano, leswaku u kota ku tirhela Yehovha, u fanele u endla mbilu ya wena yi va ni vun’we. (Mat. 22:36-38) U nga n’wi pfumeleli Sathana a ava mbilu ya wena!

18. Hi ku fambisana ni leswi Mikiya 4:5 yi swi vulaka, u tiyimisele ku endla yini?

¹⁸ Ku fana na Davhida, khongela eka Yehovha u ku: “Endla mbilu ya mina yi va ni vun’we leswaku yi chava vito ra wena.” Hanya hi ku pfumelelana ni xikhongelo xexo. Siku ni siku, tiyiseka leswaku swiboho leswi u swi endlaka, leswikulu ni leswitsongo, swi kombisa leswaku u xixima vito ra Yehovha leri kwetsimaka. Loko u endla tano, u ta ri yimela kahle vito rero tanihi leswi u nga Mbhoni ya Yehovha. (Swiv. 27:11) Hinkwerhu, hi ta vula marito lama vuriweke hi muprofeta Mikiya lama nge: “Hi ta famba hi vito ra Yehovha Xikwembu xa hina hilaha ku nga riki na makumu, hi masiku.”—Mik. 4:5.