1. Yehovha a va vonisa ku yini vanhu va yena?

KA YEHOVHA, hinkwavu la va mu tirhelaka hi ku tshembeka bandleni i va lisima. Hambileswi hi nga ni mintirho ya ku hambana bandleni, hinkwerhu hi va lisima naswona hi lava ku pfuniwa hi van’wana. Makarta ya mupostolo Pawulo ma nga hi pfunisa ku yini ku twisisa mhaka leyi?

2. Hi ku ya hi Vaefesa 4:16, hi mhaka muni hi fanele hi hloniphana hi tlhela hi tirha xikan’we?

² Ka ndzimana leyi nga khoma nhlokomhaka leyi, mupostolo Pawulo a li a hi fanelanga hi languta vamakwerhu hi gama hi ku: “A ni na mhaka na wena.” (1 Kor. 12:21) Leswaku ku va ni ku rhula bandleni, hi fanele hi hloniphana hi tlhela hi tirha xikan’we. (Lerha Vaefesa 4:16.) Phela loko hi tirha xikan’we hi tlhela hi twanana naswona bandla la hina li ta kula hi lirhandzu.

3. Hi ta djondza yini ka nhlokomhaka leyi?

³ I ka swiyimu swini lani hi faneleke hi hlonipha vamakwerhu bandleni? Ka nhlokomhaka leyi hi ta vona swaku madoda ma nga swi kombisa ku yini swaku ma hloniphana. Hi ta tlhela hi vona swaku hi nga va hloniphisa ku yini vamakwerhu lava kalaka va nga chadanga. Hi wugamu hi ta djondza swaku hi nga va hloniphisa ku yini vamakwerhu lava kalaka va nga vulavuli kahle lirimi la hina.

4. Hi ku ya hi Varhoma 12:10, madoda ma fanele ma yentxa yini?

⁴ Madoda hinkwawu ma vekiwe hi Yehovha bandleni naswona ma ni tinyiko ta ku hambana. (1 Kor. 12:17, 18) Van’wana va ha ku vekiwa swaku va va madoda naswona a va  na xiperiyensiya ku fana ni madoda man’wana. Van’wana a va yentxi swa ku tala hi mhaka leswi va nga guga kumbe hi mhaka ya mavabyi. Hambileswo, a ku na doda leli faneleke li languta doda lin’wani li gama li ku: “A ni na mhaka na wena.” Kambe madoda ma fanele ma tirhisa xikombiso xa mupostolo Pawulo lexi nga ka Varhoma 12:10. — Lerha.

5. Madoda ma nga ma hloniphisa ku yini madoda man’wana naswona hi mhaka muni swi li swa lisima?

⁵ Madoda ma fanele ma hlonipha madoda man’wana hi kuma yingisela kahle loko ma vulavula. Leswo i swa lisima ngopfungopfu loko ma tlhangana swaku ma bula hi timhaka ta bandla. Hi mhaka muni? Murindzi wa 1 ka Outubro wa 1988 (hi Xinghiza) a te: “Loko madoda ma yentxa mintlhanganu ma swi tiva swaku Yesu a tirhisa moya wa ku kwetsima swaku a pfuna doda lin’wana ni lin’wana kuva li nyikela mavonelo hi ku tirhisa Bibele leswaku ku yentxiwa xiboho xa kahle. (Mint. 15:6-15) Naswona Yehovha a nyika madoda hinkwawu moya wa ku kwetsima.”

6. Madoda ma nga tirhisa ku yini xikan’we naswona leswo swi nga li pfunisa ku yini bandla?

⁶ Doda li nga kombisa swaku lama hlonipha madoda man’wana hi ku kala li nga tshameli ku va li lava ku rhanga ku vulavula mintlhanganwini ya madoda. A li fanelanga li ti yentxa xefe naswona li fanele li swi tiva swaku a hi minkama hinkwayu ku nga ta tirhisiwa mavonelo ya lona. Kambe li fanele li ti veka hansi loko li vulavula, li tlhela li yingisela kahle loko madoda man’wana ma vulavula. Xa lisima hintamu, li fanele li tirhisa Bibele ni ku landzela leswi vuliwaka hi “mutirhi lweyi atshembekeke, ni kutlhariha”. (Mat. 24:45-47) Loko madoda ma lunghisa mhaka hi xihlonipho ni hi lirhandzu, moya wa ku kwetsima wu ta va na wona naswona wu ta va pfuna ku yentxa swiboho leswi nga ta tiyisa bandla. — Yak. 3:17, 18.

7. Yesu a a va vonisa ku yini lava kalaka va nga chadanga?

⁷ Hi ni vamakwerhu va ku kala va nga chadanga bandleni. Hi fanele hi va vonisa ku yini vamakwerhu lava? Hi fanele hi va vonisa xileswi Yesu a va vonisaka xiswona. Phela nkama lowu Yesu a li lani misaveni, Yesu a a nga chadanga naswona a a ti nyimisele ku yentxa ntirho lowu a va mu rhume wona. Yesu a nga byelanga vanhu swaku va fanele va chada kumbe va nga chadi. Kambe a vule leswaku Vakreste van’wana va swi vone swiy ampsa ku kala va nga chadi. (Mat. 19:11, 12) Yesu a a va hlonipha lava kalaka va nga chadanga, a a nga va tekeli hansi kumbe ku vona swaku ku ni leswi kiyelaka ka wutomi la vona.

8. Hi ku ya hi 1 Vakorinto 7:7-9, hi xini xiboho lexi vamakwerhu a faneleke a pimisa hi xona?

⁸ Ku fana na Yesu, Pawulo a tshame a nga chadanga nkama lowu a nga va mudjondzisiwa wa Yesu. Kambe a a nga byeli vanhu swaku swi bihile ku chada. Hikusa a a swi tiva swaku i xiboho xa mun’wana ni mun’wana. Kambe a a pfuna Vakreste swaku loko va swi kota va nga tirhela Yehovha na va nga chadanga. (Lerha 1 Vakorinto 7:7-9.) Leswo swikomba swaku a a nga va tekeli hansi lava va kalaka va nga chadanga. Hi mhaka leyo, a lange Timotiya lweyi na yena a a nga chadanga swaku a yentxa mintirho ya lisima bandleni. * (Filp. 2:19-22) Hi mhaka leyo, leswaku makwerhu a kuma mintirho bandleni a swi yi hi swaku a chadile kumbe a nga chadanga. — 1 Kor. 7:32-35, 38.

9. Yehovha a va vonisa ku yini lava kalaka va nga chadanga?

⁹ Yesu na Pawulo a va hlayanga swaku Vakreste va fanele va chada kumbe a va fanelenga va chada. Se hi nga ku yini hi mhaka leyi? Xihondzo xo Rindza xa 1 ka Outubro wa 2012 xi te: “Ku chada ni ku kala u nga chadi i nyiko ya Xikwembu. . . .  Yehovha a nga va tekeli hansi lava kalaka va nga chadanga.” Hi mhaka leyo, hi fanele hi va hlonipha vamakwerhu lava va kalaka va nga chadanga bandleni.

10. Hi nga va kombisa ku yini swaku ha va hlonipha vamakwerhu lava va kalaka va nga chadanga?

¹⁰ Hi nga va hloniphisa ku yini vamakwerhu  lava va kalaka va nga chadanga? Hi fanele hi khumbuka swaku vamakwerhu van’wana vayo ti yentxela xiboho xa ku tshama na va nga chadanga. Van’wana va swi navela ku chada, vo pfumala munhu wa munene wa ku chada na yena. Kasi van’wana va yo feliwa. Hi mhaka leyo, a hi fanelenga hi tshamela ku va vutisela swaku hi mhaka muni va nga chadi. Kumbe ku zama ku va lavela munhu wa ku chada na yena. I ntiyiso swaku hi fanele hi va pfuna loko va hi kombela, kambe hi fanele hi pimisa swaku va ta titwisa ku yini loko hi va lavela munhu na va nga hi kombelanga. (1 Tes. 4:11; 1 Tim. 5:13) A hi voneni leswi vamakwerhu van’wana va titwisaka xiswona.

11-12. I mpsini swi nga ha va hetaka ntamu vamakwerhu lava kalaka va nga chadanga?

¹¹ Mudjikelezi mun’wana a vula swaku swilo swi mu fambela kahle hileswi a kalaka a nga chadanga. Kambe lexi mu godolisaka hileswi vamakwerhu van’wana va tshamelaka ku mu vutisa va ku: “Hi mhaka muni u nga chadi?” Makwerhu mun’wana lweyi a tirhaka Betele a te: “Vamakwerhu va tshamela ku ni tsetsa hileswi ni kalaka ni nga chadanga. Leswo swi ni yentxa ni titwa ingaku a ku kala ni nga chadanga, a hi nyiko kambe i ndzhwalu.”

¹² Ntombhi yin’wana leyi tirhaka Betele yi te: “Vamakwerhu van’wana va pimisa swaku loko munhu a nga chadanga, minkama hinkwayu a lavetela munhu wa ku chada na yena. A nkama va nga ni rhumela ka ndhawu yin’wana, ni fike hi siku la mintlhanganu. Makwerhu lweyi a nga ni yamukela a ni byele leswaku ku ni madjaha mambirhi bandleni ya ku ringana na mina. A ni byele leswaku ango zama ku ni lavela munhu wa ku chada na yena, kambe a nkama hi nga nghena ka Yindlo ya Wugandzeli, a ni tekile, a ya ni komba vamakwerhu volavo va vambirhi. Mina ni vamakwerhu lava, hi danile hintamu.”

13. I mpsini leswi nga pfuna ntombhi leyi tirhaka Betele?

¹³ Ntombhi yin’wana leyi tirhaka Betele yi te: “Ni tiva vapfuli va ndlela lava se va nga kula lava va kalaka va nga chadanga, va ti karhatelaka ku pfuna van’wana naswona va tsakile funtshi va li pfuna hintamu bandla. A va ti voni na va nga li va nchumu hi leswi va kalakanga va nga chadanga naswona va tsakile hambileswi va kalaka va nga na vana.” Swa tsakisa loko hi hloniphana bandleni ni teka van’wana va li va lisima. Vamakwerhu a va ku voni na u nga li wa nchumu hileswi u kalaka u nga chadanga kumbe ku va ni wukwele hileswi u nga chada. Hikusa va swi tiva swaku hinkwavu i va lisima. Hi mhaka yoleyo hinkwerhu ha swi tiva swaku vamakwerhu va hi rhandza.

14. Hi nga va kombisa ku yini lava kalaka va nga chadanga swaku ha va hlonipha?

¹⁴ Vamakwerhu lava va kalaka va nga chadanga va tsaka loko hi va komba swaku i va lisima hi mhaka swilo swa swinene leswi va swi yentxaka. A hi fanelenga hi va tsetsa hi mhaka leswi va kalaka va nga chadanga. Kambe hi fanele hi va khensa hileswi va tshamaka na va tshembekile. Loko hi yentxa leswo, a va nga ta titwa ingaku hi loko hi va byela swaku: “A ni na mhaka na wena.” (1 Kor. 12:21) Kambe va ta tiva swaku ha va hlonipha funtshi hi tsakile hi ku va na vona bandleni.

15. I mpsini leswi van’wana va nga swi yentxa leswaku va yengetela ntirho wa vona wa ku chumayela?

¹⁵ Ka malembenyana ya swoswi vachumayeli va vanyingi va sungule ku djondza lirimi la nyuwani swaku va ta hengetela ntirho wa vona wa ku chumayela. Leswaku va yentxa leswo, ku ni leswi a va fanele va swi txintxa ka wutomi la vona. Vamakwerhu lava va tshike mabandla ya vona, va ya ka mabandla lawa ma vuluvulaka lirimi lin’wana swaku va ya pfunisa lomu ku lavekaka vachumayeli. (Mint. 16:9) Lexi i xiboho lexi Vakreste va ti yentxelaka xona swaku va pfunisa ka ntirho wa ku chumayela. Hambileswi swi nga ha tekaka nkama swaku vali vulavula kahle lirimi lolelo kambe va pfunisa ka mabandla va nga ka wona. Ku ti nyiketela ka vona ni xiperiyensiya xa vona swi tiyisa bandla. Ha yi khensa minzamu leyi vamakwerhu va yi yentxaka.

16. I mpsini leswi madoda ma swi kambelaka loko ma lava ku veka munhu swaku a va doda kumbe mupfunisi wa bandla?

¹⁶ Ntlawa wa madoda a wu nge tshiki ku veka makwerhu swaku a va doda kumbe a va mupfunisi wa bandla hi mhaka swaku a nga vulavuli kahle lirimi leli tirhisiwaka bandleni. Madoda ma kambela leswi lavekaka swaku makwerhu a va doda kumbe a va mupfunisi wa bandla hi ku ya hi Matsalwa, a va kambeli swaku a vulavula kahle lirimi leli tirhisiwaka bandleni kumbe a nga vulavuli kahle. — 1 Tim. 3:1-10, 12, 13; Tito 1:5-9.

17. I mpsini leswi lava rhurhaka va ya ka tiko lin’wana va fanele va ti vutisa swona?

¹⁷ Vakreste van’wana va rhurhile va ya tiko lin’wana hi mhaka ya wusiwana ni ku lavetela ntirho. Hi mhaka leyo, vana va vona va boheka ku djondza lirimi lin’wana xikolweni. Hambi hi vapsali va nga ha boheka ku djondza lirimi lin’wana swaku va kuma ntirho. Se va fanele va ku yini loko ku ni bandla leli va vulavulaka lirimi la vona? Va ta ya ka bandla lini la kona? Va fanele va ya ka bandla la lirimi leli vulavuliwaka ka ndhawu yoleyo kumbe va ta ya ka bandla leli ku vulavuliwaka lirimi la vona?

18. Hi ku ya hi Vagalatiya 6:5, hi nga swi kombisa ku yini swaku ha xi hlonipha xiboho xa vapsali loko va langa bandla?

¹⁸ Vapsali va fanele va yentxa xiboho xa ku hi lini bandla leli vana va nga ta ya ka lona. Naswona va fanele va yentxa xiboho xa kahle lexi xi nga ta pfuna ndjangu hinkwawu. (Lerha Vagalatiya 6:5.) Leswi lexi ku nga xiboho xa mun’wana ni mun’wana, hi fanele hi xi hlonipha. Ka hinkwaswu leswi va nga ta langa ku swi yentxa hi fanele hi va seketela hi tlhela hi va komba swaku ha va rhandza. — Rhom. 15:7.

19. I mpsini leswi vapsali va faneleke va pimisa ha swona va tlhela va swi khongelela?

 ¹⁹ Minkama yin’wana mindjangu yi nga ha langa ku ya ka bandla leli vulavulaka lirimi la vapsali kambe vana va nga li tivi kahle. Loko vana va nga li tivi kahle lirimi leli vulavuliwaka mintlhanganwini swi nga ha va karhatela ku kulisa wunghanu la vona na Yehovha. Hi mhaka muni? Hikusa swi nga yentxeka axikolweni va nga vulavuli lirimi leli tirhisiwaka hi vapsali. Loko ku yentxeka leswo, vapsali va fanele va pimisa kahle va tlhela va khongela swaku Yehovha a va nyika wutlhari la ku yentxa xiboho xa kahle. Se vapsali va fanele va djondzisa vana va vona lirimi leli va li vulavulaka kumbe ku txintxa va ya ka bandla leli ku tirhisiwaka lirimi leli twisisiwaka hi vana va vona. A swi na mhaka swaku vapsali va ta yentxa xiboho xini kambe vamakwerhu bandleni va fenele va va hlonipha va tlhela va va nyika lisima.

20. Hi nga va kombisa ku yini swaku ha va hlonipha vamakwerhu lava djondzaka lirimi la nyuwani?

²⁰ Ka mabandla ya manyingi, ku ni vamakwerhu lava yentxaka minzamu swaku va djondza lirimi la nyuwani naswona minkama yin’wana swi nga ha va karhatela ku vula leswi va titwisaka xiswona. Kambe loko hi nga languti leswi va vulavulisaka xiswona, hi ta swi vona swaku v amu rhandza Yehovha naswona va navela ku mu tirhela. Loko hi vona swilo swa swinene leswi va swi yentxaka hita va hlonipha hi tlhela hi va vona va li va lisima vamakwerhu va hina. Naswona a hi nga ta vula hi ku: “A ni na mhaka na n’wina” hi mhaka leswi va kalaka va nga vulavuli kahle lirimi la hina.

21-22. Hi wini ntirho wa lisima lowu Yehovha a nga hi nyika wona?

²¹ Ha khensa hileswi Yehovha a nga hi nyika ntirho wa lisima lowu hi wu yentxaka bandleni. A swi na mhaka swaku hi vavanuna kumbe hi vavasati, hi chadile kumbe a hi chadanga, hi gugile kumbe hi majovhem, ha swi kota ku vulavula kahle lirimi kumbe a hi swi koti, hinkwerhu hi va lisima ka Yehovha ni ka vamakwerhu. — Rhom. 12:4, 5; Kol. 3:10, 11.

²² A hi tameni hi tirhisa leswi ha nga swi djondza ka xikombiso xa Pawulo loko a vulavula hi miri wa munhu. Leswo swi ta hi pfuna ku tiva leswi hi nga swi yentxaka kuva hi tiyisa vamakwerhu. Swi tlhela swi hi pfuna ku tama hi rhandza vamakwerhu hi tlhela hi va hlonipha.