1-2. a) I yini Jubilewu? (Vona kwadru lelinge: “ Akuli yini Jubilewu?”) b) I mpsini leswi Yesu a avulavula hi swona ka buku la Luka 4:16-18?

KA MATIKO man’wana swi tolovelekile kuyendla nkhuvu loko hosi yi tlhanganisa 50 wa malembe na yi fuma. Lembe lolelo lawu-50 li vitaniwa Lembe la Jubilewu. Nkhuvu wa Jubilewu wungaha heta siku, vhiki kumbe kutlula. Kambe hi kufamba ka nkama nkhuvu wolowo wa hela ivi vanhu vawu khohlwa.

² Swoswi hita kambisisa Jubilewu ya kuyampsa kutlula nkhuvu lowu awu yendliwa ankameni wa Vayisrayele loko hosi yi tlhanganisa 50 wa malembe. Nkhuvu wolowo awu heta lembe naswona awu yendla leswaku vanhu va kuma nkhululeko. Mhaka leyi yihi khumbisa kuyini? Ha khumbeka hi mhaka Jubilewu yi yelana ni lunghiselelo la lisima leli Yehovha ahi yendleleke lona, lelingahi vuyelisaka swoswi, li tlhela lihi yendla hi kuma chunseko hi laha kunga heliki. Yesu a vulavule ngopfu hi chunseko wolowo. — Lerha Luka 4:16-18.

3. Hi kuya hi Levhitika 25:8-12 Jubilewu ayiva pfunisa kuyini Vayisrayele?

³ Leswaku hima twisisa kuyampsa marito ya Yesu loko a vulavula hi chunseko, ahi sunguleni hi kuvona nhlamuselo wa Jubilewu leyi Yehovha aayi lunghiselele vanhu va yena ankameni wa khale. Yehovha a byele Vayisrayele a ku: “Mita yendla lembe lawu-50 li va la kukheteka, mita twalisa nkhululeko atikweni, ka vatshami hinkwavu va tiko. Lembe lelo la wu 50 lita va lembe la Jubilewu ka n’wina, mun’wana ni mun’wana wa n’wina ata tlhelela kaya ka yena ni ka munti wa yena.” (Lerha Levhitika 25:8-12.) Ka nhlokomhaka leyinga hundza hi vone leswi Savata yi vapfuniseke xiswona Vayisrayele. Kambe Jubilewu ayi vapfunisa kuyini? Hi xikombiso, ahinge  muyisrayele wokarhi wa devha naswona a boheka kuxavisa masimu ya yena leswaku a hakela xikweneti. Hi lembe la Jubilewu, a afanele a tlheliseliwa masimu ya yena. Hi mhaka leyo, munhu a “ata tlhelela kaya ka yena” naswona vana va yena avangata lahlekeliwa hi tshomba. Xikombiso xin’wana, loko munhu wokarhi ava ni xikweneti ivi a boheka kuxavisa n’wana wa yena kumbe a tinyikela leswaku ava xikarawa akuva ata kota kuhakela xikweneti, hi nkama wa yubili a afanele “ata tlhelela kaya ka yena.” Leswo aswi yendla leswaku kungavi na munhu lweyi a vaka xikarawa wutomi la yena hinkwalu. Hikakunene Yehovha ani mhaka ni vanhu va yena!

4-5. Hi mhaka muni swili swa lisima akuva hi djondza hi Jubilewu?

⁴ I yini xin’wana lexi Jubilewu ayi pfuna hi xona? Yehovha a hlamusele a ku: “Hambileswo, aku fanelanga kuva ni xisiwana axikarhi ka n’wina, hikusa hikakunene Yehovha atami katekisa atikweni leli Yehovha Xikwembu xa n’wina ami nyikaka”. (Det. 15:4) Swoleswo swi hambani kule ni leswi swi humelelaka namuntlha, hikusa vanhu lava ganyeke vaya va yengesela kuganya, kambe swisiwana swi hanya hi wukoko la xilondza.

⁵ Tani hi Vakreste ahi hansi ka Nawu wa Moxe. Leswo swi vula leswaku ahi landzeleli Jubilewu leyi ayi humesa vanhu awukaraweni yi yendla leswaku va rivaleliwa swikweneti swa vona, ni kuva yendla leswaku va tlhelela makaya. (Rhom. 7:4; 10:4; Efe. 2:15) Kambe hi mhaka muni swili swa lisima akuva hi djondza hi mhaka leyi? I swa lisima hikusa na hina hinga kuma chunseko wa kufana ni lowu Yehovha aawu lunghiselele Vayisrayele.

6. Vanhu va lava kuchunsiwa ka yini?

⁶ Hinkwerhu hi lava kuchunsiwa hikusa hi swikarawa swa xidjoho. Leswi hinga vadjohi, ha vabya, ha guga hi tlhela hi fa. Votala va hina haswi vona leswo loko hi tivona ka xib’uku, kumbe loko hiya xibed’lela. Naswona hi hela ntamu loko hi djoha. Pawulo a vule leswaku a ali ‘mubohiwa nawini wa kudjoha lowufumaka swirho swa yena’. A tlhele a  ku: “Yo! Mina munhu wa khombo lerikulu! I mani lweyi angatanitshunxa mirini lowu wuniyisaka kufeni xana?” — Rhom. 7:23, 24.

7. I mpsini leswi Esaya aswi profeteke hi chunseko?

⁷ Hi kuswi rhandza, Xikwembu xi yendle lunghiselelo leswaku xi chunsa vanhu ka xidjoho. Leswo swi kotekile hi kutirhisa Yesu. Na kaha sale 700 wa malembe leswaku Yesu a ta laha misaveni, Esaya a profete leswaku vanhu avata kuma chunseko wawukulu kutlula lowu Vayisrayele ava wukuma loko kufika lembe la Jubilewu. Yena a te: “Moya wa Yehovha, Hosi leyi Fumaka wu le henhla ka mina, hikuva Yehovha anitote leswaku nivula mahungu yotsakisa ka lavorhula. Anirhume leswaku nibohelela lava vavisekeke mbilu, kutwalisa nkhululeko ka swikarawa.” (Esa. 61:1) Wuprofeta leli ali vulavula hi mani?

8. Wuprofeta la Esaya leli ali vulavula hi chunseko ali kombetela ka mani?

⁸ Wuprofeta leli la lisima leli ali vulavula hi nkhululeko li sungule kuhetiseka loko Yesu a sungula ntirho wa yena laha misaveni. Siku lin’wana loko Yesu ali sinagogeni la Nazareta laha anga kulela kona, a lerhele Vayuda lava avali kolano marito lama profetiweke hi Esaya. A vule leswaku ama kombetela ka yena marito lamange: ‘Moya wa Hosi [Yehovha] wu le henhla ka mina, hikuva yinitotile hi mafurha, yiva yinirhuma kuyabyela swisiwana Evhangeli; kuyativisa lavabohiweke leswaku vatatshunxiwa, ni swifamahlo leswaku switavona; yinirhumile kutshunxa lava vaxanisiwaka, ni kutwalisa lembe lerinene ra Hosi.’ (Luk. 4:16-19) Yesu ali hetisisile kuyini wuprofeta leli?

9. Vanhu votala nkameni wa Yesu ava lava kuchunsiwa ka yini?

⁹ Ankameni wa Yesu vanhu va sungule kukuma chunseko lowu Esaya na Yesu va vulavuleke ha wona. Leswaku a tiyisekisa mhaka leyi Yesu a te: “Namuntlha rito leri miritweke, rihetisekile.” (Luk. 4:21) Votala lavanga twa marito ya Yesu ava pimisa leswaku vata chunsiwa ka mfumu wa Rhoma. Swinga yendleka ava pimisa kufana ni vavanuna vambirhi lavanga te: ‘Hina, ahitshembile leswaku hi yena lweyi angataponisa Israyele’. (Luk. 24:13, 21) Kambe hi laha hiswi tivaka hakona Yesu anga byelanga valandzeli va yena leswaku va pfukela mfumu wa Rhoma hambi leswi awuva tikisela. Kuhambana ni leswo ava byele leswaku va nyika ‘Khezari leswinga swa Khezari’. (Mat. 22:21) Kungava leswaku Yesu ali hetisise kuyini wuprofeta leli?

10. Yesu a chunse vanhu ka yini?

 ¹⁰ N’wana wa Xikwembu a tele kuta pfuna vanhu leswaku va chunseka ka swilo swimbirhi. Xakusungula, Yesu a chunse vanhu ka mavunhwa lawa ama djondzisiwa hi varhangeli va wukhongeli. Vayuda votala ava sindzisiwa kulandzela swihena ni tidjondzo ta mavunhwa. (Mat. 5:31-37; 15:1-11) Lava ava tibyela leswaku va pfuna vanhu kuva va gandzela Xikwembu, vona hi voxe avangaxi gandzeli naswona aswi fana ni loko va fe matihlo. Leswi vanga yala Mesiya ni ntiyiso lowu aawu djondzisa, swiyendle vangaxi tivi Xikwembu naswona vatame va va munyameni. Hi mhaka leyo ava rivaleliwanga swidjoho swa vona. (Yoh. 9:1, 14-16, 35-41) Leswi Yesu a adjondzisa ntiyiso a tlhela a vekela vanhu xikombiso lexinene a pfune lava ava tiveka hansi leswaku va chunsiwa ka tidjondzo ta mavunhwa. — Marka 1:22; 2:23–3:5.

11. Hi yihi ndlela yin’wana ya lisima leyi Yesu a chunseke vanhu ha yona?

¹¹ Xawumbirhi, Yesu a chunse vanhu ka wukarawa la xidjoho. Leswi Yesu a nyikeleke wutomi la yena liva gandzelo la nkutsulo, Xikwembu xi rivalela swidjoho swa lava kombisaka lipfumelo ka gandzelo lolelo hi mahanyelo ya vona. (Hev. 10:12-18) Yesu a te: “Loko N’wana amitshunxa, mitava lavatshunxekeke hakunene.” (Yoh. 8:36) Hikakunene chunseko wolowo wa yampsa kutlula lowu awu kumiwa hi Vayisrayele hi lembe la Jubilewu. Hi xikombiso, munhu lweyi anga chunsiwa hi Jubilewu, swingaha yendleka a tlhela ava xikarawa ivi hi kufamba ka nkama a fa.

12. Hi vamani lava veke vosungula kukuma chunseko lowu Yesu a vulavuleke hi wona?

¹² Hi siku la Pentekoxta la lembe la 33 anguveni ya hina Yehovha a tote vapostola hi moya wokwetsima xikan’we ni vanhu van’wana votshembeka. Ava teke vava vana va yena leswaku ka nkama lowutaka atava pfuxa vaya fuma na Yesu atilweni. (Rhom. 8:2, 15-17) Lava kuve vanhu vosungula kukuma chunseko lowu Yesu a vulavuleke hi wona asinagogeni la Nazareta. Vona avangahali swikarawa swa tidjondzo ta varhangeli va Vayuda ni swihena swa vona leswi aswi lwisana ni Rito la Xikwembu. Naswona Yehovha aava teka va chunsiwile ka xidjoho lexi yisaka kufeni. Lunghiselelo la Yehovha la kuyendla leswaku vanhu va kuma chunseko, li sungule kutirha loko a tota valandzeli va Kreste naswona lita hela ka Mfumu wa Yesu wa 1.000 wa malembe. Kutava kuyendleke yini ndzeni ka nkama lowu?

13-14. Hi vamani van’wana lavanga kumaka chunseko lowu Yesu a vulavuleke hi wona?

¹³ Namuntlha wa siku, vanhu votala ngopfu va timbilu letinene, va matiko hinkwawu va lumba ntlawa wa “tinyempfu tin’wana.” (Yoh. 10:16) Lava ava langiwanga leswaku vaya fuma na Yesu amatilweni. Kuhambana ni leswo, Bibele yi li vani ntshembo wa kuhanya hi laha kunga heliki amisaveni. Na wena una wona ntshembo lowo?

¹⁴ Hambi hi swoswi, ungaswi kota kukuma yin’wana ya minkateko leyi vatotiwa vanga na yona. Hi kukombisa lipfumelo ka gandzelo la nkutsulo la Yesu Kreste unga kombela Yehovha aku rivalela swidjoho swa wena. Hi kuyendla leswo, uta yamukeleka ka yena nakambe ataku nyika lipfalu leli baseke. (Efe. 1:7; Nhla. 7:14, 15) Pimisa hi minkateko leyi na wena ungana yona hileswi u chunsekeke ka tidjondzo ta mavunhwa. Yesu a te: “Mitativa ntiyiso, kutani ntiyiso wutamintshunsa.” (Yoh. 8:32) Hi tsaka swinene hileswi hinga ni chunseko lowu.

15. Hi wihi chunseko ni minkateko leyi hingatayi kuma ankameni lowutaka?

¹⁵ Kungali khale hita kuma chunseko wawukulu ngopfu. Yesu ata helisa wukhongeli la mavunhwa xikan’we ni mimfumu ya misava. Yehovha ata sirhelela “xitshungu lexikulu” leximu tirhelaka naswona ataxi nyika minkateko amisaveni ya paradeyisi. (Nhla. 7:9, 14)  Vanhu votala ngopfu vata pfuxiwa a kufeni naswona vata chunsiwa ka swilo hinkwaswu swobiha leswinga vangiwa hi xidjoho xa Adamu. — Mint. 24:15.

16. Hi wihi chunseko wohlamalisa lowu vanhu vangata wukuma nkama lowutaka?

¹⁶ Ka Mfumu wa Yesu wa 1.000 wa malembe, yena ni lava angata fuma na vona vata pfuna vanhu akuva va kuma lihanyu leli hetisekeke vatlhela vava ni wuxaka leli heleleke ni Xikwembu. Nkama wolowo wa kuchunsiwa ni ku kulungisiwa ka xiyimo xa vanhu wuta fana ni nkama wa Jubilewu la Israyele. Leswo swi vula leswaku vanhu hinkwavu lava va tirhelaka Yehovha hi kutshembeka, vata va lava hetisekeke naswona avangehe djohi.

17. Buku la Esaya 65:21-23 li li kuta yendleka yini hi vanhu va Yehova? (Vona xifaniso ka tluka lorhanga.)

¹⁷ Wuprofeta leli vulavulaka hi leswi wutomi lingata va xiswona a nkameni lowutaka li kumeka ka Esaya 65:21-23. (Yi lerhi.) Leswi aswi vuli leswaku hita va malolo ivi hi khondla mavoko. Kuhambana ni leswo Bibele yi kombisa leswaku vanhu va Xikwembu hi nkama wolowo vata tiphina hi ntirho lowu tsakisaka. Ha tiyiseka swaku loko kuhela Mfumu wa Kreste wa 1.000 wa malembe ‘swivumbiwa swoswo switatshusiwa na swona vukaraweni bya leswobola, swiyisiwa kutshunxekeni lokokwetsima lokunga ka vana va Xikwembu.’ — Rhom. 8:21.

18. Hi mhaka muni hi kholwa leswaku hita va ni wutomi lotsakisa nkameni lowu taka?

¹⁸ Kufana ni leswi Yehovha a alava leswaku Vayisrayele va tinyika nkama wa kutirha ni wa kuhumula, ka Kufuma ka Yesu ka 1.000 wa malembe ata yendla hi laha kufanaka. Aswi kanakanisi leswaku hita va ni nkama wa kugandzela Xikwembu. Kugandzela Xikwembu swa laveka akuva hi va vanhu lava tsakeke, naswona amisaveni leyimpsha hita va na wona nkama wa kuyendla leswo. Vanhu hinkwavu votshembeka vata tsaka hi nkama wa Kufuma ka Kreste ka 1.000 wa Malembe, hikusa vata va ni ntirho lowu tsakisaka naswona hinkwavu vata va na va tirhela Yehovha.