Яхъя 15:1—27

15  Мин — чын йөзем агачы, ә Атам — йөзем үстерүче. 2  Ул миндәге җимеш бирми торган һәр ботакны кисеп ташлый, ә җимеш бирә торган һәр ботакны күбрәк җимеш бирсен өчен чистарта.+ 3  Сез сөйләгән сүзем аша инде чистартылдыгыз.+ 4  Минем белән бердәмлектә торыгыз, мин дә сезнең белән бердәмлектә торырмын. Йөзем агачыннан сындырып алынган ботак үзеннән үзе җимеш бирә алмаган кебек, минем белән бердәмлектә тормасагыз, сез дә җимеш бирә алмассыз.+ 5  Мин — йөзем агачы, ә сез — ботаклар. Кем минем белән бердәмлектә һәм мин кем белән бердәмлектә булсам, шул күп җимеш бирә,+ чөнки сез минсез бернәрсә дә эшли* алмыйсыз. 6  Минем белән бердәмлектә тормаучы кисеп ташланган һәм корыган ботак кебек булачак. Андый ботакларны җыялар да утка ташлап яндыралар.+ 7  Сез минем белән бердәмлектә торсагыз һәм сүзләрем йөрәкләрегездә булса, теләгән нәрсәгезне сорагыз, һәм ул сезгә бирелер.+ 8  Күп җимеш китерегез һәм минем шәкертләрем булуыгызны күрсәтегез, шулай итеп Атам данлана.+ 9  Атам мине яраткан кебек,+ мин дә сезне яратам. Минем мәхәббәтемдә калыгыз. 10  Мин Атамның әмерләрен үтәп, аның мәхәббәтендә калган кебек,+ сез дә, минем әмерләремне үтәсәгез, минем мәхәббәтемдә калырсыз.+ 11  Мин сезгә боларны куанычым сездә булсын һәм куанычыгыз тулы булсын дип сөйлим.+ 12  Әмерем шул: бер-берегезне мин сезне яраткандай яратыгыз.+ 13  Дуслары өчен җанын биргән кешенең яратуыннан бөегрәк ярату юк.+ 14  Әмерләремне үтәсәгез, сез — минем дусларым.+ 15  Мин сезне инде коллар дип атамыйм, чөнки кол хуҗасының нәрсә эшләвен белми. Мин сезне дусларым дип атыйм, чөнки сезгә Атамнан ишеткәннәрнең һәммәсен билгеле иттем. 16  Сез мине түгел, ә мин сезне сайладым һәм, сез җимеш биреп торсын өчен һәм җимешегез саклансын өчен, сезне билгеләп куйдым. Шулай итеп, минем исемем хакына Атадан нәрсә генә сорасагыз да, ул сезгә бирер.+ 17  Боларның барысын, сез бер-берегезне яратсын өчен, әмер итеп бирәм.+ 18  Дөнья сезне нәфрәт итә икән, шуны исегездә тотыгыз: сездән элек ул мине нәфрәт итте.+ 19  Сез дөньяныкы булсагыз, аныкы булганга дөнья сезне яратыр иде. Ләкин сез дөньяныкы түгел,+ һәм мин сезне дөньядан сайлап алдым, шуңа күрә дөнья сезне нәфрәт итә дә.+ 20  Сезгә әйткән сүземне исегездә тотыгыз: кол үзенең хуҗасыннан бөегрәк түгел. Мине эзәрлекләгәннәр икән, сезне дә эзәрлекләрләр.+ Минем сүземне тотканнар икән, сезнекен дә тотарлар. 21  Алар моның барысын сез минем шәкертләрем булганга эшләр, алар бит мине Җибәрүчене белми.+ 22  Мин килеп аларга сөйләмәгән булсам, алар гөнаһта гаепле булмаслар иде,+ ә хәзер гөнаһларын акларлык бернәрсә дә юк.+ 23  Мине нәфрәт итүче һәркем Атамны да нәфрәт итә.+ 24  Аларга башка беркем дә кылмаган эшләрне күрсәтмәгән булсам, алар гөнаһта гаепле булмаслар иде.+ Әмма алар күрделәр һәм миңа да, Атама да нәфрәтләнделәр. 25  Ләкин болар аларның Канунында: „Алар миңа бер сәбәпсез нәфрәтләнделәр“,— дип язылган сүзләр үтәлсен өчен булды.+ 26  Мин сезгә Атадан җибәрәчәк ярдәмче — Атадан иңүче хакыйкать рухы килгәч,+ минем хакта шаһитлек бирәчәк.+ 27  Сез дә шаһитлек бирерсез,+ чөнки сез баштан ук минем белән бергә булдыгыз.

Искәрмәләр

Яки «бирә».

Искәрмәләр

Мин — чын йөзем агачы: Гайсә кулланган метафора Еврей Язмаларындагы образлы әйтемнәрне хәтерләтә. Ишагыя пәйгамбәрлегендә «Исраил йорты» «Гаскәрләр Иясе Йәһвәнең йөзем бакчасы» дип атала (Иш 5:1—7). Йәһвә тугрылыксыз Исраилне «кыргый йөзем агачының начар үсентеләре» һәм «кыргыйланган йөзем агачы» дип атаган (Ир 2:21; Һш 10:1, 2). Ләкин бу тугрылыксыз халыктан аермалы буларак, Гайсә «чын йөзем агачы», ә аның Атасы — йөзем үстерүче. Үз шәкертләрен йөзем агачының «ботаклары» белән чагыштырганнан соң, Гайсә аларны үзе белән бердәмлектә калырга өндәгән. Ботаклар, корымыйча җимеш бирсен өчен, үзләренә йөзем агачыннан кирәклесен алып торырга тиеш. Нәкъ шулай ук шәкертләр дә, рухи яктан исән калып, җимешләр китерер өчен, Гайсә белән бердәмлектә калырга тиеш. Бу мисал шуны да күрсәтә: йөзем үстерүче йөзем агачының җимешләр китерүен көткән кебек, Йәһвә дә Мәсих белән бердәмлектә булган кешеләрдән рухи җимешләр көтә. Бу мисал Гайсәнең чын шәкертләре белән аның арасында һәм шәкертләр белән аның Атасы арасында булган бердәмлеккә басым ясый (Ях 15:2—8).

чистарта: Яки «кыркып кыскарта». Монда «чистарта» дип тәрҗемә ителгән грек сүзе Ях 15:3 тә «чистартылдыгыз» дип бирелгән грек сүзенең фигыль формасы.

җанын: Яки «тормышын». Гадәттә «җан» дип тәрҗемә ителгән психе́ дигән грек сүзенең мәгънәсе контекстка карап билгеләнә. Ул монда кешенең тормышын аңлата. (Сүзлектән «Җан» кара.)

Мин сезне инде коллар дип атамыйм: «Кол» дип тәрҗемә ителгән грек төшенчәсе ду́лос гадәттә берәр кешенең шәхси милке булып саналган кешегә карата кулланыла (Мт 8:9; 10:24, 25; 13:27). Ул шулай ук күчмә мәгънәдә дә кулланыла һәм Аллаһының вә аның Улы Гайсә Мәсихнең тугры хезмәтчеләрен белдерә; бу кешеләр дә (Рс 2:18; 4:29; Рм 1:1; Гл 1:10), фәрештәләр дә (Ач 19:10, анда си́ндулос [хезмәттәш] сүзе очрый) булырга мөмкин. Күчмә мәгънәдә бу төшенчә шулай ук гөнаһ коллыгында (Ях 8:34; Рм 6:16—20) я бозыклык коллыгында булган кешеләргә карата кулланыла (2Пт 2:19). Гайсә, үзенең камил тормышын корбан иткәч, үзенә ияргән бар кешеләрнең тормышын үз канының бәясенә сатып алган. Нәтиҗәдә, мәсихчеләр үзләренеке түгел, алар — «Мәсих коллары» (Эф 6:6; 1Кр 6:19, 20; 7:23; Гл 3:13). Гайсә, рәсүлләрне үз дуслары дип атаган булса да, аларны гөнаһтан йолып алганга, алар аның коллары булып киткән. Кайчак ул бу сүзне үзенең шәкертләренә карата кулланган (Ях 15:20).

дөнья: Бу контекстта грек сүзе ко́смос Аллаһы хезмәтчеләре булмаган кешелек дөньясын — Аллаһыдан читләшкән бозык кешеләр җәмгыятен күрсәтә. Гайсәнең үз хезмәтчеләре дөньяныкы түгел дип әйткәнен Яхшы хәбәр бәян итүчеләрдән Яхъя гына язган. Шул ук фикер тагын ике мәртәбә Гайсәнең, үзенең тугры рәсүлләре белән булганда, кылган соңгы догасында чагылган (Ях 17:14, 16).

минем шәкертләрем булганга: Сүзгә-сүз «минем исемем аркасында». Изге Язмаларда «исем» сүзе кайчак шул исемне йөрткән кешене, аның дәрәҗәсен һәм аның белән бәйле бар нәрсәне аңлата. (Мт 6:9 га аңлатманы кара.) Гайсәнең исеме турында әйткәндә, ул шулай ук аңа Атасы биргән хакимлекне һәм дәрәҗәне белдерә (Мт 28:18; Фп 2:9, 10; Ев 1:3, 4). Гайсә монда ни өчен бу дөнья кешеләре үзенең шәкертләрен эзәрлекләячәк икәнен аңлата: алар бит Гайсәне Җибәрүчене белми. Аллаһыны белү аларга Гайсәнең исеме нәрсә аңлата икәнен аңларга һәм танырга ярдәм итәр иде (Рс 4:12). Гайсәнең исеме аның Аллаһы билгеләгән Хаким, патшаларның Патшасы буларак дәрәҗәсен аңлата; аңа бөтен кешеләр, мәңгелек тормышны алыр өчен, буйсынуларын күрсәтеп, баш ияргә тиеш. (Ях 17:3; Ач 19:11—16; шулай ук Зб 2:7—12 белән чагыштыр.)

аларның Канунында: Монда тулаем Еврей Язмалары турында сүз бара. Бу шигырьдәге өземтә Зб 35:19; 69:4 тән алынган. «Канун» сүзе шул ук мәгънәдә Ях 10:34; 12:34 тә кулланыла.

ярдәмче: Ях 14:16 га аңлатманы кара.

баштан ук: Яки «мин башлагач ук», ягъни Гайсә үз хезмәтен башлагач.

Медиаматериал