DORA enjegere eziri hali Paulo, kandi dora n’omusirikale Omurumi arukumulinda. Paulo munyankomo omu Rumi. Akaba alindiriire kiki Kaisali Omurumi ekyaramusarramu. Obwakaba akyali munyankomo, abantu baikirizibwaga okumubungira.

Ebiro bisatu hanyuma ya Paulo kuhika Rumi, akeeta abakuru b’Abayudaya kwija kumurora. Ekyarugiremu, Abayudaya baingi abakaba nibaikara omu Rumi bakaija. Paulo akabatebeza hali Yesu n’aha Bukama bwa Ruhanga. Abamu bakaikiriza bafooka Bakristayo, baitu abandi bakanga kwikiriza.

Paulo akatebeza n’abasirikale abakaba baine omulimo gw’okumulinda. Okumara emyaka ebiri ei yamazire hanu omunkomo, Paulo akatebeza buli omu ou yabonaga. Nekyarugiremu, n’amaka ga Kaisali gakahurra amakuru amarungi ag’Obukama, hanyuma abamu bakafooka Abakristayo.

Baitu onu omugenyi anyakuli ha meza nahandika nuwe oha? Nosobora kumuteeba? Ego nuwe Timoseo. Timoseo nawe akabaho munyankomo habw’okutebeza ha Bukama, baitu hati akaba ataiswirwe. Akaba aizire hanu kukonyera Paulo. Nomanya eki Timoseo akaba nahandika? Katurole.

Noijuka ebibuga ebya Firipi na Efeso mu Ruganikyo orwa 110? Paulo akakonyera muno okutandikaho ebitebe by’Ekikristayo mu bibuga binu. Hati, Paulo obu akaba ali munkomo nukwo kuhandikira Abakristayo banu ebbaruha. Ebbaruha zinu ziri omu Baibuli, kandi nizetwa Abafeso na Abafiripi. Hati Paulo nagambira Timoseo kiki ekyokuhandikira abanywani babu Abakristayo ab’omu Firipi.

Abafiripi bakoleka Paulo ekisa kingi. Bakamutwekera n’ekisembo hanu munkomo, nahabwekyo hati Paulo n’abasiima. Epafurodito nuwe musaija ayabiresire. Baitu, akarwara muno haihi n’okufa. Hati akizire kandi ayetekaniize kugarukayo owabu. Naija kutwara ebbaruha erikuruga hali Paulo na Timoseo obu aragarukayo Firipi.

Obwakaba ali munkomo Paulo akahandiika ebbaruha ezindi ibiri ezitwine omu Baibuli. Emu hali Abakristayo ab’omu rubuga rwa Kolosai. Nomanya nkoku erukwetwa? Neyetwa Abakolosai. Ebbaruha endi ekaba eri ya munywani we arukumanywa nka Firemoni arukwikara mu Kolosai. Ebbaruha enu ekaba nekwata hali Onesimo omukozi wa Firemoni.

Onesimo akatoroka kuruga hali Firemoni kandi yagenda Rumi. Onesimo akamanya nkoku Paulo ali mu nkomo mu Rumi. Akaija kumubungira, nubwo Paulo yatebiize Onesimo. Hanyuma y’akasumi kake, Onesimo nawe akafooka Omukristayo. N’ahabwekyo Onesimo akehurra kubi habw’okutoroka. Nomanya eki Paulo arukuhandikira Firemoni omu bbaruha enu?

Paulo nasaba Firemoni okuganyira Onesimo. Paulo akahandika ati: ‘Nimukutwekera. Hati tali mukozi kyonka. Baitu Mukristayo omurungi muno.’ Obu Onesimo agarukayo mu Kolosai atwara ebbaruha zinu ibiri, emu agitwarra Abakolosai kandi endi hali Firemoni. Nitusobora kukicumitirizaho nkoku Firemoni yahuliire obu yamanyire ngu omukozi we akaba afookere Omukristayo.

Paulo obu yahandikiire Abafiripi na Firemoni, mananu akaba aine amakuru marungi. Paulo agambira Abafiripi ati; ‘Nimbatumira Timoseo. Beitu na nyowe ninyija kubarora mukanya akatali kahara.’ Kandi hali Firemoni akahandika ati: ‘Ntekaniriza omwanya gw’okwikaramu oku.’

Paulo obu yalekiirwe akabungira ab’oruganda mubiikaro bingi. Baitu hanyuma, Paulo akatebwa munkomo omu Rumi. Ha murundi gunu, namanya ngu nagenda kwitwa. Nahabwekyo ahandikira Timoseo kwija bwangu. Paulo akahandiika ati: ‘Mbaire mwesigwa hali Ruhanga, Ruhanga naija kunsasura.’ Emyaka mike Paulo obu yamazire kwitwa, Yerusalemu nayo ekahwerekerezebwa Abarumi.

Baitu mu Baibuli harumu ebindi bingi muno. Yahwe Ruhanga aletera omukwenda Yohana okuhandika ebitabu ebirikusembayo otwaliremu n’ekitabu kya Okusuku’rwa. Ekitabu kinu ekya Baibuli nikigambaho ha biro eby’omu maiso. Katurole ebirikukwata ha biro eby’omumaiso.