Milimo 7:1-60

  • Stefano wakuyowoya panthazi pa Khoti Likuru (1-53)

    • Nyengo ya ŵasekuru (2-16)

    • Mozesi wakulongozga; Ŵaisrayeli ŵakusopa vikozgo (17-43)

    • Chiuta wakukhala mu matempile ghakuzengeka na ŵanthu yayi (44-50)

  • Stefano ŵakumuswa (54-60)

7  Kweni wasembe mukuru wakati: “Kasi vinthu ivi ndimo viliri?”  Stefano wakazgora kuti: “Mwaŵabali na ŵadada, pulikani. Chiuta wauchindami wakawonekera kwa sekuru withu Abrahamu apo wakaŵa mu Mesopotamiya, pambere wandambe kukhala ku Harani.+  Chiuta wakati kwa iyo: ‘Fuma mu charu chako na ku ŵabali ŵako ndipo ulute ku charu icho nikulongorenge.’+  Ntheura wakafumamo mu charu cha Ŵakalidi na kwamba kukhala mu Harani. Awiske ŵakati ŵafwa,+ Chiuta wakamulongozga kuti wazakakhale mu charu icho imwe sono mukukhalamo.+  Ndipouli, wakamupa chiharo chara mu charu ichi, nanga ntchakukandapo lundi pera. Kweni wakalayizga kuti wamupenge charu ichi kuŵa chake, ndipo pamanyuma pake ku mphapu* yake,+ uku pa nyengo iyo wakaŵavya mwana.  Kweniso, Chiuta wakamuphalira kuti mphapu* yake yizamukhala mu charu chaŵene ndipo ŵanthu ŵazamuŵazgora ŵazga na kuŵayuzga* vyaka 400.+  Chiuta wakati: ‘Kweni nizamuweruzga mtundu uwo ŵazamuwuteŵetera nga mbazga,+ ndipo pamanyuma pa vinthu ivi, ŵazamufumamo na kunichitira uteŵeti wakupatulika mu malo agha.’+  “Ndiposo wakamupa phangano la ukotoli,+ ntheura wakababa Yisake+ na kumukotora pa zuŵa la 8,+ ndipo Yisake wakababa Yakhobe, ndipo Yakhobe wakababa ŵasekuru 12.  Ndipo ŵasekuru ŵakachitira sanji Yosefe+ na kumuguliska ku Eguputo.+ Kweni Chiuta wakaŵa nayo,+ 10  wakamuthaska mu visuzgo vyake vyose. Wakamupa vinjeru ndipo wakatemweka pamaso pa Farawo themba la Eguputo. Ntheura likamwimika kuti walongozge Eguputo na nyumba yake yose.+ 11  Kweni njara yikawa pa Eguputo yose na Kenani, kukaŵa suzgo yikuru, ndipo ŵasekuru ŵithu ŵakatondeka kusanga chakurya.+ 12  Kweni Yakhobe wakapulika kuti mu Eguputo mukaŵa vyakurya ndipo wakatuma ŵasekuru ŵithu kakwamba.+ 13  Paulendo wachiŵiri, Yosefe wakajivumbura ku ŵakuru ŵake, ndipo Farawo wakaŵamanya ŵabali ŵa Yosefe.+ 14  Ntheura Yosefe wakatuma uthenga na kuchema Yakhobe wiske na ŵabali ŵake wose kufuma ku malo ghara,+ wose ŵakaŵapo ŵanthu 75.+ 15  Yakhobe wakakhilira ku Eguputo,+ ndiko wakafwira,+ ŵasekuru ŵithu nawo ŵakafwira kuko.+ 16  Ŵakanyamura viwangwa vyawo na kukasunga ku Shekemu mu dindi ilo Abrahamu wakagura na ndalama zasiliva ku ŵana ŵa Hamori mu Shekemu.+ 17  “Apo nyengo yikasendeleranga kuti layizgo la Chiuta lifiskike ilo wakaphalira Abrahamu, mtundu uwu ukakura na kwandana mu Eguputo. 18  Ndipo kukawuka themba linyake mu Eguputo ilo likamanya yayi vya Yosefe.+ 19  Themba ili likachitira viheni mtundu withu ndipo likachichizga ŵasekuru kutaya ŵabonda ŵawo, kuti ŵaleke kuŵa ŵamoyo.+ 20  Mozesi wakababika mu nyengo yira, ndipo wakaŵa wakutowa chomene mu maso gha Chiuta. Wakalereka myezi yitatu mu nyumba ya awiske.+ 21  Kweni ŵakati ŵamutaya,+ mwana msungwana wa Farawo wakamutora na kumulera nga ni mwana wake.+ 22  Ntheura Mozesi wakasambizgika vinjeru vyose vya Ŵaeguputo. Nakuti wakaŵa wankhongono mu mazgu ghake na milimo.+ 23  “Sono apo wakaŵa na vyaka 40, wakaghanaghana kuti wakawone ŵabali ŵake, ŵana ŵa Israyeli.+ 24  Ndipo wakati wawona yumoza wakuyuzgika, wakamuvikilira na kukoma Mueguputo kuti wawezgere nduzga. 25  Iyo wakaghanaghananga kuti ŵabali ŵake ŵamanyenge kuti Chiuta wakaŵaponoskanga kwizira mu woko lake, kweni ŵakamanya yayi. 26  Ndipo zuŵa lakulondezgapo, wakiza kwa iwo ndipo wakasanga kuti ŵakutimbana. Wakayezga kuŵagumanya kuti ŵaŵe pa mtende, wakati: ‘Mwaŵanthu imwe mphaubali. Mukusuzgiranachi?’ 27  Kweni uyo wakasuzganga munyake wakakantchizga Mozesi, wakati: ‘Ni njani wakwimika kuŵa mulongozgi na mweruzgi withu? 28  Kasi ukukhumba kunikoma nga umo ukakomera Mueguputo mayiro?’ 29  Mozesi wakati wapulika mazgu agha, wakachimbira ndipo wakakhala nga ni mulendo mu charu cha Midiyani, uko wakababa ŵana ŵaŵiri ŵasepuka.+ 30  “Pakati pajumpha vyaka 40, mungelo wakamuwonekera mu mapopa gha Phiri la Sinayi mu chivwati icho chikabukanga moto.+ 31  Mozesi wakati wawona ivi, wakazizwa chomene. Kweni apo wakasendeleranga kuti walaŵisiske, wakapulika mazgu gha Yehova,* ghakuti: 32  ‘Ndine Chiuta wa ŵasekuru ŵako, Chiuta wa Abrahamu, wa Yisake, na wa Yakhobe.’+ Mozesi wakamba kutenthema ndipo wakaŵavya chikanga kuti walutilire kulaŵisiska. 33  Yehova* wakati kwa iyo: ‘Vura vilyato* ku malundi ghako, chifukwa malo agho wimilirapo ni malo ghatuŵa. 34  Nawona nadi kuyuzgika kwa ŵanthu ŵane awo ŵali mu Eguputo. Napulika kutampha kwawo+ ndipo nakhira kuti niŵathaske. Sono zanga, nikutumenge ku Eguputo.’ 35  Mozesi uyu, uyo ŵakamukana, ŵakati: ‘Ni njani wakwimika kuŵa mulongozgi na mweruzgi?’+ munthu uyu ndiyo Chiuta wakamutuma+ kuŵa mulongozgi na muwomboli kwizira mwa mungelo uyo wakawoneka kwa iyo mu chivwati. 36  Munthu uyu wakaŵafumiska,+ wakachita minthondwe* na vimanyikwiro mu Eguputo,+ pa Nyanja Yiswesi,+ ndiposo mu mapopa kwa vyaka 40.+ 37  “Uyu ndiyo Mozesi uyo wakati ku ŵana ŵa Israyeli: ‘Chiuta wazamumuwuskirani ntchimi nga ndine pakati pa ŵabali ŵinu.’+ 38  Uyu ndiyo wakaŵa pakati pa mpingo mu mapopa pamoza na mungelo+ uyo wakayowoya kwa iyo+ pa Phiri la Sinayi ndiposo pamoza na ŵasekuru ŵithu, ndipo wakapokera mazgu ghamoyo ghakupatulika kuti wapeleke kwa ise.+ 39  Ŵasekuru ŵithu ŵakakana kumupulikira, kweni ŵakamukantchizgira kumphepete+ ndipo mu mitima yawo ŵakawelera ku Eguputo,+ 40  ŵakati kwa Aroni: ‘Tipangira ŵachiuta kuti ŵatidangilire. Pakuti Mozesi uyo wakatifumiska mu charu cha Eguputo, tikumanya yayi icho chamuchitikira.’+ 41  Ntheura ŵakapanga tholi mu mazuŵa ghara ndipo ŵakiza na sembe ku chikozgo chira na kwamba kusangwa na milimo ya mawoko ghawo.+ 42  Ntheura Chiuta wakafumako kwa iwo na kuŵaleka kuti ŵachite uteŵeti wakupatulika ku mawumba gha kuchanya,+ nga ni umo kuli kulembekera mu buku la Ntchimi kuti: ‘Imwe nyumba ya Israyeli, kasi mukapelekanga kwa ine sembe na vyawanangwa apo mukaŵa mu mapopa vyaka 40? 43  Kweni mukanyamura hema la Moloko+ na nyenyezi ya chiuta Refani, vikozgo ivyo mukapanga kuti muvisopenge. Ntheura nimutoleraninge kutali kujumpha ku Babuloni.’+ 44  “Ŵasekuru ŵithu ŵakaŵa na hema la ukaboni mu mapopa, nga umo Chiuta wakaphalilira Mozesi kuti walipange mwakuyana na chakuwonerapo icho wakawona.+ 45  Ndipo ŵasekuru ŵithu ŵakalipokelera na kunjira nalo pamoza na Joshuwa mu charu icho chikaŵa cha mitundu+ iyo Chiuta wakayichimbizga panthazi pa ŵasekuru ŵithu.+ Likakhala mwenemumo m’paka mu mazuŵa gha Davide. 46  Chiuta wakamutemwa Davide. Ndipo Davide wakalomba kuti wamuzengere nyumba Chiuta wa Yakhobe.+ 47  Kweni Solomoni ndiyo wakamuzengera nyumba Chiuta.+ 48  Kweni Chiuta Wapachanya Nkhanira wakukhala mu nyumba zakuzengeka na mawoko chara,+ nga umo ntchimi yikuyowoyera kuti: 49  ‘Yehova* wakuti kuchanya ntchitengo chane,*+ ndipo charu chapasi ntchakukandapo malundi ghane.+ Kasi munizengerenge nyumba ya mtundu wuli? Panji kasi malo ghane ghakupumulirapo ghali nkhu? 50  Asi woko lane ndilo lili kupanga vinthu vyose ivi?’+ 51  “Mwaŵanthu ŵanonono na ŵambura kukotoleka mu mtima na makutu. Nyengo zose mukulimbana na mzimu utuŵa. Mukuchita nga umo ŵasekuru ŵinu ŵakachitira.+ 52  Ni ntchimi nji iyo ŵasekuru ŵinu ŵakaleka kuyitambuzga?+ Ŵakakoma awo ŵakapharazga vya kwiza kwa murunji,+ uyo imwe sono mwamwendera mphiska na kumukoma.+ 53  Mukapokera Dango ilo likapelekeka kwizira mu ŵangelo+ kweni mundalisunge.” 54  Ŵakati ŵapulika vinthu ivi, ŵakakwiya chomene mu mitima yawo ndipo ŵakamba kumumemenera mino. 55  Kweni iyo, wakazura na mzimu utuŵa, wakadodoliska kuchanya ndipo wakawona uchindami wa Chiuta na wa Yesu uyo wakimilira ku woko lamalyero la Chiuta,+ 56  ndipo wakati: “Wonani, nkhuwona machanya ghajulika ndipo Mwana wa munthu+ wimilira ku woko lamalyero la Chiuta.”+ 57  Ŵakakolomoka na mazgu ghapachanya ndipo ŵakajara makutu ghawo na mawoko ndipo wose pamoza ŵakamulotokera. 58  Ndipo ŵakati ŵamuponya kuwaro kwa msumba, ŵakamba kumuswa na malibwe.+ Ndipo ŵakaboni+ ŵakaŵika malaya ghawo ghakuwaro pa malundi gha munyamata wakuchemeka Saulosi.+ 59  Apo ŵakamuponyanga malibwe Stefano, wakaŵeyelera kuti: “Fumu Yesu, pokelerani mzimu wane.” 60  Ndipo wakajikama na kuchemerezga na lizgu lankhongono kuti: “Yehova,* mungaŵapanga mulandu chara pa kwananga uku.”+ Ndipo wakati wayowoya ichi, wakagona tulo mu nyifwa.

Mazgu Ghamusi

Mazgu gheneko, “mbuto.”
Mazgu gheneko, “mbuto.”
Panji kuti, “kuŵasuzga.”
Mazgu ghanyake, “nkhwaŵira; nkhwato.”
Panji kuti, “vyakuzizwiska.”
Panji kuti, “ni mpando wane wachifumu; chizumbe.”