Cipaturo 8

‘Kulimbana na Mizimu Yiheni’

1. Ncifukwa wuli tikwenera kuyimanya makora nkani ya mizimu yiheni?

 ŴANTU ŵanandi ŵakususka kuti mizimu yiheni yiriko. Ni mirangwe waka yayi kuti mizimu yiriko. Kwali ŵantu ŵagomezge panji yayi, mizimu yiheni yiriko nadi, ndipo iyo yikuyungwiska waliyose. Ŵasopi ŵa Yehova nawo ŵakuyungwa nayo. Iwo ndiwo ŵali pa nambara wanu kuyungwiskika. Mpostole Paulos wakuticenjezga za fundo iyi, wakuti: ‘Pakuti kulimbana kwithu kuti kuli pa [ŵantu ŵa thupi la] ndopa na nyama cara, kweni pa maufumu na ŵamazaza, na ŵeruzgi-caru ŵa cisi cino, pa vita vya mizimu yiheni kucanya.’ (Ŵaefeso 6:12) Mu nyengo yithu yino, nkongono ya mizimu yiheni njikuru comene kuruska kale cifukwa Satana walikucimbizgika kucanya ndipo ni mukari comene cifukwa cakuti nyengo yake njifupi comene.—Civumbuzi 12:12.

2. Ncamacitiko wuli kuti tivivye mukulimbana kwithu na mizimu iyo njankongono comene kuruska ise ŵantu?

² Kasi ncamacitiko kuvivya pakulimbana na mizimu iyo njankongono comene kuruska ise taŵantu? Inya, kweni ni kwekha para tatamira mwa Yehova. Tikwenera kutegherezga na kupulikira ivyo Mazgu ghake ghakuyowoya. Mwa kucita nteura, mbwenu tingatceŵa kupwetekeka mwakuthupi, mwamakhaliro na maghanoghano, nga ni umo ŵapwetekekera awo ŵakurongozgeka na nkongono za Satana.—Yakobe 4:7.

 Ŵeruzgi-caru mu Malo gha Kucanya

3. Mbanjani awo Satana wakuŵasuska comene, kwizira mwanjani?

³ Yehova wakutirongosolera makoraghene kufuma kucanya uko wali za umo ukhaliro wa caru uliri. Iye wakapereka mboniwoni kwa mpostole Yohane kuti wawone Satana uyo wakayimilirika na “cinjoka cikuru ciswesi.” Iye wakanozgeka comene kuti wamyangurizge maluŵiro Ufumu wakuwusika na Mesiya, uwo ukababika mu 1914. Cifukwa cakuti wakatondeka ivyo wakakhumbanga, Satana wasuska comene nkanira mulimo wa ŵimiliri ŵa Ufumu awo ŵali pano pa caru capasi. (Civumbuzi 12:3, 4, 13, 17) Ni mwauli umo Satana wakurwera nkondo iyi? Kwizira mwa ŵantu ŵake.

4. Kasi ninjani uyo wakupereka nkongono ku maboma gha ŵantu, ndipo tikumanya wuli kuti ndiye?

⁴ Pamanyuma pake Yohane wakawona cikoko ico cikaŵa na mitu yinkonde na yiŵiri, cikoko ici cikaŵa na mazaza “pa fuko lose, na ŵantu, na lulimi, na mtundu.” Cikoko ici cikwimira mawupu ghose gha ndyari gha pa caru capasi. Yohane wakaphalirika kuti ‘cinjoka [Satana Diabolosi] cikapereka nkongono kwa cikoko, na cizumbe cake, na mazaza ghakuru.’ (Civumbuzi 13:1, 2, 7) Enya, Satana ndiye wakupereka nkongono na mazaza ku maboma gha ŵantu. Anteura, mwakuyana na umo mpostole Paulos wakalembera, mwaunenesko wose “ŵeruzgi-caru” ni ‘mizimu yiheni iyo yiri kucanya,’ yeneiyo yikurongozga maboma gha ŵantu. Wose awo ŵakunweka kuti ŵasope Yehova ŵakwenera kupulikiska makora kuzirwa kwa nkani iyi.—Luka 4:5, 6.

5. Kasi ŵarongozgi ŵa ndyari sono ŵakuwunganiskikira ku vici?

⁵ Nangauli ŵarongozgi ŵa ndyari ŵanandi ŵakuyowoya kuti mbasopi, kweni palije na yumoza uyo wakujirambika ku muwuso wa Yehova panji kwa Fumu iyo yiri kwimikika na iye, Yesu Kristu. Wose ŵakulimbikira comene kuti ŵarutilire kuwusa. Lero, nga ni umo nkani ya mu buku la Civumbuzi yikuyowoyera, “mizimu yiheni” yikuwunganiska  pamoza ŵakaronga ŵa caru ku “nkondo ya zuŵa likuru la Ciuta, Mwene-nkongono-zose,” iyo yikucemeka Haramagedoni.—Civumbuzi 16:13, 14, 16; 19:17-19.

6. Ncifukwa wuli pakukhumbikwira kucenjera kuti tileke kupuruskika mwa kukhozgera caru ca Satana?

⁶ Zuŵa lirilose ŵantu ŵakukhwaskika na masuzgo gha ndyari, kakhaliro, gha vyacuma na vivurupi vya cisopo ivyo vyagaŵaniska ŵantu. Mu masuzgo ghanteura agha, kanandi ŵantu ŵakutemwa kutoramo cigaŵa mwa kukhozgera—mwa kuhaya waka panji kwizira mu vyakucita vyawo. Nangauli nyengo zinyake ŵanganjizgikamo comene yayi, kweni kanandi ŵangahaya caru cawo, fuko lawo, ciyowoyero cawo panji kukhupuka kwawo. Mwakusazgirapo, nangauli nyengo zinyake ŵanganjizgikamo viŵi yayi mu vivurupi, iwo kanandi ŵakutemwera cigaŵa cimoza. Kweni mwambura kupwerererako kantu kuti ni njani panji ncintu wuli ico iwo ŵakukhozgera, kasi ninjani comene-comene uyo iwo ŵakukhozgera? Baibolo mwambura kubisa likuyowoya kuti: “Caru cose cikugona mu nkongono za muheni.” (1 Yohane 5:19) Anteura, ni mwauli umo muntu wangacitira kuti waleke kupuruskika pamoza na ŵantu wose? Ni mwa kukhozgera comene Ufumu wa Ciuta na kuleka kutoramo cigaŵa mu vivurupi vya caru.—Yohane 17:15, 16.

Ntowa Zauryarya za Muheni

7. Ni mwauli umo uryarya wa Satana warongorekera kwizira mu cisopo cautesi?

⁷ Kwa nyengo zinandi, Satana wagwiriskira ncito ntowa zakupambana-pambana kuti wapatuske ŵantu ku kusopa kwaunenesko. Iye wakugwiriskiraso ncito ntowa zauryarya comene. Iye wajara ŵantu kumaso na cisopo cautesi, ndipo wakupangiska ŵantu ŵanteura aŵa kughanaghana kuti ŵakuteŵetera Ciuta. Cifukwa cakuŵavya cimanyisko cakurondora cakuyowoya za Ciuta na kuleka kutemwa unenesko, ŵantu ŵanyake ŵangakopeka na vintu vyamintondwe ivyo  ŵantu ŵa mu cisopo cinyake ŵakucita panji na macitiro ghanyake gha kasopero. (2 Ŵatesalonika 2:9, 10) Kweni tiri kucenjezgeka kuti ŵantu ŵanyake awo pakudanga ŵakasopanga mwaunenesko, “ŵanji ŵati ŵapatukeko, . . . pakutya makutu ku mizimu ya kusonga na ku visambizgo vya mademone.” (1 Timote 4:1) Ni mwauli umo ici cingacitikira?

8. Ni mwauli umo Satana wangatipuruskira kwizira mu cisopo cautesi nangauli kungaŵa kuti tikusopa Yehova?

⁸ Mwauryarya, Satana wakugwiriskiraso ncito kutomboroka kwithu. Kasi ticali kucita wofi na ŵantu? Usange ticali na wofi, mbwenu cingaŵa cipusu comene kuti tithere para ŵabali ŵakuthupi panji ŵazengezgani ŵithu ŵakuticicizga kuti ticite mikhaliro iyo nja cisopo cautesi. Kasi ndise ŵakujitemwa? Usange ni nteura, cingaŵa cipusu kuti tikwiye para tapika unjirikizgi panji para ŵanji ŵandakolerane na fundo iyo tayowoya. (Zintharika 15:10; 29:25; 1 Timote 6:3, 4) M’malo mwakuti tisinte kawonero kithu ka vintu kuti kayane na ka Kristu, nyengo zinyake tingarondezga awo ‘ŵakunyenyenka makutu ghithu’ mwakuyowoya kuti kuŵazga Baibolo pera na kucita vintu viweme mbwenu vyenevivi ni vyakukwana. (2 Timote 4:3) Kwali tanjira cisopo cinyake panji tayamba kusopa tekha, vintu ivi kwa Satana vilije ncito, kweni ico iye wakukhumba ncakuti tileke kusopa Yehova mwakuyana na urongozgi uwo Ciuta wakupereka kwizira mu Mazgu ghake na gulu lake.

9. Ni mwauli umo Satana mwauryarya wakugwiriskira ncito khumbo la kugonana kuti wafiske vilato vyake?

⁹ Mwauryarya, Satana wakunyengaso ŵantu kuti ŵakhorweske khumbo lawo kwizira mu ntowa yiheni. Iye wacita nteura kwizira mu khumbo la kugonana. Cifukwa ca kukana unjirikizgi wa Baibolo wakuyowoya za nkaro yiweme, ŵantu ŵanandi mu caru ŵakuwona kuti kugonana kwa ŵantu ŵambura kutorana nkhwakuzomerezgeka, panji kuti ni ntowa yimoza yakurongolera kuti ŵantu awo sono mbarara  nadi. Wuli pakuyowoya za awo mbakutorana? Ŵanandi ŵakucita ureŵi. Nangauli kungaŵa kuti yunji wandacite ureŵi yayi mu nthengwa, ŵakutorana ŵanandi ŵakupata ŵanyawo panji kulekana na cakulata cakuti ŵakakhalire lumoza na muntu munyake. Cilato ca ntowa zauryarya za Satana ncakuti ziwoje ŵantu kuti ŵasangwe sono, wakupangiska ŵantu kuti ŵasuleko vyakufumapo ivyo vikuŵapo kwa nyengo yitari, ivyo vikukhwaska iwo pera panji ŵanyawo yayi, kweniso ubwezi wawo na Yehova na Mwana wake.—1 Ŵakorinte 6:9, 10; Ŵagalatiya 6:7, 8.

10. Kasi nkwizira mu vintu wuli umo Satana wakuyezgayezgera kutimbanizga kaghanaghaniro kithu kurazga ku ureŵi na ciwawa?

¹⁰ Khumbo linyake lakubabika nalo ilo tiri nalo ni kusangwa. Para kusangwa kwanteura uku nkuweme, iko kungapereka mupumulo wakuthupi na maghanoghano. Kweni ni mwauli umo tikucitira para Satana mwauryarya wagwiriskira ncito nyengo za kusangwa kuti wapatuske kaghanaghaniro kithu kwa Ciuta? Mwaciyerezgero, tikumanya kuti Yehova wakutinka ureŵi na ciwawa. Kasi tikukhala waka pasi phee para mafilimu agho tikuwonerera, maprogramu gha pa wayilesi ya sinema agho tikuwonerera panji para ŵantu ŵakucita seŵero awo tikuwonerera ŵakurongora, panji vikurongora vintu vyanteura ivi? Kumbukirani kuti, Satana wahenipiskenge comene nkanira vintu vyanteura ivi cifukwa nyengo yakuti waponyeke mu cizongwe yaneng’enera, pakuti “ŵantu ŵaheni na ŵakupusika ŵati ŵarutirire pa kuhenipa, ŵakupusika na ŵakupusikika.” (2 Timote 3:13; Civumbuzi 20:1-3) Anteura tikwenera kuŵa maso kuti tireke kuwira mu vipingo vya Satana.—Genesis 6:13; Salmo 11:5; Ŵaroma 1:24-32.

11. Ni mwa ntowa wuli izo nanga wangaŵa muntu uyo wakumanya unenesko wa kugomezga mizimu wangapuruskikira usange wangaleka kucenjera?

¹¹ Tikumanyaso kuti awo ŵakugomezga mizimu, nga ni kuwukwa, ufwiti panji kuyezga kuyowoya na ŵantu ŵakufwa—vyose ivi ni vintu vyaunyankasi kwa Yehova. (Duteronome  18:10-12) Para tingakumbukira fundo iyi, mbwenu tingaruta ku ng’anga yayi, ndipo tingayizomerezgaso yayi kuti yinjire mu nyumba yithu kuti yizakacite ncito zake zauciŵanda. Kweni kasi tingategherezga kwa iwo para ŵangawoneka pa wayilesi yithu ya sinema panji pa Intaneti? Nangauli tingakana kupokera munkhwara ku ng’anga, kasi cingaŵa ciweme kukaka cingwe ca munkhwara mu luwunda, mu singo na mu mawoko gha bonda na cilato ca kuvikilira bonda uyo ku urwani wuliwose? Pakuti tamanya kuti Baibolo likukana kulowa ŵanji, kasi tingaruta kukapenja munkhwara ku ng’anga?—Ŵagalatiya 5:19-21.

12. (a) Ni mwauli umo sumu zingatipuruskira kuti tiyambe kughanaghana vintu ivyo tikumanya kuti ni viheni? (b) Ni mwauli umo kavwaliro ka muntu, sitayelo ya kaskakuliro na kametero panji kayowoyero kake vingarongolera kuti wakudokera ŵantu awo nkaro yawo Yehova wakuyitinka? (c) Ncici ico tikwenera kucita kuti titceŵe ntowa zauryarya za Satana?

¹² Baibolo likuyowoya kuti uzaghali na ukazuzi wose vireke nanga nkuzunurika (na cilato caukazuzi) na ise. (Ŵaefeso 5:3-5) Kweni wuli usange mazgu ghanteura agha ghali mu sumu iyo ving’wenyeng’wenye vyake ni vyakunozga comene kuvipulikizga? Kasi tambenge kwimba mazgu gha sumu iyo yikuyowoya za kugonana pambere ŵantu ŵandatorane, panji sumu iyo yikuyowoya za kugwiriskira ncito munkhwara wakuzweteska wongo na milimo yinyake yiheni? Mwakusazgirapo, nangauli tikumanya kuti tireke kurondezga nkaro ya ŵantu awo ŵakucita vintu vyanteura ivyo, kweni kasi tikuŵarondezga kwizira mu kavwaliro kawo, masitayelo gha kaskakuliro na kametero kawo panji kayowoyero kawo? Mwee, nawo mburyarya wa ntowa za Satana zakunyengera ŵantu kuti ŵarondezge kaghanaghaniro kake kaheni! (2 Ŵakorinte 4:3, 4) Kuti titceŵe ntowa zake zauryarya, tikwenera kutceŵa kuyeyeka na caru. Tikwenera kukumbukira awo ni “ŵeruzgi-caru ŵa cisi cino” ndiposo tikwenera kwimikana nayo nkongono yawo.—Ŵaefeso 6:12; 1 Petros 5:8.

 Kunozgeka Kuti Titonde

13. Kasi ncamacitiko wuli kuti taŵantu ŵambura urunji tingavivya caru ico cikuwusika na Satana?

¹³ Pambere wandafwe, Yesu wakaphalira ŵapostole ŵake kuti: “Khwimani mtima; Ine ndavivya caru.” (Yohane 16:33) Iwo nawo ŵakeneranga kuvivya caru. Pakati pajumpa virimika 60, mpostole Yohane wakalemba kuti: “Ndi njani uyo wakutonda caru? asi ndi mweneuyo wakupulikana kuti Yesu ndi Mwana wa Ciuta?” (1 Yohane 5:5) Cipulikano canteura ici cikumanyikwa para yunji wakurondezga ivyo Yesu wakarangura na kuthemba Mazgu gha Ciuta, kuyana na umo Yesu wakacitira. Ncici cinyake ico cikukhumbikwa? Tikwenera kukolerana mwathithithi na mpingo uwo iye ndiye Mutu wake. Para tananga, tikwenera kurapa na mtima wose ndipo pamanyuma pake tirombe Ciuta kuti watigowokere kwizira mu sembe ya Yesu. Para tingacita nteura, mbwenu tingavivya caru nangauli ndise ŵantu ŵambura urunji.—Salmo 130:3, 4.

14. Ŵazgani Ŵaefeso 6:13-17 ndipo zgorani mafumbo mwakugwiriskira ncito malemba agho gharongoreka mu ndime yino kuti muyowoye vyandulo vya homwa lirilose.

 ¹⁴ Kuti titonde, tikwenera kuvwara “mahomwa ghose gha Ciuta,” kulekapo ghanji yayi. Conde jurani Baibolo linu pa Ŵaefeso 6:13-17, ndipo wonani umo homwa lirilose larongosorekera. Pamanyuma pake zgorani mafumbo ghakurondezgapo agha, ndipo ghanaghanirani umo mungasangira candulo na civikiliro ca homwa lirilose.

‘Vwarani mu luwunda lwinu unenesko’

Nangauli tingaŵa kuti unenesko tikuwumanya, ni mwauli umo sambiro la nyengo zose, kuranguruka pa unenesko wa mu Baibolo na kusangika pa maungano nyengo zose kungatovwilira? (1 Ŵakorinte 10:12, 13; 2 Ŵakorinte 13:5; Ŵafilipi 4:8, 9)

“Ngunya ya urunji”

Kasi cipimo caurunji ici nca njani? (Civumbuzi 15:3)

Yerezgerani umo kutondeka kurondezga vipimo vyaurunji vya Yehova kungavumbulira yunji kuti ngwakurwara mwauzimu. (Duteronome 7:3, 4; 1 Samuel 15:22, 23)

“Kukaka ku marundi ghinu kanozgekero ka ivangeli la cimango”

Ni mwauli umo ncivikiliro para tingagwiriskira ncito marundi ghithu kuti tiyende na kukayowoya na ŵantu za mtende wa Ciuta? (Salmo 73:2, 3; Ŵaroma 10:15; 1 Timote 5:13)

“Nguru ya cipulikano”

Para tiri na cipulikano ico ncakukhora, kasi tingacita wuli usange takumana na cakucitika ico cingatipangiska kuti tiŵe ŵakukayika panji kuŵa na wofi? (2 Mathemba 6:15-17; 2 Timote 1:12)

“Cikhupiko [cisoti] ca ciponosko”

Ni mwauli umo cilindizga ca ciponosko cikovwilira yunji  kuti watceŵe kutemweska vintu vyakuthupi? (1 Timote 6:7-10, 19)

“Lupanga lwa mzimu”

Kasi tikwenera kutamira pa njani nyengo zose para tikulimbana na vintu ivyo vikuwezgera nyuma umoyo withu wauzimu panji wa ŵanji? (Salmo 119:98; Zintharika 3:5, 6; Mateyu 4:3, 4)

Ncintu wuli cinyake ico ncakuzirwa comene kuti tiruske mu nkondo yauzimu? Kasi tikwenera kucigwiriskira ncito kwa nyengo wuli? Tikwenera kucigwiriskira ncito m’malo mwanjani? (Ŵaefeso 6:18, 19)

15. Ni mwauli umo tingarwera mu nkondo yauzimu?

¹⁵ Nga mbasirikari ŵa Kristu, tikwendera lumoza na wumba ukuru wa ŵasirikari awo ŵali mu nkondo yauzimu. Usange tiŵenge maso na kugwiriskira ncito makora mahomwa ghakufuma kwa Ciuta, mbwenu tipwetekekenge yayi mu nkondo iyi. M’malo mwake, tikhozgenge ŵateŵeti ŵanyithu ŵa Ciuta. Tiŵenge ŵakunozgeka na ŵakukhumbisiska kuti tirwe, kupharazga kulikose makani ghaweme gha Ufumu wa Ciuta uwo ukuwusika na Mesiya, boma ilo liri kucanya, leneilo Satana wakulikhumbira viweme yayi.

Kudumbiskana Mwakuweleramo

• Ncifukwa wuli ŵasopi ŵa Yehova ŵakuleka kutoramo cigaŵa mu vivurupi vya caru?

• Ni ntowa wuli zauryarya zinyake izo Satana wakugwiriskira ncito kuti wabwangandule umoyo wauzimu wa Ŵakristu?

• Ni mwauli umo tikuvikilirika na mahomwa gha Ciuta mu nkondo yauzimu?

[Mafumbo]

[Vithuzithuzi pa peji 76]

Mitundu yikuwunganiskikira ku Haramagedoni