MUTU 21
“Msumba Uwu Uchemekenge Kuti, Yehova Wali Kwenekuko”
FUNDO YIKURU: Ivyo msumba na chakupeleka vikwimira
1, 2. (a) Kasi ntchigaŵa wuli cha charu icho chikwenera kupatulika? (Wonani chithuzi pa chikopi.) (b) Kasi mboniwoni iyi yikaŵasamikizgira vichi ŵazga?
MU MBONIWONI yaumaliro, Ezekiyeli wakawona chigaŵa chinyake cha charu icho chikapatulikira mulimo wapadera. Chigaŵa icho chikapatulika, chikapelekeka ku fuko linyake la Israyeli yayi, kweni chikaŵa chakupeleka kwa Yehova. Ezekiyeli wakawonaso msumba wakuzizika uwo ukaŵa na zina lachilendo. Chigaŵa ichi cha mboniwoni chikaŵapa chigomezgo chapadera ŵazga chakuti: Yehova wamuŵa nawo para ŵawelera ku chikaya chawo icho ŵakachitemwanga.
2 Ezekiyeli wakalongosora vinandi vya chakupeleka ichi. Tiyeni tiwone nkhani iyi, iyo yili ng’anamuro likuru chomene kwa ise ŵateŵeti ŵaunenesko ŵa Yehova.
“Chakupeleka Chakupatulika na Chigaŵa cha Msumba”
3. Kasi charu icho chikapatulikira Yehova chikaŵa na vigaŵa wuli vinkhondi,, ndipo vigaŵa ivi vikaŵa na ntchito wuli? (Wonani bokosi lakuti “Chigaŵa Chapadera Chakuti Muchipeleke.”)
3 Chigaŵa chapadera cha charu utali wake ukaŵa mikono 25, 000 (makilomita 13) kufuma kumpoto kuya kumwera kweniso mikono 25,000 (makilomita 13) kufuma kumafumiro gha dazi kuya kumanjiliro gha dazi. Chigaŵa ichi chikaŵa chakuyana mu vigaŵa vyose vinayi, ndipo chikachemekanga “malo ghose.” Chikagaŵika mu vigaŵa vitatu. Chigaŵa chakunena chikaŵa cha Ŵalevi, chapakati chikapatulika kuti chiŵe cha tempile na ŵasembe. Vigaŵa viŵiri ivi ndivyo vikapanga “chakupeleka chakupatulika.” Chigaŵa chichoko chamusi, panji kuti “malo agho ghakhalapo,” chikaŵa cha “ntchito zinyake.” Chikaŵa chakuzengapo msumba.—Ezek. 48:15, 20.
4. Kasi tingasambirako vichi ku nkhani ya chakupeleka kwa Yehova?
4 Kasi nkhani ya chakupeleka kwa Yehova iyi yikutisambizga vichi? Pakudankha kupatura malo gha chakupeleka chapadera ndipo pamasinda gha mafuko, Yehova wakalongora kuti ŵanthu ŵakwenera kuchindika chomene chigaŵa ichi cha charu. (Ezek. 45:1) Tikukayika yayi kuti ŵazga ŵara ŵakasambirako vinandi pa umo charu chikagaŵikira. Ŵakamanya kuti kusopa Yehova chikeneranga kuŵa chinthu chakwamba pa umoyo wawo. Mazuŵa ghano, nase tikuwona vinthu vyauzimu nga nkhusambira Mazgu gha Chiuta, kuwungana, na kupharazga kuŵa vyakuzirwa chomene. Para tikuyezga Yehova pa nkhani iyi, kusopa ndicho chiŵenge chinthu chakwamba pa umoyo withu.
“Msumba Uŵe Pakati Pake”
5, 6. (a) Kasi msumba uwu ngwanjani? (b) Kasi msumba uwu ukwimira vichi yayi, ndipo chifukwa wuli?
5 Ŵazgani Ezekiyeli 48:15. Kasi “msumba” na malo agho ghakawuzingilizga vikaŵa vya ntchito wuli? (Ezek. 48:16-18) Yehova wakaphalira Ezekiyeli mu mboniwoni kuti: ‘Chigaŵa cha msumba chiŵenge cha nyumba yose ya Israyeli.’ (Ezek. 45:6, 7) Ntheura msumba na malo agho ghakawuzingilizga vikaŵa chigaŵa cha chakupeleka icho ‘chikaŵa cha Yehova’ yayi. (Ezek. 48:9) Na fundo iyi, tiyeni tiwone ivyo tingasambirako ku ndondomeko ya msumba uwu mazuŵa ghano.
6 Kuti timanye ivyo tingasambirako ku nkhani ya msumba iyi, tikwenera kumanya dankha ivyo msumba uwu ukimiranga. Chakwamba, msumba uwu ukimiranga msumba wa Yerusalemu na tempile lake ivyo vikazengekaso yayi. Chifukwa wuli? Chifukwa msumba uwo Ezekiyeli wakawona mu mboniwoni ukaŵavya tempile mukati mwake. Kweniso msumba uwu ukimiranga msumba uliwose yayi mu charu cha Israyeli. Chifukwa wuli? Chifukwa ŵazga awo ŵakawelera kwawo panji ŵana ŵawo ŵakazengapo yayi msumba uwo ukaŵa na vinthu ivyo vili mu mboniwoni iyi. Chinyake ntchakuti msumba uwu ukimiranga msumba wakuchanya yayi. Chifukwa wuli? Chifukwa msumba uwu ukazengeka pa chigaŵa cha “ntchito zinyake,” mwakupambana na vinthu ivyo vikazengeka pa chigaŵa icho chikapatulika kuŵa chakusoperako.—Ezek. 42:20.
7. Kasi msumba uwo Ezekiyeli wakawona ni vichi, ndipo ukwenera kuti ukwimira vichi? (Wonani chithuzi chakwamba.)
7 Ipo kasi msumba uwo Ezekiyeli wakawona ukaŵa vichi? Kumbukani kuti wakawona msumba uwu mu mboniwoni iyo wakawona charu. (Ezek. 40:2; 45:1, 6) Mazgu gha Chiuta ghakulongora kuti charu ni charu chauzimu, ipo msumba nawo ukwenera kuti ukimiranga msumba wauzimu. Kweni kasi mazgu ghakuti “msumba” kanandi ghakung’anamurachi? Kanandi mazgu agha ghakung’anamura ŵanthu awo ŵakukhala pamoza ndipo ŵakuchita vinthu mwakukolerana kweniso mwandondomeko. Ntheura msumba uwo Ezekiyeli wakawona ukwenera kuti ukimiranga ndondomeko yiwemi ya kwendeskera vinthu.
8. Kasi ndondomeko yakwendeska vinthu iyi yikugwilira nkhuni ntchito, ndipo chifukwa wuli?
8 Kasi ndondomeko ya kwendeskera vinthu iyi yikugwilira nkhu ntchito yake? Mboniwoni ya Ezekiyeli yikulongora kuti msumba uwu ukugwira ntchito mukati mu charu chauzimu. Ntheura ndondomeko ya kwendeskera vinthu iyi yikugwira ntchito pakati pa ŵanthu ŵa Chiuta mazuŵa ghano. Kasi fundo yakuti msumba uwu ukaŵa pa chigaŵa cha ntchito zinyake, panji kuti malo ghambura kupatulika yikulongora vichi? Yikutikumbuska kuti msumba uwu ukwimira ndondomeko yakwendeskera vinthu yakuchanya yayi, kweni ya pa charu chapasi, iyo yikugwira ntchito kuti yiwovwire wose awo ŵakukhala mu paradiso wauzimu.
9. (a) Mbanjani awo ŵali mu gulu lakwendeska vinthu pa charu mazuŵa ghano? (b) Kasi Yesu wazamuchita vichi mu Muwuso wa Vyaka 1,000?
9 Kasi mbanjani awo ŵali mu gulu lakwendeska vinthu pa charu chapasi? Mu mboniwoni ya Ezekiyeli, uyo wakaŵa mulara wa boma mu msumba wakuchemeka “mulongozgi.” (Ezek. 45:7) Iyo wakaŵa mulaŵiliri wa ŵanthu, kweni wakaŵa wasembe panji Mulevi yayi. Mulongozgi uyu wakutikumbuska za ŵalaŵiliri ŵa mpingo mazuŵa ghano awo mbakuphakazgika yayi. Ŵaliska ŵauzimu aŵa ŵali mu gulu la “mberere zinyake,” ndipo mbateŵeti ŵakujiyuyura ŵa boma la Khristu lakuchanya. (Yoh. 10:16) Mu Ufumu wa Vyaka 1,000, Yesu wazamusora na kwimika ŵalara ŵakwenelera, panji kuti “ŵakaronga” mu “charu chose chapasi.” (Sal. 45:16) Ŵakaronga aŵa ŵazamupwelelera ŵanthu ŵa Chiuta mwakulongozgeka na Ufumu uwu.
“Yehova Wali Kwenekuko”
10. Kasi msumba uwu zina lake ni vichi, ndipo zina ili likutisimikizgira vichi?
10 Ŵazgani Ezekiyeli 48:35. Zina la msumba likaŵa “Yehova Wali Kwenekuko.” Zina ili likulongora kuti Yehova wakaŵa mu msumba uwu. Pakumulongora Ezekiyeli msumba uwu, Yehova wakaŵa nga wakuphalira ŵazga ŵara kuti: ‘Niŵengeso namwe.’ Mazgu agha ghakaŵakhozga chomene.
11. Kasi tingasambirako vichi ku mboniwoni ya Ezekiyeli ya msumba na zina la msumba uwu?
11 Kasi tingasambirako vichi ku chigaŵa ichi cha uchimi wa Ezekiyeli? Zina la msumba uwu likutisimikizgira ise ŵateŵeti ŵa Chiuta kuti Yehova wakukhala na ŵanthu ŵake ŵakugomezgeka pano pasi, ndipo walutilirenge kuŵa pakati pawo. Zina ili likutiphaliraso fundo yakuzirwa yakuti: Msumba uwu uliko kuti upeleke nkhongono kwa munthu waliyose yayi, kweni kuti uwovwire kuti fundo ziwemi za Yehova zilondezgekenge. Mwachiyelezgero, panji tingayowoya kuti Yehova wandapeleke mazaza ku awo ŵakwendeska vinthu kuti ŵagaŵe charu. M’malo mwake, Yehova wakukhazga kuti awo ŵakwendeska vinthu ŵachindikenge vigaŵa, panji kuti mauteŵeti, agho iyo wakupeleka ku ŵateŵeti ŵake, nanga ŵangaŵa ‘ŵakavu.’—Zinth. 19:17; Ezek. 46:18; 48:29.
12. (a) Kasi chinthu chapadera na msumba uwu ntchivichi, ndipo chikulongora vichi? (b) Kasi chigaŵa ichi cha mboniwoni chikuŵakumbuska fundo wuli yakuzirwa ŵalaŵiliri Ŵachikhristu?
12 Kasi chinthu chinyake chapadera mu msumba wakuchemeka “Yehova Wali Kwenekuko” ni vichi? Misumba yinandi yakale yikaŵanga na malinga na vipata vichoko waka, kweni msumba uwu ukaŵa na vipata 12. (Ezek. 48:30-34) Unandi wa vipata (vitatu chigaŵa chilichose mu makona ghanayi) ukulongora kuti awo ŵakwendeska vinthu mu msumba uwu mbakufwatuka ndipo ŵalipo kovwira ŵateŵeti wose ŵa Chiuta. Kweniso vipata 12 vya msumba, vikulongora waka kuti ngwakujulika kwa waliyose, enya “nyumba yose ya Israyeli.” (Ezek. 45:6) Unandi wa vipata vya msumba uwu, ukukumbuska ŵalara ŵa mpingo kanthu kanyake. Yehova wakukhumba kuti ŵalara ŵaŵenge ŵakufwatuka na ŵanthu ndipo nyengo zose ŵaŵenge ŵakunozgeka kovwira awo ŵali mu paradiso wauzimu.
Ŵanthu ŵa Chiuta ‘Ŵakunjira Kuti Ŵasope na Kuteŵetera mu Msumba’
13. Kasi Yehova wakayowoyachi vya mauteŵeti ghakupambanapambana agho ŵanthu ŵazamuchita?
13 Tiyeni tiwelere ku nyengo ya Ezekiyeli na kuwona vinyake ivyo wali kulemba mu mboniwoni ya kugaŵa charu. Yehova wakayowoya vya ŵanthu ŵakuchita mauteŵeti ghakupambanapambana. Wakati ŵasembe, awo ŵakaŵa “ŵateŵeti ŵa mu malo ghakupatulika,” ŵazamupeleka sembe na kusendelera kwa Yehova kuti ŵamuteŵetere. Ŵalevi, awo ŵakaŵa ‘ŵateŵeti ŵa pa tempile,’ ‘ŵazamuchita ntchito za pa tempile na vinthu vyose ivyo vikwenera kuchitika mukati.’ (Ezek. 44:14-16; 45:4, 5) Kweniso ŵanthu ŵazamugwira ntchito pafupi na msumba. Kasi ŵanthu aŵa mbanjani?
14. Kasi ŵantchito awo ŵakaŵa pafupi na msumba ŵakutikumbuska vichi?
14 Ŵanthu awo ŵakagwiranga ntchito pafupi na msumba ŵakafuma “mu mafuko ghose gha Israyeli.” Udindo wawo ukaŵa wakovwirapo waka. Ŵakaŵa na mulimo wakupanda mbuto kuŵa ‘chakurya cha awo ŵakuteŵetera msumba.’ (Ezek. 48:18, 19) Kasi chilipo icho tingasambirako ku ndondomeko iyi? Enya. Mazuŵa ghano, wose awo ŵali mu paradiso wauzimu ŵali na mwaŵi wakovwira ŵabali ŵa Khristu na ŵanyake ŵa “mzinda ukuru,” awo Yehova waŵasankha kuti ŵalongozgenge. (Chivu. 7:9, 10) Nthowa yikuru iyo tingawovwilirapo nkhupulikira ulongozgi wakufuma kwa muzga wakugomezgeka.
15, 16. (a) Kasi nkhanthu wuli kanyake ako tingasambirako ku mboniwoni ya Ezekiyeli? (b) Kasi tili na mwaŵi kuchitako milimo wuli yakuyana waka?
15 Mboniwoni ya Ezekiyeli yiliso na kanthu kanyake ako tingasambirako pa nkhani ya uteŵeti withu. Kasi nkhanthu wuli? Yehova wakayowoyaso kuti ŵanthu ŵakufuma mu mafuko 12 awo ŵakaŵa ŵa fuko la Levi yayi, ŵazamugwiranga ntchito mu malo ghaŵiri: mu luŵaza lwa tempile kweniso mu malo gha msumba ghakuliskirako viŵeto. Kasi mulimo wawo ukaŵa wakuti wuli mu vigaŵa ivi? Mu luŵaza lwa tempile, ŵanthu ŵa mafuko ghose ‘ŵakanjiranga kuti ŵasope’ pakupeleka sembe kwa Yehova. (Ezek. 46:9, 24) Pa malo ghakuliskirapo viŵeto, ŵanthu ŵa mafuko ghose ŵakizanga kuti ŵazakawovwirepo, ŵakalimanga minda yake. Kasi tingasambirako vichi ku ŵanthu aŵa?
16 Mazuŵa ghano, ŵamzinda ukuru ŵali na mwaŵi kuchitako milimo yakuyana na iyo ŵanthu ŵa mu mboniwoni ya Ezekiyeli ŵakachitanga. Iwo ŵakusopa Yehova “mu tempile lake” para ŵakupeleka sembe za malumbo. (Chivu. 7:9-15) Ŵakupeleka sembe izi para ŵakupharazga na kuzgorapo pa maungano. Ŵakuwona kuti kusopa Yehova ndicho ntchinthu chakuzirwa chomene. (1 Mid. 16:29) Chinyake ntchakuti ŵanthu ŵa Chiuta ŵanandi ŵakovwira gulu lake munthowa zinandi. Mwachiyelezgero, ŵanyake ŵakovwirapo pa kuzenga na kunozga Nyumba za Ufumu kweniso maofesi gha munthavi, ndipo ŵakovwiraso pa ntchito zinyake zinandi izo zikuchitika na gulu la Yehova. Ŵanyake ŵakupeleka makopara kovwirapo pa ntchito izi. Ŵanthu aŵa ŵakuŵa nga ŵakulima minda, ndipo ŵakuchita vyose ivi “kuti Chiuta wachindikike.” (1 Kor. 10:31) Ŵakulimbikira chomene pa mulimo wawo ndipo ŵakuwuchita mwakukondwa chifukwa ŵakumanya kuti Yehova “wakukondwa chomene na sembe zanthena.” (Heb. 13:16) Kasi mukuwugwiliskira ntchito makora mwaŵi uwu?
“Kuli Machanya Ghaphya na Charu Chapasi Chiphya Ivyo Tikulindilira”
17. (a) Kasi munthazi tizamuwona kufiskika wuli kukuru kwa mboniwoni ya Ezekiyeli? (b) Mbanjani ŵazamusanga chandulo na ndondomeko yakwendeska vinthu mu Muwuso wa Vyaka 1,000?
17 Kasi munthazi tizamuwona kufiskika kukuru kwa mboniwoni ya Ezekiyeli ya chakupeleka? Enya. Wonani fundo iyi: Ezekiyeli wakawona kuti chigaŵa chakuchemeka “chakupeleka chakupatulika,” chikaŵa pakatikati pa charu. (Ezek. 48:10) Mwakuyana waka, para Aramagedoni yazakajumpha, Yehova wazamuŵa nase kulikose uko tizamukhala pa charu chose. (Chivu. 21:3) Mu Ufumu wa Vyaka 1,000, ndondomeko ya msumba, kung’anamura awo ŵazamwimikika kuti ŵapwelelere ŵanthu ŵa Chiuta, yizamuthandazgika pa charu chose na kupeleka ulongozgi wachitemwa ku wose awo ŵakupanga “charu chapasi chiphya.”—2 Pet. 3:13.
18. (a) Chifukwa wuli tikugomezga kuti ndondomeko yakwendeska vinthu yizamukolerana na muwuso wa Chiuta? (b) Kasi zina la msumba likutisimikizgira vichi?
18 Chifukwa wuli tikugomezga kuti ndondomeko yakwendeskera vinthu yizamulutilira kukolerana na muwuso wa Chiuta? Chifukwa ntchakuti Mazgu gha Chiuta ghakuyowoya kuti msumba wa pa charu chapasi wa vipata 12 ukuyana waka na msumba wakuchanya wa vipata 12, uwo ni Yerusalemu Muphya. Msumba wakuchanya uwu ukupangika na ŵa 144,000 awo ŵamuwusa lumoza na Khristu. (Chivu. 21:2, 12, 21-27) Ichi chikulongora kuti awo ŵazamwendeska vinthu pa charu chapasi ŵazamuwoneseska kuti vyose ivyo Ufumu wa Chiuta wadumura kuchanya ndivyo vikuchitika pa charu. Nadi, zina la msumba lakuti “Yehova Wali Kwenekuko,” likutisimikizgira kuti kusopa kutuŵa kukhalilirenge ndipo kuzamuthaza muyirayira mu Paradiso. Tikulindilira vitumbiko vyamaseŵera cha!