Mafumbo Ghakufuma ku Ŵaŵazgi
Kasi ŵanthu wose awo mukafuma Mesiya ŵakaŵa ŵakwamba kubabika mu nyumba yakwawo?
Tili kuyowoyapo kanandi waka pa nkhani iyi, ndipo ivyo tikayowoyanga vikakolerananga na fundo izo tikusanga pa Ŵahebere 12:16. Lemba ili likuyowoya vya Esau kuti ‘wakachindika yayi vinthu vyakupatulika’ ndipo “wakataya [kwa Yakhobe] wanangwa wake wa kuŵa mwana wakwamba kubabika pakusinthiska na mbale yimoza ya chakurya.” Kale tikatenge Mesiya wakafuma mwa Yakhobe chifukwa chakuti Yakhobe wakaŵa na wanangwa wa “kuŵa mwana wakwamba kubabika.”—Mat. 1:2, 16; Luka 3:23, 34.
Kweni tati tasandaso nkhani iyi mu Baibolo, tasanga kuti munthu wakeneranga kuŵa wakwamba kubabika pera yayi kuti Mesiya wafume mu mphapu yake. Wonani maukaboni ghanyake:
Mwana wakwamba wa Yakhobe (Israyeli) uyo wakababa mwa Leya ni Rubeni. Pamanyuma, Yakhobe wakababa mwana wakwamba munyake mwa muwoli wake Rakelo uyo wakamutemwanga chomene. Mwana uyu zina lake wakaŵa Yosefe. Rubeni wakati wananga, ulara wake ukapelekeka kwa Yosefe. (Gen. 29:31-35; 30:22-25; 35:22-26; 49:22-26; 1 Mid. 5:1, 2) Mesiya wakafuma mu mphapu ya Rubeni panji Yosefe yayi, kweni mwa Yuda, mwana wachinayi uyo Yakhobe wakababa mwa Leya.—Gen. 49:10.
Luka 3:32 pakuyowoya za ŵanthu ŵanyake 5 awo ŵakaŵa mphapu iyo mukafuma Mesiya. Mwanalume waliyose wakuwoneka kuti wakaŵa wakwamba kubabika mu nyumba yakwawo. Bowazi wakababa Obedi, ndipo Obedi wakababa Yese.—Rute 4:17, 20-22; 1 Mid. 2:10-12.
PaDavide, mwana wa Yese, wakaŵa wakwamba yayi. Yese wakaŵa na ŵana 8 ŵanalume ndipo Davide wakaŵa waumaliro. Kweni Mesiya wakafuma mu mphapu ya Davide. (1 Sam. 16:10, 11; 17:12; Mat. 1:5, 6) Mesiya wakafumaso mu mphapu ya Solomoni, kweni Solomoni wakaŵa mwana wakwamba yayi wa Davide.—2 Sam. 3:2-5.
Fundo izi zikulongora kuti kuŵa wakwamba kubabika kukaŵavya phindu yayi. Mwana mwanalume wakwamba ŵakamupanga ntchindi ndipo kanandi ndiyo wakaŵanga wachiŵiri kwa awiske. Ŵakamupanga chiharo pa katundu uyo walipo, kusazgirapo kaŵiri.—Gen. 43:33; Doto. 21:17; Josh. 17:1.
Nyengo zinyake wanangwa wa kuŵa wakwamba kubabika ŵakapelekanga kwa munthu munyake. Abrahamu wakamuchimbizga mwana wake Ishumayeli na kupeleka wanangwa wa kuŵa wakwamba kubabika kwa Yisake. (Gen. 21:14-21; 22:2) Kweniso tawona kale kuti wanangwa wa kuŵa wakwamba kubabika uwo Rubeni wakaŵa nawo ukapelekeka kwa Yosefe.
Sono tiyeni tiwoneso lemba la Ŵahebere 12:16, ilo likuti: “Woneseskani kuti pakati pinu paŵavye muzaghali nesi wambura kuchindika vinthu vyakupatulika, nga ni Esau, uyo wakataya wanangwa wake wa kuŵa mwana wakwamba kubabika pakusinthiska na mbale yimoza ya chakurya.” Kasi fundo yikaŵa yakuti wuli pa lemba ili?
Pa lemba ili Paulosi wakayowoyanga za mphapu iyo mukafuma Mesiya yayi. Kweni wakachiskanga waka Ŵakhristu kuti ‘ŵanyoloske nthowa izo malundi ghawo ghakendangamo’ kuti ‘ŵapokere lusungu lukuru lwa Chiuta.’ Lusungu ulu ŵakapokeranga yayi para ŵamba kuchita uzaghali. (Heb. 12:12-16) Para ŵachita nthena, ŵakaŵanga nga ni Esau. Iyo wakatondeka “kuchindika vinthu vyakupatulika,” ‘wakayuyura vinthu vyakupatulika.’
Esau wakaŵa na mwaŵi wakuti wangapeleka sembe kwa Chiuta. (Gen. 8:20, 21; 12:7, 8; Yobu 1:4, 5) Kweni wakaghanaghaniranga chomene vyathupi, wakataya mwaŵi uwo wakaŵa nawo chifukwa cha mbale yimoza ya chakurya. Panji Esau wakakhumbanga kugega masuzgo agho ghakayowoyekerathu kuti ghazamuchitikira mphapu ya Abrahamu. (Gen. 15:13) Esau wakalongoraso kuti wakayuyuranga vinthu vyakupatulika. Wakalekera dala kuchindika vinthu vyakupatulika apo wakatora ŵanakazi ŵaŵiri ŵambura kusopa Chiuta na kuchitiska chitima ŵapapi ŵake. (Gen. 26:34, 35) Yakhobe wakapambananga chomene na Esau. Iyo wakawoneseska kuti watora mwanakazi uyo wakasopanga Chiuta waunenesko.—Gen. 28:6, 7; 29:10-12, 18.
Kasi tasambira fundo wuli pa nkhani ya mphapu iyo mukafuma Yesu panji kuti Mesiya? Ni ŵanthu wose yayi awo Mesiya wakafumamo ŵakaŵa ŵakwamba kubabika. Ŵayuda ŵakamanyanga makora fundo iyi. Ndipo ŵakazomerezga kuti Khristu wakafuma mu mphapu ya Davide, mwana waumaliro wa Yese.—Mat. 22:42.