1. Kasi ntchifukwa wuli chimoza icho Yesu wakayaniskira ŵalondezgi ŵake na mberere?

YESU wakayaniska ubwezi wake na ŵalondezgi ŵake, na ubwezi uwo ukuŵa pakati pa muliska na mberere zake. (Yoh. 10:14) Ntchakwenelera nadi kuyaniska nthena. Mberere zikumanya muliska wawo ndipo zikuchita ivyo waziphalira. Munthu munyake uyo wakendanga kuwona malo, wakajiwonera yekha vinthu ivi. Iyo wakati: “Tikakhumbanga kuti tijambure mberere ndipo tikayezga kuzinyengelera kuti zize pafupi. Kweni zikizako yayi chifukwa mazgu ghithu zikaghamanyanga yayi. Pamanyuma pakiza kamunyamata ako kakaziliskanga, ndipo kati kazichema waka, mwaluŵiro zikakalondezga.”

2-3. (a) Kasi ŵalondezgi ŵa Yesu ŵakulongora wuli kuti ŵakupulika mazgu ghake? (b) Kasi tisambirenge vichi mu nkhani iyi na yakulondezgapo?

² Ivyo wakayowoya munthu wakuwona malo uyu, vikutikumbuska ivyo Yesu wakayowoya vyakukhwaskana na ŵasambiri ŵake. Iyo wakati: “[Ŵapulikenge] mazgu ghane.” (Yoh. 10:16) Kweni pasono Yesu wali kuchanya. Ntheura kasi tingapulika wuli kwa iyo? Nthowa yimoza iyo tingalongolera kuti tikupulika mazgu ghake, ni para tikulondezga ivyo wakasambizganga.—Mat. 7:24, 25.

³ Mu nkhani iyi na yakulondezgapo, tiwonengeko vinyake mwa ivyo Yesu wakasambizga. Ndipo nga umo tiwonerenge, Yesu wakasambizga kuti pali vinyake ivyo tikwenera kuchita na ivyo tikwenera yayi kuchita. Kweni chakwamba tiwonenge dankha vinthu viŵiri ivyo muliska withu muwemi wakutiphalira kuti tileke kuchita.

4. Kuyana na Luka 12:29, kasi ntchivichi chingatipangiska kuti ‘tenjerwenge’?

⁴ Ŵazgani Luka 12:29. Yesu wakachiska ŵalondezgi ŵake kuti  ‘ŵaleke kwenjerwa’ na vinthu vyakukhumbikwa pa umoyo. Tikumanya kuti ulongozgi wa Yesu nyengo zose ukuŵa uwemi kweniso wa vinjeru. Tikwenera kuwulondezga, kweni nyengo zinyake chikuŵa chipusu yayi kuchita nthena. Chifukwa wuli?

5. Chifukwa wuli ŵanji ŵangamba kwenjerwa na umo ŵasangirenge vinthu vyakukhumbikwa pa umoyo?

 ⁵ Ŵanji ŵakwenjera na umo ŵasangirenge chakurya, vyakuvwara na malo ghakukhala. Vingaŵa kuti ŵakukhala mu charu icho ŵanthu ŵanandi mbakavu ndipo ntchakusuzga kusanga ntchito. Chingaŵa chakusuzga kuti ŵasange ndalama zakukwana kuti ŵapwelelere mbumba yawo. Panji uyo wakasanganga ndalama zakovwilira mbumba wali kufwa, ndipo mbumba yose yilije ndalama zakugulira vyakukhumbikwa. Muliri wa COVID-19 nawo wapangiska kuti ŵanthu ŵanandi ntchito ziŵamalire. (Muph. 9:11) Usange takumanapo na limoza mwa masuzgo agha panji ghanyake, kasi tingalondezga wuli ulongozgi wa Yesu wakuti tileke kwenjerwa?

6. Longosorani ivyo vikachitikira mpositole Petrosi nyengo yinyake.

⁶ Nyengo yinyake, mpositole Petrosi na ŵapositole ŵanyake ŵakaŵa mu boti mu nyanja ya Galileya apo kukaŵa chimphepo chikuru, ndipo ŵakawona Yesu wakwenda pa maji. Petrosi wakati: “Fumu, usange ndimwe, niphalirani kuti nane nende pa maji kwiza kwa imwe.” Yesu wati wamuphalira kuti “zanga,” Petrosi wakakhira mu boti na “kwenda pa maji kuluta kwa Yesu.” Kweni wonani ivyo vikachitika pamanyuma. “Pakuwona chimphepo, wakawopa. Ndipo apo wakamba kubira, wakachemerezga kuti: ‘Fumu, niponoskani!’” Yesu wakanyoloska woko lake na kumuponoska. Ntchakuzirwa chomene kukumbuka kuti Petrosi wakakwaniska kwenda pa maji pa nyengo iyo wakalaŵiskanga maso ghake kwa Yesu. Kweni apo Petrosi wakamba kulaŵiska  chimphepo, wakawopa chomene kweniso kukayika, ndipo paumaliro wakamba kubira.—Mat. 14:24-31.

7. Kasi tikusambirako vichi ku ivyo vikachitikira Petrosi

⁷ Tingasambirako ku ivyo vikachitikira Petrosi. Apo Petrosi wakakhiranga mu boti na kwamba kwenda pa maji, wakaghanaghanangako yayi kuti wangamba kufipa mtima na chimphepo na kwamba kubira. Iyo wakakhumbanga kwenda pa maji m’paka apo pakaŵa Yesu. Kweni iyo m’malo mwa kulutilira kulaŵiska kwa Yesu, wakamba kopa chimphepo. Nase mazuŵa ghano, tikukhumbikwira chipulikano kuti tizizipizge masuzgo nga umo vikaŵira na Petrosi kuti wakakhumbikwiranga chipulikano kuti wende pa maji. Usange taleka kugomezga Yehova na malayizgo ghake, nase tingamba kubira mwauzimu chifukwa cha kwenjerwa. Ntheura nanga tingakumana na masuzgo ghakuru wuli, tikwenera kulutilira kugomezga Yehova kuti watovwirenge. Kweni kasi tingachita wuli nthena?

8. Kasi ntchivichi chingatovwira kuti tileke kwenjerwa chomene na vinthu vyakukhumbikwa pa umoyo?

⁸ M’malo mwakwenjerwa na masuzgo ghithu, tikwenera kugomezga Yehova. Kumbukani kuti Yehova, Dada withu wachitemwa, wali kutilayizga kuti watipenge vyakukhumbikwa pa umoyo para tikuŵika vinthu vyauzimu pakwamba. (Mat. 6:32, 33) Ndipo nyengo zose wakufiska layizgo lake ili. (Doto. 8:4, 15, 16; Sal. 37:25) Usange Yehova wakupwelelera viyuni na maluŵa, ipo tikwenera yayi kwenjerwa na ivyo tiryenge panji ivyo tivwarenge! (Mat. 6:26-30; Fil. 4:6, 7) Nga umo vikuŵira kuti chitemwa ndicho chikutuma ŵapapi kupeleka vyakukhumbikwa ku ŵana ŵawo, mwakuyana waka, chitemwa ndicho chikuchiska Adada ŵithu ŵakuchanya kupeleka vyakukhumbikwa ku ŵanthu ŵawo. Ntheura tili na chigomezgo chose kuti Adada ŵithu ŵakuchanya ŵatipwelelerenge.

9. Kasi mungasambirako vichi ku ivyo vikachitikira mbumba yinyake?

⁹ Wonani ivyo vikachitikira mbumba yinyake, ivyo vikulongora kuti Yehova wakutipa nadi ivyo tikukhumbikwira. Mbumba iyi, iyo yikaŵa mu uteŵeti wanyengozose, yikenda pa galimoto yawo yakale pafupifupi ora limoza, kuti yikatore ŵadumbu ŵanyake awo ŵakakhalanga ku malo ghakusungirako ŵanthu ŵakuchimbira kwawo, kuti ŵalute ku maungano. Mubali wakati: “Pamanyuma pa maungano, tikaŵachema kuti tikalyere lumoza chakurya, kweni tikakumbuka kuti tikaŵavya chakurya chakuti tiŵape.” Kasi mbumba iyi yikachita wuli? Mubali wakalutilira kulongosora kuti: “Tikati tafika panyumba, tikawona vikwama viŵiri pa chijaro ivyo mukaŵa vyakurya. Tikamanya yayi uyo wakaŵikapo. Apa Yehova wakatipwelelera nadi.” Nyengo yinyakeso, galimoto ya mbumba iyi yikanangika, nangauli ndiyo ŵakendangapo mu upharazgi. Kweni ŵakaŵavya ndalama zakuti ŵanozeskere. Ŵakaluta na galimoto iyi pa garaja lapafupi kuti ŵakawone waka ndalama izo zingakhumbikwa kuti yinozgeke. Pamanyuma, pakiza mwanalume munyake ndipo wakafumba kuti: “Ni galimoto ya njani iyi?” Mubali wakazgora kuti ni galimoto yake ndipo yikukhumbikwa kunozgeka. Mwanalume uyu wakati: “Ilo ni suzgo yayi. Muwoli wane wakukhumba galimoto yanthena yeneyiyi iyi, kweniso mtundu wake wenewuwu. Mungapanga zilinga?” Mubali uyu wakaguliska galimoto yake ku mwanalume yura ndipo wakamupa ndalama zakukwana kuguraso galimoto yinyake. Mubali uyu wakati: “Tikakondwa chomene pa zuŵa ili. Tikamanya kuti ivi vyachitika waka vyekha yayi. Yehova ndiyo wakatovwira.”

10. Kasi lemba la Salimo 37:5 likutovwira wuli kuti tileke kwenjerwa?

¹⁰ Para tikupulika mazgu gha muliska muwemi ghakuti tileke kwenjerwa na vinthu vyakukhumbikwa pa umoyo, tili na chigomezgo chose kuti Yehova watipenge ivyo tikusoŵerwa. (Ŵazgani Salimo 37:5; 1 Pet. 5:7) Ghanaghanirani za masuzgo agho talongosora mu  ndime 5. M’paka sono, nyengo zinyake Yehova waŵa wakugwiliskira ntchito mutu wa mbumba panji bwana  wa ku ntchito kuti watipe ivyo tikukhumbikwira pa umoyo. Kweni para mutu wa mbumba watondeka, panji ntchito yatimalira, Yehova watovwirenge nipera. Sono tiyeni tiwoneso chinyake icho muliska muwemi wakutichiska kuti tileke kuchita.

11. Kuyana na Mateyu 7:1, 2, kasi Yesu wakati tileke kuchita vichi, ndipo chifukwa wuli ntchipusu yayi kuchita nthena?

¹¹ Ŵazgani Mateyu 7:1, 2. Yesu wakamanyanga kuti ŵategherezgi ŵake ŵakaŵa ŵambura kufikapo ndipo kanandi ŵakalaŵiskanga pa ivyo ŵanji ŵakubuda. Lekani wakayowoya kuti: “Lekani kweruzga.” Nyengo zinyake tingayezgayezga kuti tileke kweruzga ŵasopi ŵanyithu. Kweni chifukwa chakuti tili ŵambura kufikapo, tikutondeka. Ntheura kasi tingachita wuli usange nyengo zinyake tikutemwa kweruzga ŵanji? Pulikizgani kwa Yesu na kuŵikapo mtima kuti muleke kweruzga ŵanji.

12-13. Kasi kughanaghanira umo Yehova wakamuwoneranga Davide, kungatovwira wuli kuti tileke kweruzga ŵanji?

¹² Tingasanga chandulo para tingaghanaghanira umo Yehova wakuchitira. Iyo wakuwona viwemi mu ŵanthu. Tikumanya fundo iyi para tikuwona umo wakachitira na Themba Davide, munthu uyo wakachita maubudi ghakurughakuru. Mwachiyelezgero, wakachita uleŵi na Batisheba, kweniso kukomeska mfumu wake. (2 Sam. 11:2-4, 14, 15, 24) Chifukwa cha ivyo wakachita, Davide wakajinjizga mu masuzgo iyomwene, kusazgapo ŵawoli ŵake ŵanyake. (2 Sam. 12:10, 11) Panyengo yinyake Davide wakatondeka kulongora kuti wakagomezganga chomene Yehova apo wakalangura kuti ŵankhondo ŵa Israyeli ŵapendeke, chinthu icho Yehova wakamulangurapo yayi. Wakwenera kuti wakachita nthena chifukwa cha kujikuzga pakuwona ukuru wa gulu lake la nkhondo, ndipo wakathembanga ŵankhondo aŵa kuti ŵamupenge chivikiliro. Kasi chikachitika ntchivichi paumaliro? Ŵaisrayeli pafupifupi 70,000 ŵakafwa na muliri!—2 Sam. 24:1-4, 10-15.

¹³ Muŵenge kuti imwe mukukhala ku Israyeli pa nyengo iyo, kasi mukatenge mumuwonenge wuli Davide? Kasi mukatenge mumuwonenge kuti ngwambura kwenelera kuti Yehova wamugowokere? Kweni Yehova ndimo wakamuwonera yayi. Yehova wakaghanaghanira za umo Davide wakaŵira wakugomezgeka pa umoyo wake, kweniso kupera kufumira pasi pa mtima uko wakalongora. Ivi vikapangiska kuti Yehova wamugowokere Davide zakwananga zake. Yehova wakamanyanga kuti Davide wakumutemwa chomene ndipo wakakhumbanga kuchita icho ntchiwemi. Kasi mukuwonga yayi kuti Chiuta withu wakuwonamo viwemi mwa ise?—1 Mathe. 9:4; 1 Mid. 29:10, 17.

14. Kasi ntchiyelezgero wuli icho chingawovwira Ŵakhristu kuti ŵaleke kweruzga ŵanji?

¹⁴ Pakuti Yehova wakukhazga kuti tichitenge vinthu nga tili ŵarunji yayi, ipo nase tikwenera yayi kukhazga kuti ŵanyithu ŵachitenge vinthu nga mbarunji, ndipo tikwenera kuwonamo viwemi mu ŵanyithu. Kanandi chikuŵa chipusu kuwona ivyo ŵanyithu ŵakubudiska na kuŵeruzga. Ndipouli, munthu uyo wakuyezga Yehova wakukhala makora na ŵanji nanga ni para wakumanya ivyo ŵakubudiska. Dayamondi para wandaghengeke, wangawoneka nga ngwambura kuzirwa, kweni munthu wa vinjeru wakumanya kuti para Dayamondi waghengeka waŵenge wakutowa chomene kweniso wa mtengo wapatali. Nga ni Yehova na Yesu, nase tikwenera yayi kuŵika mahara ku ivyo ŵanji ŵakubudiska, m’malo mwake tiwonengemo viwemi mu ŵanji.

15. Kasi kughanaghanira umo vinthu viliri pa umoyo wa ŵanji kungatovwira wuli kuti tileke kuŵeruzga mwa kubudika?

¹⁵ Padera pakuwonamo viwemi mu ŵanji, kasi ntchivichi chinyake icho chingatovwira kuti tileke kuŵeruzga mwakubudika? Yezgani kughanaghanira umo umoyo wawo uliri. Mwachiyelezgero, ghanaghanirani nkhani iyi. Zuŵa linyake pa  tempile, Yesu wakawona chokoro chikavu chikuponya tundalama tuŵiri twanjawara twakuzirwa pachoko mu chakuponyamo vyakupeleka. Yesu wakafumbapo yayi kuti: “Kasi chokoro ichi chalekerachi kuponyamo zinandi?” Yesu wakaŵika mahara pa unandi wa ndalama iyo chokoro ichi chikapeleka yayi, m’malo mwake wakaŵika mahara pa chifukwa icho chikapelekera, kweniso umo vinthu vikaŵira pa umoyo wake, ndipo wakachilumba chifukwa chikachita ivyo chingakwaniska.—Luka 21:1-4.

16. Kasi mwasambirako vichi kwa Veronica?

¹⁶ Ivyo vikachitikira mudumbu munyake zina lake Veronica, vingatovwira kupulikiska uwemi wa kughanaghanira umo vinthu viliri pa umoyo wa ŵanji. Mu mpingo umo wakateŵeteranga, mukaŵa mama uyo wakaleranga yekha mwana wake munyamata. Veronica wakati: “Ine nkhawonanga kuti ŵanthu aŵa mbakujipeleka viŵi yayi pa milimo ya mpingo. Pa chifukwa ichi, nkhaŵatemwanga viŵi yayi. Kweni zuŵa linyake tikazakendapo lumoza mu upharazgi na mama uyu. Wakanilongosolera za masuzgo agho wakukumana nagho pakulera mwana wake munyamata uyu, uyo mutu wake uli makora viŵi yayi. Mama uyu wakachitanga vyose ivyo wangakwaniska kuti wasangenge vyakukhumbikwa pa umoyo kweniso kuti ŵalutilire kukhozga ubwezi wawo na Yehova. Nyengo zinyake chifukwa cha ulwari wa mwana wake, wakawungananga ku mpingo unyake.” Veronica wakamalizga kuti: “Nkhamanyanga yayi kuti mudumbu uyu wakusangana na masuzgo ghose  agha. Sono nkhumutemwa chomene mudumbu uyu kweniso kumuchindika chifukwa cha kuyezgayezga uko wakuchita kuti wateŵetere Yehova.”

17. Kasi lemba la Yakobe 2:8 likutiphalira vichi, ndipo tingachita wuli nthena?

¹⁷ Kasi tikwenera kuchita wuli usange tamanya kuti tamweruzga Mkhristu munyithu? Tikwenera kukumbuka kuti nyengo zose tikwenera kutemwa ŵabali ŵithu. (Ŵazgani Yakobe 2:8.) Tikweneraso kulomba kwa Yehova kufumira pasi pa mtima, kumulomba kuti watovwire kuti tileke kweruzga ŵanji. Mwakukolerana na malurombo ghithu, tikwenera kwamba ndise kuchitapo kanthu mwa kuchezga na munthu uyo tamuwonanga mwambura kwenelera. Kuchita nthena kungatovwira kuti timumanye makora. Tingamupempha kuti tizakendere lumoza mu upharazgi panji kulyera lumoza chakurya. Para tamba kumumanya makora mubali withu, mbwenu tiyezgenge Yehova na Yesu mwa kuwonamo viwemi mwa iyo. Para tichitenge nthena, tilongorenge kuti tapulikira dango la muliska muwemi lakuti lekani kweruzga.

18. Kasi tingalongora wuli kuti tikupulika mazgu gha muliska muwemi?

¹⁸ Nga umo zikuchitira mberere kuti zikupulika mazgu gha muliska wawo, ŵalondezgi ŵa Yesu nawo ŵakupulika mazgu ghake. Para tikuyezgayezga kuti tileke kwenjerwa na vinthu vyakukhumbikwa pa umoyo, kweniso kuti tileke kweruzga ŵanji, Yehova na Yesu ŵatumbikenge kuyezgayezga kwithu. Kwali tili ŵa “kamskambo kachoko,” kwali tili ŵa “mberere zinyake,” tiyeni tilutilire kupulika mazgu gha muliska muwemi, na kughalondezga. (Luka 12:32; Yoh. 10:11, 14, 16) Mu nkhani yakulondezgapo, tizamuwona ivyo Yesu wakaphalira ŵalondezgi ŵake kuti ŵachitenge.