Lutani apo pali nkhani

Lutani apo pali mitu ya nkhani

Zirwiskani Cawanangwa Cinu ca Umoyo Mwakwenelera

Zirwiskani Cawanangwa Cinu ca Umoyo Mwakwenelera

Zirwiskani Cawanangwa Cinu ca Umoyo Mwakwenelera

‘Ndopa za Khristu, . . . ziti ziphotole [kutozga] njuŵi zithu ku milimo yakufwa kuti titeŵetere Ciuta wamoyo.’—ŴAHEBERE 9:14.

1. Kasi ni vici ivyo vikulongora kuti tikuzirwiska comene umoyo?

USANGE mungafumbika kuti umoyo winu ngwakuzirwa wuli, kasi mungazgora wuli? Tikuzirwiska comene umoyo withu na wa ŵanyithu. Kulongora kuti tikuzirwiska nadi umoyo, tikuluta kwa dokotala para talwara, panji tikukapimiska nyengo na nyengo kuti timanye usange tili makora. Tikukhumba kuti tiŵe ŵamoyo ndiposo ŵambura kulwara. Nanga mbacekuru ŵanandi panji ŵakulemara ŵakukhumba yayi kufwa; ŵakukhumba umoyo.

2, 3. (a) Kasi pa Zintharika 23:22 pakulongosora udindo wuli? (b) Kasi Ciuta wakukhwaskika wuli na udindo uwo ukuzunurika pa Zintharika 23:22?

2 Ubali winu na ŵanyinu ukukhwaskika na umo mukuzirwiskira umoyo winu. Mwaciyelezgero, Mazgu gha Ciuta ghakupeleka ulongozgi uwu: “Pulikira ŵawuso [awo] ŵakakubaba, ungayuyuranga ŵanyoko para ŵacekura.” (Zintharika 23:22) Lizgu lakuti ‘kupulikira’ likung’anamura vinandi kuluska waka kupulika mazgu; likung’anamura kupulika na kucitapo kanthu. (Exodus 15:26; Duteronome 7:12; 13:18; 15:5; Joshua 22:2; Salmo 81:13) Kasi Mazgu gha Ciuta ghakuti nchifukwa wuli mukwenera kupulikira ŵapapi? Kuti nchifukwa cakuti ŵadada na ŵamama ŵinu mbalara kuluska imwe pera yayi panji nesi cifukwa cakuti ŵakumanya vinandi. Cifukwa ico Baibolo likupeleka nchakuti ‘ŵakamubabani.’ Mabaibolo ghanyake ghakung’anamura vesi ili mwantheura: “Pulikira ŵadada ŵako awo ŵakakupa umoyo.” Nchakupulikikwa nadi kuti usange mukuzirwiska umoyo winu, mukujipulika kuti muli na udindo wa kupulikira uyo wakamupani umoyo uwo.

3 Usange ndimwe Mkhristu waunenesko, mukumanya kuti Cisimi ca umoyo winu ni Yehova. Mwa iyo muli “ŵamoyo;” ‘mukwenda,’ mukumanya ivyo vikucitikira thupi linu; sono ‘muliko’ ndipo mungaghanaghana na kupanga mapulani gha munthazi, kusazgapo umoyo wamuyirayira. (Milimo 17:28; Salmo 36:9; Mupharazgi 3:11) Mwakuyana na Zintharika 23:22, nchakwenelera ‘kupulikira’ Ciuta, kuŵa ŵakunweka kuti timanye na kucita mwakuyana na umo iye wakuwonera umoyo m’malo mwa umo ise panji ŵanji ŵakuwuwonera.

Cindikani Umoyo

4. Kukwambilira kwa mdauko wa ŵanthu, kasi ni mwauli umo kucindika umoyo yikaŵira nkhani yakuzirwa comene?

4 Kukwambilira kwa mdauko wa ŵanthu, Yehova wakalongosora mwakupulikikwa makora kuti nkhwa munthu cara kukoma (panji kucitira nkhaza) umoyo pa cifukwa cilicose. Cifukwa ca kukalipa na sanji, Kayini wakakoma munthu wambura kwananga, munung’una wake Abelu. Kasi mukughanaghana kuti Kayini wakaŵa na wenelero wakucita nthena na umoyo? Ciuta ndimo wakawonera yayi. Wakamufumba Kayini kuti: “Kasi wacitaci? Mazgu gha ndopa za munung’una wako ghakulira kwa ine kufumira pasi.” (Genesis 4:10) Awonani kuti ndopa za Abelu zikimiranga umoyo wake, uwo ukadumurika mwankhaza, ndipo zikacemerezga kwa Ciuta kuti wawezgere.—Ŵahebere 12:24.

5. (a) Kasi Ciuta wakapeleka dango wuli mu nyengo ya Nowa, ndipo kasi dango ili likukhwaska ŵanjani? (b) Kasi dango ili likaŵa lakuzirwa mu nthowa wuli?

5 Pamanyuma pa cigumula, mtundu wa ŵanthu ukambiraso na ŵanthu ŵankhondi na ŵatatu pera. Mu mazgu agho ghakukhwaska ŵanthu wose, Ciuta wakavumbura vinandi vya umo iye wakuzirwiskira umoyo na ndopa. Iye wakazomerezga kurya nyama, kweni wakapeleka dango ili: “Vyakwenda vyose ivyo vikughuma [ivyo vili na umoyo] vitiviŵenge kurya kwinu; nga ndi ntheta ziŵisi ndamupani vyose. Kweni nyama na umoyo wake, uwo ndi ndopa zake, muleke kurya.” (Genesis 9:3, 4) Ŵayuda ŵanyake ŵakapulika nga ni para Genesis 9:4 likung’anamura kuti ŵanthu ŵakeneranga yayi kurya nyama panji ndopa za nyama iyo yicali yamoyo. Kweni nyengo yikati yajumphapo cikamanyikwa makora kuti Ciuta apa wakakanizganga kurya ndopa na cilato ca kuponoska umoyo. Ndiposo, dango ilo Ciuta wakapeleka kwizira mwa Nowa likaŵa cinthu cakuzirwa comene pakufiska cilato Cake cakukhwaskana na ndopa, cilato ico cizamovwira ŵanthu kuti ŵaŵe na umoyo wamuyirayira.

6. Kwizira mwa Nowa, kasi Ciuta wakalongora wuli umo Iye wakuzirwiskira umoyo?

6 Ciuta wakalutirizga kuti: “Ndopa zinu, za umoyo winu, ndizikhumbenge; ndizikhumbenge pa woko la vinyama vyose na pa woko la munthu; nadi, pa woko la mwanamunyake wa munthu yose tindikhumbenge umoyo wa munthu. Yose uyo wakuthiska ndopa za munthu, na munthu ndopa zake tizithikiskike; pakuti mu cikozgo ca Ciuta iye wakamulenga munthu.” (Genesis 9:5, 6) Mungawona mu mazgu agha, agho Ciuta wakuphalira ŵanthu wose kuti iye wakuwona ndopa za munthu kwimira umoyo wake. Mlengi ndiyo wakupeleka umoyo ku munthu, ndipo palije uyo wakwenera kukoma umoyo uwu, uwo ndopa zikwimira. Usange, nga ni Kayini, yunji wakoma munthu, Mlengi wali na wenelero wa ‘kukhumba’ umoyo wa munthu uyo wakoma munyake.

7. Nchifukwa wuli tikwenera kukhwaskika na mazgu agho Ciuta wakaphalira Nowa pa nkhani ya ndopa?

7 Mu mazgu agho wakayowoya, Ciuta wakapelekanga ulongozgi ku ŵanthu kuti ŵaleke kugwiliskira nchito uheni ndopa. Kasi muli kuzizwapo cifukwa ico Ciuta wakapelekera ulongozgi uwu? Kasi nchifukwa wuli Ciuta wakuwona ndopa mwantheura? Zgoro lake ndimoza mwa visambizgo vyakuzirwa comene vya mu Baibolo. Ndipo pagona uthenga ukuru uwo Ŵakhristu ŵakupharazga, nangauli machalichi ghanandi ghakusulako waka. Kasi nchisambizgo wuli, ndipo ni mwauli umo umoyo winu, ivyo mukusankha, na vyakucita vinu vikukhwaskikira?

Ndopa—Kasi Zikwenera Kugwiliskirika Nchito Mwauli?

8. Mu Dango la Mozesi, kasi Yehova wakakanizga vici pakuyowoya za umo ndopa zikwenera kugwiliskirikira nchito?

8 Yehova wakapeleka ulongozgi unandi wakukhwaskana na ndopa ndiposo umoyo apo wakapelekanga Dango la Mozesi. Mwakucita ntheura, wakacita cinthu cinyake cakuzirwa kuti wafiske cilato cake. Imwe mukwenera kuti mukumanya kuti Dango likakhumbanga kupeleka sembe kwa Ciuta, nga ni vyamuminda, mafuta, na vinyo. (Leviticus 2:1-4; 23:13; Maŵazgo 15:1-5) Pakaŵaso sembe za nyama. Pakuyowoya za sembe izi, Ciuta wakati: ‘Ndopa ndi umoyo wa thupi; ndamupani izo pa jochero kuphepiskira mizimu yinu; cifukwa ndi ndopa zikuphepiskira umoyo apo izo ndizo umoyo. Kwa cifukwa ici nkhanena kwa Ŵaisrayeli, Paŵavye munthu wa imwe warye ndopa.’ Yehova wakasazgirapo kuti usange munthu munyake, kwali ni ciŵinda panji mulimi, wakoma nyama kuti wamurya, wakeneranga kuthira ndopa pasi na kuwundapo fuvu. Caru capasi nchitambaliro ca Ciuta, ndipo mwakuthira ndopa pasi, munthu wakamanyanga kuti umoyo ukaweleranga kwa Mupi wa Umoyo.—Leviticus 17:11-13; Yesaya 66:1.

9. Mwakuyana na Dango, kasi ndopa zikenera kugwiliskirika nchito yimoza pera nji, ndipo cilato cake cikaŵa civici?

9 Dango ili kuti likaŵa waka mutheto wa cisopo wambura ng’anamuro kwa ise yayi. Kasi mwawona cifukwa ico Ŵaisrayeli ŵakeneranga yayi kurya ndopa? Ciuta wakati: “Kwa cifukwa ici nkhanena kwa Ŵaisrayeli, ‘paŵavye munthu wa imwe warye ndopa.’” Kasi cikaŵa cifukwa wuli? ‘Ndamupani izo pa jochero kuphepiskira mizimu yinu.’ Kasi mukuwona kuti ici cikutovwira kumanya cifukwa ico Ciuta wakaphalilira Nowa kuti ŵanthu ŵaleke kurya ndopa? Mlengi iye mweneco wakasankha kuwona ndopa kuŵa zakuzirwa comene, wakazipatulira nchito yimoza yapadera yakuponoskera umoyo wa ŵanandi. Ndopa zikacitanga nchito yakuzirwa comene pa kubenekelera zakwananga (kuphepiskira). Ntheura, mwakuyana na Dango, Ciuta wakazomerezga kugwiliskira nchito ndopa pa jochero pera kuphepiskira zakwananga za Ŵaisrayeli, awo ŵakapenjanga kugowokeleka na Yehova.

10. Nchifukwa wuli ndopa za nyama zingapangiska yayi kuti ŵanthu ŵagowokeleke kwamuyirayira, kweni kasi sembe zikaŵakumbuskanga vici Ŵaisrayeli?

10 Fundo iyi njacilendo yayi ku Ŵakhristu. Pakuyowoya za manozgero agha gha mu Dango agho Ciuta wali kupeleka, mpositole Paulosi wakalemba kuti: “Vinthu vyose vikuphotoleka na ndopa, ndipo kwambura kuthika ndopa cigowokero palije.” (Ŵahebere 9:22) Paulosi wakayowoya mwakupulikikwa makora kuti sembe izo Ŵaisrayeli ŵakaphalirika kupeleka kuti zikaŵapangiskanga kuŵa ŵanthu ŵarunji ŵambura zakwananga yayi. Wakalemba kuti: ‘Mu zisembe izi muli cikumbusko ca zakwananga cilimika na cilimika. Cifukwa nkhwambura macitiko kuti ndopa za nkhambako na mbuzi zifumyeko zakwananga.’ (Ŵahebere 10:1-4) Ndipouli, sembe izi zikaŵa na cilato. Zikakumbuskanga Ŵaisrayeli kuti ŵakaŵa ŵakwananga ndipo ŵakakhumbikwiranga cinthu cinyake kuti ŵagowokeleke. Kweni usange ndopa izo zikimiranga umoyo wa nyama zikabenekeleranga mwakukwana yayi zakwananga za ŵanthu, kasi pali ndopa zinyake izo zingacita nthena?

Ico Mupi wa Umoyo Wakacita Kuti Wamazge Suzgo Ili

11. Kasi tikumanya wuli kuti sembe za ndopa za nyama zikacitiranga cithuzithuzi cinthu cinyake?

11 Dango likaŵa cithuzithuzi ca cinthu cinyake cakukhumbikwa comene pakufiska khumbo la Ciuta. Paulosi wakafumba kuti: “Ipo malango ngaci?” Wakazgora kuti: “Ghakasazgikako cifukwa ca mapuvyo [zakwananga], yisuke yize mphapu yeneiyo layizgano likayipangwira; ndipo ghakimikika na ŵangelo na woko la mphemaniski [Mozesi].” (Ŵagalatiya 3:19) Mwakuyana waka, Paulosi wakalembaso kuti: “Dango ndi muzgezge waka wa vinthu viwemi ivyo vikwiza, kuti nchikozgo ceneco ca ivyo viliko cara.”—Ŵahebere 10:1, Phangano Liphya.

12. Pakuyowoya za ndopa, kasi tingawona wuli kuvumbulika kwa cilato ca Ciuta?

12 Kuyowoya mwakudumura ivyo tasambira mu nkhani iyi, kumbukirani kuti mu nyengo ya Nowa Ciuta wakati ŵanthu ŵakeneranga kurya nyama, kweni ŵakeneranga yayi kurya ndopa. Pamanyuma pake, Ciuta wakati “ndopa ndi umoyo wa thupi.” Enya nadi, wakasankha kuwona ndopa kwimira umoyo, ndipo wakati: ‘Ndamupani izo pa jochero kuphepiskira mizimu yinu.’ Ndipouli, pakaŵa vinthu vinyake ivyo vikeneranga kuvumbulika, vyakukhwaskana na cilato ca Ciuta. Dango likacitiranga cithuzithuzi vinthu viwemi vya munthazi. Vinthu wuli?

13. Nchifukwa wuli nyifwa ya Yesu yikaŵa yakuzirwa?

13 Nkhani yose iyi yikagona pa nyifwa ya Yesu Khristu. Imwe mukumanya kuti Yesu wakatombozgeka na kupayikika. Wakafwa nga nchigeŵenga. Paulosi wakalemba kuti: ‘Tikaŵa ticali ŵateciteci, pa nyengo yakwenelera [“yakwimikika,” NW] Khristu wakafwira ŵacikana Ciuta. . . . Ciuta wakuphara kutemwa kwake uko wakatitemwa nako, kwakuti, tikaŵa ticali ŵakwananga, Khristu wakatifwira.’ (Ŵaroma 5:6, 8) Mwa kutifwira, Khristu wakapeleka sembe ya kubenekelera zakwananga zithu. Sembe yakuwombora iyi ndico cisambizgo cikuru mu uthenga uwo Ŵakhristu ŵakupharazga. (Mateyu 20:28; Yohane 3:16; 1 Ŵakorinte 15:3; 1 Timote 2:6) Kasi vyose ivi vikukolerana wuli na ndopa ndiposo umoyo, ndipo ni mwauli umo umoyo winu ukukhwaskikira?

14, 15. (a) Kasi Mabaibolo ghanyake ghakudidimizga wuli za nyifwa ya Yesu pa Ŵaefeso 1:7? (b) Ni fundo wuli iyo yikubisika pa Ŵaefeso 1:7?

14 Machalichi ghanyake ghakuyowoya comene za nyifwa ya Yesu, ndipo ŵalondezgi ŵawo ŵakutemwa kuyowoya kuti “Yesu wakanifwira.” Awonani umo Mabaibolo ghanyake ghali kung’anamulira Ŵaefeso 1:7: “Mwa iyo ndiposo kwizira mu nyifwa yake tili kuwomboleka, uko ni kugowokeleka kwa zakwananga zithu.” (The American Bible, by Frank Scheil Ballentine, 1902) “Kwizira mu nyifwa ya Khristu tili kusutulika, ndipo zakwananga zithu zikugowokeleka.” (Today’s English Version, 1966) “Nkhwizira mwa Khristu na sembe ya umoyo wake lekani tili kuwomboleka, kuwomboleka uko kukung’anamura kugowokeleka kwa zakwananga.” (The New Testament, by William Barclay, 1969) “Nchifukwa ca nyifwa ya Khristu lekani zakwananga zithu zikugowokeleka ndipo tili kusutulika.” (The Translator’s New Testament, 1973) Mungawona kuti ico Mabaibolo agha ghakudidimizga comene ni nyifwa ya Yesu. ‘Ndipo,’ ŵanji ŵangayowoya kuti nyifwa ya ‘Yesu njakuzirwa nadi. Ipo, nchivici pera ico mu Mabaibolo agha mulije?’

15 Nadi pano, muŵenge kuti mukuthemba Mabaibolo agha pera, mwatenge mumanyenge yayi fundo yakuzirwa comene, ndipo ici catenge cipangiskenge kuti muleke kupulikiska uthenga wa mu Baibolo. Kang’anamuliro aka kakubisa fundo yakuti apo lemba la Ŵaefeso 1:7 likalembekanga waka likaŵa na lizgu la Cigiriki ilo likung’anamura kuti “ndopa.” Mwantheura, Mabaibolo ghanandi ghakuyezga kung’anamura lemba ili nga ni umo likalembekera pakwamba. Mwaciyelezgero, Baibolo la Citumbuka likuti: “Mwa mweneuyo tili na uwombozi mu ndopa zake, kugowokeleka kwa majuvyo [zakwananga] ghithu, kwakulingana na usambazi wa ucizi wake.”

16. Kasi mazgu ghakuti “ndopa zake” ghakwenera kutikumbuska vici?

16 Mazgu ghakuti “ndopa zake” ngakuzirwa comene ndipo ghakwenera kutikumbuska vinthu vinandi vyakukhwaskana na ndopa. Nyifwa ya munthu yikaŵa yakukwana yayi, nanga yingaŵa ya munthu murunji Yesu. Iye wakafiska ivyo Dango likacitiranga cithuzithuzi, comenecomene vyakukhwaskana na Zuŵa la Mphepeska. Pa zuŵa ili, nyama izo zikaŵa zakuzomerezgeka na Dango zikapelekekanga. Musofi Mukuru wakatoranga ndopa zinyake za nyama izi na kuluta nazo ku Malo Ghatuŵa Comene gha cihema panji tempele, ndipo para wafika ku malo agha, wakapelekanga ndopa izi kwa Ciuta, nga ni para wali nadi panthazi pake.—Exodus 25:22; Leviticus 16:2-19.

17. Kasi Yesu wakafiska wuli ico Zuŵa la Mphepeska likacitiranga cithuzithuzi?

17 Nga ni umo Paulosi wakalongosolera, Yesu wakafiska ico Zuŵa la Mphepeska likacitiranga cithuzithuzi. Cakwamba, Paulosi wakati musofi mukuru wakanjiranga Malo Ghatuŵa Comene kamoza pa cilimika na ndopa izo ‘wakajipelekeranga mweneco na masovyo [zakwananga] gha ŵanthu.’ (Ŵahebere 9:6, 7) Mwakuyana na ivyo vikacitikanga pa Zuŵa la Mphepeska, Yesu wakati wawuka na thupi lauzimu, wakaluta kucanya iko kweneco. Pakuŵa mzimu, kwambura thupi la umunthu, wakaluta “panthazi pa Ciuta.” Kasi wakapeleka vici kwa Ciuta? Wakapeleka cinthu cakuwoneka na maso yayi kweni cinthu cinyake ca candulo comene. Paulosi wakalutirizga kuti: ‘Khristu wakati wiza [nga ni] musofi mukuru, . . . [wakanjira] na ndopa za mbuzi na za ng’ombe cara, kweni na ndopa za iyo yekha, wakanjira kamoza pera mu malo ghatuŵa, wakati wafiskira ciwombolero ca muyirayira. Cifukwa usange ndopa za mbuzi na nkhambako, . . . zikutuŵiska kuya kafika ku kuphotoka kwa thupi: asi comene kwakuluska ndopa za Khristu, mweneuyo mu mzimu wamuyirayira wakajipeleka wambura kalema kwa Ciuta, ziti ziphotole njuŵi zithu ku milimo yakufwa kuti titeŵetere Ciuta wamoyo?’ Enya nadi, Yesu wakapeleka kwa Ciuta mtengo wa ndopa zake.—Ŵahebere 9:11-14, 24, 28; 10:11-14; 1 Petros 3:18.

18. Nchifukwa wuli ivyo Baibolo likuyowoya pa nkhani ya ndopa vikwenera kuŵa vyakuzirwa comene ku Ŵakhristu mazuŵa ghano?

18 Unenesko wakufumira kwa Ciuta uwu, ukutovwira kuti tipulikiske makora fundo zose zakukhwaskana na ivyo Baibolo likuyowoya pa nkhani ya ndopa—nga ni cifukwa ico Ciuta wakuwonera ndopa nthena, umo ise tikwenera kuziwonera, ndiposo cifukwa ico tikwenera kupulikira malango agho Ciuta wali kuŵika ghakukhwaskana na ndopa. Peneapo mukuŵazga Malemba gha Cikhristu gha Cigiriki, musangenge mavesi ghanandi agho ghakuyowoya za “ndopa za Khristu.” (Wonani bokosi.) Mavesi agha ghakulongosora makora kuti Mkhristu waliyose wakwenera kuŵa na cigomezgo mu “ndopa [za Yesu].” (Ŵaroma 3:25) Tingagowokeleka zakwananga zithu na kuŵa pa mtende na Ciuta pekha kwizira mu ‘ndopa izo [Yesu] wakathiska.’ (Ŵakolose 1:20) Umu ndimo viliri na awo Yesu wakapangana nawo phangano lapadera la kuwusa nawo lumoza kucanya. (Luka 22:20, 28-30; 1 Ŵakorinte 11:25; Ŵahebere 13:20) Ndimoso viliri na ŵa “mzinda ukuru” mazuŵa ghano, awo ŵazamupona ‘suzgo yikuru’ iyo yikwiza na kusangwa na umoyo wamuyirayira mu paradiso pa caru capasi. Mwakuyelezgera waka, iwo ‘ŵakusukutura [kucapa] minjilira yawo mu ndopa za Mwana mberere.’—Civumbuzi 7:9, 14.

19, 20. (a) Kasi Ciuta wakaŵikiraci mphaka pa umo ŵanthu ŵakwenera kucitira na ndopa, ndipo kasi ise tikwenera kujipulika wuli na ici? (b) Mwantheura, nchivici ico tikwenera kuŵa ŵakunweka kuti timanye?

19 Nga ni umo tawonera, ndopa zili na ng’anamuro lapadera mu maso gha Ciuta. Ndimoso zikwenera kuŵira kwa ise. Mlengi, uyo wakufipira mtima umoyo, wali na wenelero wa kuŵika mphaka pa umo ŵanthu ŵakwenera kucitira na ndopa. Cifukwa ca kughanaghanira comene umoyo, kusazgapo umoyo withu, Ciuta wakasimikizga mtima kupatula ndopa kuti zigwiliskilikenge nchito pa nthowa yimoza pera yakuzirwa comene iyo yikupangiska umoyo wamuyirayira kuŵa wamacitiko. Nthowa iyi yikusazgapo ndopa zakuzirwa za Yesu. Tili ŵakuwonga nadi kuti Yehova wakatighanaghanira mwa kugwiliskira nchito ndopa—ndopa za Yesu—mu nthowa ya kuponoska umoyo iyi! Ndipo tikwenera kumuwonga comene Yesu cifukwa ca kupeleka ndopa zake m’malo mwithu! Nadi pano, tingapulikiska mazgu agho mpositole Yohane wakayowoya, uyo wakati: “Mweneuyo wakutitemwa, ndipo wakatisutula ku zakwananga zithu na ndopa zake; ndipo wakatizgora tiŵe ufumu, ŵasofi kwa Ciuta wake na Ŵawiske; kwa iyo kuŵenge ucindami na nkhongono muyirayira swii. Ameni.”—Civumbuzi 1:5, 6.

20 Ciuta withu wa vinjeru mu vyose ndiposo Mupi wa Umoyo wakaŵa na ghanoghano la kuponoska umoyo ili kwamba kale comene. Ipo, tingajifumba kuti, ‘Kasi ici cikwenera kukhwaska wuli vyakusankha na vyakucita vithu?’ Nkhani yakulondezgapo yizamuzgora fumbo ili.

Kasi Mungazgora Wuli?

• Kasi pa nkhani ya Abelu na Nowa tingatorapo sambiro wuli la umo Ciuta wakuwonera ndopa?

• Mu Dango, kasi Ciuta wakakanizga vici pakuyowoya za umo ndopa zikwenera kugwiliskilikira nchito, ndipo cifukwa wuli?

• Kasi Yesu wakafiska wuli ico Zuŵa la Mphepeska likacitiranga cithuzithuzi?

• Kasi ndopa za Yesu zingaponoska wuli umoyo withu?

[Mafumbo]

[BOKOSI PA PEJI 12]

KASI NI NDOPA ZA NJANI IZO ZIKUPONOSKA UMOYO?

“Jicenjelerani mwaŵene na mskambo wose, mwa ku uwo mzimu utuŵa wamwimikani ŵaliska, kuti muliskenge Ekileziya [mpingo] la Ciuta, ilo wali kuligura na ndopa za Mweneco.”—Milimo 20:28.

“Ntheura sono pakurunjiskika na ndopa zake, ipo titi tiponoskekerenge mwa iyo comenecomene ku ukali.”—Ŵaroma 5:9.

‘Mukaŵa . . . ŵambura cigomezgo, na ŵambura Ciuta mu caru. Kweni sono mwa Khristu Yesu imwe kale mukaŵa kutali muli kusendezgeka pafupi mu ndopa za Khristu.’—Ŵaefeso 2:12, 13.

‘Kukakondweska Ŵawiske kuti uzali wose ukhalenge mwa iyo; ndipo kuti mwa iyo ŵaviphemaniske vyose [kwa iye mweneco], wati wacitira cimango na ndopa [“izo wakathiska pa khuni lake lakusuzgikirapo,” NW].’—Ŵakolose 1:19, 20.

“Ntheura, mwa ŵabali, . . . tili na cikanga kunjira mu malo ghatuŵa na ndopa za Yesu.”—Ŵahebere 10:19.

‘Mukawomboleka na vinthu vya wanangiko cara, . . . kweni na ndopa zakuzirwa, nga ni za mwana mberere wambura kalema na wambura kabanga, inya ndopa za Khristu.’—1 Petros 1:18, 19.

“Usange tikwenda mu kungweruka, umo iye waliri mu kungweruka, tili na wenenawene yumo na yumo, ndipo ndopa za Yesu Mwana wake zikutitozga ku kwananga kose.”—1 Yohane 1:7.

“Ŵakwenelera ndimwe kutora buku, na kubanula vididimizgo vyake; pakuti mukakomeka, Ndipo mukaŵawombolera kwa Ciuta na ndopa zinu ŵa mu fuko lose, na lulimi, na ŵanthu, na mtundu.”—Civumbuzi 5:9.

“Mutunduli wa ŵabali ŵithu waponyeka pasi . . . Kweni ŵakamutonda cifukwa ca ndopa za Mwana mberere, na cifukwa ca mazgu gha cipanikizgo cawo.”—Civumbuzi 12:10, 11.

[Cithuzithuzi pa peji 10]

Kwizira mu Dango la Mozesi, Ciuta wakalongora pakweru kuti ndopa zizamucita cigaŵa cinyake pa kugowokera zakwananga

[Cithuzithuzi pa peji 11]

Kwizira mu ndopa za Yesu, ŵanthu ŵanandi ŵangaponoskeka