“Mbamwaŵi Ŵakavu mu Mzimu”
“Mbamwaŵi Ŵakavu mu Mzimu”
KANANDI para tuyuni twawuka mlenji, tukulira dankha pacoko na kuluta kukapenja vyakurya. Namise napo para twafika pa vivwimbo vyawo, tukulira pacoko, na kugona. Para nyengo yake yakwana tukutayira masumbi na kukonkhomora twana. Nyama zinyake nazo ndimo zikucitira.
Kweni taŵanthu ndimo tikucitira yayi. Mbunenesko kuti tikurya, tikugona, na kubabana, kweni taŵanandi tikukhorwa na vinthu ivi pera yayi. Tikukhumba kumanya cifukwa ico tili kuŵirako ndiposo ico nchakuzirwa mu umoyo withu. Kweniso tikukhumba kuŵa na cigomezgo ca vya munthazi. Vinthu ivi vikulongora kuti ŵanthu mbapadera comene, ŵali na khumbo la kucita vinthu vyauzimu.
Tikalengeka mu Cikozgo ca Ciuta
Baibolo likulongosora cifukwa ico munthu wakukhumbira vinthu vyauzimu, likuti: “Ciuta wakalenga munthu mu cikozgo cake, mu cikozgo ca Ciuta wakamulenga; wakalenga iwo, mwanalume na mwanakazi.” (Genesis 1:27) Pakuti tili kulengeka “mu cikozgo ca Ciuta” cikung’anamura kuti tingalongora mikhaliro yinyake ya Ciuta, nangauli tili kuthimbilira na kwananga kweniso kuwura urunji. (Ŵaroma 5:12) Mwaciyelezgero, nase tingapanga vinthu. Kweniso tiliko na vinjeru, urunji, ndiposo tingamanya kutemwana yumoza na munyake. Kweniso tingakumbuka vyakumanyuma na kunozgekera vyakunthazi.—Zintharika 4:7; Mupharazgi 3:1, 11; Mika 6:8; Yohane 13:34; 1 Yohane 4:8.
Mtima wa kusopa Ciuta uwo tili nawo, ukulongora kuti tikukhumba nadi vinthu vyauzimu. Tingasanga cimwemwe ceneko na cambura kumara pekha usange tili pa ubwezi uwemi na Mlengi withu. Yesu wakati: “Mbamwaŵi ŵakavu mu mzimu.” (Mateyu 5:3) Kweni tikwenera kucenjera, mwakuti tikhorwe na unenesko wakuyowoya za Ciuta, nthowa zake, na ivyo wakukhumba kucitira ŵanthu. Kasi unenesko uwu tingawusanga nkhu? Tingawusanga mu Baibolo.
“Mazgu Ghinu Mbunenesko”
Mpositole Paulosi wakalemba kuti: “Malembo ghose ghakupelekeka na Ciuta ghakwanduliraso kusambizga, na kucenya, na kunozga.” (2 Timote 3:16) Mazgu gha Paulosi ghakukolerana na agho Yesu wakayowoya mu lurombo ghakuti: “Mazgu ghinu mbunenesko.” Lero, Mazgu agha ghakucemeka Baibolo Lakupatulika, ndipo tikwenera kuyaniska usange ivyo tikugomezga na kucita vikukolerana na ivyo vili mu Baibolo.—Yohane 17:17.
Para tikuyaniska vigomezgo vithu na Mazgu gha Ciuta, tikuyana waka na Ŵabereya ŵakale, awo ŵakakhumbisiska kuwona usange ivyo Paulosi wakasambizganga vikayananga na Malemba. M’malo mwa kuŵasuska Ŵabereya, Luka wakaŵalumba cifukwa ca mtima uwu. Iyo wakalemba kuti: “Ŵakapokera mazgu na phamphu lose, na kupenjerezga mu Malembo zuŵa na zuŵa, usange vyeneivi ndimo vikaŵira.” (Milimo 17:11) Nchakuzirwa comene kuti ticitenge umo ŵakacitira Ŵabereya, cifukwa lero kwazara visambizgo vyautesi vinandi.
Nthowa yinyake iyo tingamanyira unenesko ndiyo kuwona umo unenesko ukusinthira umoyo wa ŵanthu. (Mateyu 7:17) Mwaciyelezgero, para munthu wakulondezga unenesko wa mu Baibolo, wakwenera kuŵa mfumu muwemi, dada muwemi, muwoli muwemi, panji mama muwemi. Mwantheura mbumba yikuŵa yacimwemwe ndipo waliyose wakukhorwa. Yesu wakati: “Mbamwaŵi awo ŵakupulika mazgu gha Ciuta na kughasungilira.”—Luka 11:28.
Mazgu gha Yesu ghakutikumbuska ivyo Ŵawiske ŵakucanya ŵakaphalira Ŵaisrayeli kale kuti: “Ine ndine Yehova, Ciuta winu uyo wakumusambizgani kuti muwone canduro, uyo wakumulongozgani mu nthowa iyo mukwenera kwendamo. A! mupulikirenge malango ghane mphanyi cimango cinu canguŵa nga ndi mronga, na urunji winu nga ndi majigha gha nyanja.” (Yesaya 48:17, 18) Wose awo ŵakatemwanga uwemi na urunji ŵakwenera kuti ŵakatoleka mtima na ŵeyelero ili!
Ŵanyake Ŵakutemwa Kuti ‘Makutu Ghawo Ghanyenyerenge’
Ciuta wakaŵeyelera Ŵaisrayeli cifukwa cakuti ŵakapuluskikanga na utesi wa visopo. (Salmo 106:35-40) Nase tikwenera kucenjera na utesi. Pakuyowoya za Ŵakhristu zina pera, Paulosi wakalemba kuti: “Nyengo yiti yizenge para ŵamkuwura kupulikizga cisambizgo ceneco; kweni, pakuŵa na makutu ghakunyenyera, ŵati ŵajiwunjikirenge ŵasambizgi ŵakuyana na makhumbiro ghawo; ndipo ŵati ŵaleke kupulika unenesko.”—2 Timote 4:3, 4.
Ŵalongozgi ŵa visopo ŵakunyenyenkha ŵanthu makutu pakuti ŵakulekelera kwananga uko kukucitika mwakuyana na makhumbiro ghaheni. Mwaciyelezgero, ŵakulekelera kugonana kwambura kutorana, kukazuzgana ŵanalume panji ŵanakazi pera, na uloŵevu. Baibolo likuyowoya makora comene kuti awo ŵakuzomerezga na awo ŵakucita vinthu ivi 1 Ŵakorinte 6:9, 10; Ŵaroma 1:24-32.
“ŵamkuhalira Ufumu wa Ciuta cara.”—Kuyowoya unenesko, tikwenera kuŵa na cikanga kuti tilondezge ivyo Baibolo likuyowoya, comene para ŵanyithu ŵakutinyoza, kweni tingakwaniska. Ŵalipo ŵanthu ŵanyake pakati pa Ŵakaboni ŵa Yehova awo pakwamba ŵakamwanga minkhwara yakuhangayiska, ŵakaŵa ŵaloŵevu, ŵazaghali, ŵambembe, ŵankhungu, na ŵatesi. Kweni ŵakapulikira Mazgu gha Ciuta ndipo mwakovwirika na mzimu utuŵa ŵakasintha umoyo wawo mwakuti ‘ŵendenge kwakwenelera Yehova.’ (Ŵakolose 1:9, 10; 1 Ŵakorinte 6:11) Ŵakati ŵaŵa pa mtende na Ciuta, ŵakasanga mtende wa mu mtima ndipo umo tiwonerenge, ŵali na cigomezgo ceneco ca munthazi.
Cigomezgo ca Ufumu
Mtende wambura kumara uwo Baibolo likulayizga ŵanthu ŵakupulikira uzamufiskika mu Ufumu wa Ciuta. Mu lurombo lwake, Yesu wakati: “Ufumu winu wize. Khumbo linu licitike pano pasi, nga nkhucanya.” (Mateyu 6:10) Ni Ufumu wa Ciuta pera uwo uzamuwoneseska kuti khumbo la Ciuta likucitika pano pasi. Cifukwa wuli? Cifukwa Ciuta wazamulongora kuti ngwakwenelera kuwusa cilengiwa cose kwizira mu Ufumu wakucanya, uwo wuli mu mawoko gha Yesu Khristu.—Salmo 2:7-12; Daniel 7:13, 14.
Yesu Khristu, pakuŵa Fumu ya Ufumu wakucanya uwu, wazamuwombora ŵanthu ŵakupulikira ku wuzga wuliwose, pamoza na kwananga kwa Adamu na ciharo cake ca ulwari na nyifwa. Lemba la Civumbuzi 21:3, 4 likuti: “Ehena, hema la Ciuta liri na ŵanthu. . . ndipo [Yehova Ciuta] wati wafyurenge sozi lose ku maso ghawo; ndipo nyifwa kuti yiti yiŵengekoso cara; panji nesi citengero kuti citi ciŵengekoso cara, nesi kulira, panji nesi kuŵinya: cifukwa vyakudanga vili kuluta.”
Mtende wambura kumara uzamuŵa pa caru cose capasi. Cifukwa wuli tikwenera kugomezga kuti vizamucitika nadi? Cifukwa cake cikusangika pa lemba la Yesaya 11:9, ilo likuti: ‘[Awo ŵazamuŵa pasi pa Ufumu] ŵazamupwetekana yayi nesi kuparanyana mu lupiri lwane lose lwakupatulika; cifukwa caru camkuzura na kumumanya Yehova umo maji ghakuzuzgira nyanja.’ Inya, munthu waliyose pa caru capasi wazamumanya Ciuta na kumupulikira. Kasi mtima winu ukukondwa yayi pakupulika fundo iyi? Usange ni nthena, ipo yino ndiyo nyengo yakuzirwa ya ‘kumumanyira Yehova.’
Kasi Mupulikirenge Uthenga wa Ufumu?
Kwizira mu Ufumu, Ciuta wazamuparanya milimo yose ya Satana, ndipo wazamusambizga ŵanthu nthowa Zake za urunji. Ntheura cikutizizika yayi kuti nkhani yikuru mu visambizgo vya Yesu yikaŵa ya Ufumu. Iyo wakati: “Nkhwenera kupharazga makani ghawemi gha Ufumu wa Ciuta na mu mizi yinyake wuwo: cifukwa ceneici ndico nkhatumikira.” (Luka 4:43) Khristu wakalangura ŵasambiri ŵake kuti ŵaphalireko ŵanthu uthenga wa Ufumu. (Mateyu 28:19, 20) Iyo wakayowoyerathu kuti: “Makani ghawemi gheneagha gha Ufumu ghamkupharazgika mu vyaru vyose ghaŵe cipanikizgo ku mitundu yose; penepapo ndipo umaliro uti wizenge.” (Mateyu 24:14) Umaliro uwu ukuneng’enera comene. Ipo nchakuzirwa kuti ŵanthu ŵa mitima yiwemi ŵapulike makani ghawemi gha ciponosko!
Albert, uyo wazunurika mu nkhani yakwamba, wakapulika uthenga wa Ufumu apo muwoli wake na mwana wake msepuka ŵakamba kusambira Baibolo na Ŵakaboni ŵa Yehova. Pakwamba Albert wakakayikanga. Wakapempha muliska kuti wakumane na muwoli wake na mwana mwakuti wavumbure utesi wa Ŵakaboni. Kweni muliska yura wakamukanira. Ntheura Albert wakaghanaghana kuti wakhalepo para ŵakusambira Baibolo mwakuti wakore utesi wa Ŵakaboni. Wakati wakhalapo pa sambiro kamoza, nayo wakamba kuzgorapo, ndipo wakaŵa wakukhumbisiska kusambira vinandi. Pamanyuma wakalongosora cifukwa ico wakasinthira. Iyo wakati: “Ici ndico nkhapenjanga.”
Paumaliro, Albert wakamba kukhorwa na vinthu vyauzimu ndipo wakadandaurapo yayi. Unenesko wa mu Baibolo ukamupa ico wakapenjanga umoyo wake wose, nthowa yakumazgira nkhaza na vimbundi ivyo vyandana mu caru kweniso ukamupa cigomezgo ca munthazi. Unenesko wa mu Baibolo ukamupa mtende wa mu mtima. Kasi mukukhorwa na vinthu vyauzimu? Mwalekeraci kuti muŵazge mafumbo ghose agho ghali mu bokosi pa peji 6? Usange mukukhumba kumanya vinandi, Ŵakaboni ŵa Yehova mbakunozgeka kumuwovwirani.
[Bokosi/Vithuzithuzi pa peji 6]
KASI MUKUKHORWA NA VINTHU VYAUZIMU?
Kasi mukukhorwa na cakurya cauzimu ico mukupokera? Tikumupemphani kuti muŵazge mafumbo agho ghali pasi apa ndipo congani agho mungazgora.
□ Kasi Ciuta ni njani, ndipo zina lake ni njani?
□ Kasi Yesu Khristu ni njani? Cifukwa wuli wakafwa? Kasi mungapindura wuli na nyifwa yake?
□ Kasi Dyabulosi waliko? Usange waliko, kasi wakafuma nkhu?
□ Nchivici cikuticitikira para tafwa?
□ Kasi khumbo la Ciuta pa caru capasi na ŵanthu ndakuti wuli?
□ Kasi Ufumu wa Ciuta ni vici?
□ Kasi Ciuta wakukhumba kuti tiŵe na nkharo wuli?
□ Mu mbumba, kasi Ciuta wali kumupa nchito wuli mwanalume na mwanakazi? Kasi ni fundo wuli zinyake za mu Baibolo izo zingawovwira mbumba kuti yiŵe yacimwemwe?
Usange mukughamanya yayi mazgoro gha mafumbo agha, mungacemeska burosha la Kasi Ncici Ico Ciuta Wakukhumba kwa Ise? Burosha ili likupharazgika na Ŵakaboni ŵa Yehova mu viyowoyero pafupifupi 300, ndipo likulongosora nkhani 16 za mu Baibolo na kuzgora mafumbo ghose agho ghalembeka pacanya apa kufumira mu Malemba.
[Vithuzithuzi pa peji 4]
Ŵanthu ŵakupambana na nyama cifukwa ŵali na khumbo la vinthu vyauzimu
[Cithuzithuzi pa peji 5]
“Pakuŵa na makutu ghakunyenyera, ŵati ŵajiwunjikirenge ŵasambizgi.”—2 Timote 4:3.
[Cithuzithuzi pa peji 7]
Ufumu wa Ciuta ndiwo wizenge na mtende wambura kumara