Kasi Mwendenge na Ciuta?
Kasi Mwendenge na Ciuta?
‘Wendenge mwakujiyuyura na Ciuta wako.’—MIKA 6:8.
1, 2. Kasi tingayelezgera wuli umo Yehova wakujipulikira na mupapi uyo wakusambizga mwana kwenda?
MWANA wakudedemera, wakutambazura mawoko ghake kuti wakore mawoko gha mupapi ndipo wakwamba kumbatira. Cingawoneka nga nkhanthu kacoko, kweni kwa anyina na awiske, nchinthu cakuzirwa comene, ŵakugomezga kuti mwana wawo waŵenge makora munthazi. Ŵapapi ŵakulindilira na kunweka myezi na vilimika ivyo vikwiza apo ŵazamwenda na mwana wawo. Ŵakuŵa na cigomezgo kuti ŵamulongozgenge mu nthowa zinandi na kumovwira mwana wawo mupaka munthazi.
2 Ndimo Yehova Ciuta wakujipulikira na ŵana ŵake ŵa pa caru capasi. Nyengo yinyake wakayowoyapo na ŵanthu ŵake Ŵaisrayeli, panji Efraimu kuti: ‘Nkhamusambizga Efraimu kwenda, nkhaŵakora mu mawoko ghane . . . Nkhaŵaguza na vingwe vya lusungu, na mikusa ya kutemwa.’ (Hoseya 11:3, 4) Apa Yehova wakujilongosora kuti ni mupapi wacitemwa, uyo wakuzikira pakusambizga mwana kwenda, panyake na kumuyegha wuwo para wawa. Yehova, Mupapi muwemi comene, ngwakukhumbisiska kutisambizga kwenda. Wakukondwaso kulongozgana nase peneapo tikulutilira kusambira kwenda. Umo lemba ilo pafuma nkhani iyi likulongolera, tingenda na Ciuta! (Mika 6:8) Kweni kwenda na Ciuta cikung’anamuraci? Cifukwa wuli tikwenera kwenda nayo? Kasi tingakwaniska wuli? Ndipo tingatumbikika wuli para tikwenda na Ciuta? Tiyeni tiwone mafumbo ghanayi agha limoza na limoza.
Kasi Kwenda na Ciuta Cikung’anamuraci?
3, 4. (a) Kasi fundo ya kwenda na Ciuta njapadera wuli? (b) Kasi kwenda na Ciuta cikung’anamuraci?
3 Munthu wa thupi na ndopa wangenda nadi na Yehova yayi, cifukwa iyo ni mzimu. (Exodus 33:20; Yohane 4:24) Ntheura para Baibolo likuyowoya kuti ŵanthu ŵakwenda na Ciuta, likuyelezgera waka. Likulongosora fundo iyo ŵanthu ŵamitundu panji mitheto yose ŵakuyimanya ndiposo iyo ŵanthu ŵa miwiro yose ŵakuyipulikiska. Ndipo nadi, ni nkhu uko ŵanthu ŵangatondeka kupulikiska fundo yakuti munthu wakwenda na munyake? Asi fundo iyi yikulongora kuti pali kutemwa na kupulikana? Ici cikutovwira kuti timanye ng’anamuro la kwenda na Ciuta. Kweni tiyowoye mwakudunjika.
4 Kumbukani Enoki na Nowa, ŵanalume ŵakugomezgeka. Cifukwa wuli ŵakuzunurika kuti ŵakendanga na Ciuta? (Genesis 5:24; 6:9) Mu Baibolo, lizgu lakuti “kwenda” kanandi likung’anamura kulondezga kacitiro kanyake. Enoki na Nowa ŵakalondezganga khumbo la Yehova Ciuta pakucita vinthu. Iwo ŵakagomezganga ulongozgi wa Yehova ndipo ŵakapulikiranga. Ŵakacitanga mwakupambana na umo ŵanyawo wose ŵakacitiranga. Ŵakamugomezga Yehova. Kasi ici cikung’anamura kuti Yehova ndiyo wakaŵasankhiranga vyakucita? Yayi. Yehova walikupa ŵanthu wanangwa wakujisankhira, ndipo wakukhumba kuti ŵasankhenge na “vinjeru” vyawo. (Ŵaroma 12:1) Kweni para tikughanaghanira vyakucita, tikuzomera kuti vinjeru vithu vilongozgeke na maghanoghano gha Yehova agho ngapacanya comene. (Zintharika 3:5, 6; Yesaya 55:8, 9) Panji titi, para tikwenda, tikulongozgana na Yehova.
5. Cifukwa wuli Yesu wakayowoya za kusazgirako mkono umoza ku umoyo?
5 Kanandi Baibolo likuyaniska umoyo na ulendo. Nyengo zinyake likuyowoya mwakudunjika, kweni nyengo zinyake likuyelezgera waka. Mwaciyelezgero, Yesu wakati: “Ndi njani mwa ku imwe na kwenjerwa wakumanya, kulungako mkono umoza ku msinkhu [umoyo] wake?” (Mateyu 6:27) Para mukuŵazga mazgu agha mungatindikika na cinthu cinyake. Cifukwa wuli Yesu wakayowoya za kusazgako “mkono umoza,” uwo mbutali wa mtunda, ku “umoyo” wa munthu uwo ukupimika kuyana na nyengo? a Yesu wakwenera kuti wakayelezgeranga umoyo na ulendo. Wakasambizga kuti nanga mungenjerwa viŵi, mungasazgirako yayi mbondolo yimoza ku umoyo winu. Ntheura kasi tingati palije ico tingacita kuti tisazgireko mtunda uwo tikwenera kwenda? Cara nadi! Fundo iyi yikutifiska pa fumbo laciŵiri, Cifukwa wuli tikwenera kwenda na Ciuta?
Cifukwa Wuli Tikwenera Kwenda na Ciuta?
6, 7. Kasi ŵanthu ŵambura kufikapo ŵakukhumbikwira vici, ndipo cifukwa wuli tikwenera kulaŵiska kwa Yehova kuti watovwire pa nkhani iyi?
6 Lemba la Yeremiya 10:23 likulongosora cifukwa cimoza cakwendera na Yehova Ciuta, likuti: “A Yehova, nkhumanya kuti nthowa ya munthu kuti yili mwa iye yekha cara, kuti nkhwa munthu uyo wakwenda cara kulunjika mendero ghake.” Ntheura ise taŵanthu tilije nkhongono nesi wenelero wakuti tilongozge umoyo withu. Tikukhumbikwira nadi kulongozgeka. Awo ŵakungangamira pa nthowa yawo, kwambura kugomezga Ciuta, ŵakunjira mu suzgo iyo Adamu na Heva ŵakawamo. Ŵanthu ŵakwamba ŵara ŵakajipa wenelero wa kumanya ciwemi na ciheni. (Genesis 3:1-6) Wenelero uwu ise tilije.
7 Kasi mukukhumba kulongozgeka yayi pa umoyo winu? Zuŵa na zuŵa, tikughanaghanira vyakucita vicoko na vikuru. Vinyake vikuŵa vyakusuzga ndipo vingakhwaska umoyo withu wa munthazi, kweniso wa awo tikuŵatemwa. Ntheura ghanaghanani kuti munthu munyake mulara na wavinjeru kuluska ise ngwakunweka kuti watilongozge mwacitemwa para tikughanaghanira vinthu ivi. Nchacitima kuti ŵanthu ŵanandi lero ŵakutemwa kudemelera pa maghanoghano ghawo ndipo ŵakwendera vyawo. Ŵakuzerezga unenesko uwo ukusangika pa Zintharika 28:26: “Uyo wakutamira mtima wake na wake nchindere, kweni uyo wakwenda mu vinjeru tiwathaskike.” Yehova wakukhumba kuti tiphokwe ku masoka agho ghakuŵapo cifukwa ca kugomezga mtima uwo ngwakupusika. (Yeremiya 17: 9) Wakukhumba kuti tendenge mu vinjeru, tigomezgenge iyo pakuŵa Mulongozgi na Msambizgi withu wavinjeru. Para tikucita nthena, tikwenda mwakufwasa, tikukhorwa, ndiposo tikukondwa.
8. Kasi kwananga na kuwura urunji vikutitolera nkhu, kweni Yehova wakutikhumbira vici?
8 Cifukwa cinyake cakwendera na Ciuta ni mtunda uwo tikukhumba kwenda. Ivyo Baibolo likuyowoya ni vyakofya comene. Ŵanthu wose ŵambura kufikapo ŵakulazga ku malo ghamoza. Pakulongosora viyezgo vya ucekuru, lemba la Mupharazgi 12:5 likuti: “Munthu wakuya kwawo kwa muyirayira, ndipo ŵakutengera ŵamkuyingisuka waka mu ŵagurwe.” Kasi “kwawo kwamuyirayira” ni vici? Ni dindi, uko tikutolekera cifukwa ca kwananga na kuwura urunji. (Ŵaroma 6:23) Kweni Yehova wakukhumba kuti tiŵe na umoyo ufupi yayi, umoyo uwo ngwakuzura na visuzgo kufuma pa ubonda mupaka nyifwa. (Job 14:1) Tikugomezga kuti pekha usange tingenda na Ciuta ndipo tingakhala umo mweneco wakakhumbiranga, kwenda nayo muyirayira. Asi ndivyo mukukhumba? Ipo nchakwenelera nadi kuti mwendenge na Adada ŵinu ŵa kucanya.
Kasi Tingenda Wuli na Ciuta?
9. Cifukwa wuli nyengo zinyake Yehova wakajibisanga ku ŵanthu ŵake, kweni wakaŵapanikizgira vici kuyana na Yesaya 30:20?
9 Mu cidumbirano ici tikwenera kuŵikapo mahara comene pa fumbo lacitatu. Ndakuti, Kasi tingenda wuli na Ciuta? Zgoro tikulisanga pa Yesaya 30:20, 21, apo pakuti: “Msambizgi winu kuti wamkujibisaso cara, maso ghinu tighawone Msambizgi winu. Makutu ghinu tighapulike lizgu kunyuma kwinu, likuti, ‘Iyi ndiyo nthowa, endaninge mwa iyi,’ para mukupatukira ku woko lamalyero, panji ku lamazere.” Mu lemba ili, mazgu gha Yehova agho ghali mu Yes. 30 vesi 20 ghakwenera kuti ghakaŵakumbuska ŵanthu ŵake kuti para ŵamugalukira, wakuŵa ngati wabisika kwa iwo. (Yesaya 1:15; 59:2) Kweni apa Yehova wakuyowoyeka kuti wabisika yayi, kweni wimilira panthazi pa ŵanthu ŵake ŵakugomezgeka. Tingayelezgera na msambizgi uyo wimilira panthazi pa ŵasambiri, wakuŵalongora ivyo wakukhumba kuŵasambizga.
10. Kasi ‘mungapulika wuli lizgu kunyuma’ kwinu kufuma kwa Msambizgi winu?
10 Yes. 30 Vesi 21, likuyowoya vyakupambana. Likulongora kuti Yehova wakwenda kumanyuma kwa ŵanthu ŵake, wakuŵalongozga nthowa iyo ŵakwenera kwendamo. Awo ŵakusanda vya Baibolo ŵayowoyapo kuti mazgu agha ghangayana na umo muliska nyengo zinyake wakulondezgera mberere zake, wakuzikhwema na kuziwezga para zikupuluka. Kasi fundo iyi yikutovwira wuli? Para tikupenja ulongozgi mu Mazgu gha Ciuta, tikuŵazga mazgu agho ghakalembeka vilimika vinandi comene ivyo vyajumpha. Ghakuŵa ngati ghakufuma kumanyuma kwithu. Kweni ngakukhumbikwa comene lero umo ghakaŵira apo ghakalembekanga. Baibolo lingatilongozga para tikughanaghanira vyakucita zuŵa na zuŵa, ndipo lingatovwira kunozgekera umoyo wa munthazi. (Salmo 119:105) Usange tikuwupenjisiska ulongozgi uwu na kuwulondezga, ipo Yehova ni Mulongozgi withu, ndipo tikwenda nayo.
11. Pa Yeremiya 6:16, kasi Yehova wakalongosora fundo wuli kwa ŵanthu ŵake, kweni ŵakacita wuli?
11 Kasi tikulongozgeka nadi na Mazgu gha Ciuta? Nyengo zinyake nchiwemi kuti dankha cete na kujisanda makora. Wonani vesi ilo lingatovwira kucita nthena: “Wakuti ntheura Yehova: ‘Yimilirani mu zinthowa, muwone, fumbani nthowa za kale, mwenemumo muli nthowa yiwemi; mwendengemo, na kusanga cipumulo ca mizimu yinu.’” (Yeremiya 6:16) Mazgu agha ghangatikumbuska munthu wa pa ulendo uyo wakwimilira pa nthowa zakupatukana kuti wafumbe uko wanganjilira. Ndimo ŵakenera kucitira ŵanthu ŵakugaruka ŵa Yehova mu Israyeli. Ŵakeneranga kuwelera ku “nthowa za kale.” “Nthowa yiwemi” yira ndiyo ŵasekuru ŵawo ŵakugomezgeka ŵakendangamo, nthowa iyo mtundu uwu ukayileka. Cacitima nchakuti Ŵaisrayeli ŵakacita mtafu apo Yehova wakaŵakumbuska. Vesi lenelili pera likulutizga kuti: “Kweni ŵakati, Kuti tendengemo cara.” Ndipouli, lero ŵanthu ŵa Ciuta ŵapulikira ulongozgi uwu.
12, 13. (a) Kasi ŵalondezgi ŵakuphakazgika ŵa Khristu ŵacita wuli na ulongozgi wa pa Yeremiya 6:16? (b) Kasi tingajisanda wuli umo tikwendera lero?
12 Kwambira kuumaliro wa vilimika vya 1800, ŵalondezgi ŵakuphakazgika ŵa Khristu ŵapulikira ulongozgi wa pa Yeremiya 6:16. Pakuŵa gulu, ŵadangilira pakuwelera ku “nthowa za kale” na mtima wose. Mwakupambana na Cikhristu ca zina waka, iwo ŵakoleska “cilongolero ca mazgu gheneco” agho Yesu Khristu wakasambizga gheneagho ŵalondezgi ŵake kale ŵakaghasunga. (2 Timote 1:13) Kufikira sono, Ŵakhristu ŵakuphakazgika ŵakovwirana kweniso ŵakovwira ŵanyawo ŵa “mberere zinyake” kuti ŵalondezgenge nthowa yeneco na yakukondweska iyo Cikhristu ca zina waka cili kuyileka.—Yohane 10:16.
13 Mwa kupeleka cakurya cauzimu “mu nyengo yakwenelera,” muzga wa magomezgeko na wa vinjeru wawovwira ŵanthu ŵakukwana mamiliyoni kusanga “nthowa za kale” mwakuti ŵendenge na Ciuta. (Mateyu 24:45-47) Kasi namwe mulipo pa ŵanthu aŵa? Usange ni nthena, kasi mungacita wuli kuti muleke kupatukako, kuwelera na kwamba kulondezga nthowa yinu? Nchiwemi comene kundakayima na kusanda umo mukwendera mu umoyo. Usange mukuŵazga Baibolo na mabuku ghakulongosora Baibolo na mtima wose, kufika pa mapulogiramu ghakusambizga agho ŵakuphakazgika ŵakunozga, ipo mukusambizgika kwenda na Ciuta. Ndipo para mukujiyuyura na kupulikira ulongozgi uwo mwapika, mukwenda nadi na Ciuta, mukulondezga “nthowa za kale.”
Endaninge Nga ‘Mukulaŵiska Uyo Ngwambura Kuwoneka’
14. Kasi ivyo tikukhumba kucita vingalongora wuli usange Yehova ngwanadi kwa ise?
14 Kuti tende na Yehova, tikwenera kumuwona kuti ngwanadi kwa ise. Kumbukani kuti Yehova wakapanikizgira ŵanthu ŵakugomezgeka mu Israyeli kuti wakajibisa yayi kwa iwo. Lero napo wakujivumbura ku ŵanthu ŵake kuti ni Msambizgi Mulara. Kasi mukuwona kuti Yehova ngwanadi kwa imwe, nga ni para wimilira panthazi pinu kumusambizgani? Tikwenera kuŵa na cipulikano ca mtundu uwu usange tikukhumba kwenda na Ciuta. Ndico cipulikano ico Mozesi wakaŵa naco, “cifukwa wakazizipizga nga ngwakumulaŵiska Uyo ngwambura kuwoneka.” (Ŵahebere 11:27) Usange Yehova ngwanadi kwa ise, mbwenu tikumbukirenge kughanaghanira umo wajipulikirenge pa ivyo tikukhumba kucita. Mwaciyelezgero, tingaghanaghana kucita kwananga yayi na kuyezga kubisa ku ŵalara ŵa mpingo panji ku mbumba yithu. Kweni tilimbikirenge kwenda na Ciuta nanga ni para ŵanthu ŵakuleka kutiwona. Nga umo wakacitira Fumu Davide kale, nase tikuti: ‘Niyendenge mu nyumba yane na mtima wakukongora [wakugomezgeka].’—Salmo 101:2.
15. Kasi kuwungana na ŵabali na ŵadumbu ŵithu ŵauzimu vitovwirenge wuli kuwona kuti Yehova ngwanadi?
15 Yehova wakumanya kuti ndise ŵakupeleŵera, vilengiwa vya thupi nakuti nyengo zinyake vingatisuzga kugomezga ivyo tindaviwonepo. (Salmo 103:14) Iyo wakulimbikira kuti watovwire kutonda suzgo ili. Mwaciyelezgero, wawunganya “fuko la zina lake” kufuma mu mitundu yose pa caru capasi. (Milimo 15:14) Apo tikuteŵetera pamoza mwakukolerana, tikukhwimiskana. Para tikupulika umo Yehova wawovwilira mbali panji mudumbu kutonda suzgo panji ciyezgo cakofya, Ciuta wakuŵa wanadi kwa ise.—1 Petros 5:9.
16. Kasi kusambira za Yesu kungatovwira wuli kwenda na Ciuta?
16 Cikuru comene, Yehova watipa cakuwonerapo mwa Mwana wake. Yesu wakati: “Ine ndine Nthowa, na Unenesko, na Umoyo: palive munthu wakwiza ku Ŵadada, kweni mwa Ine pera.” (Yohane 14:6) Kusambira za umoyo wa Yesu pa caru capasi, ni nthowa yiwemi comene yakumanyira kuti Yehova ngwanadi kwa ise. Vyose ivyo Yesu wakayowoyanga panji kucita vikalongora ndendende wunthu na nthowa za Awiske ŵa kucanya. (Yohane 14:9) Para tikughanaghanira vyakucita, tikwenera kughanaghana mwakupwelelera umo Yesu mphanyi wangucitira. Usange ivyo tadumura vikulongora kuti tapwelelera kweniso taghanaghanirapo mu lurombo, ipo tikulondezga malundi gha Khristu. (1 Petros 2:21) Ntheura, tikwenda na Ciuta.
Pali Vitumbiko Wuli?
17. Para tikwenda mu nthowa ya Yehova, kasi tisangenge “cipumulo” wuli ca mizimu yithu?
17 Para tikwenda na Yehova Ciuta tikhorwenge na umoyo. Kumbukani ivyo Yehova wakalayizga ŵanthu ŵake para ŵapenja “nthowa yiwemi.” Wakati: “Mwendengemo, na kusanga cipumulo ca mizimu yinu.” (Yeremiya 6:16) Kasi “cipumulo” ici nchivici? Kasi mbumoyo uwemi wakuzura na kukondwa na vyakusekereska? Yayi. Yehova wakutipa cinthu cinyake ciwemi kwakuluska, cinthu ico nanga mbasambazi ŵangacisanga bweka yayi. Kusanga cipumulo ca mizimu yinu nkhusanga mtende wa mu mtima, cimwemwe, kukhorwa, na kukondwa na vinthu vyauzimu. Cipumulo ici cikumupani cigomezgo cakuti mwasankha nthowa yiwemi comene mu umoyo. Mtende wa mu mtima uwu ni thumbiko lapadera mu caru cakusuzga ici.
18. Kasi Yehova wakukhumba kumupani thumbiko wuli, ndipo mwaŵikapo mtima kucitaci?
18 Nakuti umoyo pa iwo wekha ni thumbiko likuru. Nanga ungaŵa ulendo ufupi nguwemi kwakuluska kulekerathu kwenda. Kweni Yehova ndivyo wakakhumbanga yayi kuti ulendo winu uŵe ufupi, kufuma pa uwukirano kufika pa ucekuru. Yayi, Yehova wakukhumba kuti muŵe na thumbiko likuru comene kuluska vyose. Wakukhumba kuti imwe mwendenge nayo muyirayira! Fundo iyi yalongoreka makora comene pa Mika 4:5: “Mitundu yose ya ŵanthu yikwenda wose mu zina la ciuta wake na wake, kweni ise tendenge mu zina la Yehova Ciuta withu muyaya na muyaya.” Kasi mukoleskenge thumbiko ili? Kasi mukuwukhumba umoyo uwo Yehova wakuti “mbumoyo weneco”? (1 Timote 6:19) Ipo ŵikanipo mtima kuti mwendenge na Yehova muhanya uno, namacero, ndiposo zuŵa lililose mupaka muyirayira swii!
[Mazgu ghamusi]
a Mabaibolo ghanyake ghali kung’anamura “mkono” mu vesi ili kuti “nyengo yimoza” (The Emphatic Diaglott) panji “miniti yimoza” (A Translation in the Language of the People, lakung’anamulika na Charles B. Williams). Kweni lizgu ili mu ciyowoyero cakwambilira likung’anamura nadi mkono, uwo ukaŵa masentimita 45.
Kasi Mungazgora Wuli?
• Kasi kwenda na Ciuta cikung’anamuraci?
• Cifukwa wuli mukughanaghana kuti mukwenera kwenda na Ciuta?
• Nchivici cingamovwirani kuti mwendenge na Ciuta?
• Kasi awo ŵakwenda na Ciuta ŵakutumbikika wuli?
[Mafumbo]
[Cithuzithuzi pa peji 29]
Kwizira mu Baibolo, tikupulika mazgu gha Yehova kumanyuma kwithu ghakuti, “Iyi ndiyo nthowa”
[Cithuzithuzi pa peji 31]
Pa maungano, tikupokera cakurya cauzimu pa nyengo yakwenelera