Mafumbo Ghakufumira ku Ŵaŵazgi
Kasi “ŵanaŵanalume ŵa Ciuta” awo ŵakuzunulika pa Genesis 6:2, 4 kuti ŵakaŵako pambere Ciwowota cindize mbanjani?
Pali ukaboni wakukwana wakugomezgera kuti mazgu agha ghakuyowoya vya ŵana ŵauzimu ŵa Ciuta. Kasi ukaboni wake ngwakuti wuli?
Vesi lakwamba pa mavesi agha likuti: “Ŵanaŵanalume ŵa Ciuta ŵakalaŵiska ŵanaŵanakazi ŵa ŵanthu kuti mbakutowa; ndipo ŵakajitolera ŵawoli mwa wose awo ŵakasorapo.”—Gen. 6:2.
Mu Malemba Ghacihebere, mazgu agho ghali kung’anamulika kuti “ŵanaŵanalume ŵa Ciuta” ndiposo kuti “ŵana ŵa Ciuta” ghakusangika pa Genesis 6:2, 4; Job 1:6; 2:1; 38:7; Salmo 89:6. Kasi malemba agha ghakulongora vici vyakukhwaskana na “ŵanaŵanalume ŵa Ciuta” aŵa?
“Ŵana ŵa Ciuta” awo ŵakulongosoreka pa Job 1:6 ŵakulongolerathu kuti ni vilengiwa vyauzimu ivyo vikawungana pamaso pa Ciuta. Yumoza wa awo ŵakawungana wakaŵa Satana, uyo wakafuma “mu kuyingayinga mu caru.” (Job 1:7; 2:1, 2) Mwakuyana waka, pa Job 38:4-7, tikuŵazga vya ‘ŵana ŵa Ciuta’ awo “ŵakacemerezga na cimwemwe” apo Ciuta ‘wakakhazikanga cilibwe ca pa cingodya’ ca caru capasi. Ŵakaŵa ŵangelo pakuti ŵanthu ŵakaŵa kuti ŵandalengeke. “Ŵana ŵa Ciuta” awo pa lemba la Salmo 89:6 ŵali kulembeka kuti “ŵana ŵa vinkhara” mu Tumbuka Bible, ni vilengiwa vya kucanya ivyo vikukhala na Ciuta, kuti ni ŵanthu cara.
Ipo kasi “ŵanaŵanalume ŵa Ciuta” awo ŵakuzunulika mu nkhani iyo yili pa Genesis 6:2, 4 mbanjani? Kuyana na fundo za mu Baibolo izo tawona, nchakwenelera kudumura kuti nkhani iyi yikuyowoya vya ŵana ŵauzimu ŵa Ciuta awo ŵakiza pa caru capasi.
Ŵanji cikuŵaŵira cinonono kugomezga kuti ŵangelo ŵangaŵa na khumbo la kugonana. Mazgu gha Yesu agho ghali pa Mateyu 22:30 ghakulongora kuti kucanya kulije nthengwa na kugonana. Kweni pa nyengo yinyake ŵangelo ŵakavwara mathupi gha wunthu, ndipo ŵakarya na kumwa na ŵanthu. (Gen. 18:1-8; 19:1-3) Ntheura, nchamahara kudumura kuti mu mathupi gha wunthu agha, ŵangagonana na ŵanakazi.
Pali vifukwa vya mu Baibolo vyakugomezgera kuti ŵangelo ŵanyake ŵakacita nthena. Lemba la Yuda 6, 7 likuyaniska kwananga kwa ŵanthu ŵa mu Sodomu, awo ŵakakhorweska makhumbiro ghaheni gha thupi mwakupambana na kawiro, na kwananga kwa “ŵangelo awo ŵakatondeka kukhalilira mu malo ghawo, kweni ŵakaleka malo ghawo ghakwenelera kukhalako.” Fundo iyo yikuyana pakati pa ŵangelo aŵa na ŵanthu ŵa mu Sodomu njakuti wose “ŵakacita uzaghali uheni comene na kukhorweska makhumbiro ghaheni gha thupi mwakupambana na kawiro.” Nkhani yakuyana na iyi pa 1 Petrosi 3:19, 20 yikuyaniska ŵangelo ŵakugaluka na “mazuŵa gha Nowa.” (2 Pet. 2:4, 5) Ntheura ivyo ŵakacita ŵangelo ŵambura kupulikira mu nyengo ya Nowa tingaviyaniska na kwananga kwa ŵanthu ŵa mu Sodomu na Gomora.
Fundo iyi yikupulikikwa para tamanya kuti “ŵanaŵanalume ŵa Ciuta” awo ŵakuzunulika pa Genesis 6:2, 4 ŵakaŵa ŵangelo awo ŵakavwara mathupi gha wunthu na kucita uzaghali na ŵanakazi.
1 Pet. 3:19) Kasi fundo iyi yikung’anamuraci?
Baibolo likuti Yesu ‘wakapharazga ku mizimu iyo yili mu gadi.’ (Mpositole Petrosi wakalongosora kuti mizimu iyi ni iyo “yikaŵa yambura kupulikira apo Ciuta wakalindilira mwakuzika mu mazuŵa gha Nowa.” (1 Pet. 3:20) Apa vikulongolerathu kuti Petrosi wakuyowoya vilengiwa vyauzimu ivyo vikagaluka na kukolerana na Satana. Yuda wakayowoya vya ŵangelo awo “ŵakatondeka kukhalilira mu malo ghawo, kweni ŵakaleka malo ghawo ghakwenelera kukhalako.” Kweniso wakati Ciuta “waŵasunga ŵakukakika na simbi zamuyirayira mu cisi cakofya kuti ŵazakeruzgike pa zuŵa likuru.”—Yuda 6.
Kasi mu nyengo ya Nowa mizimu yikatondeka wuli kupulikira? Pambere Ciwowota cindacitike, mizimu yiheni iyi yikajivwalika mathupi gha wunthu, ndipo ili likaŵa khumbo la Ciuta yayi. (Gen. 6:2, 4) Kweniso ŵangelo awo ŵakagonana na ŵanakazi ŵakacita cinthu ico nchakawiro yayi. Ciuta wakalenga ŵangelo kuti ŵagonanenge na ŵanakazi yayi. (Gen. 5:2) Ŵangelo ŵaheni aŵa, ŵazamuparanyika na Ciuta para nyengo yakwana. Nga umo Yuda wakayowoyera, pa nyengo yasono ŵali mu “cisi cakofya,” ico cikuyana waka na gadi lauzimu.
Kasi mphawuli apo Yesu wakapharazgira “mizimu iyo yili mu gadi,” ndipo wakayipharazgira wuli? Petrosi wakalemba kuti ici cikacitika apo Yesu “wakazgoka wamoyo mu mzimu.” (1 Pet. 3:18, 19) Kweniso wonani kuti Petrosi wakati Yesu “wakaluta na kukapharazga.” Mazgu gha Petrosi agha ghakulongora kuti apo Petrosi wakalembanga kalata yake yakwamba, Yesu wakaŵa kuti wapharazga kale. Ntheura, vikulongora kuti Yesu wati wawuskika, wakapharazga ku mizimu yiheni vya cilango ico yili pafupi kupokera. Yesu wakayipharazgira kuti wayipe cigomezgo ciwemi yayi, kweni wakayipharazgira uthenga wa ceruzgo. (Yona 1:1, 2) Yesu wakalongora cipulikano na kugomezgeka mpaka nyifwa, ndipo wakawuskika. Apa wakalongora nadi kuti Dyabulosi walije mazaza pa iyo. Ntheura mphake kuti Yesu wakaŵa na vifukwa vyakukwana vyakupharazgira uthenga wa ceruzgo ku mizimu iyi.—Yoh. 14:30; 16:8-11.
Munthazi umu, Yesu wazamukaka Satana pamoza na ŵangelo aŵa, na kuŵaponya mu cizongwe. (Luka 8:30, 31; Uvu. 20:1-3) Mpaka pa nyengo iyi, vilengiwa vyauzimu vyambura kupulikira ivi vili mu cisi cakofya cauzimu, ndipo paumaliro vizamuparanyika.—Uvu. 20:7-10.