E Fia Igoa o te Atua?
Te tali mai te Tusi Tapu
E tasi fua te igoa totino o te Atua. E tusi penei יהוה i te ‵gana Epelu kae masani o ‵fuli ki a “Jehovah” i te ‵gana Palagi. a E auala i tena pelofeta ko Isaia, ne fai mai a te Atua: “Au ko Ieova. Tenā toku igoa.” (Isaia 42:8) Kāti toeitiiti ko sae mai faka-7,000 taimi a te igoa tenei i tusitusiga mua i te Tusi Tapu—ko sili fakafia atu i lō so se pati ne fakaaoga ki te Atua io me ko so se igoa totino o se tino. b
E mata, e isi ne nisi igoa o Ieova?
E tiga loa e tasi fua te igoa ne fakaaoga i te Tusi Tapu ke fakasino atu ki te Atua, kae uke a tofi mo fakamatalaga e uiga ki a ia. E fakasolo mai lalo nei a nisi tofi konā mo fakamatalaga kolā e fakaasi mai i ei a uiga o Ieova i tofi takitasi.
Tofi |
Tusi fai‵tau |
Uiga |
---|---|---|
Allah |
(Seai) |
A te pati “Allah” ne vau mai te pati Alapi, e sē se igoa o se tino kae se tofi telā e fakauiga ki te “Atua.” E fakaaoga i ‵fuliga Alapi mo nisi ‵gana a te pati “Allah” e pelā me e ‵pau mo te pati ko te “Atua.” |
Atua Malosi Katoatoa |
E seai se nafa ki tena malosi. A te tugapati Epelu ko te ʼEl Shad·daiʹ, “te Atua Malosi,” e sae mai fakafitu taimi i te Tusi Tapu. |
|
Te Alefa mo te Omeka |
E fakauiga a “te tino muamua mo te tino fakaoti,” io me ko te “kamataga mo te fakaotiga,” me e seai se Atua Malosi Katoatoa ne ola mai mua o Ieova kae ka seai foki mai ana tua. (Isaia 43:10) A te alefa mo te omeka ko te mataimanu muamua mo te mataimanu fakaoti i mataimanu i te ‵gana Eleni. |
|
Ko Ia Telā Mai Aso Mua Eiloa |
E seai sena kamataga; ne ola mai te se-gata-mai a koi tuai o faite so se tino io me ko so se mea aka.—Salamo 90:2. |
|
Te Mafuaga |
Ko ia ne faite ne ia a mea katoa. |
|
Tamana |
Ko ia ne tuku mai ne ia te ola. |
|
Te Atua |
Se mea ke tapuaki ki ei; se Tino malosi. A te pati Epelu ko te ʼElo·himʹ e fakauiga ki mea e uke, telā e fakasino atu ki te maluga, te ‵malu, io me ko te ‵lei o Ieova. |
|
Te Atua o atua |
A te Atua maluga e ‵kese mo “atua sē aoga” kolā e tapuaki ki ei a nisi tino.—Isaia 2:8. |
|
Faiakoga Tafasili i te Maluga |
E tuku mai ne ia akoakoga mo pati fakatonutonu aoga.—Isaia 48:17, 18. |
|
Te Atua Sili |
Ne ola mai a mea katoa ona ko ia.—Fakaasiga 4:11. |
|
Te Atua Fiafia |
E maua ne ia a te fiafia lasi.—Salamo 104:31. |
|
Te Tino e Lagona ne ia a ‵Talo |
E fakalogologo ki ‵talo a tino taki tokotasi kolā e fai atu ki a ia i te fakatuanaki. |
|
Ko Au ko te Atua, ko Au Eiloa |
Esoto 3:14, Tusi Tapu, Tuvalu |
E fai a ia mo fai so se mea ke fakataunu tena fuafuaga. Ko oti foki ne ‵fuli a te tugapati tenei, penei “Ka Fai Au mo Fai so se Mea e Manako Au ki ei” io me “Ka Fai Eiloa Au mo Fai a te Mea Telā e Filifili Au o Fai.” (The Emphasised Bible, by J. B. Rotherham; Te Tusi Tapu i te ‵Fuliga o te Lalolagi Fou) E fesoasoani mai te fakamatalaga tenei ke maina tatou i te igoa totino o Ieova, telā e fakamatala mai i te suā fuaiupu.—Esoto 3:15. |
Masalosalo |
Esoto 34:14, King James Version |
E se talia ne ia so se tino ‵teke ki te tapuakiga. Ne ‵fuli foki a te pati tenei ki te “e se talia a tino ‵teke” mo te “e lauiloa ona ko tena manako ke tapuaki atu fua ki a ia tokotasi.”—Tusi Tapu ko te God’s Word; Te Tusi Tapu i te ‵Fuliga o te Lalolagi Fou. |
Tupu o te se-gata-mai |
E seai se kamataga io me se gataga o tena pulega. |
|
Aliki |
Pule io me ko te matai; ‵gana Epelu ʼA·dhohnʹ mo te ʼAdho·nimʹ. |
|
Aliki o kau |
Loma 9:29, Tusi Tapu, Tuvalu |
Takitaki o kau agelu. |
Atua Tafasili i te Maluga |
Ko ia e maua ne ia te ‵toe tulaga maluga tenei. |
|
Atua Tafasili i te Tapu |
E sili atu tena tapu (e ‵ma kae ‵ma pakipaki i mea tau amioga) i lō so se isi tino. |
|
Tino Faite Mea ki Kele |
E isi sena pule ki luga i tino mo atufenua, e pelā loa mo te tino faite mea ki kele e isi sena pule ki luga i te kele.—Loma 9:20, 21. |
|
Te Atua telā ne faka‵sao ne au koutou |
Isaia 41:14; Tusi Tapu, Tuvalu |
Ne toe ‵togi mai ne ia a tino mai te agasala mo te mate e auala i te taulaga togiola a Iesu Keliso.—Ioane 3:16. |
Kaupapa |
Se lafiga tokagamalie mo te pogai o te fakaolataga. |
|
Fakaola |
E faka‵sao ne ia a tino mai i mea fakama‵taku io me ko fakamaseiga. |
|
Tausi Mamoe |
E atafai ki ana tino tapuaki. |
|
Aliki Sili |
E maluga tena pulega; ‵gana Epelu ʼAdho·naiʹ. |
|
Pule Maluga |
Ko te ‵toe pulega maluga. |
Igoa o koga i Tusitusiga Epelu
A nisi igoa o koga i te Tusi Tapu e aofia i ei a te igoa totino o te Atua, kae e se fakauiga i ei me ko nisi igoa o te Atua.
Igoa o koga |
Tusi fai‵tau |
Uiga |
---|---|---|
Ieova-tile |
“Ka Tuku Mai ne Ieova.” |
|
Ieova-nese |
“A Ieova ko Toku Pou Fakailoga,” io me ko “toku Fuka.” (Today’s New International Version) A Ieova se Atua telā e mafai o ‵tele atu ana tino ki ei ke maua se puipuiga mo se fesoasoani.—Esoto 17:13-16. |
|
Ieova-saloma |
“Ieova ko te Filemu.” |
|
Ieova-sama |
Esekielu 48:35, fakamatalaga mai lalo, American Standard Version |
“Ieova e Nofo i Konā.” |
Pogai e ‵tau ei o iloa kae fakaaoga te igoa o te Atua
E ‵tau o lavea mai ne te Atua me i tena igoa totino ko Ieova e tāua, me ne aofia ne ia fakafia afe taimi i loto i te Tusi Tapu.—Malaki 1:11.
A te Tama a te Atua, ko Iesu, ne faka‵mafa mai faeloa ne ia a te tāua o te igoa o te Atua. E pelā mo tena ‵talo ki a Ieova: “Ke tapu tou igoa.”—Mataio 6:9; Ioane 17:6.
A tino kolā ko iloa kae fakaaoga ne latou te igoa o te Atua ko kamata o ati aka ne latou se va fakataugasoa mo Ieova. (Salamo 9:10; Malaki 3:16) A te fesokotakiga tenā e fai ei ke mafai o maua ne latou a mea aoga mai te folafolaga a te Atua: “Ona ko tena alofa ki a au, ka fakasao ei ne au a ia. Ka puipui ne au a ia me e iloa ne ia toku igoa.”—Salamo 91:14.
E fai ‵tonu mai te Tusi Tapu: “E isi ne mea kolā e fakaigoa ki atua, i te lagi mo te lalolagi, e pelā eiloa mo te uke o ‘atua’ mo ‘aliki.’” (1 Kolinito 8:5, 6) Kae e fakasino faka‵lei atu ki te Atua tonu e tokotasi i tena igoa, ko Ieova.—Salamo 83:18.
a E ‵lei atu ki nisi tino ‵poto Epelu ke fakaaoga “Yahweh” ki te igoa o te Atua.
b A te igoa fakatoetoe o te Atua ko “Ioa,” kae sae mai kāti faka-50 taimi i te Tusi Tapu, e aofia i ei tena fakaaogaga i te pati “Haleluia,” io me “Aleluia,” telā e fakauiga ki te “‵Viki atu ki a Ioa.”—Fakaasiga 19:1; American Standard Version; King James Version.