1. I Etena, se a te mea ne fakaasi mai ne Ieova e uiga ki ‵tou fili?

E SEAI se fakalotolotolua me ne iloa ‵lei ne Atamu i gata e se mafai o fai‵pati. Tela la ne mafai o fakaataata ne ia me ne faipati atu loa se tino faka-te-agaga ki a Eva e auala i te gata. (Kene. 3:1-6) Ne seki iloa lele eiloa ne Atamu mo Eva se mea e tasi e uiga ki te agaga tenei. Kae ui i ei, ne filifili eiloa ne Atamu mo te iloa tonu ke fulitua atu a ia ki tena Tamana faka-te-lagi alofa kae kau atu ki te agaga tenei o ‵teke atu ki te loto o te Atua. (1 Timo. 2:14) Mai te taimi eiloa tenā, ne kamata o fakaasi mai ei ne Ieova a fakamatalaga e uiga ki te fili tenei telā ne fakamasei ne ia a Atamu mo Eva, kae tauto mai me ka fakaseai atu fakamuli a te tino masei tenei. Kae ne fakailoa atu ne Ieova me i se taimi mai mua, ka maua ne te tino faka-te-agaga tenei telā ne faipati atu e auala i se gata a te malosi ke ‵teke atu ki tino kolā e a‵lofa ki te Atua.—Kene. 3:15.

2, 3. Se a tonu eiloa te pogai ne seki uke i ei a fakamatalaga e uiga ki a Satani mai mua o oko mai te Mesia?

² I tena poto, ne seki fakailoa lele mai eiloa ne Ieova a te igoa tonu o te agelu telā ne ‵teke atu ki a ia. * Kae ne seki manako te Atua ke fakaasi  mai foki a te igoa o te fili tenā ke oko atu loa ki se 2,500 tausaga mai tua ifo o te ‵tekeatuga muamua tenā. (Iopu 1:6) E tonu, e tolu fua a tusi i te Tusi Tapu i te ‵gana Epelu, te 1 Nofoaiga Tupu, Iopu, mo Sakalia, e taku mai i ei a Satani, telā e fakauiga ki te “Tino ‵Teke.” Kaia e se uke i ei a fakamatalaga e uiga ki ‵tou fili a koi tuai o oko mai te Mesia?

³ E manino ‵lei, me ne seki manako a Ieova ke maua ne Satani se tulaga fakaaloalo mai te fakaaoga se vaega lasi o te Tusi Tapu i te ‵gana Epelu ke fakamatala mai i ei a ia mo ana galuega. A te pogai muamua eiloa ne aumai ei ne Ieova a te vaega tenā o te Tusi Tapu ke fakailoa mai i ei a te Mesia kae ke takitaki atu a tino o te Atua ki a ia. (Luka 24:44; Kala. 3:24) I te taimi ne taunu ei te mea tenā mo te oko mai o te Mesia, ne fakaaoga ne Ieova a ia mo ana soko ke fakaasi atu a mea e uke e uiga ki a Satani mo agelu kolā ne ‵kau atu ki a ia. * E fetaui ‵lei eiloa te manatu tenā, me ko Iesu eiloa fakatasi mo ana pule lagolago fakaekegina ka fakaaoga ne Ieova ke fakaseai atu ei a Satani mo ana temoni.—Loma 16:20; Faka. 17:14; 20:10.

4. Kaia e se ‵tau ei mo tatou o manava‵se malosi e uiga ki te Tiapolo?

⁴ E fakamatala mai ne te apositolo ko Petelu a Satani te Tiapolo e pelā me se “leona fekai,” kae e taku ne Ioane a ia ki se “gata” mo se “talako.” (1 Pe. 5:8; Faka. 12:9) Kae e se ‵tau eiloa o manava‵se malosi tatou e uiga ki te Tiapolo—e isi se tapulā ki tena malosi. (Faitau te Iakopo 4:7.) E ‵lago mai eiloa a Ieova, Iesu, mo agelu fakamaoni. Mai te lotou fesoasoani, ko mafai ei ne tatou o ‵teke atu a ‵tou fili. Kae e ‵tau o iloa ne tatou a tali ki fesili tāua konei e tolu: E pefea te lasi o te fakamalosiga a Satani? E taumafai pefea a Satani o fakamalosi a tino taki tokotasi? Kae ne a tapulā ki tena malosi? I te taimi e sau‵tala ei tatou ki fesili konei, ka mafau‵fau foki tatou ki akoakoga e mafai o tauloto ne tatou mai i ei.

5, 6. Kaia e se mafai ei ne malo o tāgata o aumai a ‵fuliga kolā e ma‵nako malosi ki ei a tino?

⁵ Ne ‵kau atu eiloa se aofaki lasi o agelu ki te ‵tekeatuga a Satani. Mai mua o te Lolo, ne tofotofo ne Satani a nisi o latou ke aofia i faifaiga fakatauavaga sē ‵tau mo tama fafine a tāgata. E fakaasi mai i te Tusi Tapu a te munatonu tenei mai te fakamatala mai i se auala fakatusa a te talako telā e toso ne ia te tasi vae-tolu o fetū o te lagi kae ‵pei ne ia fakatasi mo ia ki te lalolagi. (Kene. 6:1-4; Iuta 6; Faka. 12:3, 4) I te taimi ne tiakina ei ne agelu konā a te kāiga o te Atua, ne ‵nofo atu latou mai lalo i te pulega a Satani. Kae ko agelu ‵teke konei e sē se potukau faka‵tupu fakalavelave fua. Ne fakatu foki ne Satani se malo telā e pelā mo te Malo o te Atua, kae ko ia te tupu i ei. E auala i se malo sē matea, ne fakatoka eiloa ne Satani a temoni ke aofia i se malo, kae fai latou ke pule mai ki te lalolagi.—Efe. 6:12.

⁶ E auala i tena fakapotopotoga sē matea, e fakalauefa atu te pulega a Satani ki luga i malo katoa o tino. Ne fakamaoni mai eiloa te ‵tonu o te mea tenā i te taimi ne fakaasi atu ne Satani ki a Iesu “a malo katoa o te lalolagi nofoaki” kae fai atu: “Ka avatu ne au ki a koe a te pule i luga i mea katoa konei mo olotou ‵malu, me ko oti ne tuku mai ki a au te pulega i luga i ei, kae e mafai o tuku atu ne au ki so se tino e manako au ki ei.” (Luka 4:5, 6) E tiga eiloa a fakamalosiga ma‵sei a Satani, e fai eiloa ne malo e uke a mea ‵lei mō tino o olotou fenua. Kae kāti a nisi tino pule e ma‵nako eiloa o fesoasoani atu ki tino. Kae e seai se malo o tāgata io me se tino pule e mafai o aumai ne ia a ‵fuliga kolā e ma‵nako malosi tatou ki ei.—Sala. 146:3, 4; Faka. 12:12.

7. E fakaaoga pefea ne Satani a lotu ‵se mo mea fakapisinisi o te lalolagi tenei i tafa o malo? (Ke onoono ki te ata i te kamataga.)

⁷ E se fakaaoga fua ne Satani mo ana temoni a malo kae e pelā foki a lotu ‵se mo mea fakapisinisi ke takitaki ‵se i ei “te lalolagi nofoaki kātoa.” (Faka. 12:9) E auala i lotu ‵se, e fakamalosi aka ne  Satani a te loi e uiga ki a Ieova. E se gata i ei, e foliga mai me ne fakaiku aka ne te Tiapolo ke fakamalosi ne ia a te tokoukega o tino ke puli i a latou te igoa o te Atua. (Iele. 23:26, 27) Tela la, a tino taki tokotasi kolā e mafau‵fau me i a latou e tapuaki ki te Atua ne fakaloiloigina eiloa ke tapuaki atu ki temoni. (1 Koli. 10:20; 2 Koli. 11:13-15) E fakamalosi foki ne Satani a loi e auala i mea fakapisinisi o te lalolagi nei. E pelā me se fakaakoakoga, e akoako faeloa ne te lalolagi tenei a tino me i te ‵toe auala ‵lei ke maua te fiafia ko te kausaki atu ke maua a tupe e uke kae fakaputu ke uke a koloa faka-te-foitino. (Faata. 18:11) A latou kolā e tali‵tonu ki te loi tenei e fakamāumāu olotou olaga ke tavini atu ki “Koloa” i lō te Atua. (Mata. 6:24) Fakamuli loa, e mafai o fai ne te lotou a‵lofa ki koloa faka-te-foitino ke seai eiloa se lotou a‵lofa ki te Atua.—Mata. 13:22; 1 Ioa. 2:15, 16.

8, 9. (a) Ne a akoakoga e lua e mafai o tauloto ne tatou mai tala o Atamu, Eva, mo agelu ‵teke? (e) Se a te mea ‵lei e maua ne tatou māfai e iloa ne tatou te lasi o te fakamalosiga a Satani?

⁸ E maua eiloa ne tatou a akoakoga tāua e lua mai te fakaakoakoga o Atamu, Eva mo agelu ‵teke konei. Muamua la, e lua fua auala, kae e ‵tau o filifili ne tatou te auala fua e tasi, me e fakamaoni tatou ki a Ieova io me ‵kau atu ki te feitu o Satani. (Mata. 7:13) Te lua, a latou kolā e ‵kau ki a Satani e maua ne latou a mea aoga mō se taimi toetoe fua. Ne maua ne Atamu mo Eva te avanoaga ke filifili aka te mea ‵lei mo te mea masei, kae ne maua ne temoni se malosi pule ki luga i malo o tāgata. (Kene. 3:22) Kae ka ma‵sei faeloa a ikuga e maua mai so se mea telā e ofo mai ne Satani.—Iopu 21:7-17; Kala. 6:7, 8.

⁹ Se a te mea ‵lei e maua ne tatou māfai e iloa ne tatou a te lasi o te fakamalosiga a Satani? E fesoasoani mai eiloa ke fakatumau ne tatou se kilokiloga paleni ki malo pule kae fakamalosi tatou i ‵tou galuega talai. E malama‵lama tatou me e manako a Ieova ke āva tatou ki tino pule o malo. (1 Pe. 2:17) Kae e fakamoemoe a ia ko tatou ke faka‵logo ki tulafono o malo o tāgata māfai e se fe‵paki a tulafono konā mo ana tulafono. (Loma 13:1-4) Kae masaua me e ‵tau mo tatou o tumau i te sē ‵kau atu ki se feitu, io me fia‵fia ki se potukau fakapolitiki io me se takitaki i lō te suā takitaki. (Ioa. 17:15, 16; 18:36) Ona ko te mea e lavea ne tatou a taumafaiga e fai ne Satani ki te igoa mo te ata o Ieova, e ‵tau eiloa mo tatou o fai ‵toe mea e mafai ke akoako atu a nisi tino ki te munatonu e uiga ki te ‵tou Atua. E fakamata‵mata eiloa tatou o tauave tena igoa, mai te iloa atu me i te a‵lofa ki a ia e sili fakafia atu i te tāua i lō te fiafai ki tupe io me ko kope.—Isa. 43:10; 1 Timo. 6:6-10.

10-12. (a) Ne mafai pefea ne Satani o fakaaoga a te poa ke malei ei ana taina agelu? (e) Ne a akoakoga e tauloto ne tatou mai agelu e tokouke kolā ne tosina atu ki te fakamalosiga a Satani?

¹⁰ E fakaaoga ne Satani a auala ma‵goi ke fakamalosi ne ia a tino taki tokotasi. E pelā me  se fakaakoakoga, e fakaaoga ne ia se poa ke maleigina latou ke fai a mea e manako a ia ki ei. E se gata i ei, e faimālō ne ia latou ke faka‵logo ki a ia.

¹¹ Mafaufau la ki te ma‵goi o auala o Satani i te fakaaogaga ne ia o se poa ke malei ne ia se aofaki lasi o agelu. E mautinoa eiloa me ne iloilo ne ia latou mō se taimi leva a koi tuai o malei ne ia latou ke ‵kau atu ki tena feitu. Kāti i te taimi eiloa ne talia ne nisi o agelu a te poa tenei kae aofia i faifaiga fakatauavaga sē ‵tau mo fāfine, ne faka‵fua mai ne latou ne tama‵liki ‵mafi kolā ne fakasaua atu ki luga i tino. (Kene. 6:1-4) Kāti ne tofotofo ne Satani a agelu sē fakamaoni konei e se ko te mea fua ke aofia i faifaiga fakatauavaga sē ‵tau kae ne tauto atu a ia me ka tuku atu ki a latou te tulaga pule ki luga i tino. Ne manako tonu eiloa a ia o fakaseaoga a te tautoga e uiga ki te oko mai o te ‘fanau a te fafine.’ (Kene. 3:15) Kae ne fakagata eiloa ne Ieova a taumafaiga konā e auala i te Lolo—se gasuesuega ne fai ke fakamavale i ei a Satani mo agelu ‵teke i te taimi tenā.

¹² Ne a akoakoga e tauloto ne tatou mai te fakalavelave tenei? Ke mo a eiloa e manatu māmā ki te malei ko faifaiga fakatauavaga sē ‵tau io me ko te fakamataku o te uiga fakamatamata. E fia tiliona o tausaga ne tavini atu ei a agelu kolā ne ‵kau fakamuli atu ki a Satani ki te Atua. Kae faitalia te koga gali o latou, ne talia ne te tokoukega ke ola aka i olotou loto a manakoga ma‵sei. I se auala tai ‵pau, kāti ne tavini atu tatou mō se fia sefulu tausaga i te vaega o te fakapotopotoga a te Atua i te lalolagi nei. Kae faitalia eiloa te tulaga ‵ma i te feitu faka-te-agaga, e mafai eiloa o ola aka a manakoga lai‵lai i ‵tou loto. (1 Koli. 10:12) Ko oko eiloa i te tāua ke iloilo faeloa ne tatou a ‵tou loto, ‵teke atu ki mafaufauga lai‵lai, kae ‵kalo kea‵tea mai te fakamatamata ‵se!—Kala. 5:26; faitau te Kolose 3:5.

13. Se a te suā poa magoi e fakaaoga ne Satani, kae e mafai pefea o ‵kalo kea‵tea tatou mai i ei?

¹³ A te suā poa magoi e fakaaoga ne Satani ko te fialogo e uiga ki mea fakataulaitu. I aso nei, e fakamalosi ne ia te fia‵fia ki temoni e se fua i lotu ‵se kae e auala foki i mea tau fakafiafiaga. A ata vitio, tafaoga i vitio, mo nisi mea fakasalalau e fakamalosi aka ne latou a mea fakataulaitu. E mafai pefea o ‵kalo kea‵tea tatou mai te poa tenei? E se ‵tau o fakamoe‵moe tatou ke fakatoka mai ne te fakapotopotoga a te Atua se fakasologa o fakafiafiaga kolā e ‵lei io me ma‵sei. E ‵tau mo tatou taki tokotasi o akoako faka‵lei ‵tou loto lagona ke fetaui ‵lei mo tulaga o te Atua. (Epe. 5:14) Kae ka fai ne tatou a filifiliga ‵poto māfai e fakagalue aka ne tatou a pati fakatonutonu a te apositolo ko Paulo ke “se a‵lofa fakaloi‵loi” tatou ki te Atua. (Loma 12:9) E mafai o ‵sili ifo tatou penei: ‘E mata, ka fai ne aku filifiliga e uiga ki fakafiafiaga ke uiga fakaloiloi au? Kafai ne lavea ne aku tino a‵koga faka-te-Tusi Tapu io me ko toe asiga  a fakafiafiaga kolā e filifili ne au, e mata, ka mafau‵fau latou me e fakagalue ne au a mea e talai ne au io me ikai?’ Kafai e fakafetaui aka ne tatou a ‵tou pati mo faifaiga, ka faigata foki eiloa o ‵poa aka tatou ne malei a Satani.—1 Ioa. 3:18.

14. I auala fea e taumafai ei a Satani o faimālō tatou, kae e mafai pefea o kufaki tatou i ei?

¹⁴ E se gata fua i te fakaaoga ne ia te poa, e taumafai foki a Satani o faimālō ne ia tatou ke gutugutulua i ‵tou fakamaoni ki a Ieova. E pelā me se fakaakoakoga, e mafai o fakaaoga ne ia a malo ke fakataputapu ‵tou galuega talai. Io me e mafai ne ia o fakamalosi ‵tou va fakataugasoa mo tino e ga‵lue tasi mo tatou io me ko tama‵liki i te akoga ke fakatauemu mai ona ko ‵tou manakoga ke ola e ‵tusa mo tulaga o te Tusi Tapu i mea tau amioga. (1 Pe. 4:4) E mafai foki o fakamalosi ne ia a ‵tou kāiga sē tali‵tonu ke fakavāivāi tatou ke sē ‵kau ki fakatasiga. (Mata. 10:36) E mafai pefea o kufaki tatou? Muamua la, e ‵tau o fakamoe‵moe tatou ki te vaegā osomaiga tonu tenei—a Satani e taua mai eiloa ki a tatou. (Faka. 2:10; 12:17) Tela la, e ‵tau o lavea ‵lei ne tatou a te kinauga tāua tenei—e ‵losi mai a Satani me e tavini atu fua tatou ki a Ieova māfai e faigofie ke fai penā. E fai mai a ia me kafai ko faimālōgina tatou, ka fulitua atu tatou ki te ‵tou Atua. (Iopu 1:9-11; 2:4, 5) Tela la, e ‵tau eiloa mo tatou o fakalago‵lago ki a Ieova mō te malosi ke fakafesagai atu ki te kinauga tenā. Masaua, me ka se tiaki lele ne ia tatou.—Epe. 13:5.

15. E mata, e mafai ne Satani o faimālō tatou ke fai te mea e se ma‵nako tatou ki ei? Fakamatala mai.

¹⁵ E se mafai ne Satani o faimālō a tino ke fai so se mea e se ma‵nako latou ki ei. (Iako. 1:14) Ona ko te sē lava o te atamai, e tokouke a tino e ga‵lue e ‵tusa mo te mea e manako ki ei a Satani. Kae i te taimi ne tauloto ei latou ki te munatonu, ne fai ne tino taki tokotasi se filifiliga e uiga ki te tino telā ka tavini a ia ki ei. (Galu. 3:17; 17:30) Kafai ko oti ne fakaiku aka ne tatou ke fai te loto o te Atua, e se mafai lele eiloa o fakamasei ne Satani te ‵tou fakamaoni.—Iopu 2:3; 27:5.

16, 17. (a) Ne a nisi mea kolā e se mafai ne Satani mo ana temoni o fai? (e) Kaia e se ‵tau ei mo tatou o ma‵taku ke ‵talo atu i se leo maluga ki a Ieova?

¹⁶ E isi ne nisi mea kolā e se mafai ne Satani mo ana temoni o fai. E pelā me se fakaakoakoga, e seai lele eiloa se koga i te Tusi Tapu e fakaasi mai i ei me e mafai ne latou o faitau te mafaufau mo te loto o se tino. Ne fai mai me ko Ieova fua mo Iesu e maua ne lāua te atamai tenā. (1 Samu. 16:7; Male. 2:8) Kae e a te fai‵pati io me ko te ‵talo i se leo maluga? E mata, e ‵tau o ma‵taku tatou me ma lagona ‵tou ‵talo ne te Tiapolo mo ana temoni kae fakalavelave mai? A te tali ki ei ko te ikai. Kaia e se mafai ei? E se ma‵taku tatou o fai a galuega ‵lei i te galuega a Ieova ona ko te mea ma lavea ne te Tiapolo. I se auala tai ‵pau, e se ‵tau o ma‵taku tatou o ‵talo atu i se leo maluga ona fua māfai e lagona mai ne te Tiapolo. A te ‵tonuga loa, e maua i te Tusi Tapu a fakaakoakoga e uke e uiga ki tavini a te Atua kolā ne ‵talo atu i se leo maluga, kae e seai eiloa se fakamatalaga ne fai mai me ne ma‵taku latou ma lagona ne te Tiapolo. (1 Tupu 8:22, 23; Ioa. 11:41, 42; Galu. 4:23, 24) Kafai e fai ne tatou ‵toe mea e mafai o fai ke fai‵pati kae gasue‵sue e ‵tusa mo te loto o te Atua, e mafai eiloa o loto tali‵tonu tatou me ka sē talia lele ne Ieova ke fakalogo‵mae tatou ne te Tiapolo.—Faitau te Salamo 34:7.

¹⁷ E ‵tau o iloa ne tatou a ‵tou fili, kae e se ‵tau o ma‵taku tatou ki a ia. Fakatasi mo te fesoasoani o Ieova, ka mafai foki ne tino sē ‵lei katoatoa o fakatakavale a Satani. (1 Ioa. 2:14) Kafai e ‵teke ne tatou a ia, ka tele kea‵tea a ia mai i a tatou. (Iako. 4:7; 1 Pe. 5:9) E fai eiloa a talavou e pelā me se taketi fakapito a Satani. Se a te mea mautinoa e mafai ne latou o fai ke ‵tu ‵mautakitaki o ‵teke atu te Tiapolo? Ka sau‵tala tatou ki te fesili tenā i te suā mataupu.