Nye Embimbiliya li Popia Catiamẽla Koku Likandangiya Okulia?
Embimbiliya li tambulula ndoco
Kosimbu oku likandangiya okulia ca taviwile la Suku eci ca enda oku lingiwa lesunga liwa. Pole, eci ca lingaiwa lasunga ka asungulukile ka ca taviwile la Suku. Koloneke vilo Embimbiliya ka li kisika omanu oku likandangiya okulia.
Momo lie omanu vamue va tukuiwa Vembimbiliya va enda oku likandangiya okulia?
Oco va tambule ekuatiso kuenda olonumbi via Suku. Omanu va linga ungende woku enda ko Yerusalãi, va likandangiya okulia oco va lekise okuti va yonguile ekuatiso lia Suku lutima wosi. (Esera 8:21-23) Paulu la Barnaba olonjanja vimue va nõlelepo oku likandangiya okulia, eci va nõla akulu vekongelo.—Ovilinga 14:23.
Oco va tiamisile utima koku linga ocipango ca Suku. Yesu noke yepapatiso liaye, wa likandangiya okulia oloneke 40, oco a lipongiyile oku linga ocipango ca Suku a laikele oku tẽlisa vokuenda kupange waye woku kunda.—Luka 4:1, 2.
Oco va likekembele akandu avo. Pocakati cuprofeto Yoeli, Yehova wa sapuila va Isareli ka va lekisile ekolelo hati: “Pongolokeli kokuange lutima wosi, loku likandangiya okulia, loku lila kuenda oku litetela.”—Yoeli 2:12-15.
Oco va sambiliye Eteke Lioku Tuvika Akandu. Vocihandeleko Suku a ecele kepata lia va Isareli, mua kongelele oku likandangiya oku lia Keteke Lioku Tuvika Akandu lia lingawaile onjanja yimosi vunyamo. a (Ovisila 16:29-31) Vepuluvi liaco, oku likandangiya okulia ca sungulukile, momo ca enda oku ivaluisa va Isareli okuti ka va lipuile kuenda va sukilile ongecelo ya Suku.
Asunga api ka a sungulukile oku likandangiya okulia?
Oku komõhisa vakuavo. Yesu wa longisa okuti oku likandangiya okulia ci sukila oku lingiwa lomunu pokolika okuti ci kũlĩhĩwa lika la Suku.—Mateo 6:16-18.
Oku limolẽhĩsa okuti va velapo vakuavo. Oku likandangiya okulia ka ku lingisa omunu oku kuata ovituwa viwa ale oku velapo konepa yespiritu.—Luka 18:9-14.
Oku seteka oku sitika ekandu limue. (Isaya 58:3, 4) Suku wa enda oku tava lika oku likandangiya okulia kuomunu una o lekisa epokolo kuenda elikekembelo liutima wosi omo liekandu limue a linga.
Oku fendela locikukũi. (Isaya 58:5-7) Konepa eyi, Suku o kasi nda isia umue ka sanjukila eci omõlaye o sapuila okuti usole, pole o ci linga omo liekisika okuti halutima wosiko.
Anga hẽ Akristão va sukila oku likandangiya oku lia?
Sio. Suku wa kisikile va Isareli oku likandangiya oku lia Keteke Lioku Tuvika Akandu, pole wa imula ocituwa caco eci Yesu a tuvika akandu omanu vosi va likekembela otembo ka yi pui. (Va Heveru 9:24-26; 1 Petulu 3:18) Akristão ka va kasi vali vemehi Liocihandeleko ca eciwile ku Mose, okuti mua kongelele Eteke Lioku Tuvika Akandu. (Va Roma 10:4; Va Kolosai 2:13, 14) Omo liaco, Ukristão Lukristão eye o seya nda o likandangiya oku lia ale sio. —Va Roma 14:1-4.
Akristão va kũlĩha okuti oku likandangiya oku lia hacoko ocina ca velapa kefendelo liavo. Embimbiliya lalimue eteke lia tokekisile oku likandangiya oku lia lesanju. Pole Akristão vocili va fendela lesanju, omo lioku situlula ocituwa ca Yehova, “Suku ukuesanju.”—1 Timoteo 1:11; Ukundi 3:12, 13; Va Galatia 5:22.
Ovohembi a tiamisiwila kocisimĩlo Cembimbiliya coku likandangiya oku lia
Uhembi: Upostolo Paulo wa handeleka olohueli Akristão oku likandangiya oku lia.—1 Va Korindo 7:5, Versão Rei Jaime
Ocili: Ovisonehua viosimbu Viembimbiliya ka vi tukula ocituwa coku likandangiya oku lia kukanda 1 Va Korindo 7:5. b Citava okuti, asonehi vakuavo Vembimbiliya ka va vokiyile lika ocisimĩlo caco kocinimbu eci, pole va ci lingavo kelivulu lia Mateo 17:21 kuenda Kovilinga 10:30. Pole onepa yalua Yambimbiliya o koloneke vilo ka yi tukula ocisimĩlo caco cuhembi coku likandangiya okulia.
Uhembi: Akristão va sukila oku likandangiya oku lia oco va ivaluke oloneke 40 Yesu a kala vekalasoko noke liepapatiso liaye.
Ocili: Yesu lalimue eteke a handelekele omanu oku likandangiya oku lia, kuenda Embimbiliya ka litukula okuti Akristão vo koloneke viovapostolo va ci lingilevo. c
Uhembi: Akristão va sukila oku likandangiya oku lia poku sambiliya olofa via Yesu.
Ocili:Yesu ka handelekele olondonge viaye oco vi likandangiye okulia poku sambiliya olofa viaye. (Luka 22:14-18) Yesu wa popole hati olondonge viaye via laikele oku oku likandangiya okulia eci a fa, pole ka kaile oku eca ocihandeleko. Eye wa kala ño oku popia ocina ca laikele oku pita. (Mateo 9:15) Embimbiliya li popia okuti Akristão va kuete onjala va sukilile oku lia konjo osimbu ka va liongoluile oco va linge ocipito Conjivaluko colofa via Kristu. —1 Va Korindo 11:33, 34.
a Suku wa sapuila va Isareli hati: “Vu sukila oku li talisa ohali ene muẽle” ale “oku talisa ohali atimba ene” Keteke Lioku Tuvika Akandu. (Ovisila 16:29, 31; Versão Rei Jaime) Ondaka eyi yi lomboloka oku likandangiya oku lia. (Isaya 58:3) Embimbiliya limue Liongelesi lia pongolola ndoco olondaka evi: “Vu sukila oku enda okuti ka wa lili oco vu lekisi esumuo omo liakandu ene.”
b Oco o sange alomboluilo akuavo, tanga elivulu Comentário Textual sobre o Novo Testamento Grego, kelimi liongelesi, konepa yatatu, kemẽla 554, lia Bruce M. Metzger.
c Catiamẽla kulandu woloneke 40 vioku likandangiya okulia vio Kuaresma, Elivulu Limue Liokatolika, kelimi liongelesi liti: “Kovita vitatu viatete, epuluvi lioku likandangiya okulia poku lipongiyila o Paskoa lia enda oku tumãla lika osemana; ” ongave ya enda oku kala eteke limosi ale ateke avali. . . . Ocisimĩlo catete 40 koloneke ci molẽha vo Kanon katãlo vo ko Concílio de Nicéia (325). Pole vamue vakuakukonomuisa ovolandu, ka va tava okuti ocisimĩlo caco ci vangula muẽle catiamẽla ko Kuaresma. — Onepa yavali, Volume 8, kemẽla 468..