1, 2. Momo lie tu sokisila ohutililo ndesumũlũho limue linene? Kuenda momo lie tu sukilila oku kũlĩha eci Embimbiliya li longisa catiamẽlako?

 ILU LIEVE oku li sokisa loluali luosi, litito calua. Kuenda kovaso a Yehova, “u wa lulika ilu longongo,” omanu vosi va kasi kilu lieve, va soka ndetosi liovava vociyenjo. (Osamo 115:15; Isaya 40:15) Pole, Embimbiliya li popia hati: ‘Yehova o kasi ocipepi la vosi vo vilikiya ocili. O muisa vosi vo sumbila evi va yongola. O yeva uteto wavo.’ (Osamo 145:18, 19.) Sokolola ño handi eci olondaka evi vi lomboloka. Ululiki ukuonenewosi, o kasi ocipepi letu kuenda o tu yeva nda tuo ‘vilikiya locili.’ Hesumũlũhokuolio tu kuete lioku amẽla ku Suku vohutililo!

² Pole, nda tu yongola okuti Yehova o yeva olohutililo vietu, tu sukila oku ci linga ndomo eye a yongola. Tu tẽla lika oku ci linga nda tua kũlĩha eci Embimbiliya lilongisa catiamẽla kohutililo. Oku kũlĩha eci Embimbiliya li longisa catiamẽla kohutililo ci kuete esilivilo. Momo ohutililo yi tu kuatisa oku livala ukamba la Yehova.

3. Esunga lipi lia velapo tu kuete lioku likutilila ku Yehova?

³ Esunga lia velapo lieci tu sukilila oku likutilila ku Yehova,  momo okuti eye o tu vetiya oku ci linga. Embimbiliya li tu vetiya hati: “Lacimue ko ka ci kuateli ohele, puãi kovina viosi apingilo ene a sapuiwe ku Suku lolopandu volohutililo viene lalombelo ene. Kuenje ombembua ya Suku, yina ya piãla olondunge viosi, yi lava ovitima viene lovisimĩlo viene vu Kristu Yesu.” (Va Filipoi 4:6, 7) Omo liaco, tu yongola oku upa esilivilo lia velapo keliangiliyo lia lingiwa Lombiali Yinene yoluali luosi.

4. Tu pamisa ndati ukamba wetu la Yehova vohutililo?

⁴ Esunga likuavo tu kuete lioku likutilila ku Yehova lieli okuti, oku ci linga, ci pamisa ukamba wetu laye. Akamba vocili ka va livanguisa lika eci umue pokati kavo a sukila cimue. Puãi va lilekisa ocisola pokati. Kuenje osimbu va lisapuilako ovisimĩlo viavo lasakalalo avo, ukamba wavo u pamisua. Cimuamue haico catiamẽla koku livala ukamba la Yehova Suku. Lekuatiso lielivulu lilo, ove wa lilongisa ovina vialua Vembimbiliya viatiamẽla ku Yehova, kekalo liaye, kuenda kocipango caye. Cilo, wa kũlĩha okuti eye omunu muẽle. Ohutililo yi ku ĩha epuluvi lioku sapuilako Isiove wokilu ovisimĩlo vi kasi vutima wove. Osimbu wamamako oku ci linga oka kuata ukamba uwa la Yehova.—Tiago 4:8.

5. Nye ci lekisa okuti Yehova ka yevi olohutililo viosi?

⁵ Anga Yehova o yeva olohutililo viosi? Kũlĩhĩsa ño handi eci eye a sapuilile va Isareli vakuesino koloneke viuprofeto Isaya. Eye wa va sapuilile hati: “Eci. . .vu likutilila olohutililo via lua siu yevi, momo ovaka ene a kusuka ngẽ osonde.” (Isaya 1:15) Eci ci lekisa okuti kuli ovilinga vimue vi tu lingisila okuti Suku ka yevi olohutililo vietu. Oco olohutililo vietu vi yeviwe la Suku, kuli ovina vimue tu sukila oku linga.

6. Ocina cipi catete tu sukila oku linga oco Suku a yeve olohutililo vietu? Kuenda tu lekisa ndati ekolelo liaco?

⁶ Catete tu sukila oku lekisa ekolelo. (Tanga Marko 11:24.) Upostolo Paulu wa soneha hati: “Okusunguluka ku Suku ka ku tẽliwa te lekolelo. Momo wosi o yongola oku kokela ku Suku, co sesamẽla oku kolela okuti kuli Suku, kuenda okuti Suku eca onima kuava vo sanda.” (Va Heveru 11:6) Voku kuata ekolelo liocili mua kongela calua. Haku kũlĩhako lika okuti kuli Suku umue o yeva olohutililo vietu kuenje o vi tambulula. Ekolelo li lekisiwila kovilinga. Kovilinga vietu vieteke leteke, tu sukila oku lekisa uvangi wokuti tu kuete ekolelo.—Tiago 2:26.

7. (a) Momo lie tu sukilila oku lekisa esumbilo poku vangula la Yehova vohutililo? (b) Poku likutilila ku Suku, tu lekisa ndati umbombe kuenda ocili covutima?

⁷ Yehova oyongolavo okuti ava va likutilila kokuaye va lekisa umbombe kuenda va kala vakuacili. Anga hẽ ka tu kuete esunga lioku lekisa umbombe poku vangula la Yehova? Komanu ca siata okuti eci a vangula la soma, o ci linga lesumbilo. Momo wa kũlĩha okuti soma o kasi pomangu ya velapo. Eci tu vangula la Yehova, tu sukila vali enene oku lekisa esumbilo. (Osamo 138:6) Momo eye “Suku Ukuonenewosi.” (Efetikilo 17:1) Poku likutilila ku Suku, tu kuete oku lekisa umbombe loku limbuka okuti tuatito kovaso aye.  Umbombe waco uka tu vetiyavo oku likutilila locili covutima, kuenda oku yuvula oku pitolola olondaka vimuamue vohutililo.—Mateo 6:7, 8.

8. Tu linga ndati ndeci tua pinga vohutililo?

⁸ Ocina cikuavo ci sukiliwa oco olohutililo vietu vi yeviwe la Suku, oku linga ndomo tua pinga vohutililo. Yehova o lavoka okuti tu likolisilako oku linga cosi tu tẽla oco tu linge ndeci tua pinga volohutililo vietu. Nda tua likutilila hati: “Tu ihe okulia kuetu kuetaili,” tu sukila oku likolisilako oku linga upange wosi tu tẽla oco tu sange eteku. (Mateo 6:11; 2 Va  Tesalonike 3:10) Nda tua likutilila oku pinga ekuatiso lioku yula oku hongua kumue, tu sukila oku kuata utate woku yuvula ekalo liosi li tu tuala keyonjo. (Va Kolosai 3:5) Kovina evi tua tukula ndeti, handi kuli vali apulilo atiamẽla kohutililo a sukila oku tambuluiwa.

9. Kulie tu sukila oku likutilila? Kuenda tu sukila oku ci lingila vonduko yelie?

⁹ Tu sukila oku likutilila kulie? Yesu wa longisa olondonge viaye oku likutilila hati: “A Isietu o kasi kilu.” (Mateo 6:9) Eci ci lekisa okuti olohutililo vietu vi sukila oku loñisiwa lika ku Yehova Suku. Pole, Yehova o yongola okuti tu kapakovo ocikele Comõlaye wongunga, Yesu Kristu. Ndomo tua lilongisa ale Vocipama 5, Yesu wa tumiwile palo posi oco a linge ocisembi coku tu yovola kekandu kuenda koku fa. (Yoano 3:16; Va Roma 5:12) Yesu eye Ocitunda Cinene, haeye Onganji ya nõliwa la Suku. (Yoano 5:22; Va Heveru 6:20) Embimbiliya li tu vetiya oku lingila olohutililo vietu vonduko ya Yesu. Eye wa popele hati: “Ame ndinjila, haime ndicili, haime ndimuenyo. Lomue iya ku Isia, te lame.” (Yoano 14:6) Oco olohutililo vietu vi yeviwe, tu sukila oku likutilila lika ku Yehova vonduko Yomõlaye Yesu Kristu.

10. Momo lie ka ci sukilila oku kala vekalo limue lilikasi poku likutilila?

 ¹⁰ Anga hẽ tu sukila oku kekama kolongolo ale oku tulika ovoko poku likutilila? Sio. Yehova ka kisika oku kekama kolongolo ale oku tulika ovoko poku likutilila kokuaye. Embimbiliya li lekisa okuti ekalo liosi tu kala poku likutilila, li taviwa. Ci kale okuti tu nõlapo oku tumãla, oku petamisa utue, oku kekama kolongolo, ale oku talama vilu, cosi ca sunguluka. (1 Asapulo 17:16; Nehemiya 8:6; Daniele 6:10; Marko 11:25) Momo eci ca velapo, ha ndomoko tu kala. Pole, eci ci kuetepo vali esilivilo, ekalo lietu liovutima. Poku linga upange wetu vokuenda kueteke ale ceci tu sanga ohele yimue, ci tava okuti tu likutililila vutima apa posi tu sangiwa. Yehova o yeva olohutililo viaco, ndaño okuti ka vi yeviwa lava va kasi ocipepi letu.—Nehemiya 2:1-6.

11. Ovina vipi via sunguluka oku vi pinga volohutililo vietu?

¹¹ Nye tu sukila oku pinga volohutililo vietu? Embimbiliya li tu sapuila hati: “Ekolelo tu u kuetele lieli, nda tu pinga cimue ca sungulukila ocipango caye eye [Yehova] o tu yeva.” (1 Yoano 5:14) Omo liaco, ci tava oku pinga cosi ci litava locipango ca Suku. Anga hẽ vocipango caye mua kongela okuti tu pinga eci catiamẽla kasakalalo etu eteke leteke? Oco muẽle. Oku likutilila ku Yehova ku kasi ndoku vangula lekamba lietu liokutima. Ci tava okuti tu u ‘sapuilako cosi ci kasi vutima’ wetu. (Osamo 62:8) Ca sunguluka kokuetu oku pinga espiritu sandu, momo li tu kuatisa oku linga eci ciwa. (Luka 11:13) Ci tava okuti tu pingavo olondunge vioku nõla ciwa eci tu linga. Kuenda oku pinga ongusu yoku liyaka lovitangi. (Tiago 1:5) Nda tua linga ekandu, tu sukila oku pinga ongecelo vonduko yocilumba cocisembi ca Yesu Kristu. (Va Efeso 1:3, 7) Pole, ovina tu sukila havioko lika tu sesamẽla oku pinga volohutililo vietu. Volohutililo vietu ci tava okuti tu kongelamo vakuepata lietu ale vamanjetu tu fendelela kumosi.—Ovilinga 12:5; Va Kolosai 4:12.

12. Volohutililo vietu tu lekisa ndati okuti tua pitisa kovaso ovina viatiamẽla ku Isietu wokilu?

 ¹² Ovina viatiamẽla ku Yehova Suku, vi sukila oku pitisiwa kovaso volohutililo vietu. Etu tu kuete esunga lialua lioku u sivaya kuenda oku eca olopandu kokuaye omo liuwa waye wa piãla. (1 Asapulo 29:10-13) Yesu wa longisa ohutililo yi sangiwa kelivulu lia Mateo 6:9-13. Vohutililo yaco eye o tu vetiya oku pinga okuti onduko ya Suku yi sumbiwa. Eci ci lomboloka okuti tu sukila oku tenda onduko yaco okuti yi kola. (Tanga.) Wa longisavo oku pinga oco Usoma wa Suku wiye, kuenda oco ocipango caye ci lingiwe posi ndeci ci kasi oku lingiwa kilu. Pana okuti Yesu wa tukula ale ovina evi via velapo, oco a tukula noke ovina viatiamẽla kasakalalo o ketimba. Nda tua velisapo ovina viatiamẽla ku Suku volohutililo vietu, tuka lekisa okuti ka tua sakalalele lika luwa wetu wo ketimba.

13. Embimbiliya li lekisa nye catiamẽla kotembo olohutililo vi sukila oku tumãla?

¹³ Olohutililo vietu vi sukila oku tumãla otembo yiñami? Embimbiliya ka li tukula otembo olohutililo vi lingiwila powiñi levi vi lingiwila pokolika vi sesamẽla oku tumãla. Kelivala liokulia ci tava okuti ohutililo yaco yi teta onimbu. Nda ohutililo yaco yo pokolika, ci tava okuti yi tumãla otembo yalua, okuti tu sapuilako Yehova cosi ci kasi vutima wetu. (1 Samuele 1:12, 15) Pole, Yesu wa pisile vana va enda oku lisokisa okuti vakuesunga poku linga olohutililo vi tumãla otembo yalua. (Luka 20:46, 47) Olohutililo viaco ka vi komõhisa Yehova. Ci kuete vali esilivilo, oku likutilila lutima wosi. Omo liaco, ekalo tu sangiwa olio li ka ecelela otembo olohutililo vi tumãla.

14. Eci Embimbiliya li tu vetiya oku ‘likutilila otembo yosi,’ ci lomboloka nye? Kuenda momo lie ci tu lembelekela?

¹⁴ Tu sukila oku likutilila olonjanja viñami? Embimbiliya li tu vetiya oku ‘likutilila otembo yosi’ kuenda oku ‘kuata ocituwa coku likutilila.’ (Mateo 26:41; Va Roma 12:12; 1 Va  Tesalonike 5:17) Olondaka evi ka vi lomboloka okuti  tu sukila oku likutilila ku Yehova kapuluvi osi veteke. Puãi eci Embimbiliya li kasi oku tu vetiya oku eca olopandu ku Yehova kapuluvi osi omo liuwa waye wa piãla, loku pinga kokuaye oco a tu songuile kuenda oku pinga elembeleko longusu. Ka ci tu sanjuisa hẽ oku kũlĩha okuti Yehova ka kapi ongave kotembo olohutililo vietu vi sukila oku tumãla ale olonjanja tu likutilila kokuaye? Nda tua sanjukila muẽle esumũlũho Suku a tu ĩha lioku likutilila, tuka sanda apuluvi alua voku likutilila kokuaye.

15. Momo lie tu popela hati “Amene” kesulilo liolohutililo vietu muẽle kuenda vina vi lingiwila powiñi?

¹⁵ Momo lie tu sukilila oku linga hati “Amene” kesulilo liohutililo? Ondaka “amene” yi lomboloka hati, “ci lingiwe.” Embimbiliya li lekisa okuti ca sunguluka oku popia hati “Amene” kesulilo liolohutililo vietu muẽle ale kesulilo liolohutililo vi lingiwila powiñi. (1 Asapulo 16:36; Osamo 41:13) Poku linga hati “Amene” kesulilo liolohutililo vietu muẽle, tu kasi oku lekisa okuti olondaka viaco tua vi vangula lutima wetu wosi. Oku linga hati “Amene” kesulilo liohutililo yi lingiwila powiñi, tu kasi oku lekisa okuti tu tava kolondaka via vanguiwa.—1 Va Korindo 14:16.

16. Catiamẽla kolohutililo ekolelo lipi tu kuete?

¹⁶ Anga hẽ Yehova o tambulula muẽle olohutililo? Eye,o tambulula. Tu kuete esunga lioku kolela okuti ‘Ukuakuyeva olohutililo’ o tambulula olohutililo viutima wosi vi lingiwa lolohuluwa viomanu. (Osamo 65:2) Etambululo lia Yehova kolohutililo vietu liyilila volonjila via li tepa.

17. Momo lie tu popela okuti Suku poku tambulula olohutililo vietu o vetiya ovangelo vaye ale pamue omanu?

¹⁷ Yehova o vetiya ovangelo vaye kuenda omanu vaye palo posi oco va ece ekuatiso lia pingiwa volohutililo. (Va Heveru 1:13, 14) Kuli ovolandu alua a lekisa okuti omanu vamue va likutilila ku Suku oku pinga ekuatiso lioku kuata elomboloko lieci ca sonehiwa Vembimbiliya. Kuenje votembo  yitito haico Olombangi via Yehova vieya oku vangula lavo. Ovolandu aco a lekisa uvangi wokuti ovangelo va kasi oku songola upange woku kunda Usoma. (Esituluilo 14:6) Oco a tambulule olohutililo vietu kotembo yohali, Yehova pamue o vetiya umue Ukristão oku tu kuatisa.—Olosapo 12:25; Tiago 2:16.

18. Yehova o tambulula ndati olohutililo viomanu vaye loku va kuatisa lespiritu sandu kuenda Lembimbiliya?

¹⁸ Yehova pamue o tambulula olohutililo viomanu vaye poku va ĩha espiritu sandu liaye. Ale pamue o va vetiyila  koku tanga Embimbiliya. Eci tu pinga ekuatiso lioku pandikisa kayonjo, eye pamue o tu imba onumbi yeci tu linga. Ale o tu pamisa lespiritu sandu. (2 Va  Korindo 4:7) Olonjanja vimue etambululo kolohutililo vietu liyilila volonumbi tu tanga Vembimbiliya. Olonumbi viaco vi tu kuatisa oku nõla lolondunge onjila tu kuama. Ekuatiso li tunda kovisonehua pamue tu li sanga poku lilongisila pokolika. Kuenda poku tanga alivulu ocisoko, ndeci elivulu lilo. Embimbiliya li tu vetiya oku yevelela lutate eci ci vanguiwa kolohongele, momo oko tu sangela ekuatiso. Pamue ekuatiso li iyilila kolondaka vielembeleko viakulu vekongelo va tu kapako.—Va Galatia 6:1.

19. Nye tu sukila oku ivaluka nda olonjanja vimue olohutililo vietu vi molẽha soketi ka vi kasi oku tambuluiwa?

¹⁹ Olonjanja vimue ci mõleha soketi Yehova o kasi oku cilua oku tambulula olohutililo vietu. Pole, ka ci lomboloka okuti eye ka kuete epondolo lioku tambulula olohutililo viaco. Puãi tu sukila oku ivaluka okuti Yehova o tambulula olohutililo loku vi tiamisila kocipango caye kuenda kotembo yaye ya sokiyiwa. Eye wa kũlĩha ciwa eci tu sukila kuenda o tu ci ĩha lonjila yimue okuti yi tẽlisa uwa wa velapo kokuetu. Eye olonjanja vimue ecelela okuti tu amamako ‘loku pinga, loku vanjiliya, kuenda oku totola.’ (Luka 11:5-10) Oku lipilika kuaco loku pinga, ku lekisa ku Suku okuti onjongole yetu yocili kuenda tu kuete ekolelo liasuapo. Olonjanja  vimue Yehova o tambulula olohutililo vietu lonjila yimue okuti ka yi molẽha ño enene ciwa kokuetu. Pamue eye poku tambulula ohutililo yetu yatiamẽla kocitangi cimue, eye ka mãliko ocitangi caco, pole o tu ĩha ongusu yoku pandikisa laco.—Tanga Va Filipoi 4:13.

20. Momo lie tu sukilila oku upa esilivilo kepuluvi va tu ĩha lioku likutilila?

²⁰ Halopandukuovio tu eca Kululiki woluali luosi omo a eca epuluvi komanu lioku amẽla kokuaye vohutililo! (Tanga Osamo 145:18.) Tu sukila oku upa esilivilo kepuluvi a tu ĩha lioku likutilila. Nda tua ci linga, tuka kuata esanju lioku livala ukamba la Yehova, Ukuakuyeva olohutililo vietu.