Hacoko ci lomboloka ocinimbu eci. Oco ci lomboloka omunu una o pita lovitangi vialua, pole, o pandikisa kovitangi viaco.

Tu kũlĩhĩsi ovinimbu viatete kuenda eyi yikuaimo vi popia hati: “Andingaĩvi, ku ka lavekele onjo yukuesunga, ku ka nyõle ocipuyukilo caye. Momo ukuesunga o kupuka olonjanja epanduvali kuenje o votoka vali. Olondingaĩvi puãi vi lunduka lũvi. Ku ka sanjuke omo unyãli wove a kupuka; utima wove ka u ka yolele omo a likonjoka.”—Olosap. 24:15-17.

Omanu vamue va sima okuti ocinimbu 16 ci tukula eci catiamẽla ku una o linga ekandu, pole, o likekembela kuenda o kuata vali ukamba uwa la Suku. Ndeci, ovitunda vimue vivali vietavo ko Inglaterra va soneha okuti, vakuetavo cikale kosimbu kuenda koloneke vilo, va lombolola ocinimbu eci lonjila eyi. Ovo va popia okuti, olondaka evi vi lomboloka okuti, “citava okuti omunu umue uwa o linga ekandu linene, pole, amamako oku sola Suku kuenda oku taviwa laye omo eye o likekembela olonjanja viosi. Ocisimĩlo eci ci pondola oku vetiya omunu una okuti ka yongola oku siapo ekandu liaye. Eye o pondola oku sima okuti nda eye o pitolola oku linga ekandu limuamue, Suku olonjanja viosi u wecela.

Pole, hacoko ci lomboloka ocinimbu 16.

Ko Heveru ondaka oku kupuka kovinimbu 16 kuenda 17 yi lomboloka ovina vialua. Yi pondola oku lomboloka ocinyama cimue ci kupukila vetapalo, omunu umue o kupuka kilu lionjo, ale ewe limue li kupukila posi. (Esin. 22:4, 8; Amo. 9:9) Pole, ondaka yaco yi kuetevo elomboloko likuavo lia litepa li popia hati: “Olongenda viomunu via sokiyiwa la Yehova. O tumalisa ciwa u onjila yaye yu sanjuisa. Ndaño o kupuka ka nyõleha pe, momo Yehova u kuata peka.”—Osa. 37:23, 24; Olosap. 11:5; 13:17; 17:20.

Handi vali, kũlĩhĩsa olondaka viulongisi umue o tukuiwa Edward H. Plumptre eye wa lombolola hati: “Ko Heveru ondaka oku “kupuka” lalimue eteke yi lomboloka oku kupuka vekandu. Ulume ukuavo onoño wa lombololavo ocinimbu 16 ndoco: Ka ca sungulukile oku tata lãvi afendeli va Suku, momo ovo va kuete onima yiwa, pole, olondingaĩvi sio!”

Kuenje cosi eci ci lekisa okuti Olosapo 24:16 ka yi kasi oku lombolola oku linga ekandu, pole yi kasi oku lomboloka oku pita vovitangi, ndaño olonjanja vialua. Voluali lulo luvĩ, ukuesunga o liyaka lovitangi vialua viuhayele kuenda vikuavo. Handi vali, eye o lambalaliwa lolombiali omo liekolelo liaye. Pole, o kolela okuti Suku oñuatisi yaye kuenje u kuatisa oku yula ovitangi. Sokolola kovina ove wa mola kafendeli va Suku okuti via kuata onima yiwa. Momo lie? Tua kolela okuti “Yehova o yakela vosi va yongola oku kupuka. O petula vosi va petama.”—Osa. 41:1-3; 145:14-19.

“Ukuesunga” ka sanjuka omo okuti vakuavo va kasi oku tala ohali. Ci lembeleka oku kũlĩha okuti, “ava va sumba Suku va kala ciwa, omo va kasi kovaso aye lesumbilo.—Uku. 8:11-13; Yovi 31:3-6; Osa. 27:5, 6.