SOKOLOLA ndeci okuti o kasi oku pita vokololo yimue kuteke. Noke, o limbuka okuti konyima yove ku kasi oku iya omunu umue kua kũlĩhĩle. Eci ove o talama, omunu waco o talamavo. Pole, eci omunu waco a limbuka okuti ove wa fetika oku enda lonjanga, eye endavo lonjanga. Omo liaco, ove o lupukila vonjo yekamba limue li kasi ocipepi. Eci o pitĩla puvelo, ekamba liaco li yulula epito, kuenje, ove iñila lonjanga. Noke, o tulumuha. Momo, wa kũlĩha okuti, omunu wa kala konyima yove ka ku sangi.

Citava okuti lalimue eteke wa pitile locitangi ca tukuiwa ndeti. Pole, kuli ovina vimue via siata oku ku nenela esakalalo. Anga hẽ o kasi oku liyaka loloñeyi vĩvi vokuenda kuanyamo alua okuti vi ku vetiya oku linga ovina ka via sungulukile, pole ku tẽla oku vi yula? O kasi hẽ otembo yalua tunde eci va ku tundisa kupange woku sanda eteku, kuenje toke cilo kua sangele upange ukuavo? O kuete hẽ usumba woku kuka kuenda woku kuatiwa luveyi kovaso yoloneke? Ovina vipi via siata oku ku nenela esakalalo?

Ndaño tua siata oku liyaka lovitangi vialua, pole, tu sukila oku kuata ekamba limue li tu yevelela okuti, li pondola oku tu kuatisa. Ove hẽ o kuete ekamba limue? Citava okuti o kuete! Yehova o pondolavo oku kala ekamba liove, ndeci a kala ekamba lia Avirahama. Ulandu waco u sangiwa kelivulu lia Isaya 41:8-13. Kocinimbu 10, kuenda 13, tu tangako ndoco: “Ku ka kuate ohele, momo ñasi love. Ku ka yokoke, momo ndi Suku yove! Ame hu kolisa, hu kuatisa; hu kuata leka liange liondio hailio liesunga. Momo ame Yehova, Suku yove, hu kuata peka liondio. Ame muẽle mopia love siti: ‘Ku ka kuate usumba, hu kuatisa.’”

Olondaka via Yehova vi tu lembeleka calua. Sokolola ovina Yehova a tu likuminya. Ovinimbu Viembimbiliya ka vi lombolola okuti, ove o kasi oku endela kumue la Yehova, kuenda o kuete peka liaye. Nda ove wa kalele oku endela kumue la Yehova, nda eka liaye liondio li kuata peka liove lio kepĩli. Noke, Yehova olõla eka liaye “liondio hailio liesunga,” kuenje oku kuata ‘keka liove liondio, noke oku popela kocitangi cimue okuti, ka ca lelukile oku ci tetulula. Kuenje Yehova oku sapuila hati: “Ku ka kuate ohele, momo ñasi love.”

Ove hẽ o pondola oku limbuka okuti Yehova o kala nda Isiove oco a linge ekamba liove? O tava hẽ okuti Yehova o pondola oku ku kuatisa eci o liyaka lovitangi? Yehova wa siata oku ku tata ciwa, kuenda o yongola oku ku kuatisa. Nda o kuete ovitangi, Yehova o yongola okuti, o vi yula. Momo lie? Momo, Yehova o ku sole calua. Eye o pondola ‘oku ku kuatisa eci o liyaka lovitangi.’—Osamo 46:1.

Akristão vamue va sokolola calua akandu va linga kosimbu, kuenda va siata oku lipula nda Yehova wa va ecela ale sio. Nda o kuete ovisimĩlo viaco, sokolola ulandu wa pita la Yovi. Eye wa tava okuti, eci a kala umalẽhe wa lingile ekandu. (Yovi 13:26) Soma Daviti, una wa soneha elivulu Liolosamo, wa kuatelevo ovisimĩlo viaco. Eye wa likutilila ku Yehova hati: “Ku ka ivaluke akandu ange utila.” (Osamo 25:7) Omo okuti ka tua lipuile, vosi yetu tua siata oku ‘linga ekandu, kuenje tu lipumbisa ulamba wa Suku.’ —Va Roma 3:23.

Olondaka vi sangiwa kelivulu lia Isaya kocipama 41, via sonehiwa oco vi lembeleke va Isareli. Omo okuti va enda oku linga akandu alua, Yehova wa va sapuila hati, wa laikele oku va kangisa loku va tuala kupika ko Bavulono. (Isaya 39:6, 7) Pole, wa va likuminyile hati, wa laikele oku yovola vana va likekembela okuti, va tiukila kokuaye! (Isaya 41:8, 9; 49:8) Koloneke vilo, Yehova wa siatavo oku lekisa ocisola komanu vana va likekembela okuti, va yongola oku linga ovina viu nenela esanju.—Osamo 51:1.

Sokolola ulandu wa pita la manji umue o tukuiwa hati, Takuya, * okuti wa yonguile oku siapo ocituwa caye cĩvi coku tala omanu va kasi epolõla haivo va linga ukahonga, kuenda wa enda oku litukusa kovimatamata viaye viuyali oco a tẽlise oloñeyi viaye. Eye wa enda oku seteka oku siapo ocituwa caco olonjanja vialua, pole, ka tẽlele oku ci yula. Nye a yeva vutima? Eye wa popia hati: “Nda kala ndomunu umue ka kuete esilivilo. Pole, eci ndaenda oku likutilila ku Yehova, loku pinga ongecelo, wa enda oku ndi kuatisa calua, kuenje, nda likandangiya kovituwa viaco.” Yehova wo kuatisa ndati? Akulu vekongelo lia manji Takuya vo sapuila hati, nda wa limbuka okuti, wa fetika vali oku linga ovina viaco, o sukila oku va vilikiya votelefone. Eye wa popia hati: “Ka ca lelukile oku vilikiya akulu vekongelo votelefone. Pole, olonjanja viosi va sapela lame, va enda oku pamisa ekolelo liange.” Omo liaco, akulu vekongelo va pinga ku manji ukuakunyula akongelo, oco vo kuatise. Kuenje, manji ukuakunyula akongelo wo sapuila hati: “Ndeya kulo konjo yove locimãho coku ku kuatisa. Momo, akulu vekongelo va ecelela okuti, ndiya kulo konjo yove. Eye wa ku nõla oco ndi ku kuatise.” Noke manji Takuya wa popia hati: “Ndaño nda lueye, pole, Yehova wa ecelela okuti ndi kuatisiwa lakulu vekongelo.” Noke, manji Takuya weya oku siapo ovituwa viaye vĩvi, kuenje wa linga ukundi wotembo yosi, kuenda cilo o kasi ko Betele. Omo liaco, Yehova o pondolavo oku ku kuatisa, ndeci a kuatisa manji Takuya.

Omanu vamue va siata oku sakalala calua nda va tundisiwa kupange wavo woku sanda eteku, kuenje, ka va kasi oku sanga upange ukuavo. Sokolola esumuo omunu a pondola oku kuata, nda vo vilikiya kovopange alua oco a pulisiwe ovina viatiamẽla koku talavaya, pole ka taviwa. Omanu vamue nda va kasi oku liyaka lovitangi va siata oku popia vati, ka va kuete esilivilo. Ove hẽ o kuetevo ovisimĩlo viaco? Yehova o pondola oku ku kuatisa ndati? Ku ka sime okuti Yehova o pondola oku eca kokuove upange umue uwa. Pole, eye o pondola oku ku kuatisa oku sokolola olondaka via Soma Daviti wa popia hati: “Nda kaile umalẽhe, cilo nda kuka, haimo lumue sia la mola ondingesunga ya yandulukiwa, pamue ombuto yaye yi lomba lomba okulia.” (Osamo 37:25) Yehova wa ku kapako calua, kuenda wa siata oku eca kokuove “eka liaye “liondio hailio liesunga,” oco o tambule ovina o sukila okuti, amamako oku u fendela.

Manji umue o tukuiwa hati Sara, o kasi kofeka yo Kolombia wa limbuka ekuatiso a tambula ku Yehova. Eye wa talavaya kupange umue wa kemãla okuti, wa enda oku fetiwa olombongo vialua. Pole, wa yonguile oku talavaya calua kupange wa Yehova. Omo liaco, wa siapo upange waco, kuenje wa linga ukundi wotembo yosi. Ndaño wa yonguile upange umue okuti o  talavaya lika komẽle ale kekumbi, pole, ka ca lelukile oku sanga upange waco. Noke wa fetika oku linga olomĩlu vimue. Omo okuti, olombongo a kuatele vieya oku tepuluka, wa liwekapo oku linga olomĩlu viaco. Eye wa popia hati: “Ndaño nda pita locitangi caco vokuenda kuanyamo atatu, pole, Yehova wa ndi kuatisa oku pandikisa locitangi caco.” Eye wa lilongisa oku sanjukila ovina a kuete okuti, ka sakalala lovina vieteke likuavo. (Mateo 6:33, 34) Noke, cime caye cupange kuna a talavayele tete, weya oku u vilikiya oco a tiukile kupange waye. Pole, wa sapuila cime caco hati, o tava oku tiukila kupange waco, nda o talavaya lika komẽle ale kekumbi, oco a kuate otembo yoku endaenda kolohongele vekongelo, kolohongele vimbo, kuenda viofeka. Cilo, manji Sara, ndaño ka kasi oku nganyala olombongo vialua, pole, o kasi oku amamako lupange wakundi votembo yosi. Omo liaco, wa popia hati, wa limbuka ndomo Yehova o kuatisa, eci a liyaka lovintangi.

Omanu valua va siata oku sakalala omo lioku kuka. Ovo va sakalala calua omo lioku sima okuti, ka va ka kuata olombongo vi ka va kuatisa kovaso yoloneke. Ovo va sakalalavo omo lioku sima okuti, va pondola oku kuatiwa luvei umue kovaso yoloneke. Citava okuti Soma Daviti wa likutilila ku Yehova hati: ‘Ku ka njanduluke eci ndi kuka. Ku ka njanduluke eci ongusu yange yi tepuluka.’—Osamo 71:9, 18.

Nye ci pondola oku kuatisa vamanji va kuka, oco ka va ka sakalale lotembo yi keya kovaso yoloneke? Ovo va sukila oku pamisa ekolelo liavo ku Yehova Suku, loku kolela okuti, o pondola oku eca kokuavo ovina viosi va sukila. Pole, kuli vamanji vamue okuti va siata oku nganyala olombongo vialua, kuenda oku landa ovina va yongola. Omo liaco, va sukila oku lilongisa oku ambata omuenyo umue wa leluka, kuenda oku sanjukila ovina va kuete. Ovo va sukila oku limbuka okuti, oku lia “ombelela yamẽla,” oco ci kuete esilivilo lia velapo okuti, oku lia ‘ositu yongombe ya lẽla’ ci sule. Momo, ombelela yamẽla yi pondola oku va nenela uhayele! (Olosapo 15:17) Nda wa tiamisila utima wove koku vumba Yehova, eye o pondola oku eca kokuove ovina viosi o sukila eci o kuka.

Sokolola ulandu wa manji umue o tukuiwa hati José, kumue lukãi waye Rose okuti, va kala kupange wakundi votembo yosi ci pitahãla 65 kanyamo. Ovo va liyaka lovitangi vilua vokuenda kuotembo yaco. Momo, va kuatele ocikele coku tata isia yukãi waye okuti, wa sukilile ekuatiso kutanya kuenda kuteke. Manji José wa pandikisavo locitangi coku pelaliwa uveyi wo kanser, kuenda ovihemba vikuavo a tatiwa lavio noke yoku pelaliwa. Yehova wa va kuatisa ndati? Ovo va kuatisiwa la manji Tony kumue lukãi waye Wendy. Momo, va kuatele onjo yimue va yonguile okuti, mu kala akundi votembo yosi okuti ka va sukila oku feta. Manji Tony wa ivaluka okuti, eci a kala umalẽhe, nda o tala ponjanela yosikola a kala oku tangela, wa enda oku mola manji José kumue lukãi waye Rose, va kasi kupange woku kunda. Manji Tony wa solele calua oku mola ndomo manji José kumue lukãi waye va pitisile kovaso upange wa Yehova komuenyo wavo. Omo liaco, va ecelela okuti, manji José kumue lukãi waye va kala vonjo yavo. Pa pita ale 15 kanyamo tunde eci va fetika oku kuatisa manji José kumue lukãi waye okuti, cilo va kuete 85 kanyamo. Omo liaco, va sima okuti, manji Tony kumue lukãi waye, ombanjaile yimue ya tunda ku Yehova.

Yehova wa likuminya hati: “Ku ka kuate ohele, momo ñasi love.” Eye o kasi oku eca kokuove ‘eka liaye liondio hailio liesunga.’ Omo liaco, ku lingiwa epulilo liokuti: “Ove hẽ o kuata peka liondiyo lia Yehova?”