1. Ovitangi vipi Akristão vo kocita catete va liyaka lavio?

VOKUENDA kuanyamo 62 kuenda 64, upostolo Petulu wa sonehela “ovingendeleyi via lisanduila ko Pondu, ko Galatia, ko Kapadokia, ko Asia kuenda ko Bitunia.” (1 Petulu 1:1) Vamanji vaco va tundile kovitumãlo vialua via litepa. Omo okuti va kala oku talisiwa “ohali” loku lambalaliwa, va sukilile elembeleko kuenda olonumbi. Ovo va kala kotembo yimue yohele yalua. Omo liaco, Petulu wa soneha ndoco: “Esulilo liovina viosi li kasi ocipepi.” Pa kambele lika ci panda ekũi kanyamo oco o Yerusalãi yi nyõliwe. Nye ca kuatisa Akristão vo kolonepa viosi oku yula ovitangi viaco?—1 Petulu 4:4, 7, 12.

2, 3. Momo lie Petulu a vetiyila vamanjaye oku kuata ocituwa coku lipoka pokati? (Tala ociluvialuvia kefetikilo liocipama.)

² Ocina cimue Petulu a vetiya vamanji oku linga, oku ‘lipoka pokati.’ (1 Petulu 4:9) Kelimi lio Helasi ondaka oku ‘poka’  yi lomboloka oku lekisa “ohenda kovingendeleyi.” Pole, Petulu wa vetiya vamanji oku lipoka “pokati,” ndaño va likũlĩhĩle ale omunu lukuavo loku lingila kumuamue ovina. Oku lipoka pokati ca va kuatisa ndati?

³ Ca va kuatisa oku pamisa ukamba wavo. Nye ci popiwa catiamẽla kokuove? Ove hẽ ivaluka esanju wa kuata eci umue a ku lalekele konjo yaye? Ocili okuti eci o laleka umue konjo yove, ukamba wene u livokiya. Onjila yimue yiwa yoku kũlĩha vamanjetu, oku va yekisa. Akristão va kala koloneke via Petulu va sukilile oku likuata omunga omo liovitangi via kala oku livokiya. ‘Koloneke vilo via sulako,’ tu sukilavo oku linga ovina vimuamue.—2 Timoteo 3:1.

4. Apulilo api tu konomuisa vocipama cilo?

⁴ Volonjila vipi tu lipoka “pokati”? Nye ci pondola oku tu tateka oku kala vakuakupoka kuenda tu mioñolõha ndati konepa yaco? Nye ci tu kuatisa oku kala akombe vawa?

5. Tu lekisa ndati ocituwa coku poka kolohongele vietu?

⁵ Kolohongele: Yehova kumue locisoko caye o tu laleka oku kala kolohongele. Tu yongola okuti, vosi veya kolohongele vietu va lianja ca piãla enene vana veya onjanja yatete. (Va Roma 15:7) Omo okuti va lalekiwavo la Yehova, tu sukila oku va tambula ciwa oco va lianje, cikale okuti va wala ciwa ale sio. (Tiago 2:1-4) Nda wa limbuka okuti umue onjanja yatete eya, pole o kasi lika liaye, o pondola hẽ oku tumãla laye? Eye o sanjuka calua nda wo kuatisa oku kuata elomboloko liohongele loku sanga ovisonehua vi kasi oku tangiwa. Eyi onjila yimue yiwa ‘yoku yekisa akombe.’—Va Roma 12:13.

6. Ku velie tu sukila oku lekisa vali ocituwa coku poka?

⁶ Oku lia kumosi: Kosimbu omanu va enda oku poka vakuavo poku va laleka konjo oco va lie, ci lekisa okuti va yonguile oku kala akamba loku kuata ombembua. (Efetikilo 18:1-8; Olonganji 13:15; Luka 24:28-30) Ku velie tu sukila oku lekisa vali ocituwa coku poka? Ku vamanjetu vekongelo. Omo okuti ekalo lioluali lulo li kasi oku pongoloka, tu sukila oku likapako lavamanji kuenda oku kala akamba vocili. Kunyamo wo 2011, Osungu Yolombangi Via Yehova ya linga esokiyo liokuti, elivala lielilongiso Liutala Wondavululi ko Betele yo ko Estados Unidos lia lingawaile 18:45 li lingiwa 18:15. Momo lie? Oco ci ecelele vamanji ko Betele oku lipoka pokati noke yohongele. Olombetele vikuavo via kuamavo onjila yaco. Kuenje ca siata oku kuatisa okuti epata lio ko Betele li likũlĩha pokati.

7, 8. Nye tu sukila oku linga eci tu tambula vamanji va linga ohundo vekongelo lietu?

⁷ Olonjanja vimue vamanji va tunda kakongelo akuavo, vakuakunyula akongelo ale olonumiwa vio ko Betele va linga ohundo vekongelo lietu. Anga hẽ vapuluvi aco tua siata oku lekisa ocituwa  coku poka? (Tanga 3 Yoano 5-8.) Onjila yimue yoku ci linga, oku va laleka konjo yetu oco tu lie kumosi.

⁸ Manji umue ukãi kofeka yo Estados Unidos ivaluka ndoco: “Vokuenda kuanyamo alua tua kuata epuluvi lioku yekisa konjo yetu vamanji valua va linga olohundo kumue lakãi vavo.” Eye wa limbuka okuti ca pamisa calua ekolelo liaye kuenda lia kala epuluvi limue liwa. Wa amisako hati: “Lalimue eteke tua livelele.”

9, 10. (a) Velie va sesamela oku kala letu otembo yalua? (b) Anga hẽ vana va kuete olonjo vitito va pondolavo oku eca ekuatiso? Tukula ulandu umue.

⁹ Akombe vana okuti va kala otembo yalua: Kosimbu ca siatele calua oku eca kakombe ocitumãlo coku kala. (Yovi 31:32; Filemone 22) Koloneke vilo tu sukilavo oku ci linga. Momo olonjanja vialua, vamanji va nyula akongelo va sukila ocitumãlo cimue coku sikĩla. Tu ci lingavo la vamanji veya oku pindisiwa kosikola yupange wakristão, la vana va lieca olumue kupange woku tunga. Nye ci popiwa ku vana okuti olonjo viavo via nyõliwa omo liovilunga? Ovo va sukila ocitumãlo coku kala toke eci olonjo viavo vi tumbuluiwa. Ka tu ka simi okuti vana va kuete olonjo vinene ovo lika va pondola oku eca ekuatiso. Pamue va ci lingile ale olonjanja vialua. O pondola oku eca ndati ekuatiso ndaño okuti onjo yove yitito?

¹⁰ Manji umue wo kofeka yo ko Korea do Sul ivaluka onjanja yimue a yekisile vamanji veya oku pindisiwa kosikola yupange Wakristão. Eye wa soneha ndoco: “Nda kuata esakalalo lialua momo kotembo yaco ndopo tua kuela kuenda tua kala vonjo yimue yitito. Pole, oku kala la vamanji vaco ca tu nenela esanju lialua. Ndaño okuti kotembo yaco ndopo tua kuela, tua limbuka okuti nda olohueli vi vumbila kumosi Yehova loku litumbika kovimãho vimuamue, vi pondola oku kuata esanju.”

11. Momo lie tu sukilila oku lekisa ocituwa coku yekisa vana veya ndopo vekongelo lietu?

¹¹ Vamanji veya ndopo vekongelo: Ci tava okuti vamanji vamue, va ilukila vocikanjo cetu. Pamue va tumiwa vekongelo lietu omo liesukila. Ale akundi votembo yosi va tumiwa vekongelo lietu. Eli epongoloko limue linene. Momo, va sukila oku likisa kocitumãlo cikuavo, vekongelo likuavo, pamue oku lilongisa elimi likuavo kuenda ovituwa viomanu vaco. Tu pondola hẽ oku va laleka oco tu lie kumosi ale oku ñuala ñuala lavo? Nda tua ci linga, tu va kuatisa oku linga akamba vokaliye loku kũlĩha ovituwa va sanga.

12. Ulandu upi u lekisa okuti ove ku sukila oku pongiya ovina vialua oco o poke?

¹² Ku sukila oku pongiya ovina vialua oco o poke vakuene. (Tanga Luka 10:41, 42.) Manji umue ivaluka ulandu umue va pita lavo eci eye lukãi waye va linga olomisionaliu onjanja yatete. Eye wa popia hati: “Tua kala amalẽhe calua,  ka tua kũlĩhĩle ovina vialua kuenda tua kuata ongeva yokonjo. Eteke limue koloñolosi ukãi wange wa kuata ongeva yalua yokonjo kuenje nda likolisilako oku u lembeleka, pole, ka co kuatisile. Kuenje kelivala 19:30, tua yeva umue wa totola kepito. Omunu waco ondonge yimue Yembimbiliya ya nena alalanja atatu. Eye weya oku tu yolela. Tuo laleka oku iñila kuenje tuo wĩha okopo yovava. Noke tua linga osia kuenda ochokolate. Ka tua tẽlele oku vangula elimi lio Swahili kuenda eye ka tẽlele oku vangula Ongelesi.” Manji wamisako hati, ulandu waco wa va kuatisa oku linga ukamba la vamanji va sanga loku kuata esanju.

13. Ocituwa coku poka ci ku kuatisa ndati?

¹³ Wa siata hẽ oku kuata ohele yoku poka? Nda oco, wa siata oku pumba apuluvi awa loku linga ukamba ukala otembo ka yi pui. Oku kala ukuakupoka onjila yimue yoku yuvula oku kala ulika. Oco hẽ momo lie vamue vakuetele ohele yoku poka? Kuli asunga amue.

14. Nye tu sukila oku linga nda ka tu kuete otembo yoku poka ale yoku tava oku pokiwa?

¹⁴ Otembo kuenda ongusu: Afendeli va Yehova va kuete ovina vialua vioku linga kuenda ovikele vialua. Vamue va sima okuti ka va kuete otembo yoku poka. Nda o kuete ocisimĩlo caco, o sukila oku linga apongoloko oco o kuate ocituwa coku poka kuenda coku tava oku pokiwa. Eci ci kuete esilivilo momo Embimbiliya li tu vetiya oku kuata ocituwa coku yekisa akombe. (Va Heveru 13:2) Omo liaco, oku kala vakuakupoka ocina cimue ciwa. Oco o ci linge, o sukila oku yuvula oku pesela otembo kovina ka vi kuete esilivilo.

15. Momo lie vamue va kuetele ohele yoku yekisa?

¹⁵ Ceci o sima: Ove hẽ o kuete onjongole yoku kala ukuakupoka pole ku tẽla oku ci linga? Pamue ukuasõi kuenda o kuata esakalalo liokuti, vana wa laleka ka va ka ci sola. Ale pamue, ku kuete olombongo vialua kuenje o kuata ohele yokuti ku pondola oku eca ovina komanu wa laleka ndeci vamanji vakuavo va siata oku linga. Pole, ivaluka okuti ku sukila oku kuata onjo ya fina calua. Akombe vove va ka sanjuka calua nda onjo yove ya yela, yongotiyiwa ciwa kuenda nda wa lianja.

16, 17. Nye o linga nda o kasi lesakalalo omo lioku yekisa akombe?

¹⁶ Nda o kala lesakalalo eci o kuata akombe, haveko lika. Ukulu umue wekongelo kofeka yo Grã-Bretanya wa popia hati: “Citava okuti omunu o yeva esakalalo poku lipongiyila akombe. Pole, ndeci oku vumba Yehova ku nena esanju lasumũlũho, oku poka ku nenavo onima yiwa yi yula asakalalo osi. Nda sola calua oku sapela lakombe loku yuvila kumosi okafe.” Eyi oyo onjila ya sunguluka yoku lekisa okuti wa kapako omanu wa laleka. (Va Filipoi 2:4) Omanu valua va sanjuka calua poku sapela catiamẽla kovolandu omuenyo wavo. Etu tu pondola lika oku yevelela ovolandu avo eci tu kala lavo. Ukulu ukuavo wekongelo wa soneha ndoco: “Oku kala la vamanji konjo yange ci ñuatisa oku va kapako kuenda oku va kũlĩha ciwa, capiãla enene ndomo va fetika oku lilongisa ocili.” Nda wa kapako akombe vove,  kolela okuti vosi va ka kuata esanju.

¹⁷ Manji umue ukãi ukundi wotembo yosi okuti wa yekisa vamanji valua va pindisiwa kolosikola vialitepa viupange wakristão, wa papia hati: “Kefetikilo nda sakalalele momo volohondo viaco, ka mua kaile ovikuata vialua kuenda evi nda kuata, viosimbu. Umue pokati kakãi va longisi vaco wa ñuatisa oku lianja. Eye wa ndi sapuila hati, eci eye lulume waye va nyula akongelo, epuluvi lia velapo kokuavo oku kala la vamanji va pitisa kovaso ovina viespiritu ndaño okuti olohukũi, va velisapo oku vumba Yehova loku leluisa omuenyo wavo, ndeci ovo va linga. Olondaka viaco via ndi ivaluisa eci ina yange a enda oku tu sapuila hati: ‘Ombelela yamẽla kumue locisola, ya velapo.’” (Olosapo 15:17) Omo liaco, ka tu sukila oku yokoka, momo ocina ca velapo oku lekisa ocisola kakombe.

18, 19. Oku kala vakuakupoka ci tu kuatisa ndati oku yula ovisimĩlo vĩvi viatiamẽla ku vakuetu?

¹⁸ Ovisimĩlo o kuetele vakuene: Anga hẽ vekongelo muli umue okuti oku lingisa lika onyeño? Nda oco, likolisilako oku pongolola ovisimĩlo viaco vĩvi. Ove ku pondola oku laleka umue nda ku sole ovituwa viaye. Ale citava okuti umue kosimbu wa ku sanumuile kuenje ci tĩla calua oku u wecela.

¹⁹ Embimbiliya li lekisa okuti o pondola oku kuata ukamba uwa la vakuene oku kongelamo ovanyali vove, nda wa lekisa ocituwa coku poka. (Tanga Olosapo 25:21, 22.) Nda wa laleka umue konjo yove, ci  ka ku kuatisa oku yuvula ovisimĩlo vĩvi kuenda o ka kuata ukamba uwa laye. O sukila oku likolisilako oco o limbuke ovituwa viaye viwa, vina Yehova a mola eci o kokela kokuaye oco a lilongise ocili. (Yoano 6:44) Eci ocisola ci ku vetiya oku laleka umue okuti eye ka ci lavokaile, ci ku kuatisa oku kuata ukamba umue uwa. O limbuka ndati okuti o kasi oku vetiyiwa locisola? Onjila yimue yoku ci linga, oku kapako elungulo li sangiwa kelivulu lia Va Filipoi 2:3 liokuti: “Loku omboka tendi vakuene okuti va velapo ene vu sule.” Tu sukila oku sokolola kovina vi lekisa okuti vamanji va tu velapo. Citava okuti tu lilongisila kekolelo liavo kuenda kepandi liavo ale kovituwa vikuavo va kuete. Oku sokolola kovituwa viavo viwa ci vokiya ocisola tu va kuetele kuenda ci leluka oku kala vakuakupoka.

20. Tu lekisa ndati esumbilo komunu wa tu laleka kuenda ndamupi tu ci linga?

²⁰ Ukualosamo Daviti wa pula ndoco: “A Yehova, o tumãla vonembele yove helie?” (Osamo 15:1) Daviti wa kũlĩhisa ovituwa Yehova a yongola okuti ovio afendeli vaye va sukila oku kuata. Cimue pokati kavio oku kolela kolondaka viokuti: ‘Yehova o likuminya eci cu valula, haimo lumue ka tiukamo.’ (Osamo 15:4) Nda tua tava kelaleko limue, tu yuvuli oku litiukamo nda ka kuli esunga limue linene. Omunu wa tu laleka citava okuti wa tu pongiyila ovina vimue kuenje nda tua litiukamo alikolisilo aye a linga olivova. (Mateo 5:37) Omanu vamue va likala elaleko limue omo okuti kua molẽha elaleko likuavo va sima okuti lia velapo. Anga hẽ ocituwa caco ci lekisa ocisola kuenda esumbilo? Tu sukila oku lekisa olopandu eci vakuetu va tu laleka. (Luka 10:7) Omo liaco, nda kua molẽha cimue ci tu tateka, tu lekisa ocisola poku sapuilako selo omunu wa tu laleka.

21. Oku kapako ovituwa vio pocitumãlo ci tu kuatisa ndati oku kala akombe vawa?

²¹ Ci kuetevo esilivilo oku kapako ovituwa vio pocitumãlo. Kapata amue, omanu va kuete ocituwa coku tambula akombe lesanju ndaño okuti ka va kapeleleko. Kapata akuavo, osimbu omunu ka endele oku nyũla, o sukila oku linga esokiyo. Kovitumãlo vimue, omunu o yekisa eca okulia kua velapo kakombe okuti kepata liaye ci sule. Kovitumãlo vikuavo, vosi va tatiwa lonjila yimuamue. Handi vali, kovitumãlo vimue akombe ovo va nena okulia. Kovitumãlo vikuavo, vana va yekisa ka va tava okuti akombe vavo va nena cimue. Kapata amue, citava okuti akombe va likala lesumbilo elaleko liatete ale liavali. Pole, kolofeka vikuavo, ka ca sungulukile oku likala elaleko liatete. Olonjanja viosi tu sukila oku likolisilako oku sanjuisa omunu wa tu laleka.

22. Momo lie ci kuetele esilivilo oku ‘lipoka pokati’?

²² Upostolo Petulu wa popia hati: “Esulilo liovina viosi li kasi ocipepi.” (1 Petulu 4:7) Cilo, tu panda kohali ya piãla okuti ka ya la pita voluali kuenje ka yi ka pitako vali. Osimbu ovina vĩvi vi livokiya voluali, tu sukila oku lekisa ocisola cocili ku vamanji. Omo liaco, elungulo lia Petulu liokuti, “lipoki pokati” li kuete esilivilo lia velapo cilo. (1 Petulu 4:9) Ocili okuti, oku poka ku nena esanju cilo kuenda otembo ka yi pui.