Ku ka Yapuisiwe Lovisimĩlo Viesanda
Ku ka Yapuisiwe Lovisimĩlo Viesanda
“NYE wa ci lingila?” Suku wa pulisa olondaka evi ku Heva noke yoku lia kepako liuti a va handelekele okuti ka ci tava oku liako. Heva wa kumbulula hati: “Onyoha ya ndueyisa kuenje nda lia.” (Efet. 3:13) Satana, okuti eye onyoha ya vetiya ukãi oku sinila Suku, weya oku tukuiwa hati, “onyoha yosiahũlu, . . . una endaenda oku kemba oluali luosi.”—Esit. 12:9.
Ulandu owu welivulu Liefetikilo, u tukula Satana hati ukuatutu, haeye o sandeka ovohembi locimãho coku yapuisa vana ka va lavulula. Heva wa yapuisiwa luhembi wa Satana. Pole, ka tu ka simi okuti Satana eye lika o kuete unene woku tu yapuisa. Embimbiliya li tu lungulavo eci catiamẽla kohele yoku ‘likemba etu muẽle lovisimĩlo viesanda.’—Tia. 1:22.
Pamue tu sima okuti ka tu pondola oku likemba etu muẽle. Pole, elungulo lia Suku li kuete ocimãho cimue. Omo liaco, tu sukila oku kũlĩha ndomo tu pondola oku likemba etu muẽle kuenda oku limbuka ovisimĩlo viesanda vi pondola oku tu yapuisa. Ulandu umue Wovisonehua u pondola oku tu kuatisa.
Ndomo Vamue va Likembele Ovo Muẽle
Kunyamo wo 537 O.Y.K., soma Kuro o Grande wo ko Persia wa handelekele va Yudea va kala kumandekua ko Bavulono oco va tiukile ko Yerusalãi kuenda oku tumbulula onembele. (Esera 1:1, 2) Kunyamo wa kuamamo, omanu va tunga ociseveto conembele yokaliye ndocipango ca Yehova. Ovo va sanjukile calua kuenda va sivaya Yehova omo lioku sumũlũisa efetikilo liupange waco u kola. (Esera 3:8, 10, 11) Pole, noke va fetika oku lambalaliwa kuenje omanu va kuata usumba walua. (Esera 4:4) Eci pa pita 15 kanyamo tunde eci va tunda kumandekua, olombiali vio ko Persia via handeleka oku imula upange wosi woku tunga ko Yerusalãi. Oco va tẽlise ocimãho cavo, va tuma olomunga ko Yerusalãi kuenje “va talamisa upange [wa va Yudea] longusu yalua.”—Esera 4:21-24.
Va Yudea poku liyaka locitangi caco, veya oku likemba ovo muẽle lovisimĩlo viesanda. Ovo va popia vati: “Otembo yoku tunga vali onjo ya Yehova ka yeyile handi.” (Hag. 1:2) Ovo va simĩle okuti, Suku ka yonguile okuti onembele yi tungiwa lonjanga. Ka va sandiliyile olonjila vikuavo vioku linga ocipango caye, pole, va siapo ocikele cavo ci kola kuenje va fetika oku litumbika koku posuisa olonjo viavo muẽle. Hagai, uprofeto wa Suku wa va sapuila hati: “Otembo yeya nga yoku tumãla volonjo viene via posuisua, osimbu onjo yilo [ya Yehova] yi kasi ño ndoto, cĩvi, cĩvi?”—Hag. 1:4.
Ove hẽ, wa limbuka eci tu lilongisa kulandu owu? Oku kuata ovisimĩlo ka via sungulukile viatiamẽla kotembo yoku tẽlisiwa kuocipango ca Suku, ci pondola oku tu vetiya oku sepula ovina viespiritu kuenda ocikele cetu ci kola, kuenje tu tiamisila lika utima koku tẽlisa olonjongole vietu muẽle. Sokolola ndeci okuti o kasi oku kevelela akombe. Omo lioku kũlĩha okuti va kasi oku iya, ove o sakalala loku pongiya ovina vi sukiliwa oco o va yekise ciwa. Noke va ku sapuila okuti akombe vove va ciluapo kamue. Anga hẽ o liwekapo oku pongiya ovina viaco?
Hag. 2:4) Ovo va sukilile oku amamako lupange, loku kolela okuti espiritu lia Suku li va kuatisa. (Sak. 4:6, 7) Anga hẽ ulandu owu u tu kuatisa oku yuvula ovisimĩlo ka via sungulukile viatiamẽla keteke lia Yehova?—1 Va Kor. 10:11.
Ivaluka okuti, Hagai la Sakariya va kuatisa va Yudea oku kũlĩha okuti, Yehova o yongola okuti onembele yi tumbuluiwa lonjanga. Hagai wa va vetiya hati: “Amanu vosi vakuafeka, kolisiko . . . Kuati kupange.” (Piñainya Ovisimĩlo Viesanda Levi Viocili
Upostolo Petulu vukanda waye wavali, wa lekisa okuti Yehova kotembo ya sokiyiwa o ka tumbika “ilu liokaliye loluali luokaliye.” (2 Pet. 3:13) Eye wa lombolola okuti vakuakupembula va sepula ondaka yoku popia okuti Suku o ka malako ovitangi viomanu. Lovisimĩlo vĩvi, va popia hati lacimue ci pongoloka, kuenda “ovina viosi vi kasi ño ndeci via kala tunde kefetikilo lioluali.” (2 Pet. 3:4) Petulu wa pisa ovisimĩlo viaco viesanda. Omo liaco, wa soneha hati: “Nda vetiya ovitima viene viocili loku vu wivaluisa.” Eye wa ivaluisa Akristão okuti, vakuakupembula va kala oku likemba. Suku eci a nenele etande, wa maleleko ovitangi viosi omanu va kala oku liyaka lavio.—2 Pet. 3:1, 5-7.
Kunyamo wo 520 O.Y.K., Hagai wa eca elungulo limuamue ku va Yudea va yonguile oku liwekapo lupange wavo. Eye wa va sapuila hati: “Sokololi ciwa ndomo vu kasi.” (Hag. 1:5) Oco a pongolole ovisimĩlo viavo, wa va ivaluisa ocipango ca Suku kuenda ovina a likuminyile komanu Vaye. (Hag. 1:8; 2:4, 5) Noke lievetiyo liaco, upange woku tumbulula onembele wa fetika vali oku lingiwa, ndaño va handelekiwile oku liwekapo. Ovanyãli va seteka vali oku tateka upange waco, pole ka va kuatele onima yiwa. Noke elambalalo liaco lia imũha kuenje eci papita anyamo atãlo, onembele ya malusuiwa oku tungiwa.—Esera 6:14, 15; Hag. 1:14, 15.
Tu Sokololi Ciwa Ekalo Lietu
Ove hẽ o sima okuti ndeci ca pita la va Yudea koloneke via Hagai, tu pondolavo oku yeva esumuo eci tu liyaka lovitangi? Nda tua yeva esumuo, ci tĩla calua oku kuata ombili kupange woku kunda olondaka viwa. Pole, nye ci tu vetiya oku kuata esumuo? Pamue tu tala ohali omo lievĩho li kasi voluali lulo. Sokolola olondaka via Havakuki wa pula hati: “Toke pi ndi likutilila ekuatiso liove kuenje ku yevi? Toke pi mbilikiya siti, Popela?” (Hav. 1:2) Omo okuti omanu valua va sima hati eteke lienyolẽho li kasi oku cilua, Ukristão pamue o liwekapo oku lavulula, kuenje o tiamisila utima kolonjongole viaye muẽle. Anga ocitangi caco ci pondolavo oku pita love? Nda tua ecelela oku vetiyiwa lovisimĩlo viaco, tu likemba etu muẽle. Omo liaco, tu sukila oku pokola kolonumbi Viovisonehua vioku ‘kũlĩhĩsa ciwa ndomo utima wetu u kasi’ kuenda oku ‘u vetiya lolondunge’! Tu sukila oku lipula ndoco: ‘Nda siata hẽ oku sima okuti enyolẽho lioluali lulo li kasi oku cilua?’
Embimbiliya Lia Tukula Otembo Yimue
Sokolola olondaka via Yesu viatiamẽla kesulilo lioluali. Vocitumasuku caye ca lomboluiwa la Marko catiamẽla koloneke via sulako, Yesu wa tu vetiya oku amamako oku lavulula. (Mar 13:33-37) Elungulo liaco tu li sangavo vocitumasuku catiamẽla keteke linene lia Yehova o Harmagedo. (Esit. 16:14-16) Momo lie elungulo liaco lia pituluiwila? Alungulo aco a sukiliwa nda tu kasi oku lavoka ocina cimue ci molẽha ndu okuti ci kasi oku cilua, momo omanu va pondola oku kala kohele yoku liwekapo oku lavulula.
Yesu poku lekisa esilivilo lioku lavulula osimbu tu lavoka esulilo lioluali lulo, wa ta olusapo lumue. Eye wa tukula omunu umue okuti onjo yaye ya nyaniwa. Nye a sukilile oku linga oco ka ka nyaniwe? Wa sukilile oku pita uteke wosi loku lavulula. Yesu wa malusula olusapo olu loku tu lungula hati: “Liangiliyi, momo Mõlomanu iya owola ka wa simili.”—Mat. 24:43, 44.
Olusapo olu lu lekisa okuti tu sukila oku kuata ocituwa coku talamẽla ndaño muẽle vokuenda kuotembo yalua. Ka tu ka sakalali loku sima okuti enyolẽho lioluali lulo lia sesamelele oku iya votembo tu lavoka. Ka tu ka likembi etu muẽle lovisimĩlo viokuti ‘eteke lia Yehova ka liya.’ Ovisimĩlo evi, vi pondola oku tateka ombili yetu kupange woku kunda Usoma.—Va Rom. 12:11.
Yuvula Ovisimĩlo Viesanda
Catiamẽla kovisimĩlo viesanda, tu sukila oku kapako onumbi yelivulu lia va Galatia 6:7, kuna tu tanga hati: “Ko ka kembiwi, . . . eci omunu a kũla haico a lombola.” Nda epia ka li limiwa, li linga usenge. Cimuamue haico okuti, nda utima wetu ka u vetiyiwa lovisimĩlo via sunguluka, ovisimĩlo viesanda vi ka yapuisa utima wetu. Pamue tu popia lutima wetu hati: ‘Eteke lia Yehova liya muẽle, pole ka liya ndopo.’ Ocisimĩlo eci, ci pondola oku tu kokela owesi poku linga ovopange espiritu. Kuenje vokuenda kuotembo, ka tu kuata vali ombili lovina viespiritu. Noke eteke lia Yehova liya ocipikipiki kokuetu.—2 Pet. 3:10.
Nda olonjanja viosi tua “limbuka ndeci ci kasi ocipango ca Suku okuti ciwa, ca sunguluka, [kuenda] ca pua eko,” ovisimĩlo viesanda ka vi ka yapuisa utima wetu. (Va Rom. 12:2) Onjila yimue yi tu kuatisa konepa eyi, oku tanga Ondaka ya Suku eteke leteke. Ovisonehua vi pamisa ekolelo lietu liokuti Yehova wa siata oku nena eyambulo votembo ya sokiyiwa.—Hav. 2:3.
Elilongiso lietu, olohutililo, olohongele, upange woku kunda, kuenda ovilinga vietu viwa, vi tu kuatisa oku ‘lavoka kuenda oku yayuisa etukuluko lieteke lia Yehova.’ (2 Pet. 3:11, 12) Yehova o ka limbuka alikolisilo etu. Upostolo Paulu o tu ivaluisa hati: “Ka tu ka kavi oku linga eci ciwa, momo kotembo yaco tu lombola nda ka tua leñelele.”—Va Gal. 6:9.
Omo liaco, yilo hatemboko yoku likemba etu muẽle poku sima okuti eteke lia Yehova li kasi oku cilua. Pole, oyo otembo yoku pamisa ovitima vietu, kuenda oku ivaluka okuti eteke lia Yehova li kasi ocipepi.
[Elitalatu kemẽla 4]
Hagai kuenda Sakariya va vetiya va Yudea oku tunga
[Elitalatu kemẽla 5]
Nye omunu a linga nda wa kũlĩha okuti ocimunu ciya oku nyana onjo yaye?