SOKOLOLA ndeci okuti, o kasi kunyamo wo 1923. Onjo yimue yoku yevelela ovisikilo yi tukuiwa hati Conservatório Dramático, volupale luo São Paulo mue yuka omanu! O pondola hẽ oku yeva ondaka ya manji umue o tukuiwa hati George Young? Ondaka londaka a tukula, yi pongoluiwa kelimi Lioputu. Cisoka 585 komanu va kasi oku u yevelela lutate Ovinimbu Viembimbiliya via pongoluiwa kelimi Lioputu, via lekisiwa kovaso yomanu lekuatiso liomakina yimue. Osimbu manji a linga ohundo yaye, ku eciwa komanu eci ci soka ocita cotualivulu losapi hati: Milhões que Agora Vivem Jamais Morrerão! (Omanu Valua va Kasi Cilo Komuenyo, ka va ka fa Vali). Omanu va tambulavo otuikanda tuaco kelimi Liongelesi, lio Alemãu, kuenda lio Italianu. Omo okuti manji yaco wa linga ciwa ohundo yaye, omanu valua va kala oku sapela eci catiamẽla kohundo yaco. Noke yoloneke vivali, onjo yaco yeya oku yuka vali lomanu oco va yevelele ohundo yikuavo. Nye ca kuatisa oco ovina viaco vi lingiwe?

Kunyamo wo 1867, manji Sarah Bellona Ferguson kumue lepata liaye, va tunda kofeka yo Estados Unidos, kuenje, va ilukila ko Brasil. Kunyamo wo 1899, manji Sarah wa lekisa onjongole yoku lilongisa Embimbiliya noke yoku tanga alivulu etu manjaye a nenele eci va tunda kofeka yo Estados Unidos, kuenje, va ilukila ko Brasil. Omo okuti wa kuatele onjongole yoku tanga alivulu etu, wa linga epingilo lioku tambula Utala Wondavululi kelimi Liongelesi olonjanja viosi. Esanju a kuata omo lioku lilongisa Embimbiliya lio vetiya oku sonehela Manji C. T. Russell hati: “Nda kolela okuti, lomue o kasi ocipãla okuti, ka pondola oku yeva esapulo liusoma.”

Manji Sarah Ferguson wa likolisilako oku kundila omanu ovina a lilongisa Vembimbiliya. Pole, wa lekisile esakalalo omo okuti, ka kũlĩhĩle la umue o pondola oku u kuatisa kumue lepata liaye, kuenda omanu vosi vawa va kasi ko Brasil. Kunyamo wo 1912, vamanji ko Betele yo Brooklyn vo sapuila vati, va tuma manji umue volupale luo São Paulu lotuikanda tualua losapi hati: Onde Estão os Mortos? (Omanu va fa va Kasi pi?,) tua pongoluiwa kelimi Lioputu. Kunyamo wo 1915, eye wa popia hati, wa enda oku komõha calua eci a sanga valua Vakuakulilongisa Embimbiliya va popia vati, va kuete elavoko lioku enda kilu. Omo liaco, wa lekisa ovisimĩlo viaye poku soneha ndoco: “Nye ci popiwa catiamẽla komanu va kasi ko Brasil, kuenda Kombuelo yo Amerika? . . . Eci tu sokolola omanu valua va kasi Kombuelo yo Amerika, ci tu vetiya oku limbuka okuti, kuli upange walua woku ungula u sukila oku lingiwa.” Ocili okuti, kuli upange walua woku ungula u sukila oku lingiwa!

Kunyamo wo 1920, amalẽhe vamue va soka ecelãla vo kofeka yo Brasil okuti, va kala vakuakuendisa ovimbaluku, va endele kolohongele vimue volupale luo Nova Yorke, osimbu ocimbaluku cavo ca kala oku semũluiwa. Eci va tiukila volupale luo Rio de Janeiro, va sapuilako omanu vakuavo ovina va lilongisa Vembimbiliya, viatiamẽla kelavoko lio kovaso yoloneke. Ka pa pitile otembo yalua, kuenje kosãi Yelombo kunyamo wo 1923, manji George Young okuti wa kala kupange woku nyula akongelo, wa pitĩla volupale luo Rio de Janeiro, muna a sanga omanu valua va lekisa onjongole yoku lilongisa Embimbiliya. Noke, wa linga esokiyo lioku eca komanu vaco alivulu a pongoluiwa kelimi Lioputu. Kuenje, Manji Young wa endelevo volupale luo São Paulo, muna okuti, kotembo yaco mua kala eci ci soka 600.000 komanu. Eci a mala oku linga ohundo yaye, wa eca komanu otualivulu tualua losapi hati: Milhões que Agora Vivem Jamais Morrerão! (Omanu Valua va Kasi Cilo Komuenyo, ka va ka fa Vali), ndomo ca lekisiwa kefetikilo liocipama cilo. Noke wa lombolola hati: “Omo okuti nda kala likaliange, nda sukilile oku sandeka esapulo liaco vovikanda viasapulo.” Eye wa amisako hati: “Asapulo atete a eciwa komanu kofeka yo Brasil, a yevalisiwa lekuatiso liovingungu viasapulo vi tukuiwa hati I.B.S.A.” a

Vulandu umue watiamẽla kofeka yo Brasil, Utala Wondavululi 15 ya Cembanima wunyamo wo 1923 (kelimi Liongelesi) wa popia ndoco: “Omo okuti upange woku kunda wa fetikiwa keteke 1 kosãi Yevambi, kuenda ka kua kalele alivulu alua kotembo yaco, ci lekisa okuti, Yehova wa siata oku sumũlũisa upange waco.” Ulandu waco wa lekisavo okuti, oku upisa keteke 1 kosãi Yevambi, toke 30 Yenyenye Linene, manji Young wa linga eci ci soka 21 kolohundo, oku kongelamo olohundo vivali via tukuiwa kefetikilo liocipama cilo. Kuenje, kua kala eci ci soka 3.600 komanu va yevelela olohundo viaco. Vokuenda kuotembo, esapulo Liembimbiliya lia fetikavo oku lisanduila volupale luo Rio de Janeiro. Noke yolosãi vimue, kua eciwa eci ci pitahãla 7.000 kalivulu a pongoluiwa kelimi Lioputu. Pole, Utala Wondavululi watete kelimi Lioputu, wa fetika oku sandekiwa kosãi ya Kuvala kuenda ya Cembanima kunyamo wo 1923.

Eci manji George Young a nyula manji Sarah Ferguson, Utala Wondavululi wa lombolola hati: “Eci manji Sarah a pitĩla vohondo yoku tambuila akombe, ka kũlĩhĩle ndomo a fetika ombangulo. Pole, eci a kuata peka lia manji Young, wo tulukila, kuenje, wo pula hati: ‘Ove muẽle ukuakunyula akongelo ndi lete ndeti?’” Noke liotembo yimue, eye kumue lomãla vaye va papatisiwa. Pole, oco a papatisiwe, wa kevelela 25 kanyamo! Utala Wondavululi 1 Yenyenye, wunyamo wo 1924 wa lekisa okuti, ci soka 50 komanu va papatisiwa, valua pokati kavo vo kolupale luo Rio de Janeiro.

Omo okuti toke cilo pa pita ale 90 kanyamo, tu sukila oku lipula ndoco: “Nye ci popiwa catiamẽla komanu va kasi ko Brasil, kuenda Kombuelo yo Amerika?” Cilo, kofeka yo Brasil kuli eci ci pitahãla 760.000 Kolombangi Via Yehova vi kasi oku kunda olondaka viwa viusoma. Kombuelo yo Amerika esapulo Liusoma li kasi oku kundiwila kelimi Lioputu, lio Espanyole, kuenda kalimi akuavo. Omo liaco, kunyamo wo 1915, manji Sarah Ferguson wa kuata esunga lioku popia hati: ‘Kuli Upange Walua Woku Ungula u Sukila Oku Lingiwa.’—Ulandu wa tunda vociseleko cetu calivulu, kofeka yo Brasil.