Elembeleko Lia Eciwa Noke Liungangala Umue wa Pita Kosikola

KEMẼLA liatete liukanda umue wasapulo, kua kala ulandu umue ũvi. Kilu liukanda waco kua sonehiwa ondaka yimue lololetala vinene yi popia hati: “Momo lie?” Eli lia kala epulilo lia lingiwa eci umalẽhe umue o kuete 17 kanyamo a ponda ci soka 15 komanu volupale luo Winnenden kofeka yo Alemanya kuenje wa li pondavo. Noke yocilunga caco, vofeka yo Alemanya mua tulikiwa apandela alua volokololo kuenje esapulo liaco lia li sanduila koluali luosi.

 Volupale luo Winnenden muli ukuasi walua lombembua kuenda mueyuka oviumbo viayuva lovikũla vikuavo viapako. Keteke 11 Yelombo yunyamo wo 2009, Kosikola yimue Yelilongiso lia Pita Pokati yoko Albertville, kua pita ocilunga cimue. Kelivala lia 9:30, komẽle kua pita ungangala lombuanja yalua.

Umalẽhe umue, wa iñila vohondo yimue yelilongiso kosikola lonyeño yalua luta a nyana vohondo yolonjali viaye. Lonjanga yalua, wa ponda olondonge ecea kuenda alongisi vatatu. Wa lemẽhavo olondonge vialua via kala vokololo yosikola. Eci papita akukutu amue, olosipayu vieya. Noke umalẽhe waco wa tilila vusenge wa kala ocipepi losipitali yoku sakula omanu va vela uyui. Pocitumãlo caco wa sangapo ulume umue onalavayi yosipitali yaco kuenje wo ponda. Noke wambata utiku ulume umue lekãlu liaye. Eci va enda ci soka 40 kolokilometulu, ulume waco wa sanga evelo lioku tila. Noke umalẽhe waco wa pitila vovenda yimue va landisa akãlu kuenje wa ponda muẽle a venda, kuenda omunu weya oku landa. Wa lemẽhavo calua olosipayu vivali via yonguile oku u kuata. Eci a limbuka okuti ka kuete vali epuluvi lioku tila olosipayu, wa liponda.

Olondonge vina via kũlĩhĩle ongangala yaco, via lombolola hati, wa kala umalẽhe umue wa tangela kosikola yaco. Eye wa yonguile oku soliwa kuenda oku kuata ukamba la vakuavo. Cipi ca kala ocitangi caye? Citava okuti wa nyumalele calua kuenda wa enda oku papala lovota olomapalo loku linga olomapalo viungangala vo komputador. Pole, vamue va popia hati, amalẽhe valua va siatavo oku papala lovina viaco. Nye ci popiwa catiamẽla komanu vana va pondiwa? Anga hẽ, wa yonguile oku ponda omanu vamue, ale wa ponda ño wosi wa molẽha kovaso aye? Omanu valua va siata oku lipula esunga lieci a pondela afeko ecelãla loku ponda lika ukuenje umosi. Lomue wa eca elomboluilo lia suapo.

Ceci ca Lingiwa Noke Yocilunga Caco

Ulume umue o tukuiwa hati Heike, wa popia hati: “Eci omõletu ukuenje a telefonala oku ndi sapuila ocilunga ca pita kosikola, sia yonguile oku tava. Pole, eci nda yeva onjuela yakãlu volosipayu, lakãlu voku ambata olombei kosipitali, nda saluka.” Onjanga yolosipayu, ya tateka umalẽhe waco ongangala oku ponda omanu valua. Eci ovivimbi la vana va lemehiwa vopiwa kosikola, olondotolo, olondembeleki, kuenda ovitunda viatavo, vieya kosikola yaco oku kuatisa olondonge.

Vakuavingungu viasapulo veya lonjanga kosikola oku pulisa olondonge vina okuti, valua pokati kavo va kala lusumba. Ondonge yimue ya lombolola okuti, kosikola kueyile eci ci soka 28 kakãlu atiamẽla kueci ci soka 26 kovingungu via litepa vio televisãu. Omo liombuanja ya kala pokati kavo, ka va tẽlele oku sapula ulandu wa suapo watiamẽla kocilunga caco. Ulume umue ukuasapulo, keteke liaco, haico a pulisa epata liufeko umue wa pondiwa oco va lombolole ovisimĩlo viavo viatiamẽla kocitangi caco. Vakuavo, va feta olondonge oco vi lombolola tave oku upiwa olofoto. Pole, vamue omo liesumuo lialua ka va tẽlele oku pulisa ciwa ulandu wocilunga caco kovaso a vakuavo omo liocikembe kuenda esumbilo va kuatela omanu va fisa vangandiavo.

Ndeci ca siata oku pita kovitangi ndevi, omanu va sandiliya ekuatiso kuenda elomboluilo katavo. Keteke liocilunga caco, atavo a liongoluila pamosi oku linga efendelo. Omanu valua va  sola ekuatiso liaco. Pole, vana va yonguile elembeleko Liondaka ya Suku, ale atambululo kapulilo avo, ka va sangele ekuatiso. Epata limue, lia endele kefendelo lioku kenda ekamba liomõlavo, ina yaco wa popia hati: “O Bisipu yimue, ya lombolola ovitangi Yovi a liyaka lavio. Nda kala oku lavoka okuti, o tu lomboluila eci tu lilongisa kulandu waco, ale o tu ĩha elembeleko limue, pole, ka ci lingile. Layimue ondaka a lombolola yatiamẽla kesunga lieci Yovi a talela ohali ale onima a kuata.”

Ulume umue wa sumuile calua omo liohundo yimue a yeva ka yi kuete elomboloko. Ci soka 30 kanyamo apita, ulume waco wa lilongisile Embimbiliya Lolombangi via Yehova, pole, noke wa liwekapo. Cilo wa fetika vali oku endaenda kolohongele.

Valisa, ufeko umue o kuete 14 kanyamo, haeye o lilongisa Embimbiliya Lolombangi via Yehova, wa kala vohondo yimue yelilongiso ocipepi lomu mua pita ocilunga caco. Poku yeva onjuela yovota, wa likutilila ku Yehova. Eci a pulisiwa catiamẽla kocilunga caco, wa lombolola okuti ovitangi evi vi eca uvangi wovina a lilongisa Vembimbiliya viatiamẽla koloneke via sulako. (2 Timoteo 3:1-5) Olombangi vimue vivali via Yehova, via kala oku lembeleka omanu va lisungue lavo. Ukãi umue ukulu wendamba, weya kokuavo kuenje wa popia hati: “Eci vu kasi oku linga ndeti, oco omanu valua va sukila oku linga.” Omo liesumuo lialua, omanu va kuata onjongole yoku yevelela elavoko kuenda elembeleko li tunda Vondaka ya Suku.

Esumuo Lia Amamako Noke Yocilunga

Ocili okuti olondaka vielembeleko, ka vi maliko esumuo liomanu va pesela vangandiavo. Ka kuli olondaka vi malako evalo lionjali ya fisa omõlaye ale esumuo liosipayu yina ya lupukila kosikola loku sanga okuti ukãi waye wa pondiwavo.

Olondonge vina via puluka kocilunga caco, kumosi lepata liavo, va sumuile calua. Umalẽhe umue ukuenje o tukuiwa hati, Vassilios, eci ongangala ya fetika oku loya, wa tẽhela ponjanela. Eye wa popia hati: “Eci nda tẽhela ponjanela, nda likutilila ku Yehova. Nda simile hati, ndi fa. Nda simĩlevo okuti eyi oyo ohutililo yange ya sulako.” Volosemana via kuamamo, wa kuata olonjoi vialua vĩvi kuenda ka yonguile oku vangula lomanu. Eye wa kuatele onyeño yalua omo lioku mola ndomo va kuavingungu viasapulo va kala oku pitiya lãvi ulandu waco, lekambo liocikembe comanu va yonguile oku kũlĩha ovina vikuavo viatiamẽla kulandu waco. Noke vokuenda kuotembo esumuo liaco lia pita.

Ukuenje umue o tukuiwa hati Jonas, o tangela kumosi la Vassilios, wa mola ndomo akamba vaye vatãlo va pondiwa. Eye wa popia hati: “Kefetikilo, sia kuatele ocitangi coku sapuilako omanu ndomo ulandu waco wa pita. Momo ca kala ndoku tala o filme yimue yungangala. Pole, cilo ca tĩla calua oku lombolola eci ndi yevite vutima. Esanju liange ka lia suilepo. Olonjanja vimue si kuata onjongole yoku vangula ondaka yaco, pole, olonjanja vimue ndi vangula calua.” Cilo o kasi oku amamako lusumba waco kuenda olonjanja vimue kuteke ka kuata otulo.

Eci papita oloneke vimue, olondonge via tambula ovikuata va sile kosikola. Pole, olondotolo via lungula okuti oku tambula ovina viaco, ci vokiya vali esumuo komanu. Jonas, ka yonguile vali oku tambula ocikutu caye, lekolombele lio kosikola, kuenda ocikoko yaye. Eye olonjanja viosi eci a mola omunu umue wa lisetahãla longangala yaco, ale umue wambata ocivela cimue, wa enda oku kuata usumba. Eci olonjali  viaye via kala oku tala o filme yimue yungangala, onyeño yaye ya wenguka. Olondotolo vikuavo, via seteka oku kuatisa omanu oco va liwekepo oku sokolola ocilunga caco.

Jürgen, isia ya Jonas, una o talavaya kosipitali kua pondiwa onalavayi, wa lombolola okuti olonjali vialua lakamba, va kala oku lipula hati, wa cilingila nye? Anga hẽ, nda nda kailepo? Ukãi umue onalavayi yo kosipitali okuti wa mola ongangala yaco ocipãla, wa kuata usumba walua. Omo liusumba woku sokolola okuti wa pulukavo oku pondiwa, wa sukila oku kuatisiwa lolondotolo.

Ndomo Vamue va Kuatisiwa Kocitangi Caco

Nye ca kuatisa omanu vamue oku liyaka locitangi caco? Jürgen wa popia hati: “Ndaño okuti olonjanja vimue ka ca lelukile, pole, oku kala la vakuetu ca siata oku ndi kuatisa calua. Oku kũlĩha okuti vakuene va pondola oku ku kuatisa kuenda ku kasi lika liove, ci lembeleka calua.”

Jonas wa solavo ekuatiso a tambula ku vakuavo. Eye wa popia hati: “Valua va numisa ovikanda. Vakuavo va tukula ovinimbu Viembimbiliya kuenje nda vi tanga. Nda ci sola calua.” Nye vali co kuatisa? Eye wa popia hati: “Vokati kuteke eci ndi pasuka, loku yeva esumuo, ndi likutilila. Olonjanja vimue ndi yevelela ovisikilo ale ulandu wo Despertai! vo kasete.”  a Eye wamisako hati: “Embimbiliya li tu sapuila esunga lieci ku kasilili ovitangi viaco: Satana eye ombiali yoluali lulo kuenda tu kasi koloneke via sulako.” Isiaye wa lombolola okuti, ukũlĩhĩso waco wa va kuatisa calua.

Ohali Ndopo Yipua

Eci papita oloneke vimue, omanu va nena olovela, loloneleho, kuenda ovikanda kosikola kuna kua pita ocilunga. Kerstin, wa lombolola okuti omanu valua vovikanda viavo, va pula esunga lieci kua pitila ocilunga caco kuenda esunga lieci Suku a ecelela ungangala waco. Poku limbuka okuti apulilo ava a sukilile etambululo, eye kumue Lolombangi vikuavo vivali via Yehova, va soneha ukanda umue kuenje va u kapa pokati kovikanda vikuavo.

Eci kua lingiwa ohundo yimue yoku ivaluka vana va pondiwa, vakuavingungu vio televisãu va lekisa olondaka viatete viukanda waco hati: “Momo lie? Koloneke vilo via sulako, omanu valua va siata oku linga epulilo eli kuenda apulilo akuavo hati: Suku wa kala pi? Momo lie a ecelela ocitangi eci?” Pole, ci sumuisa calua omo okuti, ka va lekisile vali olondaka vikuavo viukanda waco.

Momo lie ci sumuisila? Momo ukanda waco wa lombolola oku kua tunda ohali, kuenda okuti, Suku “oka malako ovitangi viosi via siata oku nena ohali komanu.” Noke wamisako hati: “Vembimbiliya kelivulu Liesituluilo, Suku wa popia hati, oka puenya asuelela osi kovaso omanu. Okufa ka ku kalako vali, ndaño oku lila loku liyula lupongo laviovo ka vi kalako vali. Momo ovina viatete via pita.” Yehova Suku, oka pindulavo ava va fa. Vemehi Liusoma waye una u kasi ocipepi, ka kuka kala vali ovilunga, ungangala, ale ohali. Suku wa likuminya hati: “Tala ovina viosi ndi vi lingisa viokaliye.”—Esituluilo 21:4, 5.

[Atosi pombuelo yamẽla]

[Ono yelitalatu kemẽla 26]

Focus Agency/WPN

© imagebroker/Alamy

[Ono yelitalatu kemẽla 27]

Foto: picture alliance

[Ono yelitalatu kemẽla 28]

Foto: picture alliance

[Elitalatu kemẽla 29]

Jonas wa tambula ukanda umue u popia hati, “Tua siata oku sokolola ovitangi viove”