Bugu Ya U Thoma Ya Samuele 17:1-58
17 Vhafilisita+ vha kuvhanganya mmbi* dzavho uri vha ye u lwa. Vho vha vho kuvhangana ngei Soko+ kha ḽa Yuda, vho atha madennde vhukati ha Soko na Aseka+ ngei Efese-damima.+
2 Saulo na vhanna vha Isiraele vha kuvhangana, vha atha madennde Govhani ḽa Elaa,+ vha vhumba mmbi u itela u ṱangana na Vhafilisita.
3 Vhafilisita vho vha vho ima kha iṅwe thungo ya thavha ngeno Vhaisiraele vho ima kha iṅwe thungo ya thavha, vho fhandekanywa nga govha.
4 Ha bva muhali madenndeni a Vhafilisita ane a pfi Goliata,+ ane a bva Gathi.+ O vha o lapfa mithara dzi ṱoḓaho u vha tharu.*
5 O vha o ambara gondolo ḽa koporo, o ambara tshiambaro tsha u ḓitsireledza nndwani. Tshenetsho tshiambaro tsho vha tshi koporo+ tshi tshi lemela shekele dza 5 000.*
6 O vha o tsireledza milenzhe yawe nga tsimbi dza koporo, mahaḓani awe o hwala pfumo+ ḽa koporo.
7 Mufhiṋi wa pfumo ḽawe wo vha u mudenya u tshi nga thanda ya vhaluki,+ ṱhodzi yaḽo ya tsimbi yo vha i tshi lemela shekele dza 600;* muhwali wa tshiṱangu tshawe o vha a tshi khou tshimbila phanḓa hawe.
8 Onoyo munna a ima a vhidzelela mmbi ya Isiraele+ a ri: “Ndi ngani no vhumba mmbi u itela u lwa? Naa nṋe a thi Mufilisita ngeno inwi ni vhashumeli vha Saulo? Nangani munna ane a ḓo lwa na nṋe.
9 Arali a kona u lwa na nṋe a mmbulaya, ri ḓo vha vhashumeli vhaṋu. Fhedzi arali nda mu kunda nda mu vhulaya, ni ḓo vha vhashumeli vhashu.”
10 Onoyo Mufilisita a ri: “Ṋamusi ndo nyadza* mmbi ya Isiraele.+ Nḓiseleni munna uri ndi lwe nae!”
11 Musi Saulo na Vhaisiraele vhoṱhe vha tshi pfa zwine zwa khou ambiwa nga Mufilisita, vha tshuwa, vha ofha nga maanḓa.
12 Davida o vha e murwa wa Muefurata+ a bvaho Betlehema+ kha ḽa Yuda we a vha a tshi pfi Isai,+ o vha e na vharwa vha malo,+ o vha o no kalaha musi Saulo a tshi vha khosi.
13 Vharwa vhararu vha Isai vhahulwane vho vha vhe nndwani na Saulo.+ Vhenevho vharwa vhawe vhararu vhe vha ya nndwani vho vha vhe Eliaba+ wa tanzhe, wa vhuvhili o vha e Abinadaba,+ wa vhuraru o vha e Shamaha.+
14 Davida o vha e ene muṱukusa,+ vhenevho vhararu vhahulwane vho vha vhe na Saulo.
15 Musi Davida a tshi khou shumela Saulo, o vha a tshi ḓi ita a tshi ya hayani u itela u lisa nngu+ dza khotsi awe ngei Betlehema.
16 Onoyo Mufilisita o fhedza maḓuvha a 40 a tshi ḓa a tshi ima henefho nga matsheloni-tsheloni na nga madekwana.
17 Isai a amba na murwa wawe Davida a ri: “Ndi khou humbela uri u dzhie tshikalo tsha efa* ya thoro dzo kadzingwaho na hedzi ḽofo dza fumi dza vhurotho, u ṱavhanye u zwi ise ha vhakomana vhau ngei madenndeni.
18 U dzhie na zwenezwi zwipiḓa zwa fumi zwa tshizi* u zwi ṋee murangaphanḓa wa vha tshigidi; u dovhe u vhudzise arali vhakomana vhau vha tshi kha ḓi vha vho takala, u vhuye u tshi mmbudza zwine zwa sumbedza uri vha kha ḓi vha vho takala.”
19 Nga tshenetsho tshifhinga, vho vha vhe na Saulo, vhaṅwe vhanna vhoṱhe vha Isiraele vho vha vhe Govhani ḽa Elaa,+ vha tshi khou lwa na Vhafilisita.+
20 Ngauralo, Davida a vuwa nga matsheloni-tsheloni a sia nngu dzi tshi khou liswa nga muṅwe muthu; a dzhia zwenezwo zwithu, a ṱuwa sa zwe khotsi awe Isai a mu laya. Musi a tshi swika madenndeni, mmbi yo vha i tshi khou ya u lwa, i tshi khou ṱavha mukosi wa nndwa.
21 Mmbi ya Vhaisiraele ya ima yo livhana na mmbi ya Vhafilisita.
22 Davida a sia muhwalo wawe nga u ṱavhanya na mulindi wa mihwalo, a gidimela ho imaho mmbi. Musi a tshi swika, a thoma u vhudzisa nga ha mutakalo wa vhakomana vhawe.+
23 Musi a tshi kha ḓi amba navho, ha swika muhali ane a pfi Goliata,+ wa Mufilisita a bvaho Gathi. O vha a tshi khou bva kha mmbi dza Vhafilisita, a amba zwe a vha a tshi zwi amba nga maḓuvha,+ Davida a zwi pfa.
24 Musi vhanna vhoṱhe vha Isiraele vha tshi mu vhona, vha shavha nga nṱhani ha u tshuwa.+
25 Vhanna vha Isiraele vha ri: “Naa no mu vhona uyo munna ane a khou ḓa? O ḓa u goḓa* Isiraele.+ Muthu ane a ḓo mu vhulaya, khosi i ḓo mu ṋea lupfumo luhulu, i ḓo mu ṋea ṅwana wayo wa musidzana,+ i ḓo ita uri nnḓu ya khotsi awe i si tsha bvisa muthelo kha ḽa Isiraele.”
26 Davida a thoma u vhudzisa vhanna vho imaho tsini nae a ri: “Hu ḓo itwa mini nga munna ane a ḓo vhulaya onoyo Mufilisita, a si tsha nyadzisa Vhaisiraele? Ndi nnyi onoyu Mufilisita a songo fumbaho ane a goḓa* mmbi dza Mudzimu a tshilaho?”+
27 Vhathu vha mu vhudza zwenezwiḽa vha ri: “Zwenezwo zwi ḓo itelwa munna ane a ḓo mu vhulaya.”
28 Musi Eliaba+ mukomana wawe muhulwane a tshi mu pfa a tshi khou amba na vhenevho vhanna, a sinyutshela Davida a ri: “Ndi ngani wo ḓa fhano? Wo sia kuḽa kusambi kwa nngu ngei sogani ku na nnyi?+ Ndi a ḓivha zwavhuḓi u ḓihudza hau na vhuvhi vhu re mbiluni yau; ngauri wo sokou ḓela u vhona hu tshi lwiwa.”
29 Davida a ri: “Ndo itani zwino? Nṋe ndo vha ndi tshi khou sokou vhudzisa!”
30 Davida a rembuluwa a amba na muṅwe muthu, a vhudzisa zwi fanaho,+ fhedzi vhathu vha mu fhindula nga nḓila i fanaho na ya mathomoni.+
31 Zwe Davida a zwi amba zwa pfiwa, zwa vhudzwa Saulo. Ngauralo, Saulo a laedza uri a vhidzwe.
32 Davida a amba na Saulo a ri: “Hu songo vha na muthu na muthihi ane a kulea nungo* nga nṱhani hawe. Nṋe mushumeli wau ndi ḓo ya nda lwa na hoyu Mufilisita.”+
33 Fhedzi Saulo a amba na Davida a ri: “U nga si kone u lwa na hoyu Mufilisita, ngauri iwe u kha ḓi vha mutukana,+ o vha ḽiswole* u bva a tshi kha ḓi vha muswa.”
34 Davida a amba na Saulo a ri: “Nṋe mushumeli wau ndo vha ndi tshi lisa sambi ḽa khotsi anga, ha ḓa ndau+ na tshivhingwi, zwa fara nngu kha sambi.
35 Nda bva nda i tevhela nda i vhulaya, nda bvisa nngu mulomoni wayo. Musi i tshi lwa na nṋe, nda i fara nga mamvele* ayo nda i rwa nda i vhulaya.
36 Nṋe mushumeli wau ndo vhulaya ndau na tshivhingwi, na onoyu Mufilisita a songo fumbaho ndi ḓo mu ita u fana na zwenezwo zwivhanda, ngauri o goḓa* mmbi dza Mudzimu a tshilaho.”+
37 Davida a dovha a ri: “Yehova we a ntshidza kha ṋala dza ndau na dza tshivhingwi, ndi ene ane a ḓo ntshidza zwanḓani zwa hoyu Mufilisita.”+ Saulo a fhindula Davida a ri: “Iya, Yehova a vhe na iwe.”
38 Saulo a ambadza Davida zwiambaro zwawe. A mu ambadza gondolo ḽa koporo, a dovha a mu ambadza na tshiambaro tsha u ḓitsireledza nndwani.
39 Davida a vhofhelela banga ḽawe nṱha ha zwiambaro zwawe, a lingedza u tshimbila fhedzi a si kone ngauri o vha a songo zwi ḓowela. Mafheleloni Davida a amba na Saulo a ri: “A thi koni u tshimbila ndo zwi ambara, ngauri a tho ngo zwi ḓowela.” Davida a zwi bvula.
40 A dzhia lubaḓa lwawe a ya u nanga matombo maṱanu a suvhelelaho mulambwanani,* a a dzhenisa kha mukhwama wawe wa malisoni, o vha o fara gatho+ ḽawe. Ngauralo, a thoma u sendela tsini na Mufilisita.
41 Mufilisita a sendela tsini na Davida, muhwali wa tshiṱangu tshawe o vha e phanḓa hawe.
42 Musi Mufilisita a tshi vhona Davida, a mu nyadza ngauri o vha a tshi tou vha mutukana mutswuku wavhuḓi.+
43 Mufilisita a amba na Davida a ri: “Naa ndi mmbwa+ lune wa ḓa wo mpfarela lubaḓa?” Onoyo Mufilisita a sema Davida nga midzimu yawe.
44 Mufilisita a amba na Davida a ri: “Sendela ngeno, ṋama yau ndi ḓo i ṋea zwiṋoni na zwivhanda.”
45 Davida a fhindula Mufilisita a ri: “Iwe u khou ḓa u lwa na nṋe wo fara banga na mapfumo mavhili,+ fhedzi nṋe ndi khou ḓa u lwa na iwe dzinani ḽa Yehova wa mavhuthu,+ Mudzimu wa mmbi dza Isiraele, we iwe wa mu goḓa.*+
46 Ṋamusi Yehova u ḓo u kumedzela zwanḓani zwanga,+ ndi ḓo u vhulaya nda ṱhukhula ṱhoho yau; ṋamusi zwitumbu zwa mmbi ya Vhafilisita ndi ḓo zwi ṋea zwiṋoni na zwivhanda; vhathu vha re kha ḽifhasi ḽoṱhe vha ḓo ḓivha uri hu na Mudzimu kha ḽa Isiraele.+
47 Vhoṱhe vho kuvhanganaho fhano* vha ḓo ḓivha uri Yehova ha tshidzi nga banga kana nga pfumo+ ngauri nndwa ndi ya Yehova,+ u ḓo ni kumedzela noṱhe zwanḓani zwashu.”+
48 Mufilisita a sendela tsini u itela u ṱangana na Davida, fhedzi Davida a gidimela ho imaho mmbi u itela u ṱangana na Mufilisita.
49 Davida a dzhenisa tshanḓa tshawe mukhwamani a bvisa tombo a ḽi posa nga gatho. A rwa Mufilisita kha phanḓa, iḽo tombo ḽa sunguvhela kha phanḓa yawe, a wela fhasi nga tshifhaṱuwo.+
50 Nga zwenezwo, Davida a kunda Mufilisita nga gatho na tombo; a rwa Mufilisita a mu vhulaya, Davida o vha a songo fara banga.+
51 Davida a gidima a ya a ima tsini nae. A ṱomola banga ḽa Mufilisita,+ a ita vhungoho ha uri o fa nga u tumula ṱhoho yawe ngaḽo. Musi Vhafilisita vha tshi vhona uri muhali wavho o fa, vha shavha.+
52 Vhanna vha Isiraele na vha Yuda vha takuwa vha ṱavha mukosi, vha pandamedza Vhafilisita u bva henefho govhani+ u swika khoroni dza Ekironi,+ zwitumbu zwa Vhafilisita zwa ḓala nḓilani i bvaho Sharaimi+ u swika Gathi na Ekironi.
53 Musi Vhaisiraele vha tshi vhuya u pandamedza Vhafilisita vha thuba madennde avho.
54 Davida a dzhia ṱhoho ya Mufilisita a i isa Yerusalema, fhedzi zwiṱhavhane zwa Mufilisita a zwi isa denndeni ḽawe.+
55 Musi Saulo a tshi vhona Davida a tshi ya u ṱangana na Mufilisita, o vhudzisa Abinere+ mulangammbi a ri: “Abinere, uyu mutukana ndi ṅwana wa nnyi?”+ Abinere a fhindula a ri: “Khosi yanga, ndi ana nga vhutshilo hau, a thi ḓivhi!”
56 Khosi ya ri: “Vhudzisa uri uyu muṱhannga ndi ṅwana wa nnyi.”
57 Musi Davida a tshi tou vhuya u vhulaya Mufilisita, Abinere a mu dzhia a mu isa ha Saulo o fara ṱhoho+ ya Mufilisita.
58 Saulo a amba nae a ri: “Iwe mutukana, u ṅwana wa nnyi?” Davida a fhindula a ri: “Ndi ṅwana wa mushumeli wau Isai+ wa Mubetlehema.”+
Ṱhaluso dzi re magumoni a siaṱari
^ Thevhedz., “madennde.”
^ Thevhedz., “khubithi dza rathi na vhuphara ha tshanḓa tsho vuleaho.” Sedzani Ṱhume. B14.
^ Khilogramu dzi ṱoḓaho u vha 57. Sedzani Ṱhume. B14.
^ Khilogramu dzi ṱoḓaho u vha 6,84. Sedzani Ṱhume. B14.
^ Kana “itela khaedu.”
^ Efa i lingana na ḽithara dzi ṱoḓaho u vha 22. Sedzani Ṱhume. B14.
^ Thevhedz., “mafhi.”
^ Kana “itela khaedu.”
^ Kana “itela khaedu.”
^ Kana “a si na tshivhindi.”
^ Kana “munna wa nndwa.”
^ Kana “nga luṱaha.” Thevhedz., “nga ndebvu.”
^ Kana “itela khaedu.”
^ Kana “muedzini.”
^ Kana “itela khaedu.”
^ Thevhedz., “Tshenetshi tshivhidzo tshoṱhe.”
