1, 2. (a) Ndi ngani vhathu vha misini ya Paulo vho vha vha tshi dzula vha tshi amba nga ha vhupuli na mbofholowo? (b) Paulo o livhisa vhathu kha nnyi uri vha wane mbofholowo ya vhukuma?

VHAKRISTE vha u thoma vho vha vha tshi dzula Muvhusoni wa Roma he vhathu vha vha vha tshi ḓirwa khana nga milayo, nḓila ine ha haṱulwa ngayo na mbofholowo ye vha vha vhe nayo. Naho zwo ralo, wonoyo Muvhuso wo vha u na maanḓa ngauri wo vha wo ḓitika nga phuli dze dza vha dzi tshi ita mishumo i konḓaho. Nga tshiṅwe tshifhinga, kha vhathu vhe vha vha vha tshi dzula henefho ho vha hu na phuli dza phesenthe dzi ṱoḓaho u vha 30. A zwi timatimisi uri vhathu vhanzhi u katela na Vhakriste vho vha vha tshi dzula vha tshi amba nga ha vhupuli na mbofholowo.

² Muapostola Paulo o amba zwinzhi nga ha mbofholowo kha marifhi e a a ṅwala. Naho zwo ralo, o vha a sa khou lingedza u tandulula thaidzo dza shango samusi vhathu vhanzhi nga tshenetsho tshifhinga vho vha vha tshi ṱoḓa u ita nga u ralo. Nṱhani ha u ṱoḓa mbofholowo kha muvhuso kana madzangano a vhathu, Paulo na Vhakriste ngae vho shuma vhukuma u thusa vhaṅwe uri vha gude mafhungo maḓifha a Muvhuso wa Mudzimu na nḓila ine tshirengululi tsha Yesu  Kristo tsha vha tsha ndeme ngayo. Paulo o livhisa vhatendi ngae kha Muṋei wa mbofholowo ya vhukuma. Sa tsumbo, kha vhurifhi hawe ha vhuvhili he a vhu ṅwalela Vhakriste vha Korinta, o ri: “Yehova ndi Muya; hune ha vha na muya mukhethwa wa Yehova hu na mbofholowo.”—2 Vhakor. 3:17.

3, 4. (a) Ndi mini zwe zwa ita uri Paulo a ambe maipfi a re kha 2 Vhakorinta 3:17? (b) Ri fanela u ita mini uri ri ḓiphine nga mbofholowo i bvaho ha Yehova?

³ Mathomoni a vhurifhi he Paulo a vhu ṅwalela Vhakorinta, o amba nga ha vhugala he Mushe a vha e naho musi a tshi tsa Thavhani ya Sinai a tshi khou bva u amba na muruṅwa wa Yehova. Musi vhathu vha tshi vhona Mushe, vho dzhenwa nga nyofho nahone Mushe a ḓithivha tshifhaṱuwo nga labi. (Ek. 34:29, 30, 33; 2 Vhakor. 3:7, 13) Paulo o ri: “Musi muthu a tshi rembulutshela kha Yehova, labi ḽi a fukulwa.” (2 Vhakor. 3:16) Zwe Paulo a zwi amba zwi amba mini?

⁴ Samusi ro zwi guda kha thero yo fhiraho, Yehova ane a vha Musiki wa zwithu zwoṱhe, ndi ene fhedzi ane a vha na mbofholowo yo fhelelaho na i si na mikano. Zwi a pfala uri hune ha vha na Yehova na “hune ha vha na muya mukhethwa wa Yehova” hu na mbofholowo. Naho zwo ralo, uri ri ḓiphine na u vhuyelwa nga yeneyo mbofholowo, ri fanela u “rembulutshela kha Yehova,” zwine zwa amba u vha na vhushaka ha tsini nae. Musi Vhaisiraele vhe sogani, vho vha vha sa dzhii zwithu nga nḓila ine Yehova a zwi dzhia ngayo. Mihumbulo yavho yo vha i tshi nga yo thivhiwa nga labi nahone mbilu dzavho dzo vha dzo rindila. Vho vha vho livhisa ṱhogomelo fhedzi kha mbofholowo ye vha vha vhe nayo musi vhe Egipita ya u fusha nyemulo dzavho.—Vhaheb. 3:8-10.

5. (a) Ndi mbofholowo ya mufuda-ḓe ine ya ḓiswa nga muya mukhethwa wa Mudzimu? (b) Ri zwi ḓivha hani uri u vha phuli a zwi ri thivheli u wana mbofholowo ye ra ṋewa nga Yehova? (c) Ndi mbudziso dzifhio dzine ra fanela u dzi fhindula?

⁵ Mbofholowo ine ya wanala kha muya mukhethwa i fhira mbofholowo ine ya waniwa nga u vha phuli. Muya mukhethwa u ri vhofholola kha zwithu zwine vhathu vha nga si kone u ri vhofholola khazwo. U ri vhofholola kha u vha phuli dza tshivhi na lufu u katela na u vha phuli dza vhurereli ha mazwifhi na mikhuvha yaho. (Vharoma 6:23; 8:2) Yeneyo ndi mbofholowo i sa vhambedzwi na tshithu! Muthu a nga ḓiphina nga u vha na yeneyo mbofholowo naho o valelwa dzhele kana e phuli. (Gen. 39:20-23)Zwenezwi zwo itea kha Wahashu ane a pfi Nancy Yuen na Wahashu Harold King. Vhenevho vhahashu vho ḓiphina nga yeneyo mbofholowo naho vho valelwa dzhele lwa miṅwaha minzhi nga nṱhani ha u imelela zwine vha zwi tenda. Ni nga ṱalela musi vha tshi khou anetshela tshenzhelo dzavho kha JW Broadcasting. (Sedzani kha tshiṱoho INTERVIEWS AND EXPERIENCES > ENDURING TRIALS.) Kha ri wane phindulo dza mbudziso mbili dzi tevhelaho. Ri nga sumbedza hani uri ri dzhiela nṱha mbofholowo yashu? Nahone ri nga shumisa hani mbofholowo yashu nga vhuṱali?

6. Vhaisiraele vho sumbedza hani u sa dzhiela nṱha mbofholowo ye vha ṋewa nga Yehova?

⁶ Musi ri tshi ṱhogomela nḓila ine tshifhiwa tshe ra ṋewa tsha vha tsha ndeme ngayo, zwi ita uri ri livhuwe muthu we a ri ṋea tshone. Vhaisiraele a vho ngo dzhiela nṱha mbofholowo ye Yehova a vha ṋea yone musi a tshi vha vhofholola vhupulini ngei Egipita. Hu sa athu u fhela miṅwedzi i si gathi vho vhofhololwa, vho thoma u humbula zwiḽiwa zwe vha vha vha tshi zwi ḽa ngei Egipita nahone vha gungulela Yehova vha tshi ṱoḓa u humela murahu. Vho ita uri ‘khovhe, khukhamba, mabvani, nyala na gaḽiki’ zwi vhe zwa ndeme u fhira mbofholowo ye Yehova Mudzimu wa ngoho a vha ṋea yone ya u mu gwadamela. Ndi ngazwo Yehova o sinyutshela vhathu  vhawe. (Num. 11:5, 6, 10; 14:3, 4) Ndi ngudo ya ndeme vhukuma kha riṋe!

7. Paulo o tshila hani u tendelana na nyeletshedzo yawe i re kha 2 Vhakorinta 6:1, nahone ri nga mu edzisa hani?

⁷ Muapostola Paulo o ṱuṱuwedza Vhakriste vhoṱhe uri vha dzhiele nṱha mbofholowo ye Yehova a ri ṋea yone a tshi shumisa Murwa wawe Yesu Kristo. (Vhalani 2 Vhakorinta 6:1.) Humbulani uri Paulo o vha a songo fhelela, e phuli ya tshivhi na lufu nahone zwenezwo zwo mu pfisa vhuṱungu. Fhedzi o amba zwi tevhelaho o takala, a ri: “Ndi livhuha Mudzimu nge a shumisa Yesu Kristo Murena washu!” Ndi ngani? O vhudza Vhakriste ngae a ri: “Ngauri mulayo wa wonoyo muya une wa ṋea vhutshilo nga u vha na vhuthihi na Kristo Yesu wo ni vhofholola kha mulayo wa tshivhi na lufu.” (Vharoma 7:24, 25; 8:2) Na riṋe ri nga tevhela tsumbo ya Paulo nga u sa vhuya ra dzhiela fhasi uri Yehova o ri vhofholola kha tshivhi na lufu. Nga nṱhani ha tshirengululi, ri nga kona u shumela Mudzimu washu ri na luvalo lwo kunaho na u ita nga u ralo ro takala.—Ps. 40:8.

8, 9. (a) Ndi tsivhudzo ifhio ye muapostola Petro a i ṋea nga ha u shumisa mbofholowo yashu? (b) Muthu a nga shumisa hani mbofholowo yawe nga nḓila i si yavhuḓi?

⁸ Zwiṅwe hafhu, ri nga dovha ra sumbedza uri ri dzhiela nṱha mbofholowo yashu yo khetheaho nga u iledza u i shumisa luvhi. Muapostola Petro o ri tsivhudza uri a ro ngo fanela u shumisa mbofholowo yashu sa tshithu tsha u ḓidzumba uri ri ite vhukhakhi. (Vhalani 1 Petro 2:16.) Naa yeneyo tsivhudzo a i ni humbudzi nga ha zwe zwa itea kha Vhaisiraele musi vhe sogani? Na ṋamusi ri ṱoḓa yeneyo tsivhudzo, khamusi u fhira naho hu lini. Sathane na shango ḽawe vha ita zwithu zwine zwa vhonala zwi tshi kunga, zwithu zwi ngaho zwiambaro, zwiḽiwa na vhuḓimvumvusi. Kanzhi vhakunguwedzi vho ṱalifhaho vha shumisa vhathu vho nakaho u itela u ri kunga uri ri renge zwithu zwine ri si zwi ṱoḓe. Zwo leluwa vhukuma u wela kha zwenezwo zwikwekwe na u shumisa luvhi mbofholowo yashu!

⁹ Nyeletshedzo ya Petro i dovha ya vha ya ndeme musi ri tshi dzhia phetho dza ndeme vhutshiloni, dzi ngaho pfunzo, mushumo kana buḓo ḽine ra ḓo ḽi dzhia. Sa tsumbo, ṋamusi vhaswa vha a pfa vhe na mutsiko wa uri vha shume nga maanḓa u itela uri vha ṱanganedzwe kha yunivesithi dza vhuimo ha nṱha. Vhathu vhanzhi vha vha ṱuṱuwedza uri vha tende uri u vha na pfunzo dza nṱha zwi vha vulela zwibuli zwa u wana mishumo i holelaho vhukuma na ya vhuimo ha nṱha. Vhenevho vhathu vha nga vha sumbedza mafhungo ane a ita uri zwi vhonale u nga vhane vha ṱhaphudza pfunzo dzavho yunivesithi vha hola tshelede nnzhi u fhira vhe vha si ye yunivesithi. Vhaswa vhanzhi vha nga wana zwenezwi zwi tshi kunga samusi vha tshi fanela u dzhia phetho dzine dza kwama vhutshilo havho hoṱhe. Ndi mini zwine vhenevho vhaswa na vhabebi vhavho vha fanela u zwi humbula?

10. Ndi mini zwine ra fanela u zwi humbula musi ri tshi shumisa mbofholowo yashu u itela u dzhia phetho ya muthu nga eṱhe?

¹⁰ Vhaṅwe vhathu vha nga humbula uri samusi enea mafhungo e phetho ya muthu nga eṱhe, vha fanela u vha na mbofholowo ya u khetha zwine vha funa, tenda luvalo lwavho lu tshi vha tendela. Khamusi vha humbula zwe Paulo a zwi vhudza Vhakriste vha Korinta nga ha zwiḽiwa musi a tshi ri: “Ndi ngani u vha hanga na mbofholowo hu tshi fanela u haṱulwa nga luvalo lwa muṅwe?” (1 Vhakor. 10:29) Naho ri na mbofholowo ya u ḓidzhiela phetho musi zwi tshi ḓa kha pfunzo na buḓo ḽine ra ḓo ḽi dzhia, ri fanela u humbula uri mbofholowo yashu i na mikano nahone phetho dzoṱhe dzine ra dzi dzhia dzi na masiandoitwa. Ndi ngazwo Paulo o thoma nga u amba uri: “Zwithu zwoṱhe zwo tendelwa; fhedzi a si zwithu zwoṱhe zwi vhuyedzaho. Zwithu zwoṱhe zwo tendelwa nga mulayo; fhedzi a si zwithu zwoṱhe zwine zwa fhaṱa.” (1 Vhakor. 10:23)  Zwenezwo zwi ri thusa u vhona uri naho ri na mbofholowo ya u ḓidzhiela phetho kha mafhungo a muthu nga eṱhe, zwine ra zwi ṱoḓa a si zwone zwa ndeme u fhira zwithu zwoṱhe.

11. Ndi ngani ro vhofhololwa?

¹¹ Petro o ri tsivhudza nga ha u shumisa luvhi mbofholowo yashu. O dovha a ri ṱuṱuwedza uri ri shumise mbofholowo yashu sa “vhalanda vha Mudzimu.” Nga zwenezwo, tshipikwa tshihulwane tsha uri Yehova a ri vhofholole kha tshivhi na lufu a tshi shumisa Yesu ho vha hu uri ri tshile sa “vhalanda vha Mudzimu” vho ḓiṋekedzelaho.

12. Noaxe na muṱa wawe vho ri vhetshela tsumbo ifhio?

¹² Nḓila ya khwinesa ine ra nga ḓitsireledza ngayo uri ri si shumise luvhi mbofholowo yashu na u vha phuli dza u funesa zwithu zwa ḽino shango ndi nga u livhisa ṱhogomelo kha u shumela Mudzimu nga vhuḓalo. (Vhagal. 5:16) Ṱhogomelani tsumbo ya Noaxe na muṱa wawe. Vho vha vha tshi tshila shangoni ḽo ḓalaho vhuvemu na vhuḓifari vhu si havhuḓi. Naho zwo ralo, a vho ngo ḓifara nga nḓila ye vhathu vha henefho vha vha vha tshi ḓifara ngayo. Vho zwi konisa hani zwenezwo? Vho khetha u dzula vho farakanea kha mishumo yoṱhe ye Yehova a vha ṋea yone—u fhaṱa gungwa, u vhulunga zwiḽiwa zwe zwa vha zwi tshi ḓo ḽiwa nga vhone vhaṋe na zwipuka na u tsivhudza vhaṅwe nga ha Maḓi Mahulu. Bivhili i ri: “Noaxe a ita zwoṱhe zwe Mudzimu a mu laya, a tevhedza he a laiwa ngaho.” (Gen. 6:22) Ho vha na mvelelo dzifhio? Noaxe na muṱa wawe vho ponyoka musi ḽeneḽo shango ḽi tshi fheliswa.—Vhaheb. 11:7.

13. Mudzimu o ri laedza uri ri ite mini?

¹³ Mudzimu o ri laedza uri ri ite mini ṋamusi? Samusi ri vhafunziwa vha Yesu ri a ḓivha zwavhuḓi uri Mudzimu o ri ṋea ndaela ya u huwelela. (Vhalani Luka 4:18, 19.) Ṋamusi vhathu vhanzhi vha tshe vho swingiswa nga mudzimu wa ano maitele nahone vha phuli dza vhurereli, ekonomi na tshitshavha. (2 Vhakor. 4:4) Ndi ndugelo u edzisa tsumbo ya Yesu ya u thusa vhathu uri vha ḓivhe na u gwadamela Yehova Mudzimu a re na mbofholowo. (Mat. 28:19, 20) Wonoyo a si mushumo wo leluwaho nahone hu na khaedu nnzhi. Kha maṅwe mashango, vhathu  a vha takaleli u ḓivha Mudzimu nahone vhaṅwe vha a sinyuwa musi ri tshi huwelela khavho. Muṅwe na muṅwe washu u fanela u ḓivhudzisa uri, ‘Naa ndi nga shumisa mbofholowo yanga u tikedza tshumelo ya Mudzimu nga vhuḓalo?’

14, 15. Vhathu vha Yehova vho khetha u ita mini? (Sedzani tshifanyiso tsha u thoma.)

¹⁴ Zwi a ṱuṱuwedza vhukuma u vhona uri vhathu vhanzhi vha a kona u vhona uri vhufhelo ha ano maitele a zwithu vhu tsini nahone vho leludza vhutshilo havho uri vha kone u shela mulenzhe tshumeloni ya tshifhinga tsho ḓalaho. (1 Vhakor. 9:19, 23) Vhaṅwe vha shuma tsimuni dza hune vha dzula hone; vhaṅwe vha pfulutshela hune ha vha na ṱhoḓea khulwane ya vhahuweleli. Mivhigo i sumbedza uri miṅwahani miṱanu yo fhiraho, vhathu vha fhiraho 250 000 vho vha vhavulanḓila vha tshifhinga tsho ḓalaho nahone zwino hu na vhavulanḓila vha fhiraho 1 100 000 shangoni ḽoṱhe. Dzenedzo ndi mvelelo dzavhuḓi vhukuma dza u shumisa mbofholowo yashu nga vhuṱali u itela u shumela Yehova!—Ps. 110:3.

¹⁵ Ndi mini zwe zwa thusa vhenevha vhahashu u shumisa mbofholowo yavho nga vhuṱali? Ṱhogomelani tsumbo ya John na Judith, vhe vha shuma mashangoni manzhi miṅwahani ya 30 yo fhiraho. Vho amba uri musi Tshikolo tsha Tshumelo ya Vhuvulanḓila tshi tshi thoma nga 1977, vhagudiswa vho ṱuṱuwedzwa uri vha pfuluwe na u ya u shuma hune ha vha na ṱhoḓea khulwane. U itela uri vha dzule vho livhisa ṱhogomelo kha tshenetsho tshipikwa, John o amba uri o tshintsha mishumo lunzhi uri a kone u tshila vhutshilo ho leluwaho. Mafheleloni musi vha tshi swika kha ḽiṅwe shango, vho ṱhogomela uri u rabela Yehova na u ḓitika ngae zwo vha thusa u kunda zwithithisi zwi ngaho u guda luṅwe luambo, u ḓowelana na mvelele na u konḓelela mutsho u si wavhuḓi. Vha ḓipfa hani nga yeneyo miṅwaha ye vha i fhedza vhe tshumeloni? John o ri: “Ndo vha ndo tou fombe kha mushumo wavhuḓisa u fhira yoṱhe ye nda vha ndi tshi i ḓivha kana ye nda vhuya nda i ita. Yehova o vha wa vhukuma kha nṋe u fana na zwine khotsi a re na lufuno a vha zwone. Zwino ndi vho pfesesa khwine zwine Yakobo 4:8 ya amba zwone: ‘Sendelani tsini ha Mudzimu, na ene u ḓo sendela tsini haṋu.’ Zwino ndi a ḓivha zwe nda vha ndi tshi zwi ṱoḓa, u tshila vhutshilo vhu fushaho.”

16. Vhathu vhanzhi vho shumisa hani mbofholowo yavho nga vhuṱali?

¹⁶ Vhaṅwe vha nga vula nḓila lwa tshifhinga tshilapfu u fana na John na Judith, fhedzi vhaṅwe zwiimo zwavho zwi vha tendela u vula nḓila lwa tshifhinganyana. Naho zwo ralo, vhanzhi vha shumisa tshibuli tsha u shuma nga u ḓifunela kha mushumo wa u fhaṱa u mona na shango ḽoṱhe. Sa tsumbo, musi hu tshi khou fhaṱiwa ofisi khulwane dza shango ḽoṱhe ngei Warwick kha ḽa New York, vhahashu vha ṱoḓaho u vha 27 000 vho ya vha thusa lwa vhege mbili, ṅwaha kana miṅwaha. Vhunzhi ha vhenevho vhahashu vho ḓidzima zwiṅwe zwithu uri vha kone u thusa henefho. Yeneyo ndi tsumbo yavhuḓi vhukuma ya u shumisa mbofholowo ye vha ṋewa nga Mudzimu u itela u hulisa na u renda Yehova Mudzimu a re na mbofholowo!

17. Vhane vha shumisa nga vhuṱali mbofholowo ye vha ṋewa nga Mudzimu vho lavhelela mini tshifhingani tshi ḓaho?

¹⁷ Ri a livhuwa vhukuma uri ri vho ḓivha Yehova nahone ri a ḓiphina nga mbofholowo ine ya ḓiswa nga u vha kha vhurabeli ha ngoho. U nga ri phetho dzine ra dzi dzhia dzi nga sumbedza uri ri dzhiela nṱha yeneyo mbofholowo. Nṱhani ha u shumisa luvhi mbofholowo yashu, kha ri i shumise u shumela Yehova nga hune ra nga kona ngaho. Arali ra ita nga u ralo, ri nga lavhelela nga maṱo matswuku u ḓiphina nga phaṱhutshedzo dze Yehova a dzi fulufhedzisa musi vhuporofita vhu tevhelaho vhu tshi ḓadzea: “Zwivhumbwa zwi ḓo vhofhololwa vhupulini ha u sina nahone zwa ṋewa vhugala ha vhana vha Mudzimu vho vhofholowaho.”—Vharoma 8:21.