Ndi Ngani Ri Tshi Fanela U—‘Renda Yah!’?
“Rendani Yah! . . . Zwi a takadza nahone zwo tea lungafhani u mu renda!”—PS. 147:1, NW.
NYIMBO: 104, 152
1-3. (a) Psalme ya 147 i nga vha yo ṅwalwa lini? (b) Ri guda mini musi ri tshi vhala Psalme ya 147?
MUSI muthu o shuma zwavhuḓi kha mushumo we a ṋewa wone kana o sumbedza pfaneleo dzavhuḓi dza Vhukriste, onoyo muthu o fanelwa nga u khoḓiwa. Arali vhathu vha tshi ita nga u ralo, zwenezwo zwi ri ṋea tshiitisi tshihulwane vhukuma tsha u khoḓa kana u renda Yehova Mudzimu! Ri mu renda ngauri u na maanḓa mahulwane samusi ri tshi vhona kha zwithu zwavhuḓi zwe a zwi sika, kana nga nṱhani ha uri u fara vhathu nga nḓila ya lufuno samusi o ita ndugiselelo ya uri a ite Murwa wawe tshiṱhavhelo.
2 Muṅwali wa Psalme ya 147 o ṱuṱuwedzea uri a rende Yehova. O dovha a ṱuṱuwedza vhaṅwe uri vha rende Mudzimu nae.—Vhalani Psalme ya 147:1, 7, 12.
3 A ri ḓivhi muṅwali wa yeneyo psalme, fhedzi a nga vha o tshila misini ya Vhaisiraele musi vha tshi humela Yerusalema vha tshi bva vhuthubwani ha Babele. (Ps. 147:2) U humiselwa ha vhathu vha Mudzimu shangoni ḽavho u itela u gwadamela Mudzimu wa ngoho zwi nga vha zwo ṱuṱuwedza mupsalme uri a rende Yehova. Naho zwo ralo, o dovha a amba nga ha zwiṅwe zwiitisi zwa u mu renda. Ho vha hu zwifhio? Ndi zwifhio zwiitisi zwine na vha nazwo zwa uri ni huwelele ni ri “Haleluya!”?—Ps. 147:1.
YEHOVA U FHODZA VHA DZIMBILU DZO VUNḒEKANAHO
4. Musi Khosi Korese a tshi thusa Vhaisiraele, vha nga vha vho ḓipfa hani, nahone ndi ngani?
4 Edzani u humbula nḓila ye Vhaisiraele vha ḓipfa ngayo musi vhe vhuthubwani ha Babele. Vhathubi vhavho vha nga vha vho vha goḓa vha ri: “Edzonu takala ni ri imbele luimbo lwa dza Tsioni!” Tshiitisi tshihulwane tsha u renda Yehova tsho vha tshi si tsheeho ngauri muḓi wa Yerusalema wo vha wo no fheliswa. (Ps. 137:1-3, 6) Vhayuda vho vha vha si tsha ṱoḓa u imba. Mbilu dzavho dzo vha dzo vunḓekana nahone vho vha vha tshi ṱoḓa u khuthadzwa na u tikedzwa. Naho zwo ralo, samusi Ipfi ḽa Mudzimu ḽo zwi amba hu tshee nga phanḓa, Mudzimu o vha thusa a tshi shumisa Korese khosi ya Peresia. O kunda Babele nahone a amba uri: “Yehova . . . [o] ndaya a ri ndi mu fhaṱele nnḓu muḓini wa Yerusalema . . . Zwino nnyi na nnyi a re wa lushaka lwonolwo lwa vhathu vhawe, Yehova Mudzimu wawe nga a vhe nae’, a vhuyelele henengei.” (2 Koron. 36:23) Zwenezwo zwi nga vha zwo khuthadza Vhaisiraele vhe vha vha vha tshi dzula Babele!
5. Mupsalme o ṱhogomela mini nga ha maanḓa a Yehova a u fhodza?
5 Yehova ho ngo khuthadza fhedzi lushaka lwa Isiraele sa tshigwada, fhedzi o khuthadza muthu muṅwe na muṅwe. U ita zwi fanaho na ṋamusi. Mupsalme o ṅwala zwi tevhelaho nga ha Mudzimu: “U fhodza vha dzimbilu dzo vunḓekanaho, u phupha maṱungu avho.” (Ps. 147:3) Vhukuma, Yehova u na ndavha na vhathu vho sedzanaho na thaidzo—dza mutakalo kana maḓipfele. Ṋamusi, Yehova o ḓiimisela u ri khuthadza na u ri tikedza. (Ps. 34:18; Yes. 57:15) U ri ṋea vhuṱali na maanḓa uri ri kone u konḓelela milingo miṅwe na miṅwe ine ra sedzana nayo.—Yak. 1:5.
6. Ri nga vhuyelwa hani nga maipfi a mupsaleme a wanalaho kha Psalme ya 147:4? (Sedzani tshifanyiso tsha u thoma.)
6 Nga murahu, mupsalme o livhisa ṱhogomelo kha zwithu zwi re ṱaḓulu nahone o ri vhudza uri Yehova u “vhea mbalo ya dziṋaledzi” na u “dzi vhidza nga madzina.” (Ps. 147:4) Ndi ngani o livhisa ṱhogomelo kha zwithu zwi re ṱaḓulu? Ṱhogomelani zwi tevhelaho: Mupsalme o vha a tshi kona u vhona ṋaledzi, fhedzi o vha a sa ḓivhi uri hu na ṋaledzi nngana. Musi miṅwaha i tshi khou ḓi ṱanḓulukana i tshi ya, tshivhalo tsha ṋaledzi dzine ra dzi vhona tsho engedzea vhukuma. Vhaṅwe vha humbula uri hu na ṋaledzi dza bilioni kha mulalavhungu wa Milky Way. Nahone hu nga vha hu na milalavhungu ya trilioni fhethu hoṱhe! Riṋe ri vhona ṋaledzi dzi sa vhalei! Fhedzi Musiki o ṋea ṋaledzi dzoṱhe madzina. Zwenezwi zwi amba uri ṋaledzi iṅwe na iṅwe yo khethea kha Yehova. (1 Vhakor. 15:41) Hu pfi mini nga ha zwivhumbiwa zwi re kha ḽifhasi? Samusi Mudzimu a tshi ḓivha ṋaledzi iṅwe na iṅwe, na inwi u a ni ḓivha—u ḓivha hune na vha hone, nḓila ine na ḓipfa ngayo na zwine na zwi shaya!
7, 8. (a) Musi Yehova a tshi thusa vhathu vhawe vho sedzanaho na milingo, ndi mini zwine a zwi ṱhogomela? (b) Ṋeani tsumbo ya nḓila ine Yehova a thusa ngayo vhathu vhawe vha songo fhelelaho.
7 Yehova u na dzangalelo kha inwi, u a pfesesa zwine na khou sedzana nazwo nahone u na maanḓa a u ni thusa kha thaidzo dzaṋu. (Vhalani Psalme ya 147:5.) Ni nga vhona u nga vhuimo haṋu vhu a konḓa u sedzana naho. Mudzimu u a ḓivha uri hu na zwithu zwine na si kone u zwi ita, ‘ha hangwi zwa uri ni luruli.’ (Ps. 103:14) Samusi ri songo fhelela, ri ita vhukhakhi vhu fanaho tshifhinga tshoṱhe. Ri a ḓisola vhukuma musi lulimi lwashu lu tshi suvha, lutamo lwo khakheaho lune nga zwiṅwe zwifhinga ra vha nalwo kana u vha na vivho kha zwine muṅwe muthu a vha nazwo! Yehova ha na vhushayanungo ho raloho; fhedzi u a pfesesa nga vhuḓalo nḓila ine ra ḓipfa ngayo!—Yes. 40:28.
8 Ni nga kha ḓi vha no no tshenzhela nḓila ye Yehova a ni thusa ngayo musi no sedzana na mulingo. (Yes. 41:10, 13) Sa tsumbo, muṅwe wahashu wa tshisadzini wa muvulanḓila ane a pfi Kyoko, o pfa o kulea nungo vhukuma musi a tshi iswa uri a ye u shuma huṅwe fhethu. Yehova o sumbedza hani uri u a pfesesa thaidzo yawe? Kha tshivhidzo tshawe tshiswa, Kyoko o wana uri hu na vhathu vhanzhi vhane vha pfesesa nḓila ine a ḓipfa ngayo. O vhona u nga Yehova u khou mu vhudza uri: “Ndi a ni funa, hu si nga nṱhani ha uri ni muvulanḓila, fhedzi nga nṱhani ha uri ni ṅwana’nga nahone no ḓiṋekedzela kha nṋe. Ndi ṱoḓa ni tshi ḓiphina sa muṅwe wa Ṱhanzi yanga!” Kha vhuimo haṋu, Ramaanḓaoṱhe o sumbedza hani uri “vhuṱali hawe a vhu na a vhu vhalaho a fhedza”?
YEHOVA U RI ṊEA ZWINE RA ZWI SHAYA
9, 10. Musi Yehova a tshi ri thusa, u thoma nga mini? Fanyisani.
9 Roṱhe ri ṱoḓa zwithu zwi ngaho zwiḽiwa, zwiambaro na fhethu ha u dzula. Sa tsumbo, ni nga vhilaedziswa nga uri a ni na zwiḽiwa zwo eḓanaho. Naho zwo ralo, Yehova o ita uri ḽifhasi ḽi bveledze zwiḽiwa nahone u dovha a ṋea mafhondo a mahunguvhu zwiḽiwa! (Vhalani Psalme ya 147:8, 9.) Arali a tshi bvela phanḓa a tshi ṋea mahunguvhu zwiḽiwa, ri nga fulufhela uri Yehova u ḓo ri ṋea zwine ra zwi shaya.—Ps. 37:25.
10 Zwa ndeme vhukuma, Yehova u ri ṋea zwiḽiwa zwa lwa muya nahone u dovha a ri ṋea “mulalo wa Mudzimu une wa fhira u ṱalukanya hoṱhe.” (Vhafil. 4:6, 7) Sa tsumbo, ṱhogomelani nḓila ye Yehova a thusa ngayo Mutsuo na mufumakadzi wawe nga tshifhinga tsha tsunami ya ngei Dzhapani nga 2011. Vho ṋamela ṱhanga ya nnḓu u itela uri vha si kumbiwe nga tsunami. Naho zwo ralo, nga ḽeneḽo ḓuvha vho xelelwa nga zwoṱhe zwe vha vha vhe nazwo. Vho fhedza vhusiku hoṱhe swiswini hu tshi khou rothola vhe nṱha ha ṱhanga ya nnḓu yavho. Nga matsheloni, vho sedza zwithu zwa lwa muya zwe zwa vha zwi tshi nga vha khuthadza. Bugu ye vha kona u i wana ndi 2006 Yearbook of Jehovah’s Witnesses. Nga u ṱavhanya musi Mutsuo a tshi tou vula yeneyo bugu o ṱangana na tshiṱoho tshine tsha ri, “The Deadliest Tsunamis Ever Recorded.” Tshenetsho tshiṱoho tsho vha tshi tshi khou amba nga ha mudzinginyo we wa itea ngei Sumatra nga 2004 nahone wonoyo mudzinginyo wo ita uri hu vhe na tsunami ye ya tshinyadza vhukuma kha ḓivhazwakale yoṱhe. Mutsuo na mufumakadzi wawe vho tsengisa miṱodzi musi vha tshi khou vhala nga ha zwe zwa itea. Vho vhona nḓila ine Mudzimu a vha funa ngayo nga u vha ṋea zwiḽiwa zwa lwa muya nga tshifhinga tsho teaho u itela u vha khuthadza. Nga lufuno Yehova o dovha a vha thusa nga iṅwe nḓila. O shumisa vhahashu vha lwa muya uri vha vha ṋee zwishaiwa zwa ṋama. Fhedzi zwe zwa vha khuthadza vhukuma ndi musi tshivhidzoni tshavho vha tshi dalelwa nga vhahashu vha imelaho ndangulo ya Mudzimu. Mutsuo o ri: “Ndo pfa u nga Yehova o vha e tsini ha muṅwe na muṅwe washu na u ri ṱhogomela. Ro khuthadzea vhukuma!” Mudzimu u ri ṋea zwiḽiwa zwa lwa muya u thoma, nga murahu a kona u ri ṋea zwine ra zwi shaya.
VHUYELWANI NGA THUSO YA MUDZIMU
11. Vhane vha ṱoḓa u thuswa nga Mudzimu vha fanela u ita mini?
11 Yehova u dzula o lugela u “vusa vho vuḓaho.” (Ps. 147:6a, NW.) Fhedzi ri vhuyelwa hani samusi o lugela u ri thusa? Ri fanela u vha na vhushaka havhuḓi nae. U itela uri ri kone u vha na vhushaka ho raloho, ri fanela u ṱahulela u vha vhathu vho vuḓaho. (Tsef. 2:3) Vhathu vho vuḓaho vha ḓitika nga Mudzimu uri a tandulule vhukhakhi hoṱhe na u fhelisa vhuṱungu hoṱhe. Yehova u ṱanganedza vhathu vho raloho.
12, 13. (a) Ndi mini zwine ra fanela u zwi iledza u itela uri Mudzimu a ri thuse? (b) Yehova u takalela vhafhio?
12 Kha ḽiṅwe sia, Mudzimu u “posela vhavhi fhasi.” (Ps. 147:6b, NW.) Zwenezwi zwi a khuthadza vhukuma! U itela uri Yehova a ri fune na u iledza mbiti dzawe, ri fanela u vhenga zwine a zwi vhenga. (Ps. 97:10) Sa tsumbo, ri fanela u vhenga u ḓifara luvhi nga zwa vhudzekani. Zwenezwo zwi amba uri ri fanela u iledza tshiṅwe na tshiṅwe tshine tsha nga ita uri ri ite zwithu zwo raloho zwo khakheaho, u katela na zwifanyiso zwa vhudzekani. (Ps. 119:37; Mat. 5:28) Zwenezwi zwi nga konḓa vhukuma u lwisana nazwo, fhedzi zwi a vhuyedza nahone zwi ita uri Yehova a ri fhaṱutshedze.
13 U itela u lwisana nazwo, ri fanela u ḓitika nga Yehova hu si nga riṋe vhaṋe. Naa Yehova u ḓo takala arali ra nga lingedza u ḓitika nga “maanḓa a dzimbiḓi,” zwine zwa vha u ṱoḓa thuso kha vhathu? Na khathihi! Nahone a ro ngo fanela u ḓitika nga “[ṱhafu] dza munna,” zwine zwa vha u ita u nga riṋe kana vhaṅwe vhathu vha nga ita uri ri tshidzwe. (Ps. 147:10) Nṱhani hazwo, ri fanela u humbela thuso kha Yehova nga thabelo. U sa fana na vhaeletshedzi vha vhathu, Yehova ha vhuyi a netiswa nga u pfa khumbelo dzashu naho ri tshi humbela uri a ri thuse lunzhi-lunzhi. Bivhili i ri: “Yehova u takalela avho vhané vha mu ofha, na avho vho ṱulutshelwaho vhuthu hawe.” (Ps. 147:11) Ri nga fulufhela uri samusi a tshi ri funa u ḓo dzula e na riṋe na u ri thusa u lwisana na zwithu zwivhi zwine ra zwi ita.
14. Mupsalme o vha e na khwaṱhisedzo ifhio?
14 Yehova u ri khwaṱhisedza uri u ḓo thusa vhathu vhawe musi vha tshi ṱoḓa thuso. Musi Vhaisiraele vha tshi humela Yerusalema, mupsalme o imba nga ha Yehova a ri: “Ngauri ndi Ene we a ṱoka mafhoro khoroni dzau a khwaṱha; ndi Ene we a shudufhadza vhana vhau vhukati hau. Ndi Ene we a vhetshela masakha au mulalo.” (Ps. 147:13, 14) Zwenezwo zwo khwaṱhisa vhukuma mupsalme u ḓivha uri Mudzimu u ḓo khwaṱhisa mafhoro khoroni u itela u tsireledza vhagwadameli vhawe!
15-17. (a) Nga zwiṅwe zwifhinga ri nga ḓipfa hani nga ha milingo ro sedzanaho nayo, fhedzi Yehova u shumisa hani Ipfi ḽawe u itela u ri thusa? (b) Ṋeani tsumbo ya nḓila ine ‘ipfi ḽawe ḽa gidima ngayo nga luvhilo.’
15 Ni nga sedzana na vhuleme vhune ha nga ita uri ni vhilaele. Yehova u ni ṋea vhuṱali uri ni kone u konḓelela. Mupsalme o amba zwi tevhelaho nga ha Mudzimu wawe, “fhungo ḽawe o ḽi rumela ngeno shangoni, [ipfi ḽawe ḽi] gidima nga luvhilo.” Musi mupsalme a tshi amba nga ha Yehova sa ane a ‘wisa mahaḓa, u balanganya mahaḓa, u ṋisa tshifhango’ o vhudzisa a ri: “Phepho yawe ndi nnyi ané i si mu kunde”? O dovha a amba uri Yehova o “ruma fhungo ḽawe zwa mbo [ṋoka].” (Ps. 147:15-18) Mudzimu washu ane a vha na vhuṱali na maanḓa oṱhe, ane a kona u langa tshifhango na mahaḓa a nga ni thusa u kunda thaidzo dzoṱhe dzine na nga sedzana nadzo.
16 Ṋamusi, Yehova u ri livhisa nga Ipfi ḽawe ḽine ḽa vha Bivhili. Nahone “[ipfi ḽawe ḽi] gidima nga luvhilo,” zwine zwa amba uri u ri ṋea vhulivhisi musi ri tshi vhu ṱoḓa. Humbulani nga ha nḓila ine na vhuyelwa ngayo musi ni tshi guda Bivhili, u ṱolisisa khandiso dza “mulanda a fulufhedzeaho na wa vhuṱali,” u ṱalela JW Broadcasting, u dalela jw.org, u amba na vhahulwane na u ḓikonanya na Vhakriste nga riṋe. (Mat. 24:45) Naa a ni athu u vhona uri Yehova u a ṱavhanya u ni ṋea vhulivhisi?
17 Simone o no vhuya a thuswa nga Ipfi ḽa Mudzimu. O vha a tshi ḓipfa e si wa ndeme lwe zwa ita uri a timatime arali Mudzimu a tshi mu takalela. Naho zwo ralo, musi a tshee
o kulea nungo, o vha a tshi dzula a tshi rabela kha Yehova a tshi humbela uri a mu thuse. O dzula o farakanea nga u vhala Bivhili tshifhinga tshoṱhe. O ri, “A thi athu u vhuya nda vha kha vhuimo he nda sa pfe Yehova a tshi nkhwaṱhisa na u nṋea vhulivhisi.” Zwenezwo zwo mu thusa uri a dzule e na mavhonele avhuḓi.18. Ndi ngani ni tshi vhona u nga Mudzimu u a ni takalela, nahone ndi tshiitisi tshifhio tshine na vha natsho tsha u huwelela uri “Rendani Yah!”?
18 Mupsalme o vha a tshi zwi ḓivha uri Mudzimu o vha a tshi takalela lushaka lwa Isiraele lwa kale. Ho vha hu lushaka lwe lwa ṋewa ‘ipfi’ ḽa Mudzimu na “zwiné a zwi funa na milayo yawe.” (Vhalani Psalme ya 147:19, 20.) Ṋamusi, ri na ndugelo khulwane vhukuma ya u vhidzwa nga dzina ḽa Mudzimu. U ḓivha Yehova na u livhiswa nga Ipfi ḽawe, zwo ita uri ri ḓiphine nga u vha na vhushaka ha tsini nae. U fana na muṅwali wa Psalme ya 147, naa a ni na zwiitisi zwinzhi zwavhuḓi zwa u huwelela uri “Rendani Yah!” na u ṱuṱuwedza vhaṅwe u ita zwi fanaho?