“KHAṊO ndi khulu, fhedzi vhashumi a si vhanzhi. Ngauralo, humbelani Muṋe wa khaṋo uri a rumele vhashumi khaṋoni yawe.” (Luka 10:2) Enea maipfi o ambiwaho nga Yesu miṅwahani i ṱoḓaho u vha 2 000 yo fhiraho, a ṱalusa nḓila ine zwithu zwa vha ngayo ngei Myanmar ṋamusi. Ndi ngani? Ndi ngauri hu na vhahuweleli vha ṱoḓaho u vha 4 200 vhane vha khou huwelela mafhungo maḓifha kha vhathu vha miḽioni dza 55.

Naho zwo ralo, “Muṋe wa khaṋo” ane a vha Yehova, o kwama mbilu dza vhahashu vhanzhi vhane vha bva mashangoni o fhamba-fhambanaho. Vho ya Tshipembe ha Asia hune ha vha Myanmar u itela u thusa kha mushumo wa khaṋo. Ndi mini tsho vha itaho uri vha ṱutshele mahaya avho? Ndi mini zwo vha thusaho uri vha kone u pfulutshela ngei Myanmar? Nahone ndi dzifhio phaṱhutshedzo dzine vha khou ḓiphina ngadzo? Kha ri vhone.

Miṅwahani i si gathi yo fhiraho, muvulanḓila wa ngei Dzhapani ane a pfi Kazuhiro o farwa nga vhulwadze ha tshifakhole, a ṋoka nahone a iswa vhuongeloni. Dokotela o mu vhudza uri a songo reila lwa miṅwaha mivhili. Kazuhiro o vha o tshuwa. O ḓivhudzisa uri, ‘Ndi ḓo bvela hani phanḓa ndi tshi ita zwine nda zwi funa—u vula nḓila?’ O rabela zwi tshi bva mbiluni a tshi khou humbela Yehova uri a mu thuse uri a kone u bvela phanḓa a tshi vula nḓila.

Kazuhiro o ri: “Nga murahu ha ṅwedzi, mungana wanga we a vha a tshi khou vula nḓila ngei Myanmar o pfa nga ha thaidzo ye nda vha ndi tshi khou sedzana nayo. O mpfounela nahone a ri: ‘Ngeno Myanmar ri shumisa mabisi. Arali na ḓa ngeno, ni nga bvela phanḓa na vhuḓinḓa haṋu naho ni si na goloi!’ Ndo vhudzisa dokotela arali zwi tshi nga konadzea uri ndi pfulutshele Myanmar naho ndi na honoho vhulwadze. Zwo mmangadza vhukuma musi dokotela a tshi amba uri: ‘Dokotela ane a ḓivha nga ha honovhu vhulwadze ane a bva ngei Myanmar o dalela Dzhapani zwino. Ndi ḓo ni ḓivhadza khae. Arali honovhu vhulwadze ha dovha ha vuwa, u ḓo ni thusa.’ Zwe onoyo dokotela a zwi amba ndo zwi dzhia hu phindulo i bvaho ha Yehova.”

Nga u ṱavhanya, Kazuhiro o mbo ḓi rumela e-mail ofisini ya davhi ya ngei Myanmar a tshi khou sumbedza uri ene na mufumakadzi wawe vha ṱoḓa u vula nḓila kha ḽeneḽo shango. Nga murahu ha maḓuvha maṱanu, vho wana phindulo ine ya ri, “Iḓani, ri khou ṱoḓa vhavulanḓila vho engedzeaho!” Kazuhiro na mufumakadzi wawe ane a pfi Mari, vho rengisa goloi dzavho, vha itisa visa nahone vha renga thikhithi dza bufho. Ṋamusi, vha shuma na tshigwada tsha luambo lwa zwanḓa tsha ngei Mandalay. Kazuhiro o ri: “Yeneyi tshenzhelo yo  khwaṱhisa lutendo lwashu kha fulufhedziso ḽa Mudzimu ḽine ḽa wanala kha Psalme ya 37:5, ine ya ri: ‘Thudzela dzinḓila dzau kha Yehova, U mu fulufhedze, Ene u ḓo shuma.’”

Nga 2014, Ṱhanzi dza Yehova dzo vha na ndugelo ya u vha na buthano ḽo khetheaho ngei Myanmar. Ho vha na vhathu vha bvaho kha maṅwe mashango vhe vha ya kha ḽeneḽo buthano. Muṅwe wa vhenevho vhathu ho vha hu Monique a re na miṅwaha ya 34 ane a bva kha ḽa United States, o ri: “Musi ndi tshi vhuya buthanoni, ndo rabela kha Yehova nga ha zwe nda vha ndi tshi tea u zwi ita. Ndo dovha nda amba na vhabebi vhanga nga ha zwipikwa zwe nda ḓivhetshela zwone tshumeloni ya Yehova. Ro tendelana uri ndi tea u humela Myanmar, fhedzi zwo dzhia tshifhinga nahone ndo rabela lunzhi nga hazwo ndi sa athu u dzhia phetho.” Monique u ṱalutshedza uri ndi ngani.

Monique o ri: “Yesu o ṱuṱuwedza vhatevheli vhawe uri vha ‘vhalele tshinyalelo.’ Nga zwenezwo, ndo ḓivhudzisa uri: ‘Naa masheleni ane nda vha nao a ḓo ntendela uri ndi pfulutshele kha ḽeneḽo shango? Naa ndi ḓo kona u ḓiṱhogomela musi ndi kha ḽeneḽo shango naho ndi sa ḓo fhedza tshifhinga tshinzhi kha mushumo wa u ḓitshidza?’” O dovha a ri: “Ndo ṱhogomela uri a thi na tshelede yo linganaho lune nda nga pfulutshela kha ḽiṅwe shango.” O thuswa nga mini uri a kone u pfuluwa?—Luka 14:28.

Monique o ri: “Ḽiṅwe ḓuvha mutholi wanga o humbela u mmbona. Ndo vha ndo tshuwa uri u ḓo nthatha. Nṱhani hazwo, mutholi wanga o nndivhuwa nga mushumo wavhuḓi we nda vha ndi tshi khou u ita. O mmbudza uri ndi ḓo wana bonasi nahone yeneyo bonasi yo vha i tshi lingana na tshelede ye nda vha ndi tshi i ṱoḓa uri ndi badele zwikolodo zwanga!”

Monique o thoma u shuma ngei Myanmar u bva nga December 2014. U ḓipfa hani nga u shuma hune ha vha na ṱhoḓea khulwane? O ri: “Ndi takalela u vha henefha. Ndi guda Bivhili na vhathu vhararu. Muṅwe wa vhathu vhane nda guda navho u na miṅwaha ya 67. U dzula a tshi ṅweṅwela na u nkuvhatedza musi a tshi nndumelisa. Musi a tshi guda uri dzina ḽa Mudzimu ndi Yehova, o tsengisa miṱodzi. Onoyo mugudiswa o ri: ‘Ndi lwa u tou thoma vhutshiloni hanga ndi tshi pfa uri dzina ḽa Mudzimu ndi Yehova. Ni muṱuku kha nṋe, fhedzi no nngudisa tshiṅwe tshithu tsha ndeme tshe nda vha ndi sa tshi ḓivhi.’ Na nṋe ndo mbo ḓi lila. Tshenzhelo dzo raloho dzi ita uri u shuma hune ha vha na ṱhoḓea khulwane zwi fushe.” Monique u khou tou bva u vha na ndugelo ya u ya Tshikoloni tsha Vhahuweleli vha Muvhuso.

Zwiṅwe zwo ṱuṱuwedzaho vhaṅwe uri vha ḓe Myanmar, ho vha hu mafhungo a wanalaho kha 2013 Yearbook of Jehovah’s Witnesses a ambaho nga ha ḽeneḽi shango. Wahashu wa tshifumakadzini ane a pfi Li a re na miṅwaha i fhiraho 30 o vha a tshi dzula Tshipembe ha Asia. O vha a tshi shuma, fhedzi mafhungo a wanalaho kha Yearbook o mu thusa uri a humbulisise nga ha u ya u shuma ngei Myanmar. O ri: “Musi ndo ya buthanoni ḽo khetheaho ngei Yangon nga 2014, ndo ṱangana na vhavhingani vhe vha vha vha tshi khou shuma hu re na ṱhoḓea khulwane ngei Myanmar kha tsimu ya Tshitshaina. Sa izwi ndi tshi amba Tshitshaina, ndo pfulutshela ngei Myanmar u itela u thusa tshigwada tsha Tshitshaina. Nṋe na Monique ro pfulutshela ngei Mandalay. Yehova o ri fhaṱutshedza nga u ri thusa u wana mushumo wa tshifhinganyana wa u funza kha tshikolo tshithihi nahone ra wana fhethu ha u dzula tsini na tshikolo. Hu sa londwi mufhiso na dziṅwe thaidzo, ndo ḓiphina nga tshumelo yanga henefho. Vhathu vha Myanmar vha tshila vhutshilo ho leluwaho, vha na mikhwa nahone vho ḓiimisela u thetshelesa mafhungo maḓifha. Zwi a takadza vhukuma u vhona nḓila ine Yehova a khou ṱavhanyisa ngayo mushumo. Ndi tenda nga ho fhelelaho uri ndi lufuno lwa Yehova uri ndi vhe fhano Mandalay.”

Vhane vha shuma hune ha vha na ṱhoḓea khulwane vho vhona nḓila ine thabelo ya vha na maanḓa ngayo. Tsumbo  ndi Jumpei a re na miṅwaha ya 37 na mufumakadzi wawe Nao a re na miṅwaha ya 35. Vho vha vha tshi khou shuma kha tshivhidzo tsha luambo lwa zwanḓa ngei Dzhapani. Ndi ngani vho pfulutshela Myanmar? Jumpei o ri: “Ndi kale nṋe na mufumakadzi wanga ri na tshipikwa tsha u shuma hu re na ṱhoḓea khulwane kha ḽiṅwe shango. Wahashu wa tshinnani we a vha e kha tshivhidzo tshashu tsha luambo lwa zwanḓa ngei Dzhapani, o pfulutshela Myanmar. Na riṋe ro fheleledza ro pfuluwa nga May 2010 naho ro vha ri na tshelede ṱhukhu ye ra i vhulunga. Vhahashu vha ngei Myanmar vho ri ṱanganedza nga zwanḓa zwi dudelaho!” U ḓipfa hani nga ha tsimu ya luambo lwa zwanḓa ngei Myanmar? O ri: “Vhathu vha na dzangalelo. Musi ri tshi sumbedza vhoṋemuḓi vidio dza luambo lwa zwanḓa vha a takala. Ro takala vhukuma nge ra dzhia phetho ya u ḓa u shumela Yehova ngeno!”

Jumpei na Nao vho sedzana hani na thaidzo ya masheleni? Jumpei o ri: “Nga murahu ha miṅwaha miraru, ro vha ro no shumisa vhunzhi ha masheleni e ra vha ro a vhulunga nahone ro vha ri si tsheena masheleni o linganaho ane ra nga badela ngao rennde ya ṅwaha u tevhelaho. Nṋe na mufumakadzi wanga ro rabela lunzhi zwi tshi bva mbiluni. Ri songo zwi lavhelela, ro wana vhurifhi vhune ha bva ofisini ya davhi ri tshi khou humbelwa uri ri vhe vhavulanḓila vho khetheaho vha tshifhinganyana! Ro fulufhela Yehova nahone ho ngo ri laṱa. U ri ṱhogomela kha zwoṱhe. Jumpei na Nao vha kha ḓi tou bva u ya Tshikoloni tsha Vhahuweleli vha Muvhuso.

Ndi mini zwo ṱuṱuwedzaho Simone a re na miṅwaha ya 43 ane a bva ngei Italy na mufumakadzi wawe ane a pfi Anna a re na miṅwaha ya 37 ane a bva ngei New Zealand uri vha pfulutshele Myanmar? Anna o fhindula a ri: “Ndi mafhungo a re kha Yearbook ya 2013 a ambaho nga ha Myanmar!” Simone o ri: “Ndi ndugelo khulwane vhukuma u vha Myanmar. Vhutshilo ho leluwa nahone ndi a kona u fhedza tshifhinga tsho engedzeaho ndi tshi khou ita mushumo wa Yehova. Zwi a takadza u vhona nḓila ine Yehova a ri ṱhogomela ngayo musi ri tshi shuma fhethu hu re na ṱhoḓea khulwane.” (Ps. 121:5) Anna o ri: “Ndo takala u fhira naho hu lini. Ri tshila vhutshilo ho leluwaho. Ndi fhedza tshifhinga tshinzhi ndi na munna wanga nahone ro no vha na vhushaka ha tsini-tsini. Ro wana na khonani dzavhuḓi. Vhathu vha henefho a vha vhengi Dziṱhanzi nahone dzangalelo ḽine vha vha naḽo ḽi a mangadza!” Nga nḓila-ḓe?

Anna o ri: “Ḽiṅwe ḓuvha ndo huwelela kha muṅwe mugudiswa wa yunivesithi makete nahone nda ita nzudzanyo ya u dovha nda ṱangana nae. Musi ndi tshi ṱangana nae, o ḓa na mungana wawe. Tshifhingani tshi tevhelaho o ḓa na dziṅwe khonani. O dovha a ḓa na vhaṅwe. Kha vhe a ḓa navho, ndi vhaṱanu vhane nda khou guda navho Bivhili.” Simone o ri: “Vhathu vhane ra vha wana tsimuni vha na vhuthu nahone vha ṱoḓa u ḓivha zwo engedzeaho. Vhunzhi havho vha na dzangalelo. Fhedzi a ri na tshifhinga tsho eḓanaho tsha u ya khavho vhoṱhe.”

Fhedzi ndi vhukando vhufhio ha ndeme he vha vha vha tshi fanela u vhu dzhia u itela u pfulutshela ngei Myanmar? Mizuho ane a bva ngei Dzhapani o ri: “Nṋe na munna wanga Sachio ndi kale ri tshi ṱoḓa u shuma kha shango ḽi re na ṱhoḓea khulwane—fhedzi ngafhi?”  Ro kwamea vhukuma musi ro no vhala nga ha tshenzhelo dza ngei Myanmar kha Yearbook ya 2013. Zwenezwo zwo ita uri ri ḓivhudzise arali zwi tshi nga konadzea uri ri ye u shuma Myanmar.” Sachio o dovha a ri: “Ro ya ra dala lwa vhege nthihi ngei Yangon, ine ya vha ḓorobo khulwane ya ngei Myanmar u itela u vhona ḽeneḽo shango. Eneo madalo o ita uri ri pfulutshele henefho.”

Rodney na mufumakadzi wawe Jane vha re na miṅwaha i fhiraho 50, vhane vha bva ngei Australia, na murwa wavho Jordan na ṅwananyana wavho Danica, vho thoma u shuma hu re na ṱhoḓea khulwane ngei Myanmar nga 2010. Rodney o ri: “Ro takadzwa vhukuma nga u vhona dzangalelo ḽine vhathu vha vha naḽo ḽa u guda nga ha Mudzimu. Ndi nga ṱuṱuwedza miṅwe miṱa uri i ye i shume fhethu hune ha nga Myanmar.” Ndi ngani? O ri: “Ndi zwavhuḓi u vhona nḓila ye yeneyi tshenzhelo ya ri sendedza ngayo tsini-tsini na Mudzimu! Vhunzhi ha vhaswa vha dzula vho livhisa ṱhogomelo kha ṱhingothendeleki dzavho, goloi, mishumo na zwiṅwe-vho. Ngeno vhana vhashu vho farakanea nga u guda maipfi maswa ane vha ḓo a shumisa vhuḓinḓani. Vha lingedza u guda nḓila ine vha nga thusa ngayo vhathu vhane vha si ḓivhe Bivhili na u ṋea phindulo miṱanganoni ya tshivhidzo tsha henefho na u ita zwiṅwe zwithu zwinzhi zwi takadzaho zwine zwa tshimbidzana na vhurabeli hashu.”

Oliver a re na miṅwaha ya 37 ane a bva United States, u ṱalutshedza uri ndi ngani a tshi ṱuṱuwedza vhaṅwe uri vha dzhenele kha yeneyo tshumelo. O ri: “Ndo vhuyelwa vhukuma nga u shumela Yehova fhethu ndi songo hu ḓowelaho. U pfuluwa zwo nthusa uri ndi vhe na fulufhelo ḽo khwaṱhaho kha Yehova hu sa londwi vhuimo vhune nda ḓiwana ndi khaho. Ndo shuma na vhaṅwe vhe nda vha ndi sa vha ḓivhi, fhedzi ri tshi tenda kha zwithu zwithihi. Zwenezwi ndi zwithu zwine zwa itea ndanguloni ya Mudzimu fhedzi.” Ṋamusi, Oliver na mufumakadzi wawe Anna, vha bvela phanḓa vha tshi shuma nga u fhisea tsimuni ine ha ambiwa Tshitshaina.

Wahashu wa tshifumakadzini ane a pfi Trazel ane a vha na miṅwaha ya 52 ane a bva ngei Australia, o thoma u shuma ngei Myanmar u bva nga 2004. O ri: “Ndi ṱuṱuwedza vhoṱhe vhane vhuimo havho ha vha tendela, uri vha ye vha shume hune ha vha na ṱhoḓea khulwane. Ndo zwi vhona uri arali u na lutamo lwa u shuma, Yehova u a fhaṱutshedza vhuḓidini hau. Ndo vha ndi sa humbuli uri ndi nga vhuya nda tshila nga u rali. Ndo vha ndi sa vhuyi nda humbula uri ndi nga fushea na u lambedzwa nga yeneyi nḓila.”

U nga ri maipfi o ambiwaho nga vhane vha shuma hune ha vha na ṱhoḓea khulwane ngei Myanmar, a nga ni ṱuṱuwedza uri ni humbulisise nga ha u ya u thusa vhane vha vha na mbilu dzavhuḓi vhane vha vha tsimuni dzi sa athu u shumiwaho. Vhane vha khou shuma hune ha vha na ṱhoḓea khulwane vha khou vhidzelela vha tshi ri, “Nga khumbelo, welani ngeno Myanmar ni ri thuse!”