THERO I GUDWAHO 22
Dzhielani Nṱha Zwifhiwa Zwi Sa Vhonali
‘Ni dzule ni tshi humbula nga ha zwi sa vhonali. Ngauri zwine zwa vhonala ndi zwa tshifhinganyana, zwi sa vhonali ndi zwa tshoṱhe.’—2 VHAKOR. 4:18.
LUIMBO 45 Zwine Mbilu Yanga Ya Elekanya
MANWELEDZO *
1. Yesu o ri mini nga ha u ḓikuvhanganyela lupfumo ngei ṱaḓulu?
A SI zwifhiwa zwoṱhe zwine ra nga kona u zwi vhona nga maṱo. Zwavhuḓi-vhuḓi zwifhiwa zwine a ri koni u zwi vhona ndi zwone zwavhuḓisa. Musi Yesu a tshi khou funza e Thavhani, o funza uri lupfumo lune ra ḓikuvhanganyela lwone ṱaḓulu ndi lwa ndeme u fhira lune ra ḓikuvhanganyela lwone kha ḽifhasi. O dovha a ri: “Hune lupfumo lwaṋu lwa vha hone, ndi hune mbilu yaṋu ya ḓo vha hone.” (Mat. 6:19-21) Arali hu na tshithu tshine ra tshi dzhiela nṱha, ri ḓo ita zwoṱhe zwine ra nga kona uri ri tshi wane. Ri ḓikuvhanganyela “lupfumo ngei ṱaḓulu” musi ri tshi ita zwine Mudzimu a ṱoḓa. Yesu o amba uri lwonolo lupfumo lu nga si vhuye lwa fhela kana lwa tswiwa.
2. (a) U ya nga 2 Vhakorinta 4:17, 18, Paulo o ri ṱuṱuwedza uri ri ite mini? (b) Ri ḓo amba nga ha mini kha heyi thero?
2 Muapostola Paulo o ri ṱuṱuwedza uri ‘ri dzule ri tshi humbula nga ha zwi sa vhonali.’ (Vhalani 2 Vhakorinta 4:17, 18.) Zwiṅwe zwa zwenezwi zwithu zwi sa vhonali ndi phaṱhutshedzo dzine ra ḓo dzi wana shangoni ḽiswa. Kha heyi thero, ri ḓo amba nga ha zwifhiwa zwi sa vhonali zwine ra vhuyelwa ngazwo zwino, zwine zwa vha u vha khonani ya Mudzimu, u amba nae nga thabelo, u thuswa nga muya wawe mukhethwa na u thuswa ngae, Yesu na vharuṅwa musi ri tsimuni. Ri ḓo dovha ra amba uri ri nga sumbedza hani uri ri dzhiela nṱha zwenezwi zwifhiwa.
U VHA KHONANI YA YEHOVA
3. Tshifhiwa tshihulwanesa u fhira zwoṱhe ndi tshifhio nahone zwo ḓa hani uri ri tshi wane?
3 Tshifhiwa tshine a ri koni u tshi vhona nga maṱo tshine tsha vha tshihulwane u fhira zwoṱhe ndi u vha khonani ya Yehova Mudzimu. (Ps. 25:14) Zwi ḓa hani uri Mudzimu ane a vha mukhethwa a vhe khonani na vhathu vha re na tshivhi? Zwi konadzea nga nṱhani ha tshirengululi tsha Yesu tshe tsha “fhelisa zwivhi zwa shango.” (Yoh. 1:29) Musi Yesu a sa athu u ḓa kha ḽifhasi na u fa, Yehova o vha o dzula o zwi ḓivha uri Yesu u ḓo fela zwivhi zwashu. Ndi ngazwo Yehova o vha khonani na vhathu vhe vha tshila musi Yesu a sa athu u ḓa kha ḽifhasi.—Vharoma 3:25.
4. Ambani vhaṅwe vhe vha vha khonani dza Mudzimu musi Yesu a sa athu u ḓa kha ḽifhasi.
4 Kha ri ambe nga ha vhathu vhe vha tshila musi Yesu a sa athu u ḓa kha ḽifhasi vhe vha vha khonani dza Mudzimu. Muṅwe wavho ndi Abrahamu we a vha e na lutendo vhukuma. Nga murahu ha miṅwaha ya 1 000 Abrahamu o no fa, Yehova o amba uri Abrahamu ndi ‘khonani yawe.’ (Yes. 41:8) Hezwi zwi amba uri Yehova u bvela phanḓa a tshi vha khonani na vhathu naho vho no fa. Yehova ho ngo hangwa Abrahamu. (Luka 20:37, 38) Muṅwe wa vhenevho vhathu ndi Yobo. Musi vharuṅwa vho kuvhangana ngei ṱaḓulu, Yehova o sumbedza uri u ḓirwa khana nga Yobo, o ri: “[Yobo] ndi munna o lugaho wa u fhulufhedzea; ane a ofha Mudzimu na u iledza zwivhi.” (Yobo 1:6-8) Daniele o shumela Yehova lwa miṅwaha i ṱoḓaho u vha 80 naho o vha a tshi dzula kha shango ḽine vhathu a vha gwadameli Yehova. Zwino Yehova o vha a tshi ḓipfa hani ngae? O rumela vharuṅwa luraru lwoṱhe uri vha vhudze Daniele we a vha o no kalaha uri u “munna a funwaho.” (Dan. 9:23; 10:11, 19) Ri nga vha na vhungoho ha uri Yehova u khou ṱoḓa u vusa khonani dzawe dzo lovhaho.—Yobo 14:15.
5. Ri nga ita mini uri ri vhe khonani dza Yehova?
5 Hu na vhathu vhangana vha re na tshivhi vhane vha vha khonani dza Mudzimu ṋamusi? Ndi vha dzimiḽioni. U mona na shango ḽoṱhe hu na vhathu vhane vha sumbedza nga nḓila ine vha tshila ngayo uri vha ṱoḓa u vha khonani dza Mudzimu. Yehova u vha “khonani ya tsini-tsini na o lugaho.” (Mir. 3:32) Nga nṱhani ha u vha na lutendo kha tshiṱhavhelo tsha Yesu, ri a kona u vha khonani dza Mudzimu. Nga nṱhani ha tshenetshi tshirengululi, ri nga vha khonani dza Mudzimu, ra ḓiṋekedza khae na u lovhedzwa. Musi ri tshi ḓiṋekedza na u lovhedzwa, ri ḓo fana na Vhakriste vha dzimiḽioni vhane vha vha ‘khonani dza tsini-tsini’ dza Yehova Ramaanḓaoṱhe.
6. Ri nga sumbedza hani uri ri dzhiela nṱha u vha khonani dza Mudzimu?
6 Ri nga sumbedza hani uri ri dzhiela nṱha u vha khonani dza Mudzimu? Abrahamu na Yobo vho shumela Mudzimu lwa miṅwaha i fhiraho 100. Na riṋe ri tea u shumela Yehova nga u fhulufhedzea hu sa londwi uri ro no vha na tshifhinga tshingafhani ri tshi khou mu shumela. U fana na Daniele, vhukonani hashu na Yehova vhu tea u vha ha ndeme u fhira vhutshilo hashu. (Dan. 6:7, 10, 16, 22) Yehova u ḓo ri thusa musi ri na thaidzo u itela uri ri dzule ri khonani dzawe.—Vhafil. 4:13.
NDUGELO YA U RABELA
7. (a) U ya nga Mirero 15:8, Yehova u ḓipfa hani nga thabelo dzashu? (b) Yehova u fhindula hani thabelo dzashu?
7 Tshiṅwe tshifhiwa tshi sa vhonali ndi thabelo. Vhathu vhane vha vha madele-mapfani vha somolelana zwa haṋwani. Naa ni nga kona u somolela Yehova zwa haṋwani? Ee! Yehova u amba na riṋe a tshi shumisa Ipfi Mirero 15:8.) Yehova ha sokou thetshelesa thabelo dzashu, fhedzi u dovha a dzi fhindula. Nga tshiṅwe tshifhinga u dzi fhindula nga u bonya ha iṱo. Ngeno nga tshiṅwe tshifhinga ri tshi nga vhona u nga u khou dzhia tshifhinga, fhedzi riṋe ri tea u bvela phanḓa ri tshi khou rabela. Zwi re zwone ndi uri u ḓo fhedzisela o fhindula nga tshifhinga tsho teaho. Yehova a nga fhindula thabelo dzashu nga nḓila ye ra vha ri songo i lavhelela. Sa tsumbo, a nga ni fha vhuṱali na maanḓa “uri ni kone u konḓelela” mulingo nṱhani ha u u bvisa.—1 Vhakor. 10:13.
ḽawe Bivhili nahone khayo ri kona u vhona nḓila ine a dzhia ngayo zwithu na nḓila ine a ḓipfa ngayo. Ri amba na Yehova nga thabelo nahone nga yeneyo nḓila, ri nga kona u mu somolela zwa haṋwani. Yehova u takalela u pfa thabelo dzashu. (Vhalani8. Ri nga sumbedza hani uri ri dzhiela nṱha ndugelo ya u rabela?
8 Ri nga sumbedza hani uri ri dzhiela nṱha ndugelo ya u rabela? Iṅwe nḓila ine ra nga zwi ita ngayo, ndi nga u ‘dzula ri tshi rabela.’ (1 Vhathes. 5:17) Yehova ha ri kombetshedzi uri ri zwi ite. Fhedzi u a ri ṱuṱuwedza uri ri ‘dzule ri tshi rabela’ naho o ri ṋea mbofholowo ya u ḓikhethela. (Vharoma 12:12) Ri nga sumbedza uri ri dzhiela nṱha yeneyi ndugelo nga u rabela lunzhi ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe. Ri tea u livhuwa na u mu khoḓa musi ri tshi rabela.—Ps. 145:2, 3.
9. Muṅwe wahashu o ri mini nga ha thabelo nahone inwi ni ḓipfa hani nga hayo?
9 Musi ri tshi vhona nḓila ine Yehova a fhindula ngayo thabelo dzashu, zwi ita uri ri dzhiele nṱha yeneyi ndugelo nahone ri ṋaṋa u vhona nḓila ine Yehova a fhindula ngayo thabelo dzashu musi ri tshi khou bvela phanḓa ri tshi mu shumela. Kha ri ambe nga ha Chris a re na miṅwaha ya 47 e kha tshumelo ya tshifhinga tshoṱhe. O ri: “A hu na tshithu tshi takadzaho u fana na u amba na Yehova nga matsheloni ni tshi kha ḓi tou bva u vuwa, musi ḓuvha ḽi tshi kha ḓi tou ṱavha nahone ni tshi khou vhona tsiko yawe yo nakaho. Zwenezwi zwi ita uri ndi mu livhuwe nga zwifhiwa zwoṱhe zwe a nṋea zwone, u katela na thabelo.
Nahone nga madekwana musi ndi tshi fhedza u amba na Yehova dzi tou fara ndi tshi ḓivha uri ndi na luvalo lwo kunaho.”U THUSWA NGA MUYA MUKHETHWA
10. Ndi ngani ri tshi tea u dzhiela nṱha muya mukhethwa?
10 Muya mukhethwa wa Yehova ndi tshiṅwe tsha zwifhiwa zwe a ri ṋea. Yesu o ri ṱuṱuwedza uri ri dzule ri tshi humbela Yehova muya mukhethwa. (Luka 11:9, 13) Yehova u shumisa muya mukhethwa u itela u ri ṋea “maanḓa a songo ḓoweleaho.” (2 Vhakor. 4:7; Mish. 1:8) U nga ri thusa u konḓelela mulingo naho u ufhio.
11. Muya mukhethwa u nga ri thusa u ita mini?
11 Muya mukhethwa u nga ri thusa u ita mushumo we Yehova a ri ṋea wone ndanguloni yawe. U nga ri thusa u khwinisa vhukoni vhune ra vha naho. Arali hu na zwithu zwavhuḓi zwe ra zwi ita ndanguloni ya Yehova, ri ḓo vha ri tshi khou zwifha arali ra ri ro zwi ita nga riṋe vhaṋe ngauri ri vha ro thuswa nga muya mukhethwa.
12. U ya nga Phisalema 139:23, 24, ndi ngani ri tshi tea u humbela muya mukhethwa?
12 Iṅwe nḓila ine ra nga sumbedza ngayo uri ri dzhiela nṱha muya mukhethwa ndi nga u humbela Yehova uri a ri thuse ngawo uri ri ṱolisise zwine ra zwi humbula na zwine zwa vha mbiluni dzashu. (Vhalani Phisalema 139:23, 24.) Arali ra mu humbela, u ḓo ri thusa. Musi ri tshi vhona uri ri khou thoma u humbula na u tama zwithu zwi songo teaho, ri tea u humbela Yehova uri a ri thuse uri ri si zwi ite. Arali ra ita zwenezwo, ri ḓo vha ri tshi khou sumbedza uri a ri ṱoḓi na tshithu na tshithihi tshi tshi ita uri a si ri thuse nga muya wawe mukhethwa.—Vhaef. 4:30.
13. Ndi mini zwine zwa nga ita uri ri dzhiele nṱha muya mukhethwa?
13 Musi ri tshi vhona nḓila ine muya mukhethwa wa khou ri thusa ngayo zwino, zwi ḓo ita uri ri u dzhiele nṱha. Musi Yesu a sa athu u gonya ṱaḓulu o vhudza vhafunziwa vhawe uri: “Ni ḓo wana maanḓa musi muya mukhethwa u tshi ḓa kha inwi, ni ḓo vha ṱhanzi dzanga . . . u swika magumoni a ḽifhasi.” (Mish. ) Nahone zwenezwo ri khou zwi vhona zwi tshi khou itea. Muya mukhethwa wo ita uri hu vhe na vhathu vha fhiraho 8,5 miḽioni vhane vha khou mu shumela ṋamusi. Muya mukhethwa wa Mudzimu u ita uri ri vhe na mulalo na vhahashu ngauri u ri thusa uri ri vhe na lufuno, dakalo, mulalo, u sa fhela mbilu, vhuthu, vhuḓi, lutendo, u vuḓa na u ḓifara. Bivhili i amba uri zwenezwi ndi “zwi aṋwiwaho nga muya mukhethwa.” ( 1:8Vhagal. 5:22, 23) Naa muya mukhethwa a si tshifhiwa tshavhuḓi?
U SHUMISANA NA YEHOVA, YESU NA VHARUṄWA
14. Ndi vhonnyi vhane vha ri thusa musi ri tsimuni?
14 Tshiṅwe tshifhiwa tshe ra ṋewa ndi u “shumisana” na Yehova, Yesu na vharuṅwa. (2 Vhakor. 6:1) Ri shumisana navho musi ri tsimuni. Paulo o ri ene na vhane vha huwelela ndi “vhashumisani na Mudzimu.” (1 Vhakor. 3:9) Musi ri tshi ya tsimuni ri dovha ra vha vhashumisani na Yesu. Musi Yesu a tshi amba uri ri “ite vhathu vha tshaka dzoṱhe vhafunziwa,” o dovha a amba uri “ndi na inwi.” (Mat. 28:19, 20) Hu pfi mini nga vharuṅwa? Zwi a ri takadza u ḓivha uri vharuṅwa vha a ri livhisa musi ri tshi “ḓivhadza mafhungo maḓifha . . . kha vha dzulaho kha ḽifhasi.”—Nzumb. 14:6.
15. Ṋeani tsumbo i bvaho Bivhilini ine ya sumbedza uri Yehova u a ri thusa musi ri tsimuni.
15 Yehova, Yesu na vharuṅwa vha ri thusa uri ri kone u ita mini? Musi ri tshi khou huwelela, ri vha ri tshi khou zwala mbeu, dziṅwe mbeu dzi a wela mavuni avhuḓi nahone dza aluwa. (Mat. 13:18, 23) Ndi nnyi ane a ita uri dzenedzo mbeu dzi aluwe na u aṋwa mitshelo? Yesu o ri a hu na muthu ane a nga vha mutevheli wawe arali a songo “kokodzwa nga Khotsi.” (Yoh. 6:44) Kha ri ambe nga iṅwe tsumbo i re Bivhilini. Yeneyi tsumbo ndi ya musi Paulo a tshi khou huwelela kha vhafumakadzi nnḓa ha muḓi wa Filipi. Bivhili i amba nga ha muṅwe wa vhenevho vhafumakadzi ane a pfi Lidia, i ri: “Yehova a vula mbilu yawe uri a pfe zwe Paulo a vha a tshi khou zwi amba.” (Mish. 16:13-15) Hu na vhaṅwe vha dzimiḽioni vhe vha kokodzwa u fana na Lidia.
16. Ndi nnyi ane a ita uri vhathu vha ri thetshelese musi ri tshi huwelela?
16 Ndi nnyi ane a ita uri vhathu vha ri thetshelese musi ri tshi huwelela? Paulo o fhindula yeneyi mbudziso musi a tshi amba nga tshivhidzo tsha Korinta, o ri: “Nṋe ndo ṱavha, Apolo a sheledza, fhedzi Mudzimu ndi ene a itaho uri zwi hule, o ṱavhaho na o sheledzaho a vha tshithu, fhedzi ane a khoḓwa ndi Mudzimu a itaho uri zwi hule.” (1 Vhakor. 3:6, 7) Na riṋe ri tea u hulisa Yehova musi hu tshi vha na mvelelo dzavhuḓi tsimuni u fana na zwe Paulo a zwi ita.
17. Ri nga sumbedza hani uri ri dzhiela nṱha ndugelo ya u “shumisana” na Yehova, Yesu na vharuṅwa?
17 Ri nga sumbedza hani uri ri dzhiela nṱha ndugelo ya u “shumisana” na Yehova, Yesu na vharuṅwa? Nga u ita zwoṱhe zwine ra nga kona uri ri vhudze vhaṅwe mafhungo maḓifha. Hu na nḓila nnzhi dzine ra nga huwelela ngadzo, dzi ngaho sa u huwelela fhethu ha vhomuthumunzhi na “nnḓu nga nnḓu.” (Mish. 20:20) Vhanzhi vha takalela u huwelela lu songo dzudzanywaho. Musi vha tshi ṱangana na muthu vha sa mu ḓivhi, vha a mu lumelisa vha thoma u amba nae. Arali onoyo muthu a tshi khou ṱoḓa u amba, vha mbo ḓi thoma u huwelela khae.
18-19. (a) Ri ita hani uri vhathu vha vhe na dzangalelo ḽa u guda ngoho? (b) Yehova o thusa hani Vho Raphalalani?
18 Samusi ri “vhashumisani na Mudzimu,” a ro ngo tea u ṱavha fhedzi, fhedzi ri tea u sheledza.
Musi muthu a tshi ṱoḓa u guda Bivhili, ri tea u ita zwoṱhe zwine ra nga kona u itela u humela khae, kana ra humbela muṅwe muthu uri a humele khae u itela u guda nae. Musi ri tshi vhona nḓila ine Yehova a khou thusa ngayo onoyo muthu uri a shandule nḓila ine a humbula ngayo na nḓila ine a ita ngayo zwithu, ri takala na zwikunwane.19 Kha ri ambe nga ha Vho Raphalalani vhane vha dzula Afurika Tshipembe vhe vha vha vhe ṅanga. Zwe vha zwi guda Bivhilini zwo vha kwama. Fhedzi musi vha tshi guda zwine Bivhili ya zwi funza nga ha u amba na vhafu, zwo vha konḓela u zwi ṱanganedza. (Dot. 18:10-12) Nga zwiṱuku nga zwiṱuku, vho thoma u tenda zwe Yehova a vha a tshi khou vha funza. Nga u ya ha tshifhinga vho litsha u vha ṅanga naho vho vha vha tshi ḽa ngazwo. Zwino Vho Raphalalani vha na miṅwaha ya 60 nahone vha ri: “Ṱhanzi dza Yehova vho nthusa nga zwithu zwinzhi zwi ngaho sa u wana mushumo nahone ndi livhuwa ndi sa gumi. A ri tsha amba-ha nga ha Yehova we a nthusa u shandula vhutshilo hanga ngauri ndi a kona u ya tsimuni nahone ndo lovhedzwa.”
20. No ḓiimisela u ita mini?
20 Kha heyi thero ro amba nga ha zwifhiwa zwiṋa zwine a ri koni u zwi vhona nga maṱo. Tshi fhiraho zwoṱhe khazwo, ndi u vha khonani ya tsini-tsini ya Yehova. U vha khonani ya Yehova zwi ita uri ri kone u amba nae nga thabelo, a ri thuse nga muya wawe mukhethwa, ri shumisane nae na Yesu na vharuṅwa. Ri nga si kone u ita zwenezwi arali ri si khonani dzawe. Kha ri ḓiimisele u dzhiela nṱha zwenezwi zwifhiwa zwe a ri ṋea zwone. Ri tea u livhuwa Yehova ri sa gumi ngauri ndi khonani yavhuḓi.
LUIMBO 145 Fulufhedziso Ḽa Mudzimu Ḽa Paradiso
^ phar. 5 Kha thero yo fhiraho, ro amba nga ha zwifhiwa zwine Yehova a ri ṋea zwone zwine ra kona u zwi vhona nga maṱo. Heyi thero i ḓo amba nga ha zwifhiwa zwine ra si kone u zwi vhona nga maṱo na uri ri nga sumbedza hani uri ri zwi dzhiela nṱha. I ḓo dovha ya ri thusa uri ri dzhiele nṱha Muṋei wa zwenezwi zwifhiwa ane a vha Yehova.
^ phar. 58 ṰHALUSO YA TSHIFANYISO: (1) U sedza tsiko zwi ita uri hoyu wahashu a elekanye nga ha vhukonani hawe na Yehova.
^ phar. 60 ṰHALUSO YA TSHIFANYISO: (2) Onoyo wahashu u khou humbela Yehova uri a mu thuse uri a kone u huwelela.
^ phar. 62 ṰHALUSO YA TSHIFANYISO: (3) Muya mukhethwa u thusa onoyu wahashu uri a huwelele lu songo dzudzanywaho.
^ phar. 64 ṰHALUSO YA TSHIFANYISO: (4) Onoyo wahashu u khou guda Bivhili na muthu we a huwelela khae lu songo dzudzanywaho. Vharuṅwa vha khou mu thusa musi a tshi khou ita mushumo wa u huwelela na u ita vhafunziwa.