1922—Miṅwaha Ya Ḓana [100] Yo Fhiraho
NDIMANA ya ṅwaha ya 1922 yo vha i na maipfi ane a ri ‘Mudzimu u ri thusa u kunda a tshi shumisa Yesu Kristo!’ (1 Vhakor. 15:57) Eneo maipfi o vha a tshi ḓo humbudza Vhagudi vha Bivhili uri Yehova u ḓo vha fhaṱutshedza arali vha fhulufhedzea. Nga wonoyo ṅwaha Yehova o fhaṱutshedza vhenevho vhahashu vhe vha vha vha tshi huwelela nga u fhisea. O vha fhaṱutshedza musi vha tshi tou thoma u ḓigandisela dzibugu na u shumisa radio u itela u huwelela ngoho nga ha Muvhuso. Nga murahu kha wonoyo ṅwaha, zwo dovha zwa vha khagala uri Yehova u khou fhaṱutshedza vhathu vhawe. Vhagudi vha Bivhili vho kona u vha na buthano ḽi sa hangwei ngei Amerika, Cedar Point, Ohio. Zwe zwa itea kha ḽeneḽo buthano zwo kwama na nḓila ine ndangulo ya shuma ngayo u swika na ṋamusi.
“MUHUMBULO WAVHUḒI”
Musi hu tshi vha na vhathu vhanzhi vhe vha vha vha tshi khou huwelela, vhahashu vho vha vha tshi ṱoḓa khandiso dzo engedzeaho. Vhahashu vha re Bethele ya Brooklyn vho vha vha tshi gandisa magazini, fhedzi dziṅwe khamphani dzo vha dzi tshi vha gandisela bugu dzi re na magwati madenya. Lwa miṅwedzi yo vhalaho yeneyo khamphani yo vha i sa koni u gandisa bugu dzo eḓanaho dzine dza nga shumiswa tsimuni. Nga zwenezwo, wahashu Vho Rutherford vho vhudzisa Vho Robert Martin vhe vha vha vhe mulanguli wa khamphani ya u gandisa arali zwi tshi nga konadzea uri ri ḓigandisele bugu riṋe vhaṋe.
Vho Martin vha ri: “Wo vha u muhumbulo wavhuḓi ngauri ho vha hu tshi ḓo vulwa feme ra kona u ḓigandisela dzibugu.” Vhenevha vhahashu vho mbo ḓi hira fhethu ngei Brooklyn, 18 Concord Street vha wana na mitshini ine vha ḓo i shumisa.
A si vhathu vhoṱhe vhe vha vha vho takala nge vhahashu vha vha vha tshi vho thoma u ḓigandisela dzibugu. Muphuresedennde wa khamphani ye ya vha i tshi ri gandisela bugu o ḓa kha feme ye ra vha ri tshi gandisela khayo. O ri: “Ni na mitshini yavhuḓi ya u gandisa bugu, fhedzi a hu na na muthihi ane a kona u i shumisa. Nga murahu ha miṅwedzi ya rathi, ni ḓo vha no no tshinya yeneyi mitshini.”
Wahashu Vho Martin vho ri: “Zwe a amba zwo vha zwi tshi pfala, fhedzi ro vha ri tshi zwi ḓivha uri Yehova u ḓo ri thusa nahone o ri thusa.” Vho Martin vho vha vha tshi khou amba ngoho. Nga murahu ha tshifhinganyana, wonoyo mutshini muswa wo vha u tshi vho gandisa bugu dza 2 000 nga ḓuvha.
U HUWELELA KHA VHANZHI RI TSHI SHUMISA RADIO
Nga nnḓa ha u ḓigandisela dzibugu, vhathu vha Yehova vho thoma u huwelela mafhungo maḓifha nga radio. Nga swondaha nga masiari, nga dzi 26 February 1922, Wahashu Vho Rutherford vho amba lwa u tou thoma kha radio. Vho ṋekedza nyambo i re na tshiṱoho tshine tsha ri: “Millions Now Living
Will Never Die” kha tshiṱitshi tsha radio tshine tsha pfi KOG ngei Amerika, Los Angeles, California.Vhathu vha ṱoḓaho u vha 25 000 vho thetshelesa yeneyo mbekanyamushumo. Vhaṅwe vhavho vho rumela marifhi vha tshi khou livhuwa Vho Rutherford. Vhuṅwe ha eneo marifhi ho rumelwa nga Vho Willard Ashford vhane vha dzula ngei Santa Ana, California. Vho livhuwa Vho Rutherford nge vha vhea nyambo i “takadzaho.” Vho dovha vha ri: “Muḓini wanga ndi na vhathu vhararu vhane vha khou lwala, vha sa koni u bva hayani. Nga zwenezwo, ro vha ri tshi ḓo kundelwa u bva ra ya u thetshelesa nyambo yavho naho vho vha vha tshi ḓo i vhea fhethu hune ha vha tsini na riṋe.”
Nga murahu ha dzivhege, ho dovha ha vha na dziṅwe nyambo kha radio. Mafheleloni a 1922 Tshiingamo tsho amba uri “vhathu vha ṱoḓaho u vha 300 000 vho pfa mafhungo maḓifha nga radio.”
Nga nṱhani ha marifhi a ṱuṱuwedzaho e Vhagudi vha Bivhili vha a ṅwalelwa, vho vha vho ḓiimisela u fhaṱa tshifhaṱo tsha tshiṱitshi tsha radio, fhethu hune ha si vhe kule na Bethele ya Brooklyn, tshiṱangadzimeni tsha Staten. Kha miṅwaha i tevhelaho, vhagudi vha Bivhili vho vha vha tshi ḓo shumisa tshenetsho tshiṱitshi tshine tsha pfi WBBR u itela u huwelela mafhungo maḓifha a Muvhuso kha vhathu vhanzhi na fhethu hunzhi.
“ADV”
Tshiingamo tsha Tshiisimane tsha 15 June 1922, tsho ḓivhadza uri hu ḓo vha na buthano ḽine ḽa ḓo farelwa Cedar Point, Ohio, u bva nga dzi 5-13 September 1922. Vhagudi vha Bivhili vho vha vho takala musi vha tshi swika Cedar Point.
Kha nyambo yavho ya u thoma, Vho Rutherford vho vhudza vhathu uri: “Ndi na vhungoho ha uri Murena u ḓo fhaṱutshedza ḽeneḽi buthano na uri u ḓo ita vhungoho ha uri ri huwelele kha vhathu vhanzhi nga hune zwa nga konadzea ngaho u fhira naho hu lini.” Kha ḽeneḽo buthano vhe vha vha vha tshi khou ṋekedza nyambo vho ṱuṱuwedza vhahashu uri vha huwelele.
Nga Ḽavhuṱaṋu ḽa 8 September, vhathu vha ṱoḓaho u vha 8 000 vho ya holoni u itela u thetshelesa nyambo ya Vho Rutherford. Vho vha vho lavhelela u pfa uri maḽeḓere “ADV,” e a vha o ṅwalwa kha tshibammbiri tsha u ramba a amba mini. Musi vha tshi dzula fhasi henefho holoni vho ṱhogomela uri hu na bammbiri ḽihulwane tshiṱeidzhini ḽe ḽa vha ḽo pombiwa. Vho Arthur Claus vhe vha ya buthanoni vha
tshi bva Tulsa, Oklahoma, Amerika vho vha vho dzula fhethu hune vha nga kona u thetshelesa nyambo zwavhuḓi. Zwo vha zwi tshi konḓa u pfa zwine zwa khou ambiwa ngauri ho vha hu si na khudzaipfi kana zwipikara.“Ro vha ro thetshelesa nga vhuronwane”
Mudzulatshidulo o amba uri a hu na muthu o lengaho ane a ḓo tendelwa u dzhena holoni musi Vho Rutherford vhe kati na nyambo u itela uri hu si vhe na zwithithisi musi nyambo i kati. Nga 9:30 nga matsheloni, Vho Rutherford vho thoma nyambo yavho nga u amba maipfi a Yesu ane a vha kha Mateo 4:17 ane a ri: “Muvhuso wa ṱaḓulu u tsini.” Musi vha tshi amba nga ha nḓila ine vhathu vha ḓo pfa nga ha Muvhuso wa Mudzimu ngayo, vho ri: “Yesu o amba uri nga tshifhinga tsha u vha hone hawe ho vha hu tshi ḓo vha na khaṋo, nga tshenetsho tshifhinga o vha a tshi ḓo kuvhanganya vhathu vhane vha fhulufhedzea.”
Vho Claus vhe vha vha vho dzula henefho holoni vha kha ḓi humbula tshenetshi tshiitea. Vho ri: “Ro vha ro thetshelesa nga vhuronwane yeneyo nyambo.” Fhedzi vho mbo ḓi thoma u lwala, vha bva henefho holoni. Vho vha vha sa khou ṱoḓa u bva ngauri vho vha vha tshi zwi ḓivha uri a vha tsha ḓo tendelwa u dzhena musi Vho Rutherford vhe kati na nyambo.
Nga murahu ha mimunithi i si gathi vho mbo ḓi ḓipfa vhe khwine. Musi vha tshi khou humela holoni vho pfa hu tshi khou vhandiwa zwanḓa. Zwenezwo zwo ita uri vha takale vhukuma. Vho phetha nga ḽa uri vha tea u pfa yeneyi nyambo yavhuḓi yoṱhe, naho zwi tshi amba uri vha tea u i thetshelesa vho tou gonya ṱhanga. Vho Claus vhe vha vha vhe na miṅwaha ya 23 nga tshenetsho tshifhinga, vho wana nḓila ya u gonya ṱhanga. Musi vho no gonya ṱhanga, vho wana hu na huṅwe fhethu ho vuleaho he vha vha vha tshi kona u pfa yeneyo nyambo zwavhuḓi.
Fhedzi Vho Claus vho vha vhe si vhoṱhe. Vho wana hu na khonani dzavho henefho nṱha. Muṅwe wavho ho vha hu Vho Frank Johnson vhe vha ḓa khavho vha vha vhudzisa uri: “Ni na lufhanga?”
Vho Claus vha ri: “Ee! Ndi nalwo.”
Vho Frank vha ri: “Ni tou vha phindulo ya thabelo dzashu. Ni khou ḽi vhona ḽiḽa bammbiri ḽihulu ḽo pombiwaho? Ḽo vhofheleliwa na zwibigiri hezwi. Ni thetshelese zwavhuḓi musi Muhaṱuli vha tshi amba. * Musi vha tshi ri: ‘Ḓivhadzani, ḓivhadzani’ ri tea uri ri ṱhukhule hedzi thambo nṋa.”
Vho Claus vho vha vho fara lufhanga nahone vhone na khonani dzavho vho vha vho lindela u pfa Vho Rutherford vha tshi amba eneo maipfi. Vho Rutherford vho mbo ḓi swika kha tshipiḓa tsha ndeme tsha nyambo yavho. Vho vha vho takala vhukuma, vha tshi khou fhisea. Khamusi vho vha vha tshi khou amba vha tshi vhidzelela musi vha tshi ri: “Ni tea u vha Ṱhanzi dzi fhulufhedzeaho dza Murena. Bvelani phanḓa ni tshi lwa u swikela Babele Ḽihulu a tshi fheliswa. Ḓivhadzani mulaedza huṅwe na huṅwe. Vhathu vha tea u zwi ḓivha uri Yehova ndi Mudzimu washu na uri Yesu Kristo, ndi Khosi ya mahosi na Murena wa marena. Tshenetshi ndi tshifhinga tsha ndeme u fhira zwoṱhe. Vhonani, Khosi i khou vhusa! Ni na mushumo wa u vhudza vhaṅwe wonoyu mulaedza. Nga zwenezwo, ḓivhadzani, ḓivhadzani, ḓivhadzani nga ha Khosi na Muvhuso wayo.”
Vho Arthur vho ri vhone na vhaṅwe vhahashu vho mbo ḓi ṱhukhula dzenedzo thambo, ḽeneḽo bammbiri ḽa mbo ḓi pombolowa zwavhuḓi. Kha ḽeneḽo bammbiri ho vha ho ṅwalwa u pfi: “Ḓivhadzani nga ha Khosi na Muvhuso” zwine zwa tshimbidzana na maḽeḓere “ADV” e a vha o ṅwalwa kha tshibammbiri tsha u ramba. Maḽeḓere “ADV” ndi maḽeḓere o pfufhifhadzwaho a ipfi ‘advertise’ nga Tshikhuwa, zwine zwa amba u ‘ḓivhadza’ kana u ‘huwelela’ kana u ‘ṱanziela.’
MUSHUMO WA NDEME
Buthano ḽe ḽa farwa Cedar Point ḽo thusa vhahashu uri vha livhise ṱhogomelo kha mushumo wa ndeme wa u ḓivhadza mafhungo maḓifha nga ha Muvhuso nahone vhathu vhe vha vha vho ḓiimisela vho shela mulenzhe kha wonoyu mushumo. Muṅwe muvulanḓila wa ngei Oklahoma, Amerika o ri: “Fhethu he ra vha ri tshi huwelela hone, vhunzhi ha vhathu vho vha vha tshi shuma migodini kana mainini wa malasha nahone vho vha vha tshi shaya.” Vho amba uri kanzhi musi vhathu vha tshi pfa mulaedza u re kha magazini wa Golden Age, “vho vha vha tshi thoma u lila.” Vho dovha vha ri: “Ro takala ngauri ro kona u vha thusa.”
Vhagudi vha Bivhili vho vha vha tshi pfesesa uri maipfi a Yesu a re kha Luka 10:2 ndi a ndeme lungafhani. Kha lwonolwo luṅwalo, Yesu o ri: “Khaṋo ndi khulu, fhedzi vhakaṋi a si vhanzhi.” Musi ṅwaha wo no vha tsini na u fhela, vho vha vho ḓiimisela u fhira naho hu lini u ḓivhadza mafhungo maḓifha a Muvhuso fhethu hunzhi.
^ Nga zwiṅwe zwifhinga, Vho Rutherford vho vha vha tshi vhidzwa “Muhaṱuli” ngauri vho vha vha tshi ita vha tshi shuma sa muhaṱuli ngei Missouri, Amerika.