1. Vhuimo ha muapostola Yohane ho vha vhu hani ḓanani ḽa u thoma C.E.?

MUAPOSTOLA Yohane o vha e kha vhuimo vhu konḓaho mafheleloni a ḓanani ḽa u thoma C.E. O vha e mulala, o farwa tshiṱangadzimeni tsha Patimo nahone zwi vhonala u nga ndi ene muapostola e eṱhe we a vha a tshi kha ḓi tshila. (Nzumb. 1:9) O vha a tshi zwi ḓivha uri vhagunei vha khou funza mazwifhi na u fhandekanya zwivhidzo. Khamusi zwo vha zwi tshi vhonala u nga a hu tsha ḓo vha na Vhakriste vha ngoho.—Yuda 4; Nzumb. 2:15, 20; 3:1, 17.

2. U ya nga Nzumbululo 7:9-14, ndi ḽifhio bono ḽi takadzaho ḽe Yohane a ḽi vhona? (Sedzani tshifanyiso tshi re kha gwati.)

² Nga tshenetsho tshifhinga, Yohane o vhona bono ḽi takadzaho nga ha vhumatshelo. Kha ḽeneḽo bono, vharuṅwa vho vhudzwa uri vha tea u lindela vhalanda vha Mudzimu vha tshi swaiwa hu sa athu ḓa maṱungu mahulu. (Nzumb. 7:1-3) Tshenetsho tshigwada tsho vhumbwa nga vha 144 000 vhane vha ḓo vhusa na Yesu vhe ṱaḓulu. (Luka 12:32; Nzumb. 7:4) Yohane u amba nga ha tshiṅwe tshigwada tshihulwane, u ri: “Nga murahu ha zwenezwo, nda lavhelesa, nda vhona gogo ḽihulu, ḽi sa koni u vhalwa nga muthu, ḽi bvaho kha tshaka dzoṱhe na ndimi dzoṱhe, ḽo ima phanḓa ha khuluṋoni na phanḓa ha Ngwana.” (Vhalani Nzumbululo 7:9-14.) Yohane a nga vha o takala vhukuma musi a tshi ḓivha uri tshifhingani tshi ḓaho hu ḓo vha na vhathu vhanzhi vhane vha ḓo gwadamela Mudzimu nga nḓila ine a i ṱanganedza.

3. (a) Ndi ngani bono ḽa Yohane ḽi tshi tea u khwaṱhisa lutendo lwashu? (b) Ri ḓo guda mini kha ino thero?

³ A zwi timatimisi uri ḽeneḽo bono ḽo khwaṱhisa lutendo lwa Yohane. Hu pfi mini nga lutendo lwashu, riṋe vhane ra khou  tshila tshifhingani tshine ḽeneḽo bono ḽa khou ḓadzea ngatsho! Kha tshino tshifhinga, vhathu vha dzimilioni vha khou shumela Yehova nahone vha na fhulufhelo ḽa uri vha ḓo ponyoka maṱungu mahulu, vha tshila tshoṱhe kha ḽifhasi. Kha ino thero, ri ḓo guda nga ha nḓila ye Yehova a dzumbulula ngayo vhane vha vha tshipiḓa tsha gogo ḽihulu miṅwahani i fhiraho 80 yo fhiraho. Nga murahu ri ḓo haseledza zwithu zwivhili nga ha gogo ḽihulu: (1) nḓila ye ḽa hula ngayo na (2) vhubvo ha miraḓo yaḽo. Dzenedzi mbuno dzi ḓo khwaṱhisa lutendo lwa vhathu vhoṱhe vhane vha ṱoḓa u vha tshipiḓa tsha tshenetsho tshigwada.

4. Ndi ifhio ngoho i re Bivhilini ine vhurereli ha mazwifhi ha si i pfesese nahone Vhagudi vha Bivhili vho i pfesesa hani?

⁴ Vhurereli ha mazwifhi a vhu funzi ngoho i re Bivhilini ya uri hu ḓo ḓa tshifhinga tshine vhathu vhane vha thetshelesa vha ḓo tshila tshoṱhe kha ḽifhasi. (2 Vhakor. 4:3, 4) Ṋamusi vhurereli vhunzhi vhu funza uri musi vhathu vhane vha ita zwo lugaho vha tshi fa vha ya ṱaḓulu. Zwenezwo zwo fhambana na zwe tshigwada tshiṱuku tsha Vhagudi vha Bivhili vhe vha gandisa Tshiingamo nga Luisimane u bva nga 1879 vha zwi tenda. Vho vha vha tshi pfesesa uri Mudzimu u ḓo ita uri hu dovhe hu vhe na Paradiso kha ḽifhasi na uri vhathu vha dzimilioni vhane vha thetshelesa vha ḓo tshila fhano kha ḽifhasi, hu si ṱaḓulu. Fhedzi zwo vha dzhiela tshifhinga u pfesesa uri vhenevho vhathu vhane vha thetshelesa ndi vhafhio.—Mat. 6:10.

5. Vhagudi vha Bivhili vho vha vha tshi tenda mini nga vha 144 000?

⁵ Bivhili yo thusa Vhagudi vha Bivhili uri vha pfesese uri hu ḓo vha na “vho rengwaho kha ḽifhasi” vhane vha ḓo vhusa na Yesu ngei ṱaḓulu. (Nzumb. 14:3) Vhenevho Vhakriste vha fhiseaho na vho ḓiṋekedzelaho ndi 144000 nahone vho shumela Mudzimu nga u fhulufhedzea musi vhe kha ḽifhasi. Hu pfi mini nga gogo ḽihulu?

6. Vhagudi vha Bivhili vho vha vha tshi tenda mini nga ha gogo ḽihulu?

⁶ Kha bono ḽawe, Yohane o vhona gogo ḽihulu “ḽo ima phanḓa ha khuluṋoni na phanḓa ha Ngwana.” (Nzumb. 7:9) Zwenezwo zwo ita uri Vhagudi vha Bivhili vha phethe nga ḽa uri gogo ḽihulu ḽi ḓo dzula ṱaḓulu u fana na vha 144 000. Fhedzi arali vha 144 000 na gogo ḽihulu vha tshi ḓo dzula ṱaḓulu, ndi ifhio phambano ye ya vha i tshi ḓo vha hone vhukati ha zwenezwi zwigwada zwivhili? Vhagudi vha Bivhili vho vhona u nga gogo ḽihulu ndi Vhakriste vhe vha si thetshelese Mudzimu nga ho fhelelaho musi vha tshee kha ḽifhasi. Khamusi vhaṅwe vho bvela phanḓa vhe miraḓo ya vhurereli ha mazwifhi naho vha tshi ḓifara nga nḓila yavhuḓi. Vhagudi vha Bivhili vho phetha nga ḽa uri vhathu vho raloho vho vha vha tshi funa Mudzimu, fhedzi hu si lune vha nga vhusa na Yesu. Ngauri vho vha vha sa funi Mudzimu nga nḓila yo eḓanaho, vho vha vha tshi ḓo fanelea u ima phanḓa ha khuluṋoni ngei ṱaḓulu, hu si u dzula khayo.

7. Vhagudi vha Bivhili vho vhona u nga ndi vhafhio vhane vha ḓo tshila kha ḽifhasi musi Yesu a tshi vhusa nahone vho vha vha tshi tenda mini nga ha vhathu vha fhulufhedzeaho vho faho kale?

⁷ Arali zwo ralo, kha ḽifhasi ho vha hu tshi ḓo tshila vhafhio? Vhagudi vha Bivhili vho vha vha tshi tenda uri nga murahu ha musi vha 144 000 na gogo ḽihulu vha tshi ya ṱaḓulu, vhaṅwe vha dzimilioni vho vha vha tshi ḓo tshila fhano kha ḽifhasi uri vha ḓiphine nga phaṱhutshedzo dzine dza ḓo vha hone nga Miṅwaha Ya Tshigidi musi hu tshi vhusa Kristo. Vhagudi vha Bivhili vho vhona u nga vhenevho vhathu vha dzimilioni vha ḓo thoma u  shumela Yehova nga murahu ha musi Kristo o no thoma u vhusa. Nahone vha tshi vhona u nga vhenevho vhathu vha ḓo guda nga ha Yehova nga Miṅwaha Ya Tshigidi. Nga murahu, vhane vha ita zwithu nga nḓila ya Yehova vha ḓo fhaṱutshedzwa nga vhutshilo vhu sa fheli kha ḽifhasi, ngeno vha sa mu thetshelesi vha tshi ḓo fheliswa. Vhagudi vha Bivhili vho vhona u nga vhaṅwe vhane vha ḓo vha “vhakololo” fhano kha ḽifhasi nga Miṅwaha Ya Tshigidi vha ḓo ya ṱaḓulu nga murahu ha tshenetsho tshifhinga. Nahone vha tshi vhona u nga vhenevho “vhakololo” vha katela vhaṅwe vhathu vha fhulufhedzeaho vho faho kale vhane vha ḓo vuswa nga Miṅwaha Ya Tshigidi.—Ps. 45:16, NW.

8. Ndi zwifhio zwigwada zwiraru zwe zwa vha zwi tshi vhonala u nga zwi ḓo vha hone?

⁸ Vhagudi vha Bivhili vho vhona u nga hu na zwigwada zwiraru: (1) vha 144 000 vhane vha ḓo vhusa na Yesu ṱaḓulu; (2) gogo ḽihulu ḽi re na Vhakriste vha sa fhisei nga maanḓa, vhane vha ḓo ima phanḓa ha khuluṋoni ya Yesu ngei ṱaḓulu na (3) vhathu vha dzimilioni vhane vha ḓo guda u ita zwithu nga nḓila ine Yehova a i funa vhe fhano kha ḽifhasi nga Miṅwaha Ya Tshigidi. * Fhedzi nga murahu Yehova o vha thusa uri vha pfesese enea mafhungo khwine.—Mir. 4:18.

9. (a) Vha gogo ḽihulu vha ḓo “ima phanḓa ha khuluṋoni na phanḓa ha Ngwana” vhe fhano kha ḽifhasi nga nḓila ḓe? (b) Ndi ngani nḓila ine ra pfesesa ngayo Nzumbululo 7:9 i tshi pfesesea?

⁹ Nga 1935, Ṱhanzi Dza Yehova vho pfesesa uri gogo ḽihulu kha bono ḽa Yohane ndi vhonnyi. Vho zwi vhona uri gogo ḽihulu ḽo vha ḽi sa ḓo “ima phanḓa ha khuluṋoni na phanḓa ha Ngwana” nga ho livhaho. Fhedzi zwo vha zwi tshi tou vha pfanyisedzo. Naho gogo ḽihulu ḽo vha ḽi tshi ḓo dzula kha ḽifhasi, ḽo vha ḽi tshi ḓo ima “phanḓa ha khuluṋoni” nga u tenda uri Yehova ndi ene Muvhusahoṱhe na nga u mu thetshelesa. (Yes. 66:1) Ḽi ḓo ima “phanḓa ha Ngwana” nga u vha na lutendo kha tshirengululi tsha Yesu. Nga hu fanaho, kha Mateo 25:31, 32, “tshaka dzoṱhe” u katela na vhavhi, vha ḓo “kuvhanganywa” phanḓa ha khuluṋoni ya Yesu. Zwi tou vha khagala uri dzenedzi tshaka a dzi ho ṱaḓulu, fhedzi dzi kha ḽifhasi. Zwenezwi zwi a pfesesea. Ndi ngazwo Bivhili i sa ambi uri vha gogo ḽihulu vha ḓo vuselwa ṱaḓulu. Ndi vha 144 000 fhedzi, vha re na fhulufhelo ḽa u tshila tshoṱhe ṱaḓulu na u “vhusa sa mahosi kha ḽifhasi” na Yesu.—Nzumb. 5:10.

10. Ndi ngani vha gogo ḽihulu vha tshi tea u guda nga ha Yehova hu sa athu swika Miṅwaha ya Tshigidi?

¹⁰ U bva nga 1935, Ṱhanzi Dza Yehova dzo pfesesa uri gogo ḽihulu ḽi re kha bono ḽa Yohane ndi Vhakriste vha fhulufhedzeaho vha re na fhulufhelo ḽa u tshila tshoṱhe kha ḽifhasi. U itela uri vha ponyoke maṱungu mahulu vha tea u guda nga ha Yehova na u mu shumela hu sa athu thoma Miṅwaha ya Tshigidi. U itela u “ponyoka zwenezwi zwithu zwoṱhe zwine zwa ḓo itea” vha tea u vha na lutendo lwo khwaṱhaho hu sa athu swika Miṅwaha ya Tshigidi ya vhuvhusi ha Kristo.—Luka 21:34-36.

11. Ndi ngani vhaṅwe Vhagudi vha Bivhili vho vhona u nga vhaṅwe vhathu vha ḓo vuselwa ṱaḓulu nga murahu ha Miṅwaha ya Tshigidi?

¹¹ Hu pfi mini nga mavhonele a Vhagudi vha Bivhili a uri vhane vha tshila nga nḓila ine ya takadza Mudzimu vha ḓo vuselwa ṱaḓulu nga murahu ha Miṅwaha ya Tshigidi? Tshiingamo tsha ḽa 15 February 1913 tsha Luisimane tsho amba uri zwenezwo zwi nga kha ḓi itea. Muthu o vha a tshi nga ḓivhudzisa uri, ‘Ndi ngani vhashumeli vha Mudzimu vha fhulufhedzeaho vha tshifhingani tsha kale vha tshi nga vuswa  uri vha tshile kha ḽifhasi, ngeno Vhakriste vhe vha si fhulufhedzee nga maanḓa vha tshi ḓo lambedzwa nga vhutshilo vhu sa fheli ṱaḓulu?’ Vho vha vha tshi humbula nga yeneyo nḓila yo khakheaho ngauri vho vha vha tshi vhona u nga: (1) vha gogo ḽihulu vha ḓo tshila ṱaḓulu nahone (2) vha gogo ḽihulu ndi Vhakriste vhane vha sa fhisee nga maanḓa.

12-13. Ndi mini zwine vhaḓodzwa na vha gogo ḽihulu vha zwi ḓivha nga ha malamba avho?

¹² Samusi ro zwi guda, u bva nga 1935 Ṱhanzi Dza Yehova dzo pfesesa uri vhane vha ḓo ponyoka Haramagedo ndi gogo ḽihulu ḽi re kha bono ḽa Yohane. Ndi vhane vha ḓo ‘bva maṱunguni mahulu’ fhano kha ḽifhasi nahone vha ḓo “vhidzelela nga ipfi ḽihulu, [vha] ri: ‘U tshidzwa hu bva ha Mudzimu washu, o dzulaho kha khuluṋoni, na kha Ngwana.’” (Nzumb. 7:10, 14) Zwiṅwe hafhu, Bivhili i funza uri vhane vha ḓo vuselwa ṱaḓulu vha ṋewa “zwithu zwa khwine” u fhira vhathu vha fhulufhedzeaho vha misini ya kale. (Vhaheb. 11:40) Zwenezwo zwo ita uri vhahashu vha ṱoḓe u thusa vhaṅwe uri vha shumele Yehova vhe na fhulufhelo ḽa u tshila tshoṱhe kha ḽifhasi.

¹³ Vha gogo ḽihulu vho lavhelela nga maṱo matswuku u tshila tshoṱhe kha ḽifhasi. Vha a zwi ḓivha uri ndi Yehova ane a khetha uri ndi vhafhio vhashumeli vhawe vha fhulufhedzeaho vhane vha ḓo tshila kha ḽifhasi kana ṱaḓulu. Vhaḓodzwa na vha gogo ḽihulu vha a pfesesa uri malamba ane vha ḓo a wana a konadzea fhedzi nga nṱhani ha vhuthu vhuhulu he Yehova a ri sumbedza hone nga u rumela Yesu Kristo sa tshirengululi.—Vharoma 3:24.

14. Nga murahu ha 1935, ndi ngani vhathu vhanzhi vho ḓivhudzisa uri vhuporofita ha gogo ḽihulu vhu ḓo itea hani?

¹⁴ Musi nḓila ine vhathu vha Mudzimu vha pfesesa ngayo eneo mafhungo i tshi khwiniswa nga 1935, vhaṅwe vho bvela phanḓa vha tshi ḓivhudzisa uri vhathu vha re na fhulufhelo ḽa u tshila kha ḽifhasi vha ḓo vha gogo ḽihulu nga nḓila ḓe. Sa tsumbo, Ronald Parkin o vha e na miṅwaha ya 12 musi hu tshi bviselwa khagala uri vha gogo ḽihulu ndi vhafhio. O ri: “Nga tshenetsho tshifhinga, ho vha hu na vhahuweleli vha ṱoḓaho u vha 56 000, khamusi vhunzhi havho vho vha vho ḓodziwa. Nga zwenezwo, gogo ḽihulu ḽo vha ḽi sa vhonali uri ḽi na vhathu vhanzhi.”

15. Tshivhalo tsha gogo ḽihulu tshi khou bvela hani phanḓa tshi tshi engedzea?

¹⁵ Nga murahu ha tshifhinga, ho rumelwa vharumiwa kha mashango manzhi nahone ha vha na Ṱhanzi dzo engedzeaho. Nga 1968, ho itiwa nzudzanyo ya u gudisa vhathu Bivhili hu  tshi shumiswa bugu The Truth That Leads to Eternal Life. Yo kunga vhathu vhanzhi u fhira naho hu lini nga nṱhani ha nḓila yo leluwaho ine ya ṱalutshedza ngayo ngoho i re Bivhilini. Ho lovhedzwa vhathu vha fhiraho 500 000 hu sa athu fhela miṅwaha miṋa. Nga nṱhani ha uri Kereke ya Katolika a yo ngo tsha vhesa na maanḓa kha Latin Amerika na maṅwe mashango nahone mushumo washu u si tsha thivhelwa Vhubvaḓuvha ha Yuropa na kha maṅwe mashango a re Afurika, ho mbo ḓi lovhedzwa vhathu vha dzimilioni. (Yes. 60:22) Miṅwahani ya zwenezwino, ndangulo ya Yehova yo ita zwishumiswa zwinzhi u itela u thusa vhathu uri vha gude Bivhili. A zwi timatimisi uri gogo ḽihulu ḽine zwino ḽa fhira milioni dza malo ḽi khou kuvhanganywa.

16. Gogo ḽihulu ḽi ḓo bva ngafhi?

¹⁶ Musi Yohane a tshi ṅwala bono ḽawe o ṱhogomela uri gogo ḽihulu ḽi ḓo bva kha “tshaka dzoṱhe na ndimi dzoṱhe.” Muporofita Sakaria o vha o no amba zwithu zwi fanaho hu tshee nga phanḓa, o ri: “Misi iyo vhanna vha na fumi vha mirafhorafho ya vha-nnḓa, vha ḓo fara munna muthihi wa Yuda, vha tou mu fara nga dzinguvho, vha ri: Litsha ri tshimbile na vho-inwi, ngauri ro zwi pfa zwauri Mudzimu u na inwi.”—Sak. 8:23.

17. Vhathu vha tshaka dzoṱhe na ndimi dzoṱhe vha khou thuswa nga nḓila ḓe?

 ¹⁷ Ṱhanzi Dza Yehova dzo ṱhogomela uri mafhungo maḓifha a tea u ḓivhadzwa nga nyambo nnzhi u itela uri hu kuvhanganywe vhathu vha tshaka dzoṱhe. Ri na miṅwaha i fhiraho 130 ri tshi khou ṱalutshedzela khandiso dzo thewaho Bivhilini, fhedzi zwino ri khou ṱalutshedzela nga nyambo dza maḓana na maḓana. Zwi tou vha khagala uri Yehova u khou kuvhanganya gogo ḽihulu kha tshaka nnzhi. Nga nṱhani ha uri Bivhili na khandiso dzo thewaho khayo dzi wanala nga nyambo nnzhi, vha gogo ḽihulu vha shumela Yehova nga vhuthihi naho vha tshi bva fhethu ho fhambanaho. Nahone vhathu vha Yehova vha ḓivhelwa u huwelela nga u fhisea na u funa vhahavho. Zwenezwo zwi khwaṱhisa lutendo lwashu.—Mat. 24:14; Yoh. 13:35.

18. (a) U ya nga Yesaya 46:10, 11, ndi ngani zwi sa ri mangadzi uri Yehova o ita zwe zwa porofitwa nga ha gogo ḽihulu? (b) Ndi ngani vha re na fhulufhelo ḽa u tshila kha ḽifhasi vha sa vhoni u nga vha khou dzimiwa zwiṅwe zwithu?

¹⁸ Vhuporofita vhune ha amba nga ha gogo ḽihulu vhu a ri takadza. A zwi ri mangadzi uri Yehova o ita uri vhu itee nga nḓila yavhuḓi. (Vhalani Yesaya 46:10, 11.) Vha gogo ḽihulu vha dzhiela nṱha zwe Yehova a vha fhulufhedzisa. A vha vhoni u nga hu na zwine vha khou dzimiwa nga nṱhani uri a vho ngo ḓodzwa nga muya wa Mudzimu uri vha vhuse na Yesu ṱaḓulu. Bivhilini ri guda nga ha vhathu vha fhulufhedzeaho vhe vha livhiswa nga muya mukhethwa, fhedzi vhane vha si vhe tshipiḓa tsha vha 144 000. Muṅwe wavho ndi Yohane Mulovhedzi. (Mat. 11:11) Muṅwe ndi Davida. (Mish. 2:34) Vhenevho na vhaṅwe vhanzhi vha do vuswa uri vha tshile paradisoni kha ḽifhasi. Vhoṱhe u katela na vha gogo ḽihulu vha ḓo vha na tshibuli tsha u sumbedza Yehova uri vha a fhulufhedzea khae na kha nḓila ine a vhusa ngayo.  

19. U pfesesa hashu zwine bono ḽa Yohane ḽa gogo ḽihulu ḽa amba zwone zwi ḓo ri ṱuṱuwedza uri ri ite mini?

¹⁹ Ndi lwa u tou thoma Mudzimu a tshi kuvhanganya vhathu vhanzhi kha tshaka dzoṱhe uri vha mu shumele. Hu sa londwi uri ri na fhulufhelo ḽa u tshila kha ḽifhasi kana ṱaḓulu, ri tea u thusa vhathu vhanzhi nga hune ra nga kona ngaho uri vha vhe tshipiḓa tsha gogo ḽihulu ḽa vha “dziṅwe nngu.” (Yoh. 10:16) Hu si kale Yehova u ḓo ita uri hu ḓe maṱungu mahulu ane a ḓo fhelisa mivhuso na vhurereli he ha ita uri vhathu vha tambule. Vha gogo ḽihulu vha ḓo vha na tshibuli tshavhuḓi tsha u shumela Yehova nga hu sa fheli kha ḽifhasi.—Nzumb. 7:14.