“Fhumudzani Vhoṱhe Vha Lilaho”
“Fhumudzani Vhoṱhe Vha Lilaho”
“Yehova o nḓolisa, . . . uri ndi fhumudze vhoṱhe vha lilaho.”—YES. 61:1, 2.
1. Ndi mini zwe Yesu a zwi itela vhathu vha lilaho, nahone ndi ngani?
YESU KRISTO o ri: “Zwanga zwiḽiwa ndi uri nda ita zwi funwaho nga o nthumaho, nda vuledza mushumo wawe.” (Yoh. 4:34) Yesu o sumbedza pfaneleo dza Khotsi awe dzi mangadzaho musi a tshi ita mushumo we a u ṋewa nga Mudzimu. Iṅwe ya dzenedzo pfaneleo ndi lufuno luhulwane lune Yehova a vha nalwo kha vhathu. (1 Yoh. 4:7-10) Muapostola Paulo o ombedzela lwonolwo lufuno musi a tshi ṱalusa Yehova sa “Mudzimu wa u kwengweledza hoṱhe.” (2 Vha-Kor. 1:3) Yesu o sumbedza lwonolwo lufuno musi a tshi ita zwe zwa dzula zwo ambiwa kha vhuporofita ha Yesaya. (Vhalani Yesaya 61:1, 2.) Yesu o vhala honoho vhuporofita musi e tshikoloni ngei Nazareta nahone o shumisa eneo maipfi kha ene muṋe. (Luka 4:16-21) Tshifhingani tsha vhuḓinḓa hawe, Yesu o khuthadza vhathu vha lilaho, a vha ṱuṱuwedza nahone a vha ita uri vha vhe na mulalo wa ngelelo.
2, 3. Ndi ngani vhatevheli vha Kristo vha tshi fanela u edzisa nḓila ye a khuthadza ngayo vhaṅwe?
2 Vhatevheli vha Yesu vhoṱhe vha fanela u mu edzisa nga u khuthadza vha lilaho. (1 Vha-Kor. ) Paulo o ri: “Fhumudzanani, muṅwe a fhaṱise muṅwe, vhunga na zwino ni khou ralo.” ( 11:11 Vha-Thes. 5:11) Ri fanela u khuthadza vhaṅwe zwihuluhulu zwino samusi vhathu vho sedzana na “zwifhinga zwi lemelaho.” (2 Tim. 3:1) Vhathu vhanzhi vha mbilu dzavhuḓi shangoni ḽoṱhe vha ṱangana na vhaṅwe vhathu vhane vha amba na u ita zwithu zwine zwa ita uri vha lile, vha tsikeledzee na u pfa vhuṱungu.
3 Samusi vhuporofita ha Bivhili ho dzula ho amba uri maḓuvhani a vhufhelo ha ano maitele mavhi a zwithu, vhathu vhanzhi vha ḓo vha vha “funaho hu tshi naka zwavho fhedzi, vhatami vha mali, vhazuwi, vhadzia u ḓi-ṱongisa, vhadzia maṱamba, vhanyadzi vha vhabebi, vhadzia-u-sá-livhuha, vha sá ili tshithu. Vhadzia u shaya lufuno, vha sá vhofhiwi navho’ fhungo ḽa vha hone, vhasumeleli, vha sá ḓi-vhofhi, vha u sokou penga naḽo’, vhavhéngi vha zwivhuya, Vhafheṱi vha vhaṅwe, vhadzia u thanyesa, vha ḓi-kukumusaho, vhané u tama u ḓi-phiṋa ha fhira u tama Mudzimu kha vhone.” Zwithu zwo raloho zwo no ṋaṋa u fhira naho hu lini ngauri “vhathu vhavhi hone na vhadzia-madambi vha ḓo ṋaṋisa vhuvhi.”—2 Tim. 3:2-4, 13.
4. Shango ḽi kha vhuimo vhufhio ṋamusi?
4 Zwenezwo zwoṱhe a zwo ngo fanela u ri mangadza nga nṱhani ha uri Ipfi ḽa Mudzimu ḽo zwi bvisela khagala uri “shango ḽoṱhe ḽo vhumbulutshela kha Muvhi.” (1 Yoh. 5:19) Hafha “shango ḽoṱhe” hu khou ambiwa politiki, vhurereli, vhuvhambadzi na zwa vhuhashi ha mazwifhi. A zwi mangadzi uri Sathane Diabolo u vhidzwa “muvhusi wa shango” na “mudzimu wa tshino tshifhinga.” (Yoh. 14:30; 2 Vha-Kor. 4:4) Vhuimo ha shango ḽoṱhe vhu bvela phanḓa vhu tshi tshinyala nga nṱhani ha uri Sathane o sinyuwa, a tshi ḓivha uri o salelwa nga tshifhinga tshiṱuku uri Yehova a mu fhelise. (Ndzumb. 12:12) Zwi a khuthadza vhukuma u ḓivha uri hu si kale Mudzimu u ḓo litsha u konḓelela Sathane nahone u ḓo fhelisa maitele awe mavhi a zwithu, na uri khani ye ya vuswa nga Sathane malugana na vhuvhusahoṱhe ha Yehova i ḓo dzudzanywa!—Gen., ndim. 3; Yobo, ndim. 2.
Mafhungo Maḓifha A Khou Huwelelwa Ḽifhasini Ḽoṱhe
5. Vhuporofita ha mushumo wa u huwelela vhu khou ḓadzea hani kha ano maḓuvha a vhufhelo?
5 Kha tshino tshifhinga tshi konḓaho tsha ḓivhazwakale ya vhathu, zwe Yesu a dzula o zwi amba zwi khou ḓadzea. O ri: “Mafhungo-maḓifha aya a muvhuso wa ṱaḓulu a ḓo ḓivhadzwa mashangoni oṱhe, uri a vhe thovhedzo kha dzitshakha dzoṱhe. Ndi hone hu tshi ḓo ḓa vhufhelo.” (Mat. 24:14) Wonoyo mushumo wa shango ḽoṱhe wa u huwelela nga ha Muvhuso wa Mudzimu u khou itwa nga nḓila khulwane u fhira naho hu lini. Ṋamusi, Ṱhanzi dza Yehova dzi fhiraho 7 500 000 dzine dza ṱanganela zwivhidzoni zwi fhiraho 107 000 ḽifhasini ḽoṱhe dzi khou huwelela nga ha Muvhuso wa Mudzimu, u fana na Yesu we ndivho yawe khulwane ha vha u huwelela na u funza nga Muvhuso wa Mudzimu. (Mat. 4:17) Nga nṱhani ha mushumo washu wa u huwelela musalauno, vhathu vha lilaho vha khou khuthadzwa vhukuma. Miṅwahani mivhili ya zwenezwino, vhathu vha 570 601 vho lovhedzwa sa Ṱhanzi dza Yehova!
6. Ni mini zwine na zwi ṱhogomela nga ha mushumo washu wa u huwelela?
6 Mushumo wonoyu muhulwane wa u huwelela u vhonala zwavhuḓi ngauri Ṱhanzi dza Yehova zwa zwino dzi ṱalutshedzela na u phaḓaladza khandiso dza Bivhili nga nyambo dzi fhiraho 500. A hu athu vhuya ha itea zwithu zwo raliho kha ḓivhazwakale yoṱhe ya vhathu! U vha hone ha tshipiḓa tshi re kha ḽifhasi tsha ndangulo ya Yehova, mushumo une tsha u ita na nyengedzeo yatsho zwi a mangadza vhukuma. A zwi konadzei uri zwenezwi zwi itee kha ḽino shango ḽine ḽa khou langwa nga Sathane arali hu si nga vhulivhisi na thuso ya muya mukhethwa wa Mudzimu u re na maanḓa. Nga nṱhani ha uri mafhungo maḓifha a khou huwelelwa ḽifhasini ḽoṱhe, a si vhatendi nga riṋe fhedzi vhane vha khuthadzwa nga Maṅwalo, fhedzi na vha lilaho vha a ṱanganedza wonoyo mulaedza wa Muvhuso.
U Khuthadza Vhatendi Nga Riṋe
7. (a) Ndi ngani ri sa lavheleli uri Yehova a bvise zwiimo zwoṱhe zwi ri tsikeledzaho zwino? (b) Ri zwi ḓivha hani uri ri nga kona u konḓelela milingo na u tovholwa?
7 Kha ḽino shango ḽo ḓalaho vhuvhi na tshengelo, zwi tou vha khagala uri ri ḓo ṱangana na zwiṅwe zwiimo zwi tsikeledzaho. Ri nga si lavhelele uri Mudzimu a bvise zwithu zwoṱhe zwine zwa ita uri ri si takale, kana zwi ri ṱungufhadzaho a sa athu fhelisa ano maitele a zwithu. Zwa zwino, musi ri tshi sedzana na u tovholwa he ha dzula ho ambiwa, u fulufhedzea hashu kha Yehova zwi ḓo sumbedza uri ri tikedza vhuvhusahoṱhe hawe. (2 Tim. 3:12) Naho zwo ralo, nga thuso na u khuthadzwa nga Khotsi ashu wa ṱaḓulu, ri nga fana na Vhakriste vho ḓodzwaho vha Thesalonika vha tshifhingani tsha kale, vhe vha konḓelela u tovholwa na milingo nga lutendo.—Vhalani 2 Vha-Thesalonika 1:3-5.
8. Ndi vhuṱanzi vhufhio ha Maṅwalo vhu sumbedzaho uri Yehova u a khuthadza vhashumeli vhawe?
8 A zwi timatimisi uri Yehova u ḓo khuthadza vhashumeli vhawe. Sa tsumbo, musi muporofita Elia a tshi shushedzwa nga Mufumakadzi muvhi Isabele, onoyo muporofita o mbo ḓi tshuwa a shavha nahone o ita na u amba uri u ṱoḓa u fa. Fhedzi nṱhani ha uri Yehova a mu kaidze, o mu khuthadza na u mu ṋea tshivhindi uri a bvele phanḓa na mushumo sa muporofita. (1 Dzikh. 19:1-21) Uri Yehova u khuthadza vhathu vhawe zwi nga dovha zwa vhonala kha zwe Vhakriste vha tshivhidzo tsha ḓanani ḽa u thoma ḽa miṅwaha vha zwi tshenzhela. Sa tsumbo, ri vhala nga ha tshifhinga tsha musi ‘tshivhidzo tsha vhatendi tshi tshi vha na mulalo kha ḽoṱhe ḽa Yudea na ḽa Galilea na ḽa Samaria, tsha ḓi hula.’ Nahone, “kutshimbilele kú kwa vha ofhaho Murena, u fhumudzwa nga Muya-mukhethwa ha ḓala kha vhone.” (Mish. 9:31) Ri a takala vhukuma ngauri ri “fhumudzwa nga Muya-mukhethwa”!
9. Ndi ngani u guda nga ha Yesu zwi tshi khuthadza?
9 Sa Vhakriste, ro khuthadzwa nga u guda nga ha Yesu Kristo na nga u edzisa ṋayo dzawe. Yesu o ri: “Iḓani ha nṋe noṱhe no netaho, no lemelwaho; nṋe ndi ḓo ni awedza. Ḓi-hweseni dzhogo yanga, ni funzwe nga nṋe; ngauri ndo vuḓa, ndi mudzia-u-ḓi-ṱukufhadza mbiluni; ndi hone dzimbilu dzaṋu dzi tshi ḓo rula. Ngauri dzhogo yanga a i gogoni, muhwalo wanga u a leluwa.” (Mat. 11:28-30) U guda nga ha nḓila ye Yesu a fara ngayo vhathu na u tevhela tsumbo yawe yavhuḓi zwi ḓo ri thusa uri ri si vhe na mutsiko.
10, 11. Ndi vhafhio vhane vha nga ri khuthadza tshivhidzoni?
10 Ri nga dovha ra khuthadzwa na nga Vhakriste nga riṋe. Sa tsumbo, ṱhogomelani nḓila ine vhahulwane vha thusa ngayo tshivhidzoni vhathu vho sedzanaho na vhuimo vhu tsikeledzaho. Mufunziwa Yakobo o ṅwala uri: “Arali hú na a lwalaho [muyani] vhukati haṋu, nga a vhidze vhahulwane vha tshivhidzo. Nga vha mu rabelele.” Hu ḓo vha na mvelelo dzifhio? Yak. 5:14, 15) Miṅwe miraḓo ya tshivhidzo na yone i nga ri khuthadza.
“Huno thabelo ya lutendo i ḓo tshidza uyo mulwadze, Murena u ḓo mu takusa; huno arali ó ita zwivhi, u ḓo hangwelwa.” (11 Kanzhi vhafumakadzi zwi a vha lelutshela u amba na vhaṅwe vhafumakadzi nga ha thaidzo dzo fhamba-fhambanaho. Zwihuluhulu vhafumakadzi vhahulwane vha re na tshenzhelo vha nga eletshedza vhahashu vha tshisadzini vhane vha kha ḓi vha vhaṱuku. Vhenevho vhafumakadzi vha Vhakriste vho vhibvaho vha nga kha ḓi vha vho no vhuya vha ṱangana na vhuimo vhu fanaho vhutshiloni havho. U pfela havho vhuṱungu na pfaneleo dzavho dza u vha vhafumakadzi zwi nga thusa vhukuma. (Vhalani Tito 2:3-5.) Ndi ngoho uri vhahulwane na vhaṅwe vha fanela u ‘fhembeledza vha mbilu ṱhukhu.’ (1 Vha-Thes. 5:14, 15) Nahone zwi a takadza u ḓivha uri Mudzimu u a ri “kwengweledza maṱhuphoni ashu oṱhe, uri ri ḓo kona u kwengweledza vha re maṱhuphoni.”—2 Vha-Kor. 1:4.
12. Ndi ngani zwi zwa ndeme u vha hone miṱanganoni ya tshivhidzo ya Vhukriste?
12 Iṅwe nḓila ya ndeme ine ra nga khuthadzwa ngayo ndi u vha hone miṱanganoni ya Vhukriste ya tshivhidzo, hune ra khuthadzwa nga khaseledzo dza Bivhili. Ri vhala uri Yuda na Silasi vho “fhembeledza vhatendi nga mafhungo manzhi, vha vha khwaṱhisa.” (Mish. 15:32) Musi ri sa athu thoma miṱangano na musi i tshi fhela, ri vha na khaseledzo dzi fhaṱaho na miṅwe miraḓo ya tshivhidzo. Ngauralo, naho ri tshi tsikeledzwa nga vhuṅwe vhuimo, ri songo ḓikhethulula, ngauri u ita zwenezwo zwi nga si ite uri ri vhe khwine. (Mir. 18:1) Nṱhani hazwo, zwi ḓo vha zwavhuḓi uri ri tevhele nyeletshedzo ya muapostola Paulo ine ya ri: “Kha ri sedzane nga tshashu, ri ṱuṱuwedzane lufunoni na kha mishumo mivhuya. Ri songo bvafha u ya huné ra kuvhangana; ndi zwiné vhaṅwe vha ita. Ri fhembeledzane; zwihulwane, ri ralo ngauri na inwi ni a zwi vhona zwauri ḓuvha ḽi vho tsha.”—Vha-Heb. 10:24, 25.
U Khuthadzwa Nga Ipfi Ḽa Mudzimu
13, 14. Sumbedzani nḓila ine Maṅwalo a nga ri khuthadza ngayo.
13 Hu sa londwi uri ri Vhakriste vho lovhedzwaho kana ri kha ḓi tou thoma u guda nga ha Mudzimu na ndivho dzawe ri nga wana khuthadzo Ipfini ḽa Mudzimu. Paulo o ṅwala uri: “Zwo ṅwalwaho kale zwo ṅwalelwa u ri funza, uri nga u konḓelela na nga u fhembeledzwa nga maṅwalo ri wane fulufhelo.” (Vha-Roma 15:4) Maṅwalo Makhethwa a nga ri khuthadza na u ri ita uri ri ‘vhe vho nakaho, vho nakiselwaho mishumo mivhuya yoṱhe.’ (2 Tim. 3:16, 17) U ḓivha mafhungo-ngoho nga ha ndivho dza Mudzimu na u vha na fulufhelo ḽa vhukuma kha vhumatshelo zwi ḓo ri khuthadza vhukuma. Ngauralo, kha ri bvele phanḓa ri tshi shumisa Ipfi ḽa Mudzimu na khandiso dzo thewaho Bivhilini dzine dza nga ri khuthadza na u ri vhuyedza nga nḓila nnzhi.
14 Yesu o ri vhetshela tsumbo yavhuḓi nga u shumisa Maṅwalo u itela u ri livhisa na u khuthadza vhaṅwe. Sa tsumbo, kha tshiṅwe tshiitea musi a tshi kha ḓi tou bva u vuswa vhafuni o “vulela Maṅwalo” vhafunziwa vhawe vhavhili. Musi a tshi amba navho mbilu dzavho dzo kwamea vhukuma. (Luka 24:32) A tshi tevhela tsumbo ya Yesu yavhuḓi, muapostola Paulo o “amba navho’ zwa maṅwalo.” Ngei Berea vhathetshelesi vhawe “vho ṱanganedza mafhungo a Murena vhó takala, vha vhala Maṅwalo misi yoṱhe.” (Mish. 17:2, 10, 11) Zwo tea vhukuma uri ri vhale Bivhili ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe u itela uri ri vhuyelwe nga khandiso dza Vhukriste dzine dza ri khuthadza na u ri ṋea fulufhelo zwifhingani zwi konḓaho!
Dziṅwe Nḓila Dza U Khuthadza Vhaṅwe
15, 16. Ndi zwifhio zwiṅwe zwithu zwine ra nga zwi ita u itela u thusa na u khuthadza Vhakriste nga riṋe?
15 Ri nga thusa na u khuthadza Vhakriste nga riṋe nga nḓila dzo fhamba-fhambanaho. Sa tsumbo, ri nga kha ḓi thusa vhalala na vhatendi nga riṋe vhane vha khou lwala nga u vha rengela zwithu mavhengeleni. Ri nga thusa vhaṅwe nga u vha itela miṅwe mishumo ya hayani, zwine zwa sumbedza uri ri na dzangalelo khavho. (Vha-Fil. 2:4) Khamusi ri nga kha ḓi khoḓa dziṅwe pfaneleo dzavhuḓi dzine mutendi nga riṋe a vha nadzo, dzi ngaho lufuno, vhuṱali, tshivhindi, na lutendo.
16 U itela u khuthadza vhalala, ri nga vha dalela na u thetshelesa nga vhuronwane tshenzhelo dzavho na phaṱhutshedzo dze vha dzi wana tshumeloni ya Yehova. Vhukuma, zwenezwi zwi nga ri ṱuṱuwedza na u ri khuthadza! Ri nga kha ḓi vha vhalela Bivhili kana dziṅwe khandiso dza Bivhili. Khamusi ri nga kha ḓi vhala navho Tshiingamo tshine tsha ḓo gudwa yeneyo vhege kana zwine zwa ḓo gudwa Pfunzoni ya Bivhili ya Tshivhidzo. Ri nga kha ḓi ṱalela navho DVD yo thewaho Maṅwaloni. Nahone ri nga vhala kana u anetshela dziṅwe tshenzhelo dzi ṱuṱuwedzaho dze ra dzi wana khandisoni dzashu.
17, 18. Sa vhashumeli vha Yehova vha fulufhedzeaho, ri nga vha hani na vhungoho ha uri u ḓo ri tikedza na u ri khuthadza?
17 Arali ra ṱhogomela uri muṅwe mugwadameli wa Yehova u ṱoḓa u khuthadzwa, ri nga mu bula thabeloni dzashu dza muthu nga eṱhe. (Vha-Roma 15:30; Vha-Kol. 4:12) Samusi ri tshi kona u sedzana na milingo na u lwela u khuthadza vhaṅwe, ri nga vha na lutendo u fana na mupsalme we a imba uri: “Kumedzela Yehova zwi U lemelaho, u ḓo U ṱhaḓula; ha nga litshi muvhuya a tshi dzula ó khakhelwa.” (Ps. 55:22) Vhukuma, samusi ri vhashumeli vhawe vha fulufhedzeaho, Yehova u ḓo dzula a tshi ri khuthadza na u ri tikedza.
18 Mudzimu o vhudza vhagwadameli vhawe vha kale a ri: “Ndi Nṋe, Ndi Nṋe ndi fhumudzaho.” (Yes. 51:12) Na riṋe Yehova u ḓo ri fhumudza nahone u ḓo fhaṱutshedza mishumo yashu na maipfi ashu avhuḓi musi ri tshi khuthadza vha lilaho. Hu sa londwi uri ri na fulufhelo ḽa u tshila ṱaḓulu kana kha ḽifhasi, muṅwe na muṅwe washu a nga khuthadzwa nga maipfi a Paulo e a a ṅwalela Vhakriste ngae vho ḓodzwaho nga muya ane a ri: “Murena washu Yesu Kristo na Mudzimu Khotsi-ashu, we a ri funa, a ri fha phumudzo ya lini na lini, na fulufhelo ḽavhuḓi kha tshilidzi, Nga a fhumúdze dzimbilu dzaṋu, a ni khwaṱhise kha mishumo na maipfi mavhuya.”—2 Vha-Thes. 2:16, 17.
Naa Ni A Zwi Elelwa?
• Mushumo washu wa u khuthadza vha lilaho wo ṱanḓavhuwa lungafhani?
• Ndi zwifhio zwiṅwe zwithu zwine ra nga zwi ita u itela u khuthadza vhaṅwe?
• Ri na vhuṱanzi vhufhio vhu re Maṅwaloni ha uri Yehova u khuthadza vhathu vhawe?
[Mbudziso dza Pfunzo]
[Tshifanyiso kha siaṱari 28]
Naa ni a khuthadza vha lilaho?
[Tshifanyiso kha siaṱari 30]
Vhaswa na vhalala vha nga ṱuṱuwedza vhaṅwe