Itani Uri Khumbudzo Dza Yehova Dzi Ḓifhele Mbilu Yaṋu
“Khumbudzo dzau ndi ifa ḽanga ḽa nga hu sa fheli.”—PS. 119:111, NW.
1. (a) Vhathu vha aravha hani musi vha tshi wana khumbudzo, nahone ndi ngani? (b) U ḓikukumusa zwi nga kwama hani nḓila ine muthu a dzhia ngayo nyeletshedzo?
VHATHU vha aravha kha vhulivhisi nga nḓila dzo fhambanaho. Khumbudzo i bvaho kha muthu a re na maanḓa i nga ṱanganedzwa zwavhuḓi, ngeno nyeletshedzo i bvaho kha thangana ya murole kana muthu a re nga fhasi i tshi nga kha ḓi sa ṱanganedzwa. Na nḓila ine vhathu vha aravha ngayo kha ndayo i a fhamba-fhambana. Vhaṅwe vha pfa vhuṱungu, vha ḓipfa vho tsikeledzea kana vho shona, ngeno vhaṅwe vha tshi ḓipfa vho ṱuṱuwedzea nahone vhe na mafulufulu a u khwinisa. Ndi ngani hu na phambano? Tshiṅwe tshiitisi ndi u ḓikukumusa. Vhukuma, u ḓikukumusa zwi nga ita uri muthu a si vhone zwithu nga nḓila yo linganelaho, a sa ṱanganedze ndayo nahone zwenezwo zwa ita uri a si wane nyeletshedzo ya ndeme.—Mir. 16:18.
2. Ndi ngani Vhakriste vha ngoho vha tshi dzhiela nṱha nyeletshedzo i bvaho Ipfini ḽa Mudzimu?
2 Kha ḽiṅwe sia, Vhakriste vha ngoho vha dzhiela nṱha nyeletshedzo i thusaho, zwihuluhulu musi yo thewa Ipfini ḽa Mudzimu. Khumbudzo dza Yehova dzi ri ita uri ri vhe na luvhonela, dzi a ri funza na u ri thusa u iledza zwikwekwe zwi ngaho u funesa zwithu zwi vhonalaho, u ḓifara luvhi nga zwa vhudzekani, na u shumisa luvhi zwidzidzivhadzi kana zwikambi. (Mir. 20:1; 2 Vhakor. 7:1; 1 Vhathes. 4:3-5; 1 Tim. 6:6-11) Zwiṅwe hafhu, ri a “ḓi-phiṋa” ngauri ri thetshelesa khumbudzo dza Mudzimu.—Yes. 65:14.
3. Zwi nga vha zwavhuḓi u edzisa mavhonele afhio a mupsalme?
3 U itela u vhulunga vhushaka hashu ha ndeme na Khotsi ashu wa ṱaḓulu, ri fanela u bvela phanḓa ri tshi shumisa nyeletshedzo ya Yehova ya vhuṱali vhutshiloni hashu. Ndi zwavhuḓi vhukuma musi mavhonele ashu a tshi fana na a mupsalme we a ṅwala uri: “Khumbudzo dzau ndi ifa ḽanga ḽa nga hu sa fheli, ngauri ndi ḽone ḽine mbilu yanga ya ḓifhelwa ngaḽo”! (Ps. 119:111, NW) Naa na riṋe ri takalela milayo ya Yehova, kana nga zwiṅwe zwifhinga ri vhona u nga i a konḓa? Naho nga zwiṅwe zwifhinga ri sa takaleli nyeletshedzo ine ra i wana, ri songo kulea nungo. Ri nga ṱahulela u fulufhela vhuṱali vhuhulwane ha Mudzimu nga vhuḓalo! Kha ri ṱolisise nḓila tharu.
KHWAṰHISANI FULUFHELO ḼAṊU NGA THABELO
4. Ndi tshithu tshifhio tshe tsha si vhuye tsha shanduka vhutshiloni ha Davida?
4 Khosi Davida o ṱangana na zwithu zwinzhi zwi si zwavhuḓi vhutshiloni hawe, fhedzi hu na tshithu tshithihi tshe tsha si vhuye tsha shanduka—o vha a tshi dzula o fulufhela Musiki wawe. O ri: “Mbilu yanga i dzula yó lilalela Iwe, Yehova. Mudzimu wanga, ndo fulufhedza Iwe.” (Ps. 25:1, 2) Ndi mini zwe zwa thusa Davida uri a fulufhele Khotsi awe wa ṱaḓulu nga yeneyi nḓila?
5, 6. Ipfi ḽa Mudzimu ḽi ri vhudza mini nga vhushaka he Davida a vha e naho na Yehova?
5 Vhathu vhanzhi vha rabela Mudzimu musi vhe na thaidzo fhedzi. No vha ni tshi nga ḓipfa hani arali khonani kana shaka ḽaṋu ḽi tshi ḓa kha inwi musi ḽi tshi ṱoḓa tshelede kana thuso fhedzi? Nga u ya ha tshifhinga, ni nga thoma u ḓivhudzisa arali onoyo muthu a tshi ni funa zwa vhukuma. Naho zwo ralo, Davida o vha a songo tou ralo. Vhutshiloni hawe hoṱhe, vhushaka hawe na Yehova ho sumbedza lutendo lwawe na lufuno lune a vha nalwo kha Mudzimu—zwifhingani zwavhuḓi na zwi konḓaho.—Ps. 40:8.
6 Ṱhogomelani maipfi a Davida a u khoḓa na u livhuha Yehova, ane a ri: “Yehova, Muṋe washu, dzina ḽau ḽo naka hani mashangoni oṱhe! Madzanga au wo a vhea lutomboni.” (Ps. 8:1) Naa ni a kona u vhona vhushaka ha tsini he Davida a vha e naho na Khotsi awe wa ṱaḓulu? U dzhiela nṱha ha Davida vhugala ha Mudzimu zwo mu ṱuṱuwedza u hulisa Yehova “ḓuvha ḽoṱhe.”—Ps. 35:28, NW.
7. Ri vhuyelwa nga nḓila ifhio musi ri tshi sendela tsini na Mudzimu nga thabelo?
7 U fana na Davida, ri fanela u dzula ri tshi amba na Yehova tshifhinga tshoṱhe u itela uri ri mu fulufhele. Bivhili i ri: “Sendelani tsini ha Mudzimu, na ene u ḓo sendela tsini haṋu.” (Yak. 4:8) U sendela tsini na Mudzimu nga thabelo ndi nḓila ya ndeme ine ra wana ngayo muya mukhethwa.—Vhalani 1 Yohane 3:22.
8. Ndi ngani ri tshi fanela u iledza u dovholola thabelo?
8 Musi ni tshi rabela, naa ni anzela u dovholola maipfi kana ni shumisa mubulo muthihi tshifhinga tshoṱhe? Arali zwo ralo, musi ni sa athu rabela, humbulani lwa tshifhinganyana nga ha zwine na ṱoḓa u amba ngazwo. Arali ri tshi dovholola maipfi a fanaho kha khonani kana shaka tshifhinga tshoṱhe musi ri tshi amba nae, naa zwi ḓo mu takadza? A nga thoma u sa ri thetshelesa. Vhukuma, Yehova a nga si vhuye a landula thabelo i bvaho mbiluni ya muṅwe wa vhashumeli vhawe vha fulufhedzeaho. Fhedzi ri ḓo vha ri tshi khou ita zwavhuḓi musi ri sa dovhololi musi ri tshi amba nae.
9, 10. (a) Ndi mini zwine ra nga zwi katela kha thabelo dzashu? (b) Ndi mini zwine zwa nga ri thusa u ita thabelo i bvaho mbiluni?
9 Zwi tou vha khagala uri arali ri tshi tama u sendela tsini na Mudzimu, thabelo dzashu dzi fanela u bva mbiluni. Arali ri tshi dzula ri tshi amba zwoṱhe zwi re mbiluni dzashu kha Yehova, zwenezwo zwi ḓo ri sendedza tsini nae nahone zwi ḓo ri ita uri ri mu fulufhele. Ndi mini zwine ra fanela u zwi katela kha thabelo dzashu? Ipfi ḽa Mudzimu ḽi fhindula nga u ri: “Zwoṱhe zwine na zwi ṱoḓa ni humbele Mudzimu nga thabelo khathihi na u livhuha.” (Vhafil. 4:6) Zwi re zwone ndi uri zwoṱhe zwine zwa kwama vhushaka hashu na Mudzimu kana vhutshilo hashu sa vhashumeli vhawe ri nga zwi katela kha thabelo dzashu.
10 Ndi zwa ndeme u ṱhogomela maipfi a vhanna na vhafumakadzi vha fulufhedzeaho vhe thabelo dzavho dza ṅwalwa Bivhilini. (1 Sam. 1:10, 11; Mish. 4:24-31) Psalme dzi na thabelo dzi bvaho mbiluni na nyimbo dze dza imbelwa Yehova. Maḓipfele oṱhe a muthu, u bva kha a ṱungufhadzaho u ya kha a takadzaho o bulwa kha dzenedzi thabelo na nyimbo. U elekanya nga yeneyi mibulo yo itwaho nga vhathu vha fulufhedzeaho zwi nga ri thusa u rabela Yehova nga nḓila i pfalaho.
ELEKANYANI NGA KHUMBUDZO DZA MUDZIMU
11. Ndi ngani ri tshi fanela u elekanya nga ha nyeletshedzo i bvaho ha Mudzimu?
11 Davida o amba a ri: “Khumbudzo dza Yehova a dzi khakhi, dzi ṱalifhisa o vuḓaho.” (Ps. 19:7, NW) I ngoho, naho ri songo ṱalifha, ri nga vha vho ṱalifhaho arali ri tshi thetshelesa ndaela dza Mudzimu. Arali ri tshi ṱoḓa u vhuyelwa nga vhuḓalo nga nyeletshedzo dzi bvaho Maṅwaloni, ri fanela u elekanya nga hadzo. Zwenezwo zwi ḓo ri thusa u dzula ri tshi fulufhedzea musi ri fhasi ha mutsiko tshikoloni kana mushumoni, u thetshelesa ndaela dza Mudzimu malugana na malofha, u dzhiela nṱha ṱhoḓea ya u sa dzhia sia ha Vhukriste, na u shumisa maitele a Bivhili malugana na u ambara na u ḓilugisa. U elekanya nga ha vhulivhisi ha Mudzimu kha eneo mafhungo zwi ḓo ri thusa u dzula ro ḓilugiselela u sedzana na thaidzo. Zwenezwo zwi ḓo ri thusa u dzula ri tshi ḓivha nḓila ine ra ḓo tandulula ngayo thaidzo i sa athu itea. U elekanya na u dzula ro ḓilugiselela zwi nga ri thusa u iledza makhaulambilu.—Mir. 15:28.
12. Ndi mini zwine zwa ḓo ri thusa u dzula ri tshi elekanya nga khumbudzo dza Mudzimu?
12 Samusi ro lindela zwe Mudzimu a ri fulufhedzisa, naa nḓila ine ra tshila ngayo i sumbedza uri ri dzula ro fhaṱuwa nga lwa muya? Sa tsumbo, naa ri a fulufhela uri Babele Ḽihulu ḽi ḓo fheliswa hu si kale? Naa phaṱhutshedzo dza tshifhinga tshi ḓaho, dzi ngaho vhutshilo vhu sa fheli paradisoni ya kha ḽifhasi, ndi dza vhukuma kha riṋe zwino u fana na musi ri tshi thoma u guda nga hadzo? Naa ri dzula ri tshi fhisetshela vhuḓinḓa nṱhani ha u ita uri mafhungo ashu a muthu nga eṱhe a ḓe u thoma vhutshiloni hashu? Hu pfi mini nga fulufhelo ḽa mvuwo, u itwa ha dzina ḽa Yehova ḽikhethwa na u lwela vhuvhusahoṱhe hawe? Naa zwenezwo zwi kha ḓi vha zwithu zwa ndeme kha riṋe? U elekanya nga mbudziso dzenedzi zwi nga ri thusa u ita zwe mupsalme a zwi amba, u ita uri “khumbudzo dza Mudzimu dzi vhe ifa ḽa nga hu sa fheli.”—Ps. 119:111, NW.
13. Ndi ngani Vhakriste vha ḓanani ḽa u thoma ḽa miṅwaha vho wana zwiṅwe zwithu zwi tshi konḓa u zwi pfesesa? Ṋeani tsumbo.
13 Zwiṅwe zwe zwa ambiwa Bivhilini zwi nga si pfesesee nga vhuḓalo sa zwino ngauri tshifhinga tsha Yehova tsha uri zwi vhe khagala a tshi athu swika. Yesu o vhudza vhaapostola vhawe a tshi dovholola uri zwo vha zwo tea uri a shengele nahone a vhulahwe. (Vhalani Mateo 12:40; 16:21.) Fhedzi vhaapostola a vho ngo pfesesa zwenezwo uri zwi amba mini. Vho kona u zwi pfesesa musi o no fa na u vuswa nahone a ambara muvhili wa muthu, a bvelela kha vhafunziwa vha si gathi, nahone “a ita uri vha kone u pfesesa nga vhuḓalo zwine Maṅwalo a amba zwone.” (Luka 24:44-46; Mish. 1:3) Zwi fanaho na zwenezwo, vhatevheli vha Kristo vho thoma u pfesesa uri Muvhuso wa Mudzimu wo thewa ngei ṱaḓulu musi vha tshi wana muya mukhethwa nga Pentekoste ya 33 C.E.—Mish. 1:6-8.
14. Mathomoni a ḓana ḽa vhu-20 ḽa miṅwaha, ndi tsumbo ifhio yavhuḓi ye vhahashu vhanzhi vha ri vhetshela yone hu sa londwi u sa pfesesa malugana na maḓuvha a vhufhelo?
14 Zwi fanaho na zwenezwo, mathomoni a ḓana ḽa vhu-20 ḽa miṅwaha, ho vha hu na zwilavhelelwa zwo khakheaho vhukati ha Vhakriste vha ngoho malugana na ‘maḓuvha a vhufhelo.’ (2 Tim. 3:1) Sa tsumbo, nga ṅwaha wa 1914, vhaṅwe vho vha vha tshi humbula uri vha tsini na u iswa ṱaḓulu. Musi fulufhelo ḽavho ḽi sa ḓadzei nga u ṱavhanya, vho thoma u ṱolisisa nga vhuronwane Maṅwalo nahone vha zwi ṱhogomela uri hu kha ḓi vha na fulo ḽihulwane ḽa u huwelela. (Marko 13:10) Nga zwenezwo, nga 1922, J. F. Rutherford we a vha o ranga phanḓa mushumo wa u huwelela nga tshenetsho tshifhinga, o vhudza vhe vha vha vhe buthanoni ḽa tshaka dzoṱhe ngei Cedar Point, Ohio, U.S.A. uri: “Vhonani, Khosi i khou vhusa! Ni vhaimeli vhayo vha khagala. Nga zwenezwo ḓivhadzani, ḓivhadzani, ḓivhadzani, Khosi na muvhuso wayo.” U bva nga tshifhinga tshenetsho, u ḓivhadza “mafhungo maḓifha aya a Muvhuso” lwo vha luswayo lwa vhashumeli vha Yehova vha musalauno.—Mat. 4:23; 24:14.
15. Ri vhuyelwa hani nga u elekanya nga ha nḓila ye Mudzimu a shumisana ngayo na vhathu vhawe?
15 Nga u elekanya nga zwithu zwavhuḓi zwe Yehova a zwi itela vhathu vhawe, vha kale na vha zwino, ri wana fulufhelo ḽihulwane ḽa uri u ḓo ḓadzisa ndivho yawe tshifhingani tshi ḓaho. Naho zwo ralo, khumbudzo dza Mudzimu nga ha vhuporofita vhune a ḓo vhu ḓadzisa dzi ri thusa uri vhu dzule vhu mbiluni na mihumbuloni yashu. Ri nga vha na vhungoho ha uri u ita nga u ralo zwi ḓo ri thusa uri ri vhe na fulufhelo kha mafulufhedziso awe.
KHWAṰHISANI FULUFHELO ḼAṊU NGA U GWADAMELA YEHOVA
16. Ndi phaṱhutshedzo dzifhio dzine ra dzi wana musi ri tshi dzula ri tshi fhisetshela vhuḓinḓa?
16 Mudzimu washu Yehova ndi Mudzimu wa maanḓa, ndi Mudzimu ane a dzhia vhukando. Mupsalme o vhudzisa uri: “Wa maanḓa a ngaho Iwe ndi nnyi?” O dovha a ri: “U na tshanḓa tsha maanḓa tshi re na nungo; tsha u ḽa tshau tshi ṱaḓulu ha zwoṱhe.” (Ps. 89:8, 13) U tendelana na zwenezwo, Yehova u dzhiela nṱha na u fhaṱutshedza vhuḓidini vhune ra vhu ita ha u tikedza zwithu zwine zwa tshimbidzana na Muvhuso. U ita vhungoho ha uri vhashumeli vhawe—hu sa londwi uri ndi vhanna kana vhafumakadzi, vhaswa kana vhalala—vha si litshelele vha ḽa “vhuswa ha vhubva.” (Mir. 31:27) Musi ri tshi edzisa Musiki washu, ri dzula ro farakanea nga mishumo ya lwa ṱaḓulu. U shumela Mudzimu nga mbilu yoṱhe zwi a ri vhuyedza, nahone zwi ita uri Yehova a takalele u fhaṱutshedza vhuḓinḓa hashu.—Vhalani Psalme ya 62:12.
17, 18. Ndi ngani ri tshi nga amba uri mishumo ya lutendo i ri thusa u fulufhela vhulivhisi ha Yehova? Ṋeani tsumbo.
17 Mishumo ya lutendo i ri thusa hani u khwaṱhisa fulufhelo ḽashu kha Yehova? Ṱolisisani Maṅwalo a zwe zwa itea musi Vhaisiraele vha tshi dzhena Shangoni ḽo Fulufhedziswaho. Yehova o laedza vhotshifhe vhe vha fara mbulungelo ya mulanga uri vha ye Mulamboni wa Yorodane. Naho zwo ralo, musi vhathu vhe tsini na u swika, vho vhona uri maḓi ndi manzhi nahone hu na magabelo manzhi nga nṱhani ha mvula yo nesaho. Vhaisiraele vho vha vha tshi ḓo ita mini? Naa vho vha vha tshi ḓo dzula henefho tsini na mulambo nahone vha lindela dzivhege kana u fhira u itela uri maḓi a dzike? Hai, vho fulufhela Yehova nahone vha tevhela vhulivhisi hawe. Mbuyelo dzo vha dzifhio? Eneo mafhungo a ri: “Ṋayo dza vhenevho vho-tshifhé dzi tshi kanda maḓi, maḓi a bvaho thungo ya nṱha a ima, . . . Vho-tshifhé vha ima ho omaho vhukati ha mulambo wa Yorodane, vhoṱhe nga lushaka vha wela vha tshi kanda ho omaho.” (Yosh. 3:12-17) Edzani u humbula nḓila ye vha vha vho takala ngayo musi vha tshi vhona maḓi o ima! I ngoho, fulufhelo ḽa Vhaisiraele kha Yehova ḽo khwaṱha ngauri vho vha vha tshi fulufhela vhulivhisi hawe.
18 I ngoho, Yehova ha iti vhuṱolo ho raloho a tshi itela vhathu vhawe ṋamusi, fhedzi u a vha fhaṱutshedza musi vha tshi mu fulufhedza. Maanḓa a Mudzimu a shumaho a vha ṱuṱuwedza u ita mushumo wa u huwelela mulaedza wa Muvhuso shangoni ḽoṱhe. Nahone Ṱhanzi khulwane ya Yehova, Kristo Yesu o vuswaho vhafuni, o khwaṱhisedza vhafunziwa vhawe uri u ḓo vha tikedza kha wonoyu mushumo wa ndeme: “Iyani ni ite vhathu vha tshaka dzoṱhe vhafunziwa . . . ndi na inwi misi yoṱhe u swika vhufheloni ha ano maitele a zwithu.” (Mat. 28:19, 20) Ṱhanzi nnzhi dzine dza shona kana u ofha u amba na vhathu dzi amba uri muya mukhethwa wa Mudzimu u dzi ṋea tshivhindi tsha u amba na vhathu vhane dza si vha ḓivhe vhuḓinḓani ha tsimu.—Vhalani Psalme ya 119:46; 2 Vhakorinta 4:7.
19. Hu sa londwi zwine ra nga kundelwa u zwi ita, ndi khwaṱhisedzo ifhio ine ra vha nayo?
19 Vhaṅwe vhahashu vha tshinnani na vha tshisadzini a vha koni u ita zwine vha ṱoḓa u zwi ita nga nṱhani ha mutakalo kana vhulala. Naho zwo ralo, vha nga vha na vhungoho ha uri “Khotsi wa u khathutshela hoṱhe na Mudzimu wa u khuthadza hoṱhe” u a pfesesa vhuimo ha Mukriste muṅwe na muṅwe wa ngoho. (2 Vhakor. 1:3) U dzhiela nṱha zwoṱhe zwine ra zwi ita u itela u tikedza zwithu zwine zwa tshimbidzana na Muvhuso. Musi ri tshi ita zwoṱhe zwine ra nga kona, roṱhe ri fanela u humbula uri vhutshilo hashu vhu ḓitika fhedzi nga u vha na lutendo kha tshirengululi tsha Kristo.—Vhaheb. 10:39.
20, 21. Ndi dzifhio dziṅwe nḓila dzine ra nga sumbedza ngadzo uri ri fulufhela Yehova?
20 Vhurabeli hashu vhu katela u shumisa tshifhinga tshashu, nungo na thundu dzashu u ya nga hune zwa nga konadzea ngaho. Vhukuma, ri ṱoḓa nga mbilu yoṱhe u “ita mushumo wa muevangeli.” (2 Tim. 4:5) Zwi re zwone ndi uri ri a takalela u ita nga u ralo samusi zwi tshi thusa vhaṅwe uri vha vhe “na nḓivho yo teaho ya ngoho.” (1 Tim. 2:4) Vhukuma, u hulisa na u renda Yehova, zwi ita uri ri vhe vho pfumaho muyani. (Mir. 10:22) Nahone zwi ri thusa uri ri vhe na mbofho yo khwaṱhaho na Musiki washu.—Vharoma 8:35-39.
21 Samusi ro no zwi haseledza, u fulufhela Yehova u itela u wana vhulivhisi ha vhuṱali a si zwithu zwine zwa sokou ḓiḓela; ri tea u ita vhuḓidini u itela u vha na ḽeneḽo fulufhelo. Ngauralo, ḓitikeni nga Yehova nga thabelo nga hune zwa nga konadzea ngaho. Elekanyani nga ha nḓila ye Yehova a khunyeledza ngayo zwine a zwi funa tshifhingani tsho fhiraho, na nḓila ine a ḓo zwi ita ngayo tshifhingani tshi ḓaho. Nahone ni bvele phanḓa ni tshi khwaṱhisa fulufhelo ḽaṋu kha Yehova nga u mu gwadamela. Vhukuma, khumbudzo dza Yehova dzi ḓo dzula dzi hone u ya nga hu sa fheli. Na inwi ni nga vha hone nga hu sa fheli!