1, 2. (a) Ndi ngani zwi zwa ndeme u dzula ro ‘fhaṱuwa malugana na dzithabelo’? (b) Ndi mbudziso dzifhio dzine ra fanela u ḓivhudzisa dzone malugana na thabelo?

MUṄWE we a vha a tshi shuma vhusiku o amba uri: “Zwi a konḓa u dzula wo fhaṱuwa vhusiku, zwihuluhulu musi ḓuvha ḽi sa athu ṱavha.” Zwi tou vha khagala uri vhane vha fanela u dzula vho fhaṱuwa vhusiku hoṱhe vha nga tendelana na zwenezwo. Vhakriste vha ṋamusi vha ṱangana na khaedu i fanaho nga nṱhani ha uri vhusiku vhulapfu ha maitele mavhi a zwithu a Sathane zwino a swiswini kha ḓivhazwakale yao. (Vharoma 13:12) Ndi khombo vhukuma kha riṋe u eḓela nga tshenetshi tshifhinga tsha vhufhelo! Ndi zwa ndeme vhukuma uri ri vhe “na muhumbulo wo tshaho” na u thetshelesa khumbudzo ya Maṅwalo ine ya ri “ni fhaṱuwe malugana na dzithabelo.”—1 Pet. 4:7.

² Nga nṱhani ha tshifhinga tshine ra khou tshila khatsho, ndi vhuṱali u ḓivhudzisa uri: ‘Ndo fhaṱuwa lungafhani musi zwi tshi ḓa kha thabelo? Naa ndi shumisa mifuda yoṱhe ya thabelo nahone ndi a rabela misi yoṱhe? Naa ndo ḓowela u rabelela vhaṅwe, kana kanzhi ndi rabelela zwishaiwa zwanga na zwine nda zwi ṱoḓa? Nahone thabelo yanga ndi ya ndeme lungafhani musi zwi tshi ḓa kha u tshidzwa hanga?’

3. Ndi ifhio miṅwe mifuda ya thabelo?

³ Vhurifhini hawe he a vhu ṅwalela Vhaefesa, muapostola Paulo o ambela kha “mifuda yoṱhe ya thabelo.” (Vhaef. 6:18) Musi ri tshi rabela, kanzhi ri nga humbela thuso ya Yehova uri a fushe zwishaiwa zwashu na u kunda zwithithisi. “Mupfi wa dzithabelo” u a thetshelesa nga lufuno khumbelo dzashu musi ri tshi humbela thuso. (Ps. 65:2) Naho zwo ralo, ri fanela u dovha ra ita vhuḓidini ha u shumisa miṅwe mifuda ya thabelo. Yeneyi mifuda i katela u renda, u livhuha na u humbela.

4. Ndi ngani ri tshi fanela u dzula ri tshi renda Yehova musi ri tshi rabela?

 ⁴ Hu na zwiitisi zwinzhi zwine zwa ita uri ri rende Yehova musi ri tshi rabela. Sa tsumbo, ri a ṱuṱuwedzea u mu renda musi ri tshi humbula nga ha zwithu “zwihulwane zwe a ita” na “vhuhulu ha vhuhulwane hawe.” (Vhalani Psalme ya 150:1-6.) Ndimana dza rathi dza Psalme ya 150 dzi ri khadeledza u renda Yehova lwa 13. Musi muṅwali wa iṅwe psalme a tshi sumbedza ṱhonifho khulwane kha Mudzimu, o imba a ri: “Ndi U renda ka-ṱanu-na-kavhili nga ḓuvha, ngauri U vhusa Ú sa ṱaluli.” (Ps. 119:164) Yehova o tewa vhukuma nga u rendwa. Nga zwenezwo, zwi nga vha zwavhuḓi u mu renda kha thabelo dzashu “ka-ṱanu-na-kavhili nga ḓuvha,” zwine zwa amba uri lunzhi!

5. U sumbedza ndivhuho musi ri tshi rabela zwi ri tsireledza hani?

⁵ U livhuha ndi muṅwe mufuda wa ndeme wa thabelo. Paulo o ṱuṱuwedza Vhakriste vha muḓi wa Filipi uri: “Ni songo vhilaela nga tshithu na tshithihi, fhedzi zwoṱhe zwine na zwi ṱoḓa ni humbele Mudzimu nga thabelo khathihi na u livhuha.” (Vhafil. 4:6) Ri a tsireledzea musi ri tshi livhuha Yehova zwi tshi bva mbiluni nga thabelo. Zwenezwi zwo tou ralo zwihuluhulu samusi ri tshi khou tshila maḓuvhani a vhufhelo ane khao vhathu vha ‘sa livhuhe.’ (2 Tim. 3:1, 2) Vhukuma, shangoni ho ḓala muya wa u sa livhuha. Arali ra sa ṱhogomela, ri nga hambela wonoyo muya. U sumbedza ndivhuho kha Mudzimu nga thabelo zwi ita uri ri fushee nahone ri si vhe ‘vhagunguli vhane vha vhilaela nga ha vhutshilo havho.’ (Yuda 16) Zwiṅwe hafhu, musi ṱhoho dza miṱa dzi tshi katela ndivhuho musi dzi tshi rabela na miṱa yadzo, dzi ita uri vhafumakadzi na vhana vha vhe na muya wa u livhuha.

6, 7. U humbela ndi mini, nahone ndi mini zwine ra nga zwi humbela Yehova?

⁶ U humbela ndi thabelo i bvaho mbiluni i re na maḓipfele o dzikaho. Ndi mini zwine ra nga zwi humbela Yehova? Ri nga ita nga u ralo musi ri tshi tovholwa kana musi ro sedzana na vhulwadze vhune ha nga vhea vhutshilo hashu khomboni. Nga zwifhinga zwo raloho, zwi a pfala uri musi ri tshi rabela Mudzimu ri vha ri tshi khou humbela thuso yawe. Naa zwenezwi ndi zwone fhedzi zwifhinga zwine ra nga humbela Yehova ngazwo?

⁷ Ṱhogomelani thabelo ya Yesu ya tsumbo, nahone ni ṱhogomele zwe a zwi amba nga ha dzina ḽa Mudzimu, Muvhuso Wawe na zwine A funa. (Vhalani Mateo 6:9, 10.) Shango ḽo ḓalesa vhuvhi, nahone mivhuso ya vhathu i khou kundelwa u ṱhogomela zwishaiwa zwa vhadzulapo. Vhukuma, ri fanela u rabelela dzina ḽa Khotsi ashu wa ṱaḓulu uri ḽi khethwe na uri Muvhuso wawe u fhelise vhuvhusi ha Sathane shangoni. Hetshi tshi dovha tsha vha tshifhinga tsha u humbela Yehova uri zwine a funa zwi itwe fhano kha ḽifhasi vhunga zwi tshi itwa ngei ṱaḓulu. Kha ri dzule ro fhaṱuwa, ri tshi shumisa mifuda yoṱhe ya thabelo.

8, 9. Ndi ngani ri songo fanela u sasaladza Petro na vhaṅwe vhaapostola nge vha eḓela tsimuni ya Getsemane?

⁸ Naho muapostola Petro o ṱuṱuwedza Vhakriste uri vha “fhaṱuwe malugana na dzithabelo,” na ene muṋe o kundelwa u ita zwenezwo kha tshiṅwe tshiitea. O vha e muṅwe wa vhafunziwa vhe vha eḓela musi Yesu a tshi khou rabela tsimuni ya Getsemane. Naho Yesu o vha vhudza uri vha ‘dzule vho fhaṱuwa nahone vha rabele misi yoṱhe,’ a vho ngo ita nga u ralo.—Vhalani Mateo 26:40-45.

⁹ Nṱhani ha u sasaladza Petro na vhaṅwe vhaapostola nga nṱhani ha u kundelwa  u dzula vho fhaṱuwa, ri fanela u humbula uri vho vha vho neta vhukuma. Vho vha vho ita ndugiselelo dza Paseka nahone vha i pembelela eneo madekwana. Nga zwenezwo, Yesu o thoma Tshilalelo tsha Murena, a vhea tsumbo ya vhuṱambo ha tshifhingani tshi ḓaho ha Tshihumbudzo tsha lufu lwawe. (1 Vhakor. 11:23-25) “Musi vho no renda Mudzimu nga u imba, vha ya Thavhani ya Miṱwari,” vha tshimbila lwendo lulapfu nḓilani tsekene ya Yerusalema. (Mat. 26:30, 36) Nga tshifhinga tshenetsho, ho vha ho no vha maḓautsha. Arali ro vha ri tsimuni ya Getsemane honoho vhusiku, na riṋe ro vha ri tshi nga kha ḓi vha ro eḓela. Nṱhani ha u sasaladza vhaapostola vho netaho, nga lufuno Yesu o zwi ṱhogomela uri “mbilu i a zwi funa, fhedzi ṋama a i na maanḓa.”

10, 11. (a) Petro o guda mini kha zwe zwa itea tsimuni ya Getsemane? (b) Tshenzhelo ya Petro i ni kwama hani?

¹⁰ Hu na zwe Petro a zwi guda kha zwe zwa itea tsimuni ya Getsemane. U kundwa hawe u fhaṱuwa zwo mu gudisa ngudo i vhavhaho. U thomani, Yesu o ri: “Vhusikuni ha ṋamusi noṱhe ni ḓo khukhuliswa nga zwine zwa ḓo itea kha nṋe.” Nga zwenezwo, Petro a ri: “Naho vhaṅwe vhoṱhe vha tshi nga khukhuliswa nga nṱhani hau, nṋe ndi nga si ḓo vhuya nda khukhulisea!” Yesu a fhindula nga uri Petro u ḓo mu landula luraru. Petro a amba o khwaṱha a ri: “Naho hu tshi pfi ndi fe na iwe, ndi nga si vhuye nda u landula.” (Mat. 26:31-35) Naho zwo ralo, Petro o khukhulisea, samusi Yesu o dzula o amba. Nge Petro a pfa vhuṱungu nga u landula Yesu lwa u fhedzisela, a “lila lu ṱungufhadzaho.”—Luka 22:60-62.

¹¹ Petro o guda kha tshenzhelo yawe nahone a kunda nḓowelo yawe ya u ḓifulufhela. Zwi tou vha khagala uri thabelo yo thusa Petro kha zwenezwi. Zwi re zwone ndi uri zwi a swayea uri nyeletshedzo ya u ‘fhaṱuwa malugana na dzithabelo’ i bva kha Petro. Naa ri khou thetshelesa yeneyo nyeletshedzo yo hevhedzwaho? Zwiṅwe hafhu, naa ri a ‘rabela misi yoṱhe’ nahone ra sumbedza u ḓitika nga Yehova? (Ps. 85:8) Ri songo hangwa ṱhuṱhuwedzo ya muapostola Paulo ine ya ri: “Ane a humbula uri o ima a ṱhogomele a sa ḓo wa.”—1 Vhakor. 10:12.

12. Ndi ngani Nehemia e tsumbo yavhuḓi kha riṋe?

¹² Ṱhogomelani Nehemia we a shuma sa ndumi ya Arithasasitha Khosi ya Peresia ḓanani ḽa vhuṱanu ḽa miṅwaha B.C.E. Nehemia ndi tsumbo yavhuḓi ya muthu we a rabela zwi tshi bva mbiluni. Vhuimo vhu ṱungufhadzaho ha Vhayuda ngei Yerusalema, ho ita uri lwa maḓuvha o vhalaho a  ‘ḓi-dzime zwiḽiwa, a tshi rerela Mudzimu wa ṱaḓulu.’ (Neh. 1:4) Musi Arithasasitha a tshi mu vhudzisa uri ndi ngani o ṱungufhala, “[Nehemia a] ranga u rabela Mudzimu wa ṱaḓulu.” (Neh. 2:2-4) Ho vha na mvelelo dzifhio? Yehova o fhindula thabelo dzawe nahone a livhisa mafhungo nga nḓila ye ya vhuyedza vhathu Vhawe. (Neh. 2:5, 6) Zwi nga vha zwo khwaṱhisa vhukuma lutendo lwa Nehemia!

13, 14. Ri fanela u ita mini u itela u dzula ri na lutendo lwo khwaṱhaho nahone ri nga kunda hani vhuḓidini ha Sathane ha uri kula nungo?

¹³ U rabela misi yoṱhe u fana na Nehemia, zwi ri thusa u vha na lutendo lwo khwaṱhaho. Sathane u na tshiṱuhu nahone kanzhi u a ri tovhola musi ri si na nungo. Sa tsumbo, arali ri tshi khou lwala kana ri tshi khou lwisana na mutsiko, ri nga thoma u pfa u nga tshifhinga tshine ra tshi fhedza vhuḓinḓani ṅwedzi muṅwe na muṅwe a si tsha ndeme kha Mudzimu. Vhunzhi hashu ri nga ḓipfa ro tsikeledzea maḓipfele, khamusi nga nṱhani ha zwe ra zwi tshenzhela vhutshiloni tshifhingani tsho fhiraho. Sathane u ṱoḓa ri tshi tenda uri a ri vha ndeme. Kanzhi u tamba nga maḓipfele ashu nahone zwenezwo zwi tshinyadza lutendo lwashu. Nga zwenezwo, arali ra ‘fhaṱuwa malugana na dzithabelo’ ri nga ita uri lutendo lwashu lu dzule lwo khwaṱha. Ndi ngoho uri ‘tshiṱangu tshihulwane tsha lutendo, tshi ḓo ita uri ri kone u dzima misevhe yoṱhe i dugaho ya muvhi.’—Vhaef. 6:16.

¹⁴ Arali ra ‘fhaṱuwa malugana na dzithabelo,’ ra vha ngoma-madzula-wo-vhambwa, a ri nga ḓo landula lutendo musi ri tshi sedzana na mulingo we ri si u lavhelele. Musi ro sedzana na milingo, kha ri humbule tsumbo ya Nehemia nahone ri ṱavhanye u rabela Mudzimu. Ndi Yehova fhedzi ane a nga ri thusa uri ri kunde milingo na u konḓelela musi lutendo lwashu lu tshi lingwa.

15. Ndi mbudziso dzifhio dzine ra fanela u ḓivhudzisa dzone nga ha u rabelela vhaṅwe?

¹⁵ Yesu o rabelela Petro uri lutendo lwa onoyo muapostola lu si fhele. (Luka 22:32) Mukriste a fulufhedzeaho ane a pfi Epafra wa ḓanani ḽa u thoma ḽa miṅwaha o edzisa Yesu kha zwenezwo nahone a ita vhuḓidini ha u rabelela vhahawe vha ngei Kolosa. Paulo o vha ṅwalela uri: “U dzula a tshi ḓidina nga u ni rabelela, uri ni vhuye ni ime no khwaṱha kha u tenda zwoṱhe zwine Mudzimu a zwi funa.” (Vhakol. 4:12) Ndi zwavhuḓi u ḓivhudzisa uri: ‘Naa ndi a rabelela vhahashu shangoni ḽoṱhe? Ndi rabelela lungana vhatendi nga nṋe vhe vha welwa nga khombo ya mupo? Ndo guma lini u rabelela vho hwalaho vhuḓifhinduleli vhu lemelaho ndanguloni ya Yehova? Naa zwenezwino ndo no rabelela muṅwe na muṅwe tshivhidzoni ane a khou sedzana na vhuleme?’

16. Naa ndi zwa ndeme uri ri rabelele vhaṅwe? Ṱalutshedzani.

¹⁶ Musi ri tshi rabelela vhaṅwe kha Yehova Mudzimu zwi nga vha thusa vhukuma. (Vhalani 2 Vhakorinta 1:11.) Naho Yehova a sa vhofhei u dzhia vhukando ngauri vhagwadameli vhawe vhanzhi vha rabelela tshithu tshithihi lunzhi-lunzhi, musi a tshi fhindula thabelo dzavho u vha a tshi ḓivha zwine zwa vha kwama na zwine zwa vha vhilaedzisa. Ngauralo, ri fanela dzhiela nṱha ndugelo na vhuḓifhinduleli hashu ha u rabelela vhaṅwe. U fana na Epafra, ri fanela u sumbedza lufuno lu bvaho mbiluni na u kwamea nga vhahashu vha tshinnani na vha tshisadzini vha Vhakriste nga u ita vhuḓidini ha u vha rabelela. Arali ra ita nga u ralo, ri ḓo takala vhukuma ngauri “u ṋea zwi ḓisa dakalo ḽihulu u fhira u ṋewa.”—Mish. 20:35.

17, 18. U ‘fhaṱuwa malugana na dzithabelo’ zwi ḓo ri thusa hani?

¹⁷ Musi Paulo a sa athu amba uri “ḽi vho tsha; hu si kale hu ḓo vha masiari,” o ri: “Tshifhinga tsho swika tsha uri ni karuwe khofheni, ngauri zwino u tshidzwa hashu hu tsini u fhira musi ri tshi kha ḓi bva u vha vhatendi.” (Vharoma 13:11, 12) Shango ḽiswa ḽo fulufhedziswaho ḽa Mudzimu ḽi tsini, nahone u tshidzwa hashu ho sendela vhukuma. Ri songo eḓela nga lwa muya, nahone ri songo vhuya ra tendela zwithithisi zwa shango zwi tshi ri ḽela tshifhinga tshine ra tea u rabela Yehova ngatsho. Nṱhani hazwo, kha ri “fhaṱuwe malugana na dzithabelo.” U ita nga u ralo zwi ḓo ri thusa u farakanea kha “mishumo mikhethwa ya vhuḓifari na kha mishumo ya u ḓikumedza kha Mudzimu,” musi ro lindela ḓuvha ḽa Yehova. (2 Pet. 3:11, 12) Matshilele ashu a ḓo sumbedza uri ri dzula ro fhaṱuwa nga lwa muya na uri ri a tenda zwa vhukuma uri vhufhelo ha ano maitele mavhi a zwithu vhu tsini. Nga zwenezwo, u nga ri ri nga ‘dzula ri tshi rabela.’ (1 Vhathes. 5:17) Kha ri edzise Yesu nga u ḓiṋea tshifhinga tsha u rabela ri roṱhe. Arali ra ḓiṋea tshifhinga musi ri tshi rabela Yehova, ri ḓo sendela tsini nae. (Yak. 4:7, 8) Nahone zwenezwo zwi ḓo ri vhuyedza vhukuma!

¹⁸ Maṅwalo a amba uri: “Tshifhingani tsha vhutshilo hawe ha kha ḽifhasi, Kristo o vha a tshi humbela na u rabela we a vha a tshi kona u mu tshidza lufuni, nga mukosi muhulu na zwililo, nahone o pfiwa nga nṱhani ha u ofha hawe Mudzimu.” (Vhaheb. 5:7) Yesu o humbela na u rabela nahone a dzula a tshi fulufhedzea kha Mudzimu u swika vhufheloni ha vhutshilo hawe ha kha ḽifhasi. Nga zwenezwo, Yehova o tshidza Murwa wawe ane a mu funa kha lufu nahone a mu lambedza nga vhutshilo ha u sa fa ngei ṱaḓulu. Na riṋe ri nga fulufhedzea kha Khotsi ashu wa ṱaḓulu hu sa londwi milingo ine ra nga sedzana nayo. Ndi ngoho uri ri nga wana vhutshilo vhu sa fheli—arali ra dzula ro ‘fhaṱuwa malugana na dzithabelo.’