1. Ndi ngani lufuno vhukati ha Mudzimu na Murwa wawe lwo khwaṱha?

MURWA wa Yehova, Yesu Kristo o amba uri: “Ndi a funa Khotsi.” (Yoh. 14:31) Yesu o dovha a ri: “Khotsi u funa Murwa.” (Yoh. 5:20) Zwenezwo a zwo ngo fanela uri mangadza. Naho zwo ralo, lwa miṅwaha minzhi musi Yesu a sa athu u vha muthu wa ṋama, o vha e “muḓinḓa” wa Mudzimu. (Mir. 8:30) Samusi Yehova na Yesu vho shuma vhoṱhe, Murwa o guda zwinzhi nga ha pfaneleo dza Khotsi awe nahone u na zwiitisi zwinzhi zwa u mu funa. Zwi re zwone ndi uri u vha havho na vhushaka ha tsini zwo ita uri lufuno lwavho lu khwaṱhe.

2. (a) Lufuno lu katela mini? (b) Ndi mbudziso dzifhio dzine ra ḓo dzi haseledza?

² Lufuno lu katela u vha na maḓipfele o dzikaho nga ha muṅwe muthu. Mupsalme Davida o imba a ri: “Ndi U funa nga mbilu yoṱhe, Yehova, Maanḓa anga.” (Ps. 18:1) Yeneyo ndi nḓila ine ra fanela u ḓipfa ngayo nga ha Mudzimu ngauri u a ri funa. Arali ra thetshelesa Yehova, u ḓo ri funa. (Vhalani Doiteronomio 7:12, 13.) Fhedzi naa ri nga kona u funa Mudzimu samusi ri sa koni u mu vhona? Zwi amba mini u funa Yehova? Ndi ngani ri tshi fanela u mu funa? Nahone ri nga sumbedza hani uri ri funa Mudzimu?

3, 4. Ndi ngani zwi tshi konadzea uri ri fune Yehova?

³ “Mudzimu ndi Muya”; ndi ngazwo ri sa koni u mu vhona. (Yoh. 4:24) Naho zwo ralo, zwi a konadzea u funa Yehova, nahone Maṅwalo a ri ṱuṱuwedza u ita nga u ralo. Sa tsumbo, Mushe o vhudza Vhaisiraele uri: “Yehova Mudzimu wau U mu fune nga mbilu yau yoṱhe, na nga muya wau woṱhe; na nga maanḓa au oṱhe.”—Doit. 6:5.

⁴ Ndi ngani ri tshi fanela u funa Mudzimu nga ho dzikaho? Ngauri o ri sika ri na lutamo lwa u ṱoḓa u mu ḓivha nahone o ri ṋea vhukoni ha u sumbedza lufuno. Musi ri tshi vho ḓivha Yehova, lufuno lune ra vha nalwo khae lu a khwaṱha nahone ri vha na zwiitisi zwi pfalaho zwa u vha na dakalo. Yesu o ri: “Hu takala vhane vha ṱhogomela uri vha ṱoḓa u ḓivha Mudzimu, ngauri Muvhuso wa ṱaḓulu ndi wa vhenevho.” (Mat. 5:3) Ho ambiwa zwi tevhelaho malugana na ṱhoḓea dza vhathu dza vhurabeli: “Ri fanela uri ri ofhe, u mangala na u tshuwa musi ri tshi vhona vhathu shangoni ḽoṱhe vha tshi ṱoḓa na u tenda kha muthu muhulwane vhukuma.”—Man Does Not Stand Alone, by A. C. Morrison.

5. Ri zwi ḓivha hani uri zwi a konadzea u ṱoḓa Mudzimu?

⁵ Naa zwi a konadzea u ṱoḓa Mudzimu? Ee, ngauri u ṱoḓa ri tshi mu wana. Muapostola Paulo o zwi vhea khagala musi a tshi khou ṱanziela kha tshigwada tshe tsha vha tsho kuvhangana ngei Areopago. Zwenezwo zwo itea thungo ya Parthenon—thembele ye ya ṋekedzwa Vhaathene, mudzimukadzi wa Vhaathene vha tshifhingani tsha kale. Edzani u humbula arali no vha ni hone musi Paulo a tshi khou amba nga ha “Mudzimu we a sika shango na zwoṱhe zwi re khaḽo” nahone a ṱalutshedza uri ha ‘dzuli thembeleni dzo fhaṱwaho nga zwanḓa.’ Muapostola o dovha a amba uri Mudzimu “o itaho uri kha muthu muthihi hu bve tshaka dzoṱhe, uri vha dzule ḽifhasini ḽoṱhe, a laedza uri hu vhe na zwifhinga zwo vhewaho na mikano hune vhathu vha dzula hone, uri vha ṱoḓe Mudzimu, na uri vha ite vhuḓidini ha uri vha mu wane, samusi e si kule na muṅwe na muṅwe washu.” (Mish. 17:24-27) Vhukuma, vhathu vha nga wana Mudzimu. Ṱhanzi dza Yehova dzi fhiraho milioni dza sumbe na hafu, ‘dzo mu wana zwa vhukuma’—nahone dzi mu funa nga ngoho.

6. Ndi ifhio “ndaela ya ndeme vhukuma” ye Yesu amba nga hayo?

⁶ Ri fanela u funa Yehova zwi tshi bva mbiluni. Yesu o zwi vhea khagala musi a tshi vhudziswa nga Mufarisei we a ri: “Mufunzi, Mulayo muhulwanesa kha yoṱhe ndi ufhio?” Yesu a fhindula a ri: “‘U tea u funa Yehova Mudzimu wau nga mbilu yau yoṱhe na nga zwoṱhe zwine wa vha zwone na nga muhumbulo wau woṱhe.’ Ndi yone ndaela ya ndeme vhukuma.”—Mat. 22:34-38.

7. Zwi amba mini u funa Mudzimu nga (a) ‘mbilu dzashu dzoṱhe’? (b) ‘zwoṱhe zwine ra vha zwone’? (c) ‘mihumbulo yashu yoṱhe’?

⁷ Yesu o vha a tshi khou amba mini musi a tshi ri ri tea u funa Mudzimu ‘nga mbilu dzashu dzoṱhe’? O vha a tshi khou amba uri u funa hashu Yehova zwi fanela u kwama zwine ra zwi tama na maḓipfele ashu. Ri fanela u dovha ra mu funa ‘nga zwoṱhe zwine ra vha zwone’ kana nga vhutshilo hashu. Zwiṅwe hafhu, ri fanela u funa Mudzimu ‘nga mihumbulo yashu yoṱhe,’ kana nga ṱhalukanyo yashu yoṱhe. Nga maṅwe maipfi, ri fanela u funa Yehova nga ho fhelelaho ri sa timatimi.

8. U funa Mudzimu nga ho fhelelaho zwi ḓo ri sudzulusela u ita mini?

⁸ Arali ri tshi funa Mudzimu nga mbilu dzashu dzoṱhe, zwoṱhe zwine ra vha zwone na nga mihumbulo yashu yoṱhe, ri ḓo vha vhagudi vha fhiseaho vha Ipfi ḽawe, ri ḓo mu shumela nga mbilu dzashu dzoṱhe, nahone ri ḓo huwelela mafhungo maḓifha a Muvhuso nga u fhisea. (Mat. 24:14; Vharoma 12:1, 2) U funa Yehova zwa vhukuma zwi ḓo ri sendedza tsini-tsini nae. (Yak. 4:8) Vhukuma, ri nga si kone u amba zwiitisi zwoṱhe zwa uri ndi ngani  ri tshi fanela u funa Mudzimu. Naho zwo ralo, kha ri ṱolisise zwi si gathi.

9. Ndi ngani ni tshi funa Yehova sa Musiki na Muṋei washu?

⁹ Yehova ndi Musiki na Muṋei washu. Paulo o ri: “Ngauri ri tshi tshila, ri tshi tshimbila, ri tshi vha hone, ndi nga ene.” (Mish. 17:28) Yehova o ri ṋea haya havhuḓi kha ḽifhasi. (Ps. 115:16) U dovha a ri ṋea zwiḽiwa na zwiṅwe zwithu zwine ra zwi ṱoḓa u itela uri ri tshile. Nga zwenezwo, Paulo o vhudza vhadzulapo vha ngei Lisitara vhane vha gwadamela midzimu ya zwifanyiso uri: “Mudzimu a tshilaho . . . [ho ngo] litsha u ḓiṱanzielela nga zwivhuya zwine a zwi ita nga u ni nisela mvula i bvaho ṱaḓulu a ni ṋea na zwiliṅwa nga tshifhinga tshazwo a ni ṋea zwiḽiwa nahone a takadza mbilu dzaṋu.” (Mish. 14:15-17) Naa tshenetsho a si tshiitisi tsha u funa Musiki washu Muhulwane na Muṋei a re na lufuno?—Muh. 12:1.

10. Ri fanela u aravha hani kha ndugiselelo ya Mudzimu ya u phumula tshivhi na lufu?

¹⁰ Mudzimu o ita uri zwi konadzee uri tshivhi na lufu zwe ra zwi mamela kha Adamu zwi phumulwe. (Vharoma 5:12) Vhukuma, “Mudzimu o ri sumbedza lufuno lwawe, ngauri musi ri tshi kha ḓi vha vhaitazwivhi, Kristo o ri fela.” (Vharoma 5:8) A zwi timatimisi uri ri funa Yehova zwi tshi bva mbiluni ngauri o ita uri zwi konadzee uri ri hangwelwe zwivhi zwashu arali ra rembuluwa nahone ra vha na lutendo kha tshiṱhavhelo tsha Yesu tsha tshi rengululi.—Yoh. 3:16.

11, 12. Yehova o ri ṋea fulufhelo nga nḓila-ḓe?

¹¹ Yehova u ri ‘ṋea fulufhelo ḽine ḽa ri ḓisela dakalo na mulalo.’ (Vharoma 15:13) Fulufhelo ḽe ra ṋewa nga Mudzimu ḽi thusa uri ri kone u konḓelela milingo. Vhaḓodzwa vhane vha ‘fulufhedzea u swika lufuni, vha ḓo ṋewa khare ya vhutshilo.’ (Nzumb. 2:10) Vhathu vhane vha dzula vha tshi fulufhedzea vhane vha vha na fulufhelo ḽa u tshila kha ḽifhasi, vha ḓo takalela phaṱhutshedzo dzi sa fheli shangoni ḽo fulufhedziswaho Paradisoni. (Luka 23:43) Ri aravha hani kha tshenetshi tshilavhelelwa? Naa a ri na dakalo na mulalo khathihi na lufuno kha Muṋei wa “tshifhiwa tshiṅwe na tshiṅwe tshavhuḓi na tsho fhelelaho”?—Yak. 1:17.

¹² Mudzimu o ri ṋea fulufhelo ḽi takadzaho ḽa mvuwo. (Mish. 24:15) Vhukuma, ri pfa vhuṱungu vhuhulwane nga u felwa nga vhane ra vha funa, fhedzi ngauri ri na tshilavhelelwa tsha mvuwo a ri ‘ṱungufhali u fana na zwine vhaṅwe vhoṱhe vha ita nga u sa vha na fulufhelo.’ (1 Vhathes. 4:13) Nga nṱhani ha lufuno, Yehova Mudzimu u ṱulutshelwa u vusa vhafu, zwihuluhulu vhane vha fulufhedzea u fana na Yobo. (Yobo 14:15) Edzani u humbula dakalo ḽine ḽa ḓo vha hone musi ri tshi ṱanganedza vho vuswaho uri vha dovhe vha tshile kha ḽifhasi. Ri funa Khotsi ashu wa ṱaḓulu lungafhani zwi tshi bva mbiluni, we a ri ṋea fulufhelo ḽa mvuwo!

13. Ndi vhuṱanzi vhufhio vhune ha sumbedza uri Mudzimu u a ri ṱhogomela zwa vhukuma?

¹³ Vhukuma, Yehova u a ri ṱhogomela. (Vhalani Psalme ya 34:6, 18, 19; 1 Petro 5:6, 7.) Samusi ri tshi ḓivha uri Mudzimu wa lufuno u dzula o ḓiimisela u thusa vhane vha fulufhedzea khae, ri pfa ro tsireledzea ngauri ri tshipiḓa tsha ‘nngu dza mafulo awe.’ (Ps. 79:13) Zwiṅwe hafhu, u funwa hashu nga Mudzimu zwi ḓo vha vhuṱanzi ha zwine a ḓo zwi khunyeledza a tshi shumisa Muvhuso wa Vhumesia. Musi Khosi ye a i ṋanga ine ya vha Yesu Kristo yo no fhelisa vhuvemu, u tsikeledzea na vhuvhi vhu re kha ḽifhasi, vhathu vhane vha thetshelesa vha ḓo wana phaṱutshedzo ya mulalo u sa fheli. (Ps. 72:7, 12-14, 16) Naa a ni tendi uri dzenedzi phaṱhutshedzo dzi ri ṋea zwiitisi zwa u funa Mudzimu washu ane a ri ṱhogomela nga mbilu dzashu dzoṱhe, zwine ra vha zwone, nungo na mihumbulo yashu?—Luka 10:27.

14. Ndi ndugelo dzifhio dze Mudzimu a ri ṋea dzone dzi sa vhambedzwi na tshithu?

¹⁴ Yehova o ri funa nga u ri ṋea ndugelo i sa vhambedzwi na tshithu ya u vha Ṱhanzi dzawe.  (Yes. 43:10-12) Ri funa Mudzimu nge a ri ṋea tshenetshi tshibuli tsha u tikedza vhuvhusahoṱhe hawe na u ḓisa fulufhelo ḽa vhukuma kha vhathu vhane vha khou tshila kha shango ḽine ḽa vha na khakhathi. Zwiṅwe hafhu, ri nga kona u amba ri na lutendo nahone ri na khwaṱhisedzo ngauri ri khou ḓivhadza mafhungo maḓifha o thewaho kha Ipfi ḽa Mudzimu wa ngoho ane mafulufhedziso awe a si vhe a fhedzi. (Vhalani Yoshua 21:45; 23:14.) Vhukuma, ri nga si kone u vhala phaṱhutshedzo na zwiitisi zwashu zwa u funa Yehova ngauri ndi zwinzhi vhukuma. Fhedzi ri nga sumbedza hani uri ri a mu funa?

15. U guda na u shumisa Ipfi ḽa Mudzimu zwi nga ri thusa hani?

¹⁵ U guda nga u fhisea na u ita zwine Ipfi ḽa Mudzimu ḽa amba zwone. U ita nga u ralo zwi sumbedza uri ri funa Yehova na u ṱoḓa uri ipfi ḽawe ḽi vhe ‘ḓenzhe ḽa milenzhe yashu’ nga ngoho. (Ps. 119:105) Arali ri na mutsiko, ri nga wana khuthadzo kha maipfi a tevhelaho ane a ri: “Mbilu yo ṱhavhiwaho, yo paḓukanaho Iwe Mudzimu a U nga i nyadzi.” “Vhuthu hau, Yehova, ho ntika. Kha mbilaelo nnzhi dze dza ndzhena, mbilu yanga yo ḓi takadzwa nga phumudzo dzau.” (Ps. 51:17; 94:18, 19) Yehova u sumbedza khathutshelo kha vhane vha shengela, nga hu fanaho Yesu u pfela vhathu vhuṱungu. (Yes. 49:13; Mat. 15:32) Musi ri tshi guda Bivhili zwi ḓo ita uri ri kone u vhona uri Yehova u a ri vhilaelela nahone zwenezwi zwi ri thusa uri ri mu fune nga ho engedzeaho.

16. Thabelo ya tshifhinga tshoṱhe i nga ita hani uri lufuno lune ra vha nalwo kha Mudzimu lu engedzee?

¹⁶ Dzulani ni tshi rabela Mudzimu tshifhinga tshoṱhe. Thabelo dzashu dzi ri sendedza tsini-tsini na “Mupfi wa dzithabelo.” (Ps. 65:2) Musi ri tshi vho ḓivha uri Mudzimu u a fhindula thabelo dzashu, ri mu funa nga ho engedzeaho. Sa tsumbo, ri nga vha ro no zwi vhona uri ha tendi ri tshi lingwa lune ri si kone u konḓelela. (1 Vhakor. 10:13) Arali ri na mbilaelo nahone ra rabela kha Yehova zwi tshi bva mbiluni, ri nga wana “mulalo wa Mudzimu.” (Vhafil. 4:6, 7) Nga zwiṅwe zwifhinga, ri nga rabela mbiluni—sa zwe Nehemia a ita—nahone nga murahu ri ḓo kona u vhona uri thabelo dzashu dzo fhindulwa. (Neh. 2:1-6) Samusi ri tshi ‘konḓelela kha dzithabelo’ nahone ri tshi vhona uri Yehova u khou aravha thabelo dzashu, lufuno lune ra vha nalwo khae lu a engedzea  nahone ri vha na fulufhela ḽa uri u ḓo ri thusa u sedzana na miṅwe milingo.—Vharoma 12:12.

17. Arali ri tshi funa Mudzimu, ri ḓo dzhia hani u ya miṱanganoni?

¹⁷ Itani uri zwi vhe mukhuvha u ya miṱanganoni ya Vhukriste, maguvhanganoni na mabuthanoni. (Vhaheb. 10:24, 25) Vhaisiraele vho kuvhangana u itela u thetshelesa na u guda nga ha Yehova u itela uri vha mu ṱhonifhe na u thetshelesa Mulayo wawe. (Doit. 31:12) A si muhwalo u ita zwine Mudzimu a zwi funa arali ri tshi mu funa zwa vhukuma. (Vhalani 1 Yohane 5:3.) Nga zwenezwo, ri songo tendela naho tshi tshini tshine tsha nga ita uri ri dzhiele fhasi u ya miṱanganoni yashu. A ri ṱoḓi tshithu na tshithihi tshi tshi ita uri ri xelelwe nga lufuno lwa Yehova.—Nzumb. 2:4.

18. U funa hashu Mudzimu zwi ri sudzulusela u ita mini malugana na mafhungo maḓifha?

¹⁸ Vhudzani vhaṅwe “ngoho ya mafhungo maḓifha” nga u fhisea. (Vhagal. 2:5) U funa hashu Mudzimu zwi ḓo ri sudzulusela u amba nga ha Muvhuso wa Vhumessia une wa vha wa Murwa wawe, ane a ḓo “phalalela vhafulufhedzei” nga Haramagedo. (Ps. 45:4; Nzumb. 16:14, 16) Zwi takadza lungafhani u ṱanganela kha u ita vhafunziwa, nga u thusa vhathu uri vha gude nga ha lufuno lwa Mudzimu na nga ha shango ḽiswa ḽo fulufhedziswaho!—Mat. 28:19, 20.

19. Ndi ngani ri tshi fanela u livhuha ndugiselelo ya Yehova ya u lisa sambi ḽawe?

¹⁹ Sumbedzani uri ni dzhiela nṱha ndugiselelo ya Mudzimu ya u lisa sambi. (Mish. 20:28) Vhahulwane vha Vhakriste ndi ndugiselelo i bvaho ha Yehova, nahone vha dzula vha tshi ri ṱoḓela zwa khwine. Vhahulwane vha nga “vhudzumbamo maḓumbuni, milambwana ya maḓi masogani, murunzi wa tombo ḽihulu shangoni ḽi fhisaho.” (Yes. 32:1, 2) Humbulani nga ha nḓila ine ra ḓipfa ro tsireledzea ngayo musi ri tshi wana vhukhudo musi huna maḓumbu kana mvula ya mibvumbi! Musi ḓuvha ḽi tshi ri fhisa, ri a livhuha vhukuma u tsireledzwa nga fhasi ha honoho vhukhudo. Eneo maambele a ri thusa u vhona nḓila ine vhahulwane vha ri ṋea ngayo thuso ya lwa muya na u ri homolosa. Nga u thetshelesa vhane vha ranga phanḓa vhukati hashu, ri sumbedza uri ri dzhiela nṱha zwenezwi “zwifhiwa zwine zwa vha vhathu” nahone zwi ṋea vhuṱanzi ha uri ri funa Mudzimu na Kristo ane a vha Ṱhoho ya tshivhidzo.—Vhaef. 4:8; 5:23; Vhaheb. 13:17.

20. Arali ni tshi funa Mudzimu, ni ḓo aravha hani Yakobo 1:22-25?

²⁰ Arali ni na vhushaka havhuḓi na Yehova, ni ḓo vha ‘muiti wa zwine ipfi ḽa amba zwone, hu si mupfi fhedzi.’ (Vhalani Yakobo 1:22-25.) ‘Muiti’ u na lutendo lune lwa ita uri a ite yeneyo mishumo i ngaho u huwelela nga u fhisea na u ṱanganela kha miṱangano ya Vhukriste. Ngauri ni funa Yehova Mudzimu zwa vhukuma, ni ḓo thetshelesa ‘Milayo yawe yo lugaho,’ ine ya katela zwoṱhe zwine a zwi ṱoḓa kha inwi.—Psalme ya 19:7-11.

21. Thabelo dzaṋu dzi bvaho mbiluni dzi fanela u fana na mini?

²¹ U funa haṋu Yehova Mudzimu zwi ḓo ni ita uri ni ambe nae zwi tshi bva mbiluni nga thabelo tshifhinga tshoṱhe. Malugana na u fhisa zwioro ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe nga fhasi ha mulanga wa Mulayo, mupsalme Davida o imba a ri: “Thabelo yanga nga i nge zwioro phanḓa hau [Yehova]; ndi tshi imisa zwanḓa zwanga, zwi nge musumo wa madekwana.” (Ps. 141:2; Ek. 30:7, 8) U nga ri u humbela haṋu nga u ḓiṱukufhadza, maipfi a u khoḓa na thabelo dzi bvaho mbiluni na ndivhuho zwi ya ho ha Mudzimu zwi nga fana na munukhelelo wa zwioro une wa sumbedza thabelo i ṱanganedzeaho.—Nzumb. 5:8.

22. Ri ḓo haseledza nga ha lufuno lwa mufuda-ḓe theroni i tevhelaho?

²² Yesu o amba uri ri fanela u funa Mudzimu na vhahashu. (Mat. 22:37-39) Samusi ri tshi ḓo haseledza nga ho engedzeaho nga ha dzenedzi pfanelelo, u funa hashu Yehova na maitele awe zwi ḓo ri thusa u vha na vhushaka havhuḓi na vhathu nga riṋe na u funa vhahashu.