ZWE RA ZWI VHULUNGA
Tshedza Tshi Ṱavhela Shango Ḽa Vhubvaḓuvha
NGA ḽa 6 September, 1926, mu-pilgrim (mulavhelesi a dalelaho) wa Mudzhapani we a vha e United States, o humela Dzhapani a shuma sa murumiwa. O vha o lindelwa nga muthu muthihi we a ita muṅwaliso na The Watch Tower, we a thoma tshigwada tsha u guda Bivhili ngei Kobe. Vhagudi vha Bivhili vho vha na guvhangano ḽavho ḽa u thoma kha yeneyo ḓorobo nga ḽa 2 January, 1927. Ho vha na vhathu vha 36, nahone ha lovhedzwa vha 8. Eneo o vha e mathomo avhuḓi, fhedzi tshenetshi tshigwada tshiṱuku tsho vha tshi tshi ḓo swikelela hani vhathu vha milioni dza 60 vha ngei Dzhapani, vhe vha vha vha tshi ṱoḓa u ṱavhelwa nga tshedza tsha ngoho i bvaho Bivhilini?
Nga May 1927, Vhagudi vha Bivhili vho ṱalifhaho vho thoma fulo ḽa u ṱanziela khagala ḽa u ḓivhadza mutevhe wa nyambo dzi bvaho Bivhilini. Kha nyambo ya u thoma ye ya vha i tshi ḓo farelwa Osaka, vhahashu vho vhea bodo ṱhukhu na khulwane dza khunguwedzo u mona na ḓorobo yoṱhe, nahone vha rumela zwibammbiri zwa 3 000 zwa u ramba vhaḓivhalea. Vho phaḓaladza zwibammbiri zwa 150 000 nahone vha kunguwedza nyambo kha gurannda dzo dumaho ngei Osaka na kha thikithi dza tshidimela dza 400 000. Nga ḓuvha ḽa nyambo, mabufho mavhili o phaḓaladza zwibammbiri zwa 100 000 u mona na ḓorobo yoṱhe. Holo ya Asahi ya ngei Osaka yo ḓadzwa nga vhathu vha 2 300 vhe vha ḓa u thetshelesa nyambo “Muvhuso Wa Mudzimu U Tsini.” Vha ṱoḓaho u swika tshigidi vho humiswa nga nṱhani ha uri ho vha hu si tsheena vhudzulo. Nga murahu ha nyambo, vha fhiraho 600 vhe vha vha vho thetshelesa nyambo vho sala u itela tshipiḓa tsha dzimbudziso na dziphindulo. Miṅwedzi yo tevhelaho, nyambo dza khagala dza Bivhili dzo ṋekedzwa ngei Kyoto na kha dziṅwe ḓorobo dzi re vhukovhela ha Dzhapani.
Nga October 1927, Vhagudi vha Bivhili vho ita ndugiselelo ya dzinyambo ngei Tokyo. Ho dovha ha rumelwa zwibammbiri zwa u ramba vhaḓivhalea—u katela minisita muhulwane, miraḓo ya phalamennde, vhafunzi na vharangaphanḓa vha vhuswole. Vhenevha Vhagudi vha Bivhili vho shumisa zwifanyiso zwihulwane, khunguwedzo dzi re kha gurannda, na zwibammbiri zwa 710 000, nahone ha vha na vhathu vha 4 800 kha nyambo tharu dze dza ṋekedzwa ḓoroboni khulwane ya Dzhapani.
VHA-COLPORTEUR VHA FHISEAHO
Vha-Colporteur (vhavulanḓila) vho ita mushumo wa ndeme wa u huwelela mafhungo maḓifha miḓini ya vhathu. Matsue Ishii, muṅwe wa mu-colporteur wa u thoma ngei Dzhapani, na munna wawe, Jizo, vho ṱanganya zwipiḓa zwiraru kha zwiṋa zwa shango, u bva kha ḽa Sapporo ḽi re devhula, u ya Sendai, Tokyo, Yokohama, Nagoya, Osaka, Kyoto, Okayama, na Tokushima. Wahashu wa tshisadzini Ishii na wahashu wa tshisadzini wa mualuwa, Sakiko Tanaka, vho ambara zwiambaro zwine zwa vhidzwa kimono u itela u dalela vhavhusi vhahulwane. Muṅwe wavho o humbela uri laiburarini ya dzhele, hu vhewe bugu dza 300 dza The Harp of God u katela na dza 300 dza Deliverance.
Katsuo na Hagino Miura vho ṱanganedza bugu dze vha ṋewa nga Wahashu wa tshisadzini Ishii nahone vha ṱanganedza ngoho. Vho lovhedzwa nga 1931 nahone vha mbo ḓi vha vha-colporteur. Haruichi na Tane Yamada na maṅwe mashaka avho manzhi, vho ṱanganedza mulaedza wa Muvhuso nga vho-1930. Muṱa wa ha Yamada wo dzhenela mushumo wa vhu-colporteur, nahone ṅwananyana wavho Yukiko o ya a shumela Bethele ya ngei Tokyo.
“DZI-JEHU”—KHULWANE NA ṰHUKHU
Kale, goloi dzo vha dzi tshi ḓura nga maanḓa nahone bada dzo dzi si dzavhuḓi. Nga zwenezwo, Kazumi Minoura na vhaṅwe vha-colporteur vhe vha vha vha tshee vhaṱuku vho vha vha tshi shumisa goloi dzo no shumiswaho dzi re na nnḓu nahone dzi si na nzhini. Vho ira dzenedzo goloi dzi-Jehu, dzina ḽa mureili wadzo we a ḓo vha muṅwe wa khosi dza Isiraele. (2 Dzikh. 10:15, 16) Dzi-Jehu Khulwane tharu muelo wadzo wo vha u mithara dza 2,2 nga vhulapfu, mithara dza 1,9 nga vhuphara, na mithara dza 1,9 u ya nṱha nahone vhavulanḓila vho vha vha tshi kona u dzula vhe rathi kha Jehu nthihi. Zwiṅwe hafhu, davhi ḽa Dzhapani ḽo ita Jehu Ṱhukhu dza 11, nahone dzenedzo Jehu nthihi yadzo yo vha i tshi kona u dzulwa nga vhathu vhavhili. Kiichi Iwasaki, we a shela mulenzhe kha u fhaṱa dzi-Jehu, o amba uri, “Jehu iṅwe na iṅwe yo vha i na dennde na beṱiri ya goloi ye ya vha i tshi shumiswa u funga mavhone.” Vha-Colporteur vho vha vha tshi khou ṱavhela tshedza tsha ngoho u mona na Dzhapani, vha tshi gonya na u tsa dzithavha, vha tshi wela mivhundu u bva vhubvaḓuvha ha Hokkaido u ya tshipembe Kyushu nga dzi-Jehu.
Mu-Colporteur Ikumatsu Ota o amba uri: “Musi ri tshi swika ḓoroboni, ro vha ri tshi paka Jehu khunzi-khunzini kana fhethu ho vuleaho. Ro vha ri tshi thoma ra dalela vhahulisei vha ḓorobo, hu nga kha ḓi vha mulanguli, nahone nga murahu ra kona u dalela mahaya u itela u tshimbidza khandiso dzashu. Musi ro no ṱanganya tsimu, ro vha ri tshi fhirela ḓoroboni i tevhelaho.”
O vha e “maḓuvha a zwithu zwiṱuku” musi tshenetsho tshigwada tsha Vhagudi vha Bivhili vha 36 ngei Kobe vha tshi fara guvhangano ḽavho ḽa u thoma. (Sak. 4:10) Nga murahu ha miṅwaha miṱanu—nga 1932—vha-colporteur vha 103 na vhahuweleli vha Dzhapani vho vha vha tshi khou shuma nga maanḓa, nahone vho tshimbidza bugu dzi fhiraho 14 000. Ṋamusi, u huwelela khagala ho dzudzanywaho zwavhuḓi hu khou itwa fhethu ha vhomuthumunzhi Dzhapani, nahone vhahuweleli vha ṱoḓaho u vha 220 000 vha khou ṱavhisela tshedza tshavho u mona na Shango Ḽa Vhubvaḓuvha.—Zwe ra zwi vhulunga ngei Dzhapani.