Ḽivhanda Ḽa Ṱhoho Dza Sumbe Ḽo Ambiwaho Kha Nzumbululo Ndima 13 Ḽi Imela Mini?
Bivhili i a fhindula
Ḽivhanda ḽa ṱhoho dza sumbe ḽo ambiwaho kha Nzumbululo 13:1 ḽi imela mivhuso ya politiki ya shango ḽoṱhe.
Ḽi na maanḓa na vhuhosi, zwine zwa sumbedza uri ndi muvhuso wa politiki.—Nzumbululo 13:2.
Ḽi vhusa “mirafho yoṱhe na vhathu vhoṱhe na ndimi dzoṱhe na tshaka dzoṱhe,” ḽi fhira muvhuso muthihi wa shango.—Nzumbululo 13:7.
Ḽi na pfaneleo dza mavhanda maṋa o ṱaluswaho kha vhuporofita kha Daniele 7:2-8, u fana na nngwe, milenzhe ya tshivhingwi, mulomo wa ndau na ṋanga dza fumi. Mavhanda a re kha vhuporofita ha Daniele a ṱaluswa sa mahosi kana mivhuso ya politiki, ine ya vhusa nga u tevhekana. (Daniele 7:17, 23) Nga zwenezwo, ḽivhanda ḽi re kha Nzumbululo 13 ḽi imela mivhuso ya politiki ine ya vhusa shango ḽoṱhe.
Ḽi bva “lwanzheni,” hune ha vha kha gogo ḽa vhathu, ḽine ḽa vhumba mivhuso.—Nzumbululo 13:1; Yesaya 17:12, 13.
Bivhili i amba uri nomboro kana dzina ḽa ḽivhanda—666—ndi “nomboro ya muthu.” (Nzumbululo 13:17, 18) Wonoyo mubulo u sumbedza uri ḽivhanda ḽi re kha Nzumbululo 13 ndi muthu, hu si muya kana dimoni.
Naho tshaka dzi tshi tendelana kha zwiṅwe zwithu, vha na vhuthihi kha u ḓiimisela hadzo u dzula dzi tshi khou vhusa nṱhani ha u ḓiṱukufhadzela vhuvhusi ha Muvhuso wa Mudzimu. (Psalme ya 2:2) Vha ḓo kuvhangana u itela u lwa na mmbi ya Mudzimu i tshi khou rangwa phanḓa nga Yesu nga Haramagedo, fhedzi yeneyi nndwa i ḓo ita uri dzenedzo tshaka dzi fheliswe.—Nzumbululo 16:14, 16; 19:19, 20.
“Ṋanga dza fumi na ṱhoho dza sumbe”
Bivhilini, dziṅwe nomboro dzi shumiswa nga lwa pfanyisedzo. Sa tsumbo, fumi na sumbe dzi fanyisela u fhelela. U itela u pfesesa zwine “ṋanga dza fumi na ṱhoho dza sumbe” zwa ḽivhanda ḽi re kha Nzumbululo 13 zwa amba zwone ndi u ḓivha “tshifanyiso tsha ḽivhanda” ḽo ambiwaho nga murahu kha Nzumbululo—ḽivhanda ḽitswuku ḽi re na ṱhoho dza sumbe na ṋanga dza fumi. (Nzumbululo 13:1, 14, 15; 17:3) Bivhili i amba uri ṱhoho dza sumbe dza ḽeneḽi ḽivhanda ḽitswuku dzi imela “mahosi a sumbe” kana mivhuso.—Nzumbululo 17:9, 10.
Nga hu fanaho, ṱhoho dza sumbe dza ḽivhanda ḽi re kha Nzumbululo 13 dzi imela mivhuso ya sumbe: mivhuso mihulwane i re na maanḓa ye ya vhusa na u ranga phanḓa kha u tsikeledza vhathu vha Mudzimu—Egipita, Asuri, Babele, Meda na Peresia, Greece, Roma, na muvhuso wo ṱanganaho wa Vhaisimane na Vhaamerika. Arali ri tshi phetha nga uri ṋanga dza fumi dzi imela mashango o ḓi imisaho, maṱuku na mahulwane, khare i re kha ṋanga ḽiṅwe na ḽiṅwe i sumbedza uri shango ḽiṅwe na ḽiṅwe ḽi vhusa khathihi na mivhuso mihulwane nga tshenetsho tshifhinga.