Ndi zwa ndeme uri tshikhokhonono tshi dzule tsho kuna uri tshi kone u fhufha, u gonya fhethu na u pfa zwi re tsini natsho. Sa tsumbo, arali maṋanga a sunzi e na tshika, ḽi konḓelwa u tshimbila, u ambedzana na maṅwe masunzi na u fembedza zwithu. Muṅwe muḓivhi wa zwipuka ane a pfi Alexander Hackmann o amba uri ndi ngazwo “ni si nga si wane zwikhokhonono zwi na tshika. Zwo wana nḓila ya u ḓikunakisa musi zwo kwama mashika.”

 Humbulani nga ha hezwi: Hackmann na vhane a shuma navho vho guda nga ha nḓila ine sunzi ḽi vhidzwaho carpenter ant (Camponotus rufifemur) ḽa kunakisa ngayo maṋanga aḽo. Vho wana uri ḽeneḽi sunzi ḽi bvisa tshika dzo fhambananaho kha maṋanga nga u peta milenzhe yaḽo ya nga phanḓa, ḽa i pomba na maṋanga ḽa kokodza maṋanga uri ḽi a kunakise. Yeneyi milenzhe i na mamvele a hwasaho, mamvele a ngaho bulatsho na mamvele matete. Mamvele a hwashaho a bvisa tshika khulwane. Mamvele a ngaho bulatsho a bvisa tshika ṱhukhu ngeno a re matete a tshi bvisa tshikanyana yo salelaho.

 Ṱalelani vidio ya wonoyu mufuda wa sunzi u tshi khou kunakisa maṋanga aḽo

 Hackmann na vhane a shuma navho vha tenda uri vha nga edzisela nḓila ine sunzi ḽa kunakisa ngayo maṋanga aḽo. Sa tsumbo, zwi nga thusa kha u ita mitshini ine ya nga ḓikunakisa uri i si vhe na tshika. Zwenezwo zwi nga ita uri yeneyo mitshini i shume lwa tshifhinga tshilapfu nṱhani ha u ṱavhanya u tshinyala nga nṱhani ha tshika.

 Inwi ni zwi vhona hani? Naa maṋanga a wonoyu mufuda wa sunzi o sokou bvelela kana o tou sikwa?