Đi đến nội dung

Một số người đệ đơn thỉnh cầu, gia đình và nhóm pháp lý sau khi nộp đơn xin được công nhận quyền từ chối nghĩa vụ quân sự vì lương tâm

NGÀY 8-9-2017
HÀN QUỐC

Làn sóng ủng hộ quyền từ chối nghĩa vụ quân sự vì lương tâm ở Hàn Quốc

Làn sóng ủng hộ quyền từ chối nghĩa vụ quân sự vì lương tâm ở Hàn Quốc

Kể từ buổi điều trần công khai của Tòa án Hiến pháp vào tháng 7 năm 2015, ngày càng có nhiều sự ủng hộ ở Hàn Quốc về vấn đề này. Thậm chí dù chưa có quyết định của tòa hoặc đạo luật mới, Hàn Quốc vẫn có nhiều tiến triển trong vấn đề tôn trọng quyền từ chối nghĩa vụ quân sự vì lương tâm. Quan điểm của tòa cấp dưới, công chúng, cộng đồng pháp lý, tổ chức nhân quyền quốc gia và quốc tế đều thiên về một giải pháp mà không trừng phạt những người thực hành quyền tự do lương tâm.

Sự thay đổi quan điểm chưa từng xảy ra

Trong tuần lễ ngày 7-8-2017, bảy nam thanh niên từ chối nghĩa vụ quân sự vì lương tâm được các tòa phán quyết là vô tội. Đây là điều chưa từng xảy ra. Trong lịch sử pháp lý của Đại Hàn Dân Quốc, các tòa đã kết án hơn 19.000 người từ chối nghĩa vụ quân sự vì lương tâm. Tuy nhiên, tổng cộng có 42 trường hợp đã được phán quyết là vô tội. Trong đó, có 38 trường hợp kể từ tháng 5 năm 2015, gồm 25 trường hợp chỉ trong năm 2017.

Một số tòa đã hoãn lại các vụ kiện với hy vọng nhận được phán quyết từ Tòa án Hiến pháp, nên số vụ chưa được giải quyết càng tăng lên. Ông Du-jin Oh, luật sư đại diện cho nhiều người từ chối nghĩa vụ quân sự vì lương tâm, cho biết hiện có hơn gấp năm lần số vụ được hoãn lại so với vài năm trước.

Số phán quyết vô tội gia tăng (6 phán quyết vào năm 2015; 7 vào năm 2016; 25 vào năm 2017) và số vụ chưa được giải quyết (trung bình là 100 vụ đã gia tăng hơn 500 vụ) cho thấy các tòa án Hàn Quốc đang thay đổi quan điểm.

Nhiều người nhận ra sự thay đổi quan điểm của các tòa ở Hàn Quốc. Khi đưa ra phán quyết vô tội, nhiều tòa đã công nhận rằng việc trừng phạt người từ chối nghĩa vụ quân sự vì lương tâm mà không có nghĩa vụ dân sự thay thế là vi phạm sự bảo đảm của hiến pháp về quyền tự do lương tâm. Còn các tòa khác thì xem việc từ chối nghĩa vụ quân sự vì lương tâm là “lý do chính đáng” để từ chối nhập ngũ, như được ghi trong Đạo luật Nghĩa vụ Quân sự.

Dư luận

Dù dư luận không phải là yếu tố quyết định trong việc công nhận và bảo vệ nhân quyền, nhưng Bộ quốc phòng đã dựa vào việc không có số đông ủng hộ để từ chối giải quyết vấn đề. Nhưng dư luận đang thay đổi. Năm 2005, chỉ 10% người được khảo sát đã đồng ý với việc công nhận quyền từ chối nghĩa vụ quân sự vì lương tâm. Tuy nhiên, tháng 5 năm 2016, một khảo sát cho thấy 70% người tham gia đã ủng hộ việc thực hiện nghĩa vụ dân sự thay thế. Theo một khảo sát vào tháng 7 năm 2016 của Hiệp hội Luật sư Seoul, hơn 80% thành viên của hiệp hội đồng ý với điều này.

Quan điểm và quyết định của tổ chức nhân quyền

Cơ quan Nhân quyền Quốc gia của Hàn Quốc thấy rằng sự thay đổi quan điểm của nước này đã thúc đẩy các nhà lập pháp đề xuất với Quốc hội về nghĩa vụ dân sự thay thế trong ba dự luật sửa đổi, bắt đầu vào tháng 6 năm 2017. Cơ quan này cũng lưu ý đến những ý kiến và quyết định của cộng đồng quốc tế mà đã ảnh hưởng đến hành động này, đồng thời xem xét các đề xuất ấy phù hợp với tiêu chuẩn quốc tế về nghĩa vụ dân sự thay thế đến mức nào. Cơ quan đã cho chính phủ Hàn Quốc biết nhận xét của họ về chương trình nghĩa vụ dân sự thay thế phù hợp với tiêu chuẩn quốc tế và được Nhân Chứng Giê-hô-va cũng như những người khác chấp nhận.

Lời hứa và đơn thỉnh cầu

Khi tổng thống Jae-in Moon nhậm chức vào ngày 10-5-2017, ông mang theo cả kinh nghiệm của một luật sư nhân quyền lẫn lời hứa: “Tự do lương tâm là quyền cơ bản ở mức độ cao nhất trong các quyền cơ bản của Hiến pháp. Vì thế, tôi hứa sẽ có nghĩa vụ dân sự thay thế và loại bỏ việc phạt tù những người từ chối nghĩa vụ quân sự vì lương tâm”.

Luật sư nộp đơn thỉnh cầu cho một viên chức để được xét

Vào ngày 11-8-2017, một đoàn đại diện 904 người từ chối nghĩa vụ quân sự vì lương tâm đã đệ đơn thỉnh cầu lên tân tổng thống, xin chính phủ nhìn nhận quyền từ chối nghĩa vụ quân sự vì lương tâm bằng cách phóng thích những người đang bị tù và cho phép thực hiện chương trình nghĩa vụ dân sự thay thế. Những trường hợp thỉnh cầu bao gồm 360 trường hợp từ chối nghĩa vụ quân sự vì lương tâm đang thụ án và 544 trường hợp sắp ra tòa dù là ở thời điểm nào.

Cơ hội để lại dấu ấn trong lịch sử nhân quyền

Hyun-soo Kim

Hyun-soo Kim, một người đệ đơn thỉnh cầu, cho biết đơn này quan trọng thế nào đối với anh: “Tôi trông mong nghĩa vụ dân sự thay thế phù hợp với tiêu chuẩn quốc tế sẽ được chấp nhận. Đó là chương trình thay thế không liên hệ hoặc được quản lý bởi quân đội. Tôi sẵn sàng phục vụ cho xã hội, trong việc cứu trợ hoặc bất cứ lĩnh vực nào. Đóng góp cho cộng đồng là điều đáng để làm”.

Nhân Chứng Giê-hô-va và những người khác rất vui khi thấy sự thay đổi quan điểm có thể giúp điều chỉnh đạo luật phạt tù hàng ngàn người trong suốt bảy thập kỷ qua. Các Nhân Chứng biết ơn tổng thống Moon, thành viên của Hội đồng Quốc gia, và các tòa án của Hàn Quốc đã tận tình quan tâm đến việc tôn trọng và giúp đỡ những người từ chối nghĩa vụ quân sự vì lương tâm.