Neeni issi ura loytta erana koyikko, I oottidobaanne I xoonido metuwaa eriyoogee nena maaddees. Hegaadankka, neeni Xoossaa loytta eranawu koyikko, I hanno gakkanawu oottidobaa loytta erana bessees. Neeni hegaadan oottiyo wode, I kase oottido darobay haꞌꞌi nuna maaddiyoogaanne sinttappekka maaddanaagaa erada garamettana danddayaasa.

Xoossaa Yihooway Medhdhidaagaa; qassi ‘beettenna A hanotay Xoossay ha saꞌaa medhdhoosappe doommidi qonccidi beettees; hegaa Xoossay medhdhidobaappe beꞌanawu danddayettees.’ (Roome 1:20) “Ba wolqqan sa7aa medhdhidaagee, ba aadhdhida eran sa7aa essidaagee, ba akeekan salota miccidaagee a.” (Ermmaasa 10:12) Maalaalissiya meretaykka Xoossay nuussi qoppiyoogaa bessees.

Yihooway asaa “ba leemisuwan” medhdhiyoogan, nuuni nu deꞌuwan ufayttanaadan oottiis. (Doomettaabaa 1:27) Hegaa giyoogee amarida hanotan nuuni A maalaalissiya eeshshata qonccissanaadan oottidi I nuna medhdhiis giyoogaa. Nuussi ayyaanaabaa, hegeekka A qofaanne I xoqqu ootti xeelliyoobaa akeekiyo eray deꞌanaadan oottidi medhdhiis. Nuuni hegaa kaallidi deꞌiyo wode, nu deꞌuwan keehi ufayttoos. Hegaappe aaruwan, nuuni aara dabbotaa medhdhana danddayiyo ogiyaa giigissiis.

Saꞌay merettido hanotay Xoossay nuussi qoppiyoogaa bessees. Kiitettida PHawuloosi, Xoossay “[nuuyyo] iraa saluwaappe bukissees; kattaakka i wodiyan immees; qassi qumaa immidi, [nuna] daro ufaissees; yaatidi [nuuyyo] lo77obaa oottiiddi, ubba wodekka bau markka xayibeenna” yaagidi yootiis. (Oosuwaa 14:17) Xoossay deꞌuwan deꞌanawu koshshiyaaba xalla gidennan harabaakka nuussi immiis. I nuuni deꞌuwan ufayttanaadan dumma dummaba palahissidi immiis. SHin hegaappekka keehi aadhdhiyaabaa Xoossay nuussi halchchiis.

Yihooway saꞌaa medhdhidoy asay an merinawu deꞌanaadaana. Geeshsha Maxaafay, “Sa7aa i asaassi immiis”; qassi I, “Asi de7anaadaanappe attin, biittaa coo medhdhibeenna” yaagees. (Mazamure 115:16; Isiyaasa 45:18) Saꞌan deꞌanay oonee, qassi yan ay  keena wodiyawu deꞌanee? “Xilloti biittaa laattananne yan merinau de7ana.”—Mazamure 37:29.

Yihooway koyro bitaniyaanne maccaasiyo, Addaamanne Hewaano medhdhidi gannatiyaa “oottana malanne naagana mala” yan wottiis. (Doomettaabaa 2:8, 15) Xoossay eta, “Yelettite; corattite; ha sa7aa kumitenne haarite” giidi ufayssiyaabaa eta azaziis. (Doomettaabaa 1:28) Hegaa gishshawu, he wode Addaameyyoonne Hewaaniyyo merinawu deꞌiyo hidootay deꞌees. SHin azzanttiyaabay, eti Xoossawu azazettennan ixxido gishshawu, ‘xillo’ geetettiyoonne ‘biittaa laattiyo’ maatay etappe haliis. Gidoppe attin, eti oottidoban Yihooway nuuyyo woy saꞌawu halchchidobay laamettibeenna; kaallidi hegaabaa beꞌana. SHin ane koyro, Yihooway oottido harabaa beꞌoos.

Geeshsha Maxaafay Xoossaa Qaalaakka geetettees. Yihooway nuuyyo Geeshsha Maxaafaa immidoy aybisee? Immido waanna gaasoy nuuni abaa tamaaranaadaana. (Leemiso 2:1-5) Geeshsha Maxaafay Xoossaa xeelliyaagan nuuni oychchiyo oysha ubbaa zaarennaagee qoncce; qassi ay maxaafaykka hegaabaa zaarana danddayenna. (Eranchchaa 3:11) SHin Geeshsha Maxaafan deꞌiya ubbabay Xoossaa eranaadan maaddees. I asawu oottidobaappe A oonatettaa akeekoos. I ay mala asa dosiyaakko woy ixxiyaakko tamaaroos. (Mazamure 15:1-5) Goynuwaa, kandduwaa maaraanne aquwaa xeelliyaagan A qofaa tamaaroos. Qassi A Naꞌay, Yesuus Kiristtoosi haasayidobaanne oottidobaa yootiyoogan, Geeshsha Maxaafay Yihoowabaa loytti qonccissees.—Yohaannisa 14:9.

Yihooway ba Qaalaa Geeshsha Maxaafaa immido hara gaasoy, nuuni ufayssiya deꞌuwaa waanidi deꞌanaakko eranaadaana. Nu soo asaa deꞌuwan waani ufayttanaakko, nuussi deꞌiyaabay gidana giidi waani deꞌanaakko, qassi unꞌꞌissiyaaban waati genccanaakko Yihooway Geeshsha Maxaafaa baggara nuussi yootees. Metoy daridoy aybissee? Sinttappe hananabay aybee? giyaagaa mala nuuni oychchiyo gita oyshatu zaaruwaa Geeshsha Maxaafay yootees; hegaabaa ha maxeetiyan guyyeppe beꞌana. Xoossay koyro halchchidobay polettanaadan I ay oottidaakkokka Geeshsha Maxaafay yootees.

Geeshsha Maxaafay Xoossay xaafissido dumma maxaafaa gidiyoogaa bessiya hara darobay deꞌees. Geeshsha Maxaafaa 1,600⁠ppe dariya laytta giddon 40 gidiya asati xaafidosona; shin A xaafissiday Xoossaa gidiyo gishshawu, A giddon deꞌiya waanna qofay issuwaa. (2 Ximootiyoosa 3:16, 17) Kushiyan beni xaafettida shaꞌan qoodettiya Geeshsha Maxaafaa xuufeti bessiyoogaadan, beni xaafettida hara maxaafatuppe dumma hanotan, Geeshsha Maxaafaa qofay ha wodiyaa gakkanaashin laamettennan deꞌiis. Hegaa bollikka, Geeshsha Maxaafay birshshettennaadaaninne asawu imettennaadan, qassi asay A nabbabennaadan digganawu baaxetikkokka, hanno gakkanawu deꞌees. He maxaafay ha wodiyan deꞌiya ay maxaafaappekka aaruwan asawu gakkiisinne birshshettiis. Geeshsha Maxaafay ha wodiyaa gakkanaashin takkidoogee, “Xoossaa qaalai merinau eqqidi de7ees” giyaagee tuma gidiyoogaa bessees.—Isiyaasa 40:8.

Xoossay oottido harabay I nuussi halchchidobay polettanaadan dummabaa giigissidoogaa. Kasetidi beꞌidoogaadan, asay saꞌan merinawu deꞌanaadan Xoossay halchchiis. Gidoppe attin, Addaamee Xoossaayyo azazettennan agganawu doorido wode, nagaraa oottiis; hegaappe denddidaagan I baayyookka sinttappe yelettana ba naatuyyookka merinaa deꞌuwaa hidootay deꞌennaadan oottiis. “Nagarai ha sa7aa issi asa baggaara geliis; he nagarai banaara haiquwaa ehiis; hegaa gaasuwan, asai ubbai nagara oottido gishshau, haiqoi asa zare ubbaa gakkiis.” (Roome 5:12) Addaamee Xoossawu azazettennan ixxidi nagaraa oottido gishshawu, Xoossay saꞌawu halchchidobay polettennan attiyaaba milatiis. Yaatin Yihooway ay oottidee?

Yihooway awudenne ba eeshshaara maayiyaabaa oottees. I ba suure pirddan Addaameenne Hewaana oottidobawu qaxxayiis, shin wodeppe yelettana eta naatuyyo siiquwan issibaa giigissiis. Yihooway he hanotaa giigissanawu ba aadhdhida eratettan  issibaa halchchiis; qassi hegaa sohuwaara yootiis. (Doomettaabaa 3:15) Nagaraappenne hayquwaappe laꞌa kiyiyo ogee Xoossaa Naꞌaa, Yesuus Kiristtoosa baggaara giigiis. I giigissidobay aybee?

Yihooway Addaame makkalaa gaasuwan gakkida qohuwaappe asaa ashshanawu, asay deꞌuwaa demmiyo ogiyaa tamaarissanaadaaninne ‘daro asaa wozanawu ba shemppuwaa immanaadan’ Yesuusa saꞌaa kiittiis. a (Maatiyoosa 20:28; Yohaannisa 14:6) Yesuusi Addaamedan wottiyoobi baynnaagaa gidiyo gishshawu, wozuwaa qanxxana danddayees. SHin Addaameppe dumma ogiyan, Yesuusi hayqqana gakkanaassi azazettiis. Yesuusi hayqqidoy ba nagaraa gaasuwaana gidenna gishshawu, Yihooway A hayquwaappe denttidi saluwaa deꞌuwaa immiis. Hegaa gishshawu, merinaa deꞌuwaa demmiyo hidootay azazettiya asappe halanaadan Addaamee oottikkokka, Yesuusi eti merinawu deꞌiyo hidootaa demmanaadan oottiis. “Aissi giikko, issi urai azazettennan ixxido gaasuwan, daro asai nagaranchcha gididoogaadan, hegaadankka qassi issoi eeno giidoogan daro asai xillana.” (Roome 5:19) Xoossay asay saꞌan merinawu deꞌanaadan halchchidobaa Yesuusa wozuwaa yarshshuwaa baggaara polana.

Addaamee azazettennan ixxidoogaa gaasuwan moorettidabaa Yihooway giigissido ogiyaappe abaa darobaa tamaaroos. Yihooway oottanawu doommidobaa polennaadan aybinne diggana danddayennaagaa, qassi A qaalay I koyidobaa ‘oottanaagaa’ akeekoos. (Isiyaasa 55:11) Qassi Yihooway nuna keehi siiqiyoogaakka akeekoos. “Xoossai nuna ba siiquwaa hagan bessiis; nuuni Kiristtoosa baggaara de7uwaa demmana mala, ba issi Na7aa ha sa7aa kiittiis. Siiqo giyoogee hagaa; Xoossai nuna siiqidi, nuuni nu nagaraappe maarotettaa demmido ba Na7aa nuuyyo kiittiisippe attin, nuuni a siiqidoogaana gidenna.”—1 Yohaannisa 4:9, 10.

Xoossay “harai atto ba Na7aakka waayiyaappe guyye ashshibeenna; shin a nuuyyo ubbaayyo aattidi immi aggiis”; yaatiyo gishshawu, I qaalaa gelido ‘ubbabaa nuuyyo coo immanaagaa’ ammanettoos. (Roome 8:32) Xoossay nuuyyo ay oottanawu qaalaa gelidee? Hegaa eranawu kaalliya huuphe yohuwaa nabbaba.