Xoossaa Imota Gidida Aqo Deˈuwaa Tumuppe Nashshay?

“Intte huuphiyan huuphiyan geliyo hara azinatu son GODAI woppaa immo.” —URU. 1:9.

HA OYSHATU ZAARUWAA KOYA:

Beni wode deˈida, Xoossaa ashkkarati a imota gidida aqo deˈuwaa nashshidosona gaana danddayiyoy aybissee?

Nuuni oona gelanaakko woy ekkanaakko dooriyo dooroy Yihoowa qofissiyoogaa aybin eriyoo?

Aqo deˈuwaa xeelliyaagan neeni ne deˈuwan oosuwan peeshshanau qoppiyo Geeshsha Maxaafaa zoree awugee?

1. Addaamee macho demmido wode ayyo aybi siyettidaakko qonccissa.

 “HAYYASHSHO! Ha meqettiyaa ta meqettaappe, ha ashiyaakka ta ashuwaappe ekettidaaro; akka attuma asaappe ekettido gishshau, macca asa geetettu.” (Doo. 2:23) Hegaadan giidaagee koyro asa gidida Addaama. Yihooway ayyo loˈˈiya macho medhido gishshau, i keehippe ufayttiis! Yihooway Addaamee xiskkuwaa kayranaadan oottidi, a gaylle meqettaappe issuwaa ekkidi he loˈˈiya maccaasiyo medhiis. Guyyeppe, Addaamee o Hewaano giidi sunttiis. Xoossay eta naaˈˈaa ufayssiya aqo deˈuwan issippe gattiis. Yihooway Addaame gaylle meqettaappe o medhido gishshau, ha wodiyan deˈiya aqo laggetu ubbaappe Addaameenne Hewaana keehi ulottoosona.

2. Attumaasaynne maccaasay siiqettiyoy aybissee?

² Yihooway zawi baynna ba aadhida eratettan maccaynne attumay siiqettanaadan oottidi medhiis. He siiqoy azinaanne machee issippetettau maaddees. Zi World Buuk Inssaykiloppiidiya giyo maxaafay, aqo oyqqiya attumaageenne maccaara asho gaytotettaa polanaunne siiqettiiddi deˈanau hidootiyoogaa yootiis. Hegee Yihoowa asatu giddonkka darotoo hanidaba.

AQO DEˈUWAA IMOTAA BONCHIDOSONA

3. Yisaaqi macho demmidoy ayba ogiyaanee?

³ Ammanettida Abrahaami aqo deˈuwaa xoqqu oottidi xeelliis. Yaatiyo gishshau, Yisaaqayyo macho oychanaadan ba ashkkaratuppe bayratiyaagaa Masphexoomiyaa kiittiis. He ashkkaraa woosay anjjo demissiis. Xoossau yayyiya Irbbiqa Yisaaqi siiqiyo macho gidada, Yihooway Abrahaamayyo zeretti xayennaadan giigissidoban baappe koyettiyaabaa polaasu. (Doo. 22:18; 24:12-14, 67) Ha wodiyan daro asay ekkanau woy gelanau koyiyo asa ba huuphe doorees. Issi issitoo asay issi uri aqo  lagge demmanaadan maaddanau koyees. Gidikkokka, asi oychennan eti hegaadan oottana bessenna. Issi urau aqo lagge dooriyay Xoossaa gidana xayikkonne, Kiristtaaneti kaaletuwaa demmanau woossiyaabanne a ayyaanaa kaaletuwaa kaalliyaaba gidikko, Xoossay ha allaalliyaaninne eta deˈuwan harabankka kaalettanaagee qoncce.—Gal. 5:18, 25.

4, 5. SHulaame biittaa geelaˈiyaanne henttanchay keehippe siiqettiyoogaa aybin eray?

⁴ Beni Israaˈeelen SHulaameppe yiida loˈˈiya geelaˈiyaa Kawuwaa Solomona daro machotuppe issinno gidanaadan i laggeti denttettana mala koyabeykku. A, “Inttenoo Yerusalaame geela7otoo, Siiqoi ba wodiyan denddanaashin, qaasetti denttennaadan, taani intteyyo hadara gais” yaagaasu. (Sii. 8:4) He geelaˈiyaanne dorssaa heemmiya issi wodallay keehippe siiqettoosona. A ba huuphiyaa kawushshada, “Taani Saaroona giyo sohuwan mokkiya ciishshaanne wombban mokkiya lo77o ciishshaa mala” yaagaasu. SHin, henttanchay, “Ta siiqiyaa maccaasaa giddon xeelliyo wode, agunttaa giddon beettiya lo77o ciishshaa milatausu” yaagidi zaariis. (Sii. 2:1, 2) Eti wozanappe siiqettoosona.

⁵ SHulaame biittaa geelaˈiyaanne henttanchay aybippenne aaruwan Xoossaa siiqiyo gishshau, eta aqo deˈoy minnanaagee qoncce. SHulaame biittaa geelaˈiyaa ba siiqiyo henttanchau hagaadan gaasu: “Merinaa siiquwan tana ne wozanaa bolli attama; ne qesiyankka maatafaadan, ta xallaa oiqqa. Aissi giikko, siiqoi haiquwaa mala mino; mishoikka duufuwaa mala meqettaa iita; a lacoikka [Xoossaappe beettiyo gishshau] Xoossaa tamaa lacuwaa mala. Haattaa daroi siiquwaa tamaa toissanau danddayenna; di7oikka meeccidi efaanau danddayenna. Asi siiquwaa shammanau bau de7iya aqo ubbaa immikkokka, siiqoi miishshan shamettenna gishshau, asai he miishshaa karees.” (Sii. 8:6, 7) Xoossaa ashkkarati bantta aqo laggee he wogaadan deˈanaadaaninne he qaalaa polanaadan naagana koshshennee?

XOOSSAY XOQQU OOTTIDI XEELLIYO DOORUWAA

6, 7. Nuuni oona gelanaakko woy ekkanaakko dooriyo dooroy Yihoowa qofissiyoogaa aybin eriyoo?

⁶ Neeni oona gelanaakko woy ekkanaakko dooriyo dooroy Yihoowa qofissees. Kanaane biittaa asaara gayttidaagan Yihooway Israaˈeelata hagaadan giidi azaziis: “Intte etaara ekettoppitenne gelettoppite. Intte macca naata eta attuma naatuyyo immoppite. Woikko eta macca naatakka intte attuma naatuyyo ekkoppite. Aissi giikko, eti intte naata tana kaalliyoosaappe hara eeqatuyyo goinnanaadan, wora zaarana. He wode GODAA hanqqoi intte bolli eexxi kiyana; inttenakka sohuwaara xaissi bayana.” (Zaa. 7:3, 4) Daro layttappe guyyiyan, qeesiyaa Iziri, “Aihuda gidenna maccaasatuppe machchota ekkidi naaqqideta; he gaasuwan Israa7eela asaa naaquwaa kaseegaappekka yaa darissideta” yaagiis. (Izi. 10:10) Qassi kiitettida PHauloosi ba mala Kiristtaanetuyyo, “Gelida maccaasiyaa ba azinai de7ido keenan aani qashettidaaro. SHin i haiqqikko, Godaa ammaniya asaa wogan geliyoogaa gidoppe attin, ba dosido azinaa gelana danddayausu” yaagiis.—1 Qor. 7:39.

⁷ Ba huuphiyaa Yihoowayyo geppida uri ammanenna ura gelikko woy ekkikko, hegee Xoossaayyo azazettennaagaa bessiyaaba. Izira wode deˈida Israaˈeelati ‘Ayhuda gidenna machota ekkiyoogan,’ Xoossaayyo azazettibookkona. Kiristtaaneti oona gelana woy ekkana koshshiyaakko Geeshsha Maxaafay yootiyoobay qoncce. Xoossaa azazuwaa kanttanau gaaso koyiyoogee nagara. (Izi. 10:10; 2 Qor. 6:14, 15) Ammanenna ura gelida woy ekkida Kiristtaanee loˈˈo leemiso gidenna; qassi Xoossaa imota gidida aqo deˈuwaa nashshenna. Issi uri xammaqetti simmidi hegaa malabaa oottikko, gubaaˈiyan issi issibaa oottennaadan teqettana danddayees.  Issi uri, ‘Yihoowa taani ne azazuwaa eraydda azazettabeykke; gidikkokka, hayyanaa tana anjja’ giidi woossiiddi, anjjuwaa demmanau qoppiyoogee bessennaba.

SALUWAN DEˈIYA NU AAWAY UBBAAPPE LOˈˈUWAA EREES

8. Aqo deˈuwaa xeelliyaagan nuuni Xoossaa kaaletuwaa kaallana koshshiyoy aybissakko qonccissa.

⁸ Issi maashiniyaa medhida uri he maashinee waatidi oottiyaakko loyttidi erees. Harati he maashiniyaa waaxanaadan i kaaleto gidiyaabaa giigissana danddayees. Nuuni he kaaletuwaa aggi bayidi nu koyidoogaadan waaxikko shin? Maashinee moorettana danddayees. Aqo deˈoy ufayssiyaagaa gidanaadan koyikko, nuuni Yihoowa kaaletuwaa kaallana bessees.

9. Issi uri barkka deˈiyoogan au siyettiyaabaanne aqo deˈuwan demmiyo ufayssaabaa Yihooway erees gaana danddayiyoy aybissee?

⁹ Yihooway asaa naatubaanne aqo deˈuwaabaa ubbabaa erees. I asaa naati ‘yelettidi corattana’ mala etau asho gaytotettaa koshshay deˈanaadan oottiis. (Doo. 1:28) Xoossay koyro maccaasiyo medhanaappe kasetidi, “Bitanee barkka de7iyoogee lo77o gidenna; taani ayyo injjetiyaabaanne maaddiyaabaa kessana” yaagido gishshau, barkka deˈiyoogan issi urau siyettiyaabaa erees. (Doo. 2:18) Issi uri aqo deˈuwan demmiyo ufayssaabaakka Yihooway loyttidi erees.—Leemiso 5:18 nabbaba.

10. Aqo laggeti asho gaytotettaabankka Yihoowa ufayssana danddayiyoy ayba ogiyaanee?

¹⁰ Asaa naati Addaameppe nagaraanne polotetta pacaa laattido gishshau, ha wodiyan deˈiya aqo deˈoy polo gidenna. Gidikkokka, Yihoowa ashkkarati, Xoossaa Qaalaa zoriyaa kaalliyaaba gidikko, aqo deˈuwan tumu ufayssaa demmana danddayoosona. Leemisuwau, PHauloosi aqo deˈuwan poliyo asho gaytotettaabaa qoncce zoriyaa zoriis. (1 Qoronttoosa 7:1-5 nabbaba.) Aqo laggeti asho gaytotettaa poliyoy naata yelana xallaassa giidi Geeshsha Maxaafay yootenna. Eti poliyo asho gaytotettay qofaaninne asatettan koshshiyaabaakka kunttees. Aqo deˈuwan shori baynna hanotan asho gaytotettaa poliyoogee Xoossaa ufayssenna. Kiristtaane gidida azinatinne machoti bantta deˈuwan keehi koshshiya ha allaalliyan issoy issuwau kehatettaanne tumu siiquwaa bessana koshshees. Eti Yihoowa ufayssennabaa aybanne oottana koshshennaagee qoncce.

11. Uruta Yihoowayyo ammanettidaaro gidiyo gishshau, ayba anjjuwaa demmadee?

¹¹ Aqo deˈoy ufayssennaagaanne salettiyaagaa gidennan, keehippe ufayssiyaagaa gidana koshshees. Ubba qassi Kiristtaanetu soy sarotettaynne woppay deˈiyoosa gidana koshshees. Cimida amˈˈiyaa Naaˈoomanne i naatu machoti amˈˈeti, Orppanne Uruta, 3,000 gidiya layttappe kase Mooˈaabappe  Yihudaa biishin hanidabaa qoppa. He yelaga maccaasati bantta asaakko simmanaadan Naaˈooma minttettaasu. Uruta Naaˈoomippe shaahettennan ixxaasu, tumu Xoossaayyo ammanettidaaro gidaasu, qassi a ‘a qefiyaa garssan attanau yiido Yihoowappe kumettabaa demmanaagee’ iyyo odettiis. (Uru. 1:9; 2:12) A Xoossaa imota gidida aqo deˈuwaa keehippe nashshiyoogaa bessaasu, qassi Yihoowayyo tumuppe goynniya ippe cimiya Booˈeeza gelaasu. Xoossaa ooratta alamiyan saˈan hayquwaappe denddada, Yesuus Kiristtoosa mayzza aayo gididoogaa eriyo wode a keehi ufayttana. (Maa. 1:1, 5, 6; Luq. 3:23, 32) A Yihoowayyo ammanettidaaro gidido gishshau, daro anjjuwaa demmaasu.

AQO DEˈOY GIIGA GIDANAADAN MAADDIYA LOˈˈO ZORIYAA

12. Issi uri aqo deˈuwaaban loˈˈo zoriyaa awuppe demmana danddayii?

¹² Xoossay giiga aqo deˈuwaabaa nuuni ay erana koshshiyaakko yootiis. Ay asinne aagaa keena erenna. Geeshsha Maxaafay yootiyoobay ubbatookka tuma; qassi issi uri aqo deˈuwaa xeelliyaagan zoriyo zoree loˈˈo gidana danddayiyoy, Geeshsha Maxaafan deˈiya maaraara moggiyaaba gidiyo wode xallaana. Leemisuwau, kiitettida PHauloosi ayyaanay denttettin, “Intte huuphiyan huuphiyan intte maccaasaa intte huuphedan siiqanau bessees; maccaasa ubbaikka bantta azinaa azinaa bonchchanau bessees” yaagidi xaafiis. (Efi. 5:33) Geeshsha Maxaafan deˈiya hegaa mala zoriyaa giddon kaymida Kiristtaaneti akeekana danddayennabi baawa. SHin eti hegaa oosuwan peeshshanee? Eti Yihoowa imota gidida aqo deˈuwaa tumuppe nashshiyaaba gidikko, ee oosuwan peeshshoosona. *

13. Koyro PHeexiroosa 3:7n deˈiya zoriyaa oosuwan peeshshana xayikko aybi hanana danddayii?

¹³ Kiristtaane azinay ba machiyo siiquwan loytti oyqqana bessees. Kiitettida PHeexiroosi hagaadan giidi xaafiis: “Azinatoo, intte maccaasati daafuranchcha mereta gidiyoogaa eridi, etaara issippe de7ite; intte woosai xubettenna mala, Xoossai immido de7uwaa aaro kehatettaa eti inttenaara issippe laattiyo gishshau, eta bonchchite.” (1 PHe. 3:7) Issi azinay Yihoowa zoriyaa oosuwan peeshshennaba gidikko, a woosay xubettana danddayees. Hegee azinaynne machiyaa ayyaanaaban keehi qohettanaadan oottana danddayees. Hegaappe denddidaagan eti keehippe unˈˈettana, ooyettananne issoy issuwaa harshshuushana danddayoosona.

14. Siiqiya machiyaa so asaa goˈˈiyoy ayba ogiyaanee?

¹⁴ Yihoowa Qaalaanne a ayyaanaa kaaletuwaa kaalliya machiyaa ba keettan ufayssaynne woppay deˈanaadan maaddiya darobaa oottana danddayausu. Xoossaa yayyiya azinay ba machiyo siiqiyoogee, qassi asatettaaninne ayyaanaaban qohiyaabaappe o naagiyoogee bessiyaaba. A bana i siiqanaadan wozanappe koyiyo gishshau, ba azinay loytti siiqanaadan oottiya eeshshaa qonccissausu. Leemiso 14:1y, “Aadhdhida eranchcha maccaasiyaa ba keettaa keexxausu; shin eeyyiyaa ba keettaa ba kushiyan qolausu” yaagees. Aadhida eranchanne siiqiya machiyaa ba so asau injjetanaadaaninne eti ufayttanaadan keehippe maaddausu. A Xoossaa imota gidida aqo deˈuwaa nashshiyoogaakka bessausu.

15. Efisoona 5:22-25n deˈiya zoree aybee?

 ¹⁵ Azinaynne machiyaa Yesuusi gubaaˈiyaa oyqqido ogiyaa akeekidi a leemisuwaa kaalliyo wode, Xoossaa imota gidida aqo deˈuwaa nashshiyoogaa bessoosona. (Efisoona 5:22-25 nabbaba.) Issoy issuwaara tumuppe siiqettiya aqo laggeti ashkke, qassi puurokkona woy hara iita eeshshati bantta aqo deˈuwaa mooranaadan paqqadokkona. Hegaa mala aqo laggeta Yihooway anjjees.

ETA OONINNE SHAAKKOPPO

16. Issi issi Kiristtaaneti aqo oyqqennan deˈiyoy aybissee?

¹⁶ Daro asay ba deˈuwan issi wode aqo oyqqanau qoppiyaaba gidikkokka, Yihoowa ashkkaratuppe issoti issoti banttananne Yihoowa ufayssiya aqo lagge demmana danddayenna gishshau, gelennan woy ekkennan deˈoosona. Harati qassi, aqo oyqqana koshshiyaabadan qoppokkona. Aqo oyqqibeenna Kiristtaaneti Yihoowa oosuwan daro wodiyaa aattana, qassi aqo oyqqennan deˈiyo wodiyankka ufayttana danddayoosona.—Maa. 19:10-12; 1 Qor. 7:1, 6, 7, 17.

17. (a) Aqo deˈuwaa xeelliyaagan Yesuusi yootido, nuuni hassayana koshshiya qofay awugee? (b) Issi Kiristtaanee hara ura aqo laggiyaa amottiyoogaa doommidaba gidikko, takkennan ay oottana koshshii?

¹⁷ Aqo oyqqidaageeta gidin oyqqibeennaageeta gidin, nuuni ubbay Yesuusi yootido kaallidi deˈiya qofaa hassayana koshshees: “Xoossai koiro eta medhdhiiddi, attumaasanne maccaasa oottiis. Hegaa gishshau, ‘Issi asi ba aawaanne ba aayyiyo aggi bayidi, ba machcheera issippe de7ees; eti naa77ai issi asa gidoosona’ yaagiya qaalaa nabbabibeekketii? Hegaa gishshau, eti issi asa gidiyoogaappe attin, naa77u asa gidokkona; hegaa gishshau, Xoossai issippe gattidoogaa asi shaakkoppo.” (Maa. 19:4-6) Hara ura aqo laggiyaa amottiyoogee nagara. (Zaa. 5:21) Hegaadan amottiyoogaa doommida issi Kiristtaanee, hegaa mala tuna amuwaa agganau koshshiya ubbabaa sohuwaara oottana bessees. Issi Kiristtaanee ba huuphiyaa siiqiyoogaa bessiya ha amuwaa keehippe amottido gishshau qohettiyaaba gidikkokka, hegaa mala amuwaa aggana bessees. (Maa. 5:27-30) Hegaa mala qofaa suurissiyoogeenne cimmiya wozanaa iita amuwaa aggiyoogee keehippe koshshiyaaba.—Erm. 17:9.

18. Xoossaa imota gidida aqo deˈuwaa nuuni ayba ogiyan xeellana koshshiyaabadan qoppay?

¹⁸ Xoossaa Yihoowabaanne i immido maalaaliya aqo deˈuwaa imotaabaa amaridabaa eriya woy mule erenna asatuppekka daroti, aqo deˈuwaa nashshiyoogaa amarida ogiyan bessoosona. “Ufayttiya Xoossaa” Yihoowayyo nu huuphiyaa geppida nuuni, i giigissido ubbaban ufayttiyoogaanne Xoossaa imota gidida aqo deˈuwaa tumuppe nashshiyoogaa he asatuugaappe aaruwan bessana koshshees!—1 Xim. 1:11, NW.

[Tohossa qofaa]

[Oyshata]

[Sinttaa 12n deʼiya misiliyaa qonccissuwaa]

Loˈˈo aqo deˈoy Yihoowa bonchissees, qassi son deˈiya ubbaa ufayssana danddayees

[Sinttaa 11n deʼiya misiliyaa qonccissuwaa]

Uruta Xoossaa imota gidida aqo deˈuwaa nashshiyoogaa bessaasu

[Sinttaa 13n deʼiya misiliyaa qonccissuwaa]

Yihoowa imota gidida aqo deˈuwaa tumuppe nashshiyoogaa bessay?