Matthew Saadanii Kaimanaꞌo Kuwai 12:1-50
12 Aizii Sookapa-karu Kamoon dono, Jesus dobatapan patominapa-kidaniinao tuma zakapu an paoribai wheat baawu an. Naꞌapain utominapa-kidaniinao zamazin naa, uruu idi ĩkaraowaanan wheat aka, naꞌiki ĩnikapaanan naazu.
2 Aizii Phariseenao tukapan idi ĩshaꞌapatinanuz naꞌapa, sariapa ĩkian Jesus ati, “Putukapa, putominapa-kidaniinao aonaa ĩizoꞌatin mani wakakinaorinaa wuruꞌu ĩshaꞌapatanuz kaikapaꞌoraꞌa Sookapa-karu Kamoon dono.”*
3 Jesus dakoꞌatin ĩdyaun, ukian, “Aonaa mooko utukapauzon kaarita idaꞌaꞌoraz usaadinpan kanom King David shaꞌapatauzonii, tawuru donoꞌo uruu naꞌiki upidanannao zamazin donoꞌoraz?*
4 Umorotan Tominkaru Dapu nazo iti, naꞌiki unikan papidanannao tuma bread taa-kariwaiz Tominkaru ati. Naꞌapaꞌoraz wazootapa-karu kakinaorii wuruꞌu pidan nikanuz wuruꞌu bread taa-kariwaiz Tominkaru ati. Soo faadaanao karikaonan taapada-kariwaiz ĩnikan wuruꞌu breadiz.
5 Naꞌiki aonaa mooko uaitapan Moses kakinaori idaꞌaꞌoraz usaadinpan, ukowaadanuz faadaanao shaꞌapata pakaudin-kiz, Tominkaru Dapu ii sookapauzo-karu kamoon dono, mazan upuꞌu aonaa ĩtaapa-kao ĩshaꞌapatan oiaꞌo, ĩmaizoꞌatikan puꞌu kakinaorii?
6 Õkowaadan nii uꞌati, diꞌi utumaꞌoraz, powaꞌaꞌo zii umanawunun Tominkaru Dapu ai.
7 Tominkaru Paradan saada-kariwaiz kian, ꞌKamunanuaba-karu wuruꞌu õaipaniaz, aonaa uzai taa-kariwaiz mani.ꞌ Uaitapan an mani kaimanaiman naꞌapaꞌoram wuruꞌu parada-karuz, aonaa mani udakotan pidannao oiainao nii, mashaꞌapata-kainaouz oiaꞌo.
8 Ushaꞌapanum kauꞌan Daonaiora Aokazi Ikiꞌo Sookapa-karu Kamoon naobanaa uruu.”
Jesus kakudan pidan makiitakaꞌo pakaꞌu
9 Naꞌikiꞌo Jesus makon synagogue iti.
10 Naꞌii naꞌaꞌo daonaiora, aonaa ukaꞌu kiitinan, mawakaꞌo ukaꞌu. Pabiꞌi kida pidannao naꞌii aipainao pazaamatan Jesus ushaꞌapatinan idaꞌan panaꞌiti kakinaorii ai. Uruu idi ĩpishaanuzu, ĩkian, “Aonaa mani uꞌoian wakakinaorinaa ati pidan kakudan pidan Sookapa-karu Kamoon dono?”
11 Jesus dakoꞌatin, ukian ĩꞌati, “Naꞌapa dii mani unao shaꞌapatinan baudaꞌapaꞌo uꞌuza kaznizo waotan an munapoꞌo kaꞌunaru diꞌiti Sookapa-karu Kamoon dono? Aonaꞌo nii mani usoꞌotankanuz naꞌapain?
12 Aizii pidan mani, powaꞌaꞌo zii umanawunun kaznizo ai. Ukauꞌan aonaa uꞌoian wakakinaorinaa ati, washaꞌapatan kaimanaꞌo Sookapa-karu Kamoon dono.”
13 Uruꞌu naa ukian daonaiora makiitakaꞌo pakaꞌu ati, “Pusawada pukaꞌu.” Sariapa usawadaꞌakanuz, naꞌiki sariapa ukaꞌu kaimanaꞌakan naꞌapa baꞌoran ukaꞌu kawan.
14 Uruu idi naꞌikiꞌo Phariseenao makon ĩkadakotinaꞌanan paꞌidiwaru sodi, ĩaitapaꞌazon naꞌapam kizi pazowian Jesus.
Tominkaru zaamatanii papoitoru nii
15 Jesus abatan naa naꞌapam pashaꞌapataꞌazoo-kao, sariapa umakon naꞌiki. Naꞌiki iriba pidannao daꞌananuzu. Uruu dono ipai ukakudan karinainao naꞌii.
16 Ukakinaowaꞌakan ĩdyaun, aonaa kizi ĩkakuwaapan udauꞌu baꞌorainao ati.
17 Uruu umishian naa naꞌapaꞌoram Tominkaru kiauzonuz prophet Isaiah idaꞌan.
18 “Diꞌi uruuꞌu õzaamataniaz õpoitoru nii,uruu wuruꞌu õmarainapanii naꞌiki õnyukunuu-atiꞌoraz.Õtaan nii õdoronaa uꞌidaꞌa, naꞌiki ukakuwaapan niisakitapaꞌo mashaapa-karu Tominkaru tumaꞌo dauꞌu,ipai pabiꞌinaakaꞌo pidannao ati.
19 Uruu wuruꞌu õzaamataniaz õpoitoru nii,aonaꞌo nii ukadakowaakapauzon, naꞌiki aonaꞌo nii ukadokouzon diiwa.Aonaꞌo nii uparadan diiwaꞌo idaꞌan dunapo an kida.
20 Aonaꞌo nii umanawutan ramitapaꞌo,naꞌiki aonaꞌo nii umakadan suduupaꞌo upuꞌukapan.Ukauꞌan karikaonanuꞌo nii ukamunanban,atii udikintan nii oii kidaꞌo aimaakan mishiꞌo kaiman-karu idaꞌan.
21 Naꞌiki uruu atiꞌo nii ipai pidannao donozinaa kida nyukunuu,ĩzaudapan pakazannaata-kao.”*
Pidannao kian kainaꞌa oiaꞌo doronainao zowaunaa Jesus idaꞌa
22 Uruu daunaꞌan pidannao naꞌakan Jesus idaꞌati ishaawun naꞌiki maparadanuꞌo pidan, wuruꞌu unaꞌapaitanuz oiaꞌo doronai kainaꞌan idiꞌo idaꞌa. Ukauꞌan Jesus kakuda uruu. Uruu idi kaimanaꞌa naa uparadan, naꞌiki kaimanaꞌa naa utukapan.
23 Tuukii pidannao diꞌitinpan Jesus shaꞌapatanii kida dauꞌan. Uruu idi ĩkian, “David Takaan-daun* mani arawuꞌu?”
24 Aizii Phariseenao abatan idi ĩnaꞌapan, sariapa ĩkian paꞌatiaaka, “Oiaꞌo doronainao naobanaa Beelzebul* taan idiꞌo umaꞌozaka-kinaa nii wuruꞌu uwaatanuz oiaꞌo doronainao.”
25 Jesus aitapa naꞌapaꞌoram ĩdiꞌitinpan. Uruu idi ukian ĩꞌati, “Baudaꞌapaꞌo wiizai idaꞌaꞌa pidannao mashaapan, ĩmizaataakapan an paꞌatiaaka, aonaꞌo nii wiizai naꞌan kotuaꞌiki. Naꞌiaꞌoram pidannao donoi ainao, ĩmashaapan an buutaaka pairibannao ai, naꞌiki ĩmizaataakapan an paꞌatiaaka, aonaꞌo nii donoi naꞌan kotuaꞌiki. Naꞌiaꞌoram pidannao mashaapainao baudaꞌapaꞌo kabaun idaꞌa buutaakapan an pairibannao ai, naꞌiki ĩmizaataakapan an paꞌatiaaka, aonaꞌo nii ĩmashaapan baokopa kotuaꞌiki.
26 Aizii Satan waatan an papoitorunao oiaꞌo doronainao, ĩbuutaakapan naꞌiki ĩmizaataakapan paꞌatiaaka wuruꞌu. Ukauꞌan aonaꞌo nii Satan naobanai-tinpan kotuaꞌiki.
27 Unao, ukian õwaatan oiaꞌo doronainao, oiaꞌo doronainao naobanaa Beelzebul taan idaꞌanaꞌo õmaꞌozaka-kinaa nii. Mazan kanom taaꞌoraz mooko unao pidanannao ati ĩmaꞌozakannaa nii, ĩkaboota-kinaa nii oiaꞌo doronainao? Beelzebul? Aonaa. Ukauꞌan uruu naꞌapa kidaꞌoraz kainaabata uꞌati, naꞌapaꞌoram wuruꞌu upozawatapanuz.
28 Mazan wuruꞌu õwaatanuz oiaꞌo doronainao paꞌan Tominkaru taanii idaꞌanaꞌo õꞌati padoronaa õmaꞌozakannaa nii, naꞌapaꞌo kainaabata kainaꞌaꞌa naa Tominkaru naobanai-tinan ubiiꞌi.
29 “Kaikapaꞌo kawanuꞌo wuruꞌu: Aonaa naꞌiaꞌoram pidan kaꞌiitaꞌo nii pamorotinan maꞌozakaꞌo daonaiora dapu, unaꞌakaꞌazon an ushaꞌapauz kida uꞌai udapu iki, soo udodowan nii zii wuruꞌu maꞌozakaꞌoraz pidan kiwiin. Uruu udaunaꞌan turuaꞌo niꞌi naa unaꞌakan ushaꞌapauz kida udapu iki.
30 “Naꞌiaꞌoram pidan aonaa õꞌidaꞌatanpuꞌu mani, õtaruba uruu. Naꞌiaꞌoram pidan aonaꞌo ukasabaꞌuupan õtuma, pararaa-biꞌitaꞌo õkasabaꞌuunii wuruꞌu.
31 “Ukauꞌan õkowaadan uꞌati, shaꞌapaꞌoram pidan shaꞌapatan an oiaꞌo pairiban ati, naꞌiki udakoopan Tominkaru, marinaꞌata-karu nii wuruꞌu uꞌoianuz uꞌai. Mazan udakoopan an Kaimanaꞌo Doronaa, aonaꞌo nii uꞌoian marinaꞌata-kao uꞌai.
32 Naꞌiaꞌoram pidan dikaudaꞌo uparadan Daonaiora Aokazi Ikiꞌo dauꞌan, marinaꞌata-karu nii uꞌoian uꞌai, mazan naꞌiaꞌoram pidan dakoopaꞌo Kaimanaꞌo Doronaa, aonaꞌo nii naꞌapainim uꞌoian marinaꞌata-kao uꞌai, kai oo diinaꞌitiꞌi.
Paoribai aitapa-kao paꞌaka idaꞌan
33 “Puaipan an kaimanaꞌo paoribai aka, ziwuꞌo uaipan pupaoriba. Paoribai maziwukan dono, dikaudaꞌo nii uꞌaka. Aitapa-kariwai ziwuꞌo paoribai paꞌaka idaꞌan.
34 Unao kichanaꞌiki-kiaꞌo kowazaz, aonaa naꞌitim uparadan kaimanan. Kanom nyukunui iaꞌoraz utaapa-kao kida, uruꞌo nii kodita-kida-kariwaiz.
35 Kaimanaꞌo pidan, ukodita-kidan nii kaiman kidaꞌo aimaakan, pataapanii panyukunuu kaimanan diꞌiki. Dikaudaꞌo pidan, ukodita-kidan nii dikauda kidaꞌo aimaakan, pataapanii panyukunuu dikaudan diꞌiki.
36 Aizii õkowaadan uꞌati, Tominkaru kootowapa-kidan donoꞌo naa pidannao, ĩkootowapa-kida-kao nii ipai dikauda kidaꞌo paparadauzonii dikin ii.
37 Ushaꞌapanum kauꞌan uparadauzonii kida idaꞌanaꞌo nii ukainaabatinan, kaimanaꞌo unao oo oiaꞌo.”
Jesus kaiwaan Jonah pakainaaribanaa nii
38 Udaunaꞌan pabiꞌi kida Phariseenao naꞌiki tiichaapauzonao Moses kakinaori dauꞌu kian Jesus ati, “Tiichaa, watukapaꞌazon pushaꞌapatan umanawunuꞌo aimaakan kainaabataꞌo nii Tominkaru diꞌikiꞌo pugaru.”
39 Jesus dakoꞌatin ĩdyaun, ukian ĩꞌati, “Soo oiaꞌo naꞌiki maizoꞌati-kainao pidannao wuruꞌu tukapaꞌazoꞌoraz aimaakan kainaabata-kao paꞌati. Aonaꞌo nii kanom idaꞌan ukainaabata-kao uꞌati, soo prophet Jonah idaꞌanaꞌo nii.
40 Jonah naꞌian kawan udaruꞌo kopau toba nazo ii idikinaudaꞌu kamoo naꞌiki idikinaudaꞌu marutaꞌo. Naꞌapaꞌo nii Daonaiora Aokazi Ikiꞌo naꞌian kapam idikinaudaꞌu kamoo naꞌiki idikinaudaꞌu marutaꞌo imiꞌi kaꞌazo ii.
41 Pidannao Nineveh sannao kadishitan nii wuru kamoo donoꞌo, Tominkaru kootowapa-kidanuz ipai pidannao, naꞌiki ĩdakoopan nii kainao pidannao, ushaꞌapanum kauꞌan ĩnao ĩtanawatinanii paꞌoian ai Jonah kowaadan dono ĩꞌati Tominkaru paradan. Mazan diꞌoraꞌa pidan utumaꞌoraz, powaꞌaꞌo zii umanawunun Jonah ai.
42 Sheba ikiꞌo Queen naobanaiaba kadishitan nii wuru kamoo donoꞌo, Tominkaru kootowapa-kidanuz ipai pidannao, naꞌiki odakoopan nii kainao pidannao, ushaꞌapanum kauꞌan owaꞌatinii munapoꞌo amazada tokon ikinapu, oabataꞌazon idi Soloman aitapaaban dauꞌu. Mazan diꞌoraꞌa pidan utumaꞌoraz powaꞌaꞌo zii umanawunun Soloman ai.
Oiaꞌo doronai padantan powaa ati
43 “Naꞌapainim oiaꞌo doronai koditan pidan diꞌiki, umakon nii amazada aradaꞌo diꞌiiꞌaka, udorotapan naa pamashaapa-kizi nii. Aizii aonaan dono uikodan pamashaapa-kizi nii,
44 uruꞌu naa ukian paaipan ati, ꞌÕkiwan nii powaa iti õdapu iti.ꞌ Uruu idi ukiwan naa powaa iti, naꞌiki uikoda wuruꞌu padapuz aonaa kanom mashaapaꞌo nii naꞌii, kaiman uparaudapa-kao.
45 Uruu idi umakon unaꞌanan 7 baꞌoran oiaꞌo doronainao powaꞌaꞌo zii manawun ĩdikaudan kida paꞌai. Uruu idi ĩmorotan naꞌiki naꞌiaꞌa naa ĩmashaapan. Uruu daunaꞌan powaꞌaꞌo nii zii pidan dikaudaꞌakan kiwiiniꞌo ai. Ukauꞌan naꞌapaꞌo wuruꞌu oiainaouz pidannao kaiꞌoraz naa ĩmashaapan.”
Jesus daro naꞌiki uꞌinawuzunao
46 Jesus kadakotinan puꞌu zii pidannao ati, udaro naꞌiki uꞌinawuzunao kaawaꞌakan naꞌiti, ĩkadishitapan paniba ii ĩparadaꞌazon uꞌati.
47 Uruu idi baudaꞌapa pidan naꞌiaꞌo kian Jesus ati, “Putukapa, pudaro naꞌiki puꞌinawuzunao paniba ii, ĩparadaꞌazon puꞌati.”
48 Jesus kian uꞌati, “Kanom õdaro nii, kanom õꞌinawuzunao nii.”
49 Usawadan pakaꞌu patominapa-kidaniinao diꞌiti naꞌiki ukian, “Diꞌi õdaro naꞌiki õꞌinawuzunao.
50 Kanom shaꞌapatinaꞌo õdaru aokazi iaꞌo aipan kawanaꞌati, ĩnao wuruꞌu õdadakoo, õꞌinawuzu naꞌiki õdaro.”
Footnotes
^ 12:2 Phariseenao ati, Jesus tominapa-kidaniinao kaudinan wuruꞌu ĩkaraodanuz wheat aka kida Sookapa-karu Kamoon dono.
^ 12:3 1 Samuel 21:1-6
^ 12:21 Isaiah 42:1
^ 12:23 Kotuaꞌo Tominkaru kian udyuudan nii baudaꞌapa David Takaan-daun umanawunuꞌo naobanai nii.
^ 12:24 baꞌoran kaarita idaꞌa udakota-kao Beelzebub kii. Uruu Satan.
