1, 2. (a) Ano an ginlalaoman han bag-o nga mga mag-asawa? (b) Ano nga mga pakiana an hihisgotan naton hini nga kapitulo?

IMADYINA an malipayon nga lalaki ngan babaye ha adlaw han ira kasal. Eksayted hira ha ira magigin kinabuhi ngan puno hira hin paglaom ngan mga plano. Naglalaom hira nga mag-iiha ngan magigin malipayon an ira pag-asawa.

² Kondi damu nga pag-asawa an maopay la ha tinikangan pero diri nagpapadayon nga sugad hito. Basi magpadayon ngan magin malipayon an pag-asawa, an mag-asawa nagkikinahanglan han giya han Dios. Salit hisgotan naton an baton han Biblia hini nga mga pakiana: Ano an pipira nga kaopayan han pag-asawa? Kon mag-aasawa ka, paonan-o mo mapipili hin maopay an imo maarasawa? Paonan-o ka magigin maopay nga bana o asawa? Ngan ano an makakabulig basi magpadayon an pag-asawa?​—Basaha an Proberbios 3:5, 6.

3. Para ha imo, kinahanglan ba mag-asawa an usa nga tawo basi magin malipayon? Isaysay.

³ An iba natoo nga an usa nga tawo diri magigin  malipayon kon diri hiya mag-aasawa. Pero diri ito tinuod. Hi Jesus nagsiring nga an pagin solo puydi magin regalo. (Mateo 19:11, 12) Ngan hi apostol Pablo nagsiring nga may mga bentaha an pagin solo. (1 Corinto 7:32-38) Ikaw an magdidesisyon kon mag-aasawa ka o diri. Ayaw tuguti nga mapresyur ka nga mag-asawa tungod han imo kasangkayan, kapamilya, o kultura.

4. Ano an pipira nga bentaha han maopay nga pag-asawa?

⁴ An Biblia nasiring nga an pag-asawa regalo liwat tikang ha Dios ngan may pipira ito nga bentaha. Hi Jehova nagsiring mahitungod han siyahan nga lalaki, hi Adan: “Diri maopay nga an lalaki padayon nga nag-uusahan. Maghihimo ako hin iya kabulig, sugad nga iya angayan nga padis.” (Genesis 2:18) Ginlarang ni Jehova hi Eva basi magin asawa ni Adan, ngan hira an nagin siyahan nga tawhanon nga pamilya. Kon an mag-asawa magkaada mga anak, kinahanglan makahimo hira hin marig-on nga panimalay diin mapapadaku nira an ira mga anak. Pero diri la pagkaada mga anak an katuyoan han pag-asawa.​—Salmo 127:3; Efeso 6:1-4.

5, 6. Paonan-o an pag-asawa magigin pariho hin “tulo nga higot nga ginlubid”?

⁵ Hi Hadi Solomon nagsurat: “An duha mas maopay kay ha usa tungod kay may maopay nga balos an ira pagpinaniguro ha pagtrabaho. Kay kon matumba an usa ha ira, mabubuligan han usa an iya kaupod nga bumuhát. Pero ano an mahitatabo ha tawo nga natumba nga waray kaupod nga mabulig  ha iya ha pagbuhát? . . . Ngan an tulo nga higot nga ginlubid diri madagmit mautod.”​—Eclesiastes 4:9-12.

⁶ Kon maopay an pag-asawa, an lalaki ngan babaye mahimo magin pinakaduok nga magsangkay nga nabulig, nagliliaw, ngan nagpapanalipod ha usa kag usa. Mapaparig-on han gugma an pag-asawa, pero magigin mas marig-on pa gud an pag-asawa kon an bana ngan asawa nagsisingba kan Jehova. Hito nga paagi an ira pag-asawa puydi magin pariho hin “tulo nga higot nga ginlubid,” usa nga pisi nga hinimo ha tulo nga higot nga ginlubid hin maopay. An sugad hito nga pisi mas marig-on gud kay han pisi nga hinimo ha duha la nga higot. Magigin marig-on an pag-asawa kon bahin hito hi Jehova.

7, 8. Ano an iginsagdon ni Pablo mahitungod han pag-asawa?

⁷ Katapos makasal an mag-uyab, puydi na nira tagbawon an natural nga seksuwal nga mga hingyap han usa kag usa. (Proberbios 5:18) Pero kon an usa mag-aasawa basi la tagbawon ini nga mga hingyap, bangin diri hiya magin maaramon ha pagpili hin maarasawa. Ito an rason nga an Biblia nasiring nga an usa angay la mag-asawa kon lahos na hiya ha “pagkabatan-on,” an panahon nga makusog gud an seksuwal nga mga hingyap. (1 Corinto 7:36) Mas maopay nga maghulat anay tubtob nga diri na makusog ito nga mga pagbati antes mag-asawa. Hito nga panahon, makakapanhunahuna na hiya hin mas maopay ngan makakapili hin mas maopay nga padis.​—1 Corinto 7:9; Santiago 1:15.

 ⁸ Kon naghuhunahuna ka nga mag-asawa, maopay nga magin reyalistiko ka ngan masabtan mo nga an tagsa nga pag-asawa magkakaada mga problema. Hi Pablo nagsiring nga adton mag-aasawa “magkakaada kakurian ha ira kinabuhi.” (1 Corinto 7:28) Bisan an pinakamaopay nga pag-asawa makakaeksperyensya hin magkuri nga panahon. Salit kon magdesisyon ka nga karuyag mo mag-asawa, siguroha nga magin maaramon ka ha pagpili hin padis.

9, 10. Ano an mahitatabo kon mag-asawa kita hin diri nagsisingba kan Jehova?

⁹ Ini an usa nga importante nga prinsipyo ha Biblia nga angay hinumdoman ha pagpili hin bana o asawa: “Ayaw kamo pagpas-an nga diri pantay an yugo upod han mga diri tumuroo.” (2 Corinto 6:14) Ini nga ilustrasyon iginbase ha ginbubuhat ha pag-uma. Kon an duha nga hayop magkaiba gud an kadaku o kusog, diri hira ginpapadis pagpas-an hin yugo basi magtrabaho ha uma. Diri ito makakaopay ha ira kay pariho hira makukurian. Ha pariho nga paagi, an pag-asawa han usa nga nagsisingba kan Jehova ha usa nga diri nagsisingba ha Iya posible magresulta hin damu nga problema. Salit an Biblia maaramon nga nagsasagdon nga mag-asawa “ha sumurunod la han Ginoo.”​—1 Corinto 7:39.

¹⁰ Usahay, may mga Kristiano nga naghuhunahuna  nga gabay na la hira mag-asawa hin diri magsiringba ni Jehova kay han mag-usahan. Pero kon igbalewaray naton an sagdon han Biblia, kasagaran na nga kasakit ngan kasubo an magigin resulta. Sugad nga mga magsiringba ni Jehova, an pag-alagad ha iya an pinakaimportante ha aton kinabuhi. Ano an imo aabaton kon diri mo makakaupod an imo padis hiton pinakaimportante nga bahin han imo kinabuhi? Damu an nagdesisyon nga magpabilin nga solo imbes nga mag-asawa hin diri nahigugma ngan diri nag-aalagad kan Jehova.​—Basaha an Salmo 32:8.

11. Paonan-o mo mapipili hin maopay an imo padis?

¹¹ Diri karuyag sidngon hini nga an bisan hin-o la nga nag-aalagad kan Jehova magigin maopay nga bana o asawa para ha imo. Kon naghuhunahuna ka nga mag-asawa, pamiling hin naruruyagan mo gud ngan nagkakasinabot gud kamo. Paghulat tubtob nga makabiling ka hin pariho ha imo an karuyag buhaton ha kinabuhi ngan gin-uuna an pag-alagad ha Dios. Paghatag hin panahon ha pagbasa ngan pagpamalandong ha mapulsanon nga mga sagdon mahitungod ha pag-asawa nga igintatagana ha mga publikasyon tikang ha matinumanon nga uripon.​—Basaha an Salmo 119:105.

12. Ano an aton mahibabaroan ha Biblia mahitungod ha pag-asawa nga mga kag-anak an nagpipili han mapapangasawa han ira anak?

¹² Ha pipira nga kultura, komon la nga mga kag-anak an nagpipili han mapapangasawa han ira  anak. Para ha ira, an mga kag-anak an maaram kon hin-o an pinakamaopay para ha ira anak. Komon liwat ini nga kustomre ha panahon han Biblia. Salit kon magdesisyon an imo pamilya nga sundon an sugad nga kustomre, an Biblia makakabulig ha mga kag-anak nga mahibaroan kon ano nga mga kalidad an ira bibilngon. Pananglitan, han nagpili hi Abraham hin asawa para ha iya anak nga hi Isaac, diri kwarta o estado ha sosiedad an iya prayoridad; kinahanglan hinigugma han babaye hi Jehova.​—Genesis 24:3, 67; kitaa an Endnote 25.

13-15. (a) Paonan-o an usa nga lalaki mag-aandam para magin maopay nga bana? (b) Paonan-o an usa nga babaye mag-aandam para magin maopay nga asawa?

¹³ Kon naghuhunahuna ka nga mag-asawa, siguroha nga andam ka na. Bangin para ha imo andam ka na, pero hisgotan naton kon ano gud an karuyag sidngon han pagin andam ha pag-asawa. Bangin mahipausa ka han baton.

¹⁴ Iginpapakita han Biblia nga magkaiba an papel han bana ngan asawa ha pamilya. Salit magkaiba an kahulogan han pagin andam ha pag-asawa para ha lalaki ngan ha babaye. Kon an usa nga lalaki naghuhunahuna nga mag-asawa, kinahanglan pakianhan niya an iya kalugaringon kon andam na ba hiya nga magin ulo han pamilya. Ginlalaoman ni Jehova nga an bana magtatagana han materyal ngan emosyonal nga panginahanglan han iya asawa ngan mga anak. Labaw ha ngatanan, an bana kinahanglan manguna ha iya pamilya ha pagsingba ha Dios. Sumala ha Biblia, an lalaki nga diri nag-aataman ha iya pamilya “mas maraot pa ha tawo nga waray pagtoo.” (1 Timoteo 5:8) Salit kon usa ka nga lalaki nga naghuhunahuna nga mag-asawa, hunahunaa kon paonan-o mo maiaaplikar ini nga prinsipyo ha Biblia: “Andama an imo mga buruhaton ha gawas, ngan ig-andam an ngatanan ha uma; katapos, tukora an imo balay.” Ha iba nga pagkayakan, antes ka mag-asawa, siguroha nga matutuman mo an ginlalaoman ni Jehova ha usa nga bana.​—Proberbios 24:27.

 ¹⁵ An usa nga babaye nga naghuhunahuna nga mag-asawa kinahanglan magpakiana ha iya kalugaringon kon andam na ba hiya ha mga responsabilidad ha pagin asawa ngan ha pagin nanay pa ngani. Gin-uunabi han Biblia an pipira han damu nga paagi kon paonan-o gin-aataman han maopay nga asawa an iya bana ngan mga anak. (Proberbios 31:10-31) Yana, damu nga lalaki ngan babaye an naghuhunahuna la kon ano an mahihimo han ira padis para ha ira. Pero karuyag ni Jehova nga hunahunaon naton kon ano an aton mahihimo para ha aton padis.

16, 17. Kon naghuhunahuna ka nga mag-asawa, ano an kinahanglan mo pamalandungon?

¹⁶ Antes ka mag-asawa, pamalandonga an ginsisiring ni Jehova mahitungod ha mga bana ngan asawa. An pagin ulo han pamilya diri nangangahulogan nga an usa nga lalaki puydi na manraugdaog ha pisikal o emosyonal nga paagi. An maopay nga ulo han pamilya nagsusubad kan Jesus, nga pirme mahigugmaon ngan buotan ha iya mga sakop. (Efeso 5:23) Ha bahin naman han babaye, kinahanglan hunahunaon niya kon ano an karuyag sidngon han pagsuporta ha mga desisyon han iya bana ngan pagkooperar ha iya. (Roma 7:2) Kinahanglan pakianhan niya an iya kalugaringon kon magigin malipayon ba hiya ha pagpasakop ha diri perpekto nga lalaki. Kon para ha iya diri niya ito mahihimo, bangin magdesisyon hiya nga mas maopay nga magpabilin hiya nga solo ha pagkayana.

¹⁷ Kinahanglan magin mas importante ha bana ngan asawa an kalipay han ira padis kay han ira kalugaringon  nga kalipay. (Basaha an Filipos 2:4.) Hi Pablo nagsurat: “Kinahanglan higugmaon han tagsa ha iyo an iya asawa sugad han iya paghigugma ha iya kalugaringon; ha luyo nga bahin, an asawa sadang magkaada daku nga respeto ha iya bana.” (Efeso 5:21-33) An lalaki ngan babaye kinahanglan pariho umabat nga hinigugma hira ngan ginrirespeto. Pero basi magin malampuson an pag-asawa, labi na nga importante ha lalaki nga mahibaroan nga ginrirespeto hiya han iya asawa, ngan labi na  nga importante ha babaye nga mahibaroan nga hinigugma hiya han iya bana.

18. Kay ano nga kinahanglan maghirot an lalaki ngan babaye samtang mag-uyab hira?

¹⁸ An pagin mag-uyab puydi magin makalilipay nga panahon para ha lalaki ngan babaye samtang mas ginkikilala nira an usa kag usa. Panahon liwat ito nga magin reyalistiko hira ngan tangkod basi makagdesisyon hira kon karuyag gud nira nga hira an magkaupod ha bug-os nga kinabuhi. Samtang mag-uyab, an lalaki ngan babaye nahibabaro pakigkomunikar ha usa kag usa ngan nangangalimbasog nga mahibaroan kon ano gud an aada ha kasingkasing han usa kag usa. Samtang nagigin mas duok hira, natural la nga magkaada hira romantiko nga pagbati ha usa kag usa. Pero kinahanglan kontrolon nira an ira pagpahayag hini nga pagbati samtang diri pa hira kasal basi diri hira makabuhat hin imoralidad. An tinuod nga gugma mabulig ha ira nga kontrolon an ira kalugaringon ngan magpupugong ha ira ha pagbuhat han bisan ano nga makakadaot han ira relasyon ha usa kag usa ngan kan Jehova.​—1 Tesalonica 4:6.

19, 20. Ano an panhunahuna han mga Kristiano ha pag-asawa?

¹⁹ Damu nga libro ngan salida an natatapos pinaagi hin engrande ngan malipayon nga kasal. Ha tinuod nga kinabuhi, an kasal tinikangan pa la. Katuyoan ni Jehova nga an pag-asawa magin permanente nga relasyon.​—Genesis 2:24.

 ²⁰ Yana, damu an naghuhunahuna nga an pag-asawa temporaryo la nga kahikayan. Masayon la an pagpakasal ngan masayon liwat an pakigdiborsyo. An iba naghuhunahuna nga kon magtikang na an mga problema, panahon na nga bayaan an ira padis ngan tapuson an pag-asawa. Pero hinumdumi an ilustrasyon han Biblia mahitungod han marig-on nga pisi nga hinimo ha tulo nga higot nga ginlubid. An  sugad hito nga pisi diri mauutod bisan pa han duro nga presyur. Kon nangangaro kita hin bulig kan Jehova, mahimo magpadayon an aton pag-asawa. Hi Jesus nagsiring: “An gintampo han Dios diri pagbulagon han bisan hin-o nga tawo.”​—Mateo 19:6.

21. Ano an mabulig ha bana ngan asawa nga maghigugmaay?

²¹ Kita ngatanan may mag-opay nga kalidad ngan mga kaluyahan. Masayon gud la magpokus ha mga kaluyahan han iba, labi na ha mga kaluyahan han aton padis. Pero kon bubuhaton naton ini, diri kita magigin malipayon. Ha luyo nga bahin, kon magpupokus kita ha mag-opay nga kalidad han aton padis, puydi magin malipayon an aton pag-asawa. Reyalistiko ba an sugad hito nga panhunahuna ha diri perpekto nga padis? Oo! Maaram hi Jehova nga diri gud kita perpekto, pero nagpupokus hiya ha aton mag-opay nga kalidad. Imadyina kon ha aton kaluyahan hiya nagpupokus! An salmista nagsiring: “Kon an mga sayop an imo ginkikita, O Jah, kon sugad, O Jehova, hin-o an makakatindog?” (Salmo 130:3) Masusubad han bana ngan asawa hi Jehova pinaagi ha pamiling han maopay ha ira padis ngan pagin madagmit magpasaylo.​—Basaha an Colosas 3:13.

22, 23. Paonan-o hira Abraham ngan Sarah nagpakita hin maopay nga susbaranan para ha mga inasaw-an?

²² Ha paglabay han mga tuig, puydi magin mas marig-on an pag-asawa. Hira Abraham ngan Sarah may maiha ngan malipayon nga pag-asawa. Han ginsugo ni Jehova hi Abraham nga bayaan an ira balay ha syudad han Ur, posible nga sobra 60 anyos na hi  Sarah. Imadyina kon ano kakuri para ha iya nga bayaan an iya komportable nga balay basi umukoy ha mga tolda. Pero hi Sarah maopay nga sangkay ngan padis han iya bana, ngan ginrirespeto gud niya hi Abraham. Salit sinuporta hiya ha mga desisyon ni Abraham ngan binulig basi maglampos ito.​—Genesis 18:12; 1 Pedro 3:6.

²³ Syempre, an maopay nga pag-asawa diri nangangahulogan nga an bana ngan asawa pirme magkakauyon ha ngatanan nga butang. Makausa, han hi Abraham waray umuyon kan Sarah, ginsidngan hiya ni Jehova: “Pamati ha iya.” Ginbuhat ito ni Abraham, ngan maopay an nagin resulta. (Genesis 21:9-13) Kon may mga panahon nga diri kamo nagkakauyon han imo padis, ayaw kahulop. An importante, bisan kon diri kamo nagkakauyon mahigugmaon ngan may respeto pa gihapon an iyo pagtratar ha usa kag usa.

24. Paonan-o an aton pag-asawa magpapasidungog kan Jehova?

²⁴ Ha Kristiano nga kongregasyon, may-ada yinukot nga malipayon nga mga mag-asawa. Kon karuyag mo mag-asawa, hinumdumi nga an pagpili han imo padis usa han pinakaimportante nga mga desisyon nga imo hihimoon. Makakaapekto ito ha imo bug-os nga kinabuhi, salit pagpagiya kan Jehova. Pinaagi hito magigin maaramon ka ha pagpili hin padis, makakapangandam hin maopay para ha pag-asawa, ngan mangangalimbasog nga magkaada marig-on ngan mahigugmaon nga pag-asawa nga magpapasidungog kan Jehova.