Damu nga butang an sadang tagdon. An mga Kristiano kinahanglan magin tangkod. Responsabilidad nira nga sundon an balaud ha ira lugar kon diri ito nakontra ha balaud ni Jehova. (Mat. 22:21; Roma 13:1, 2; Heb. 13:18) Nangangalimbasog liwat hira nga respetuhon an lokal nga mga kustomre pati na an pagbati han iba ngan ‘higugmaon an ira igkasi-tawo sugad ha ira kalugaringon.’ (Mat. 22:39; Roma 12:17, 18; 1 Tes. 4:11, 12) An pag-aplikar hini nga mga prinsipyo makakaapekto ha kon paonan-o tatagdon han mga Kristiano ha iba-iba nga dapit ha kalibotan an paghatag hin regalo ngan tip.

Ha damu nga lugar, an usa nga tuminungnong diri kinahanglan maghatag hin bisan ano ha mga empleyado han gobyerno basi magpahimulos ha serbisyo nga katungod niya nga makarawat. An mga empleyado ginsusweldohan han gobyerno para han ira serbisyo, ngan diri hira nangangaro o naglalaom hin bisan ano labot la han ira regular nga sweldo. Ha damu nga nasud, ilegal para ha mga empleyado han gobyerno an pangaro o pagkarawat hin bisan ano nga kabalyo han ira serbisyo, bisan kon legal nga ginbubuhat nira an ira trabaho. Ito nga regalo tatagdon nga hukip, bisan kon waray ito epekto ha resulta han ira ginhimo nga serbisyo. Hini nga kahimtang, diri na kinahanglan igpakiana han usa nga Kristiano kon angayan ba an paghatag hin regalo o tip ha mga empleyado han gobyerno. Matin-aw nga sayop an paghatag hin sugad nga regalo.

Kondi may mga empleyado han gobyerno ha iba nga nasud nga waray hito nga balaud o kon may-ada man, diri istrikto nga nagtutuman hito. Ginhuhunahuna nira nga diri sayop an pagkarawat hin regalo o tip. Ha iba nga nasud, ginagamit han mga opisyal han gobyerno an ira posisyon basi makakuha hin kwarta o iba pa nga pabor tikang ha mga tawo nga angay nira serbisyohan, ngan diri hira nagsiserbisyo kon waray hira nakakarawat nga regalo. Salit an mga opisyal nga nagkakasal, mga nakarawat hin buhis, mga naghahatag hin bilding permit, ngan iba pa, namimirit nga tagan hira hin tip. Kon diri hira tatagan hin tip, bangin diri nira serbisyohan an indibiduwal nga may katungod nga kumarawat han serbisyo o maghimo hin paagi nga makurian hiya nga makuha ito. May report pa ngani ha usa nga nasud  nga an mga bombero nga naresponde hin sunog diri magtitikang pagparong han kalayo kon diri hira anay tagan hin igo nga tip.

Ha mga lugar nga kalyap an sugad nga mga buhat, may pipira nga naghuhunahuna nga diri gud malilikyan an paghatag hin tip. Ha sugad nga mga sitwasyon, an tip bangin hunahunaon han usa nga Kristiano sugad nga dugang nga bayad nga kinahanglan ihatag basi makuha an legal nga serbisyo. Kondi ha mga lugar nga kalyap an korapsyon, kinahanglan magin mabinantayon an usa nga Kristiano basi magin matin-aw ha iya kon ano an kinakarawat ngan diri kinakarawat han Dios. Magkaiba an paghatag hin tip basi makuha an serbisyo nga katungod han usa nga makarawat ngan an paghatag hito kon ilegal an ginpapahimo. Ha lugar nga kalyap an korapsyon, may mga tawo nga nahatag hin tip ha usa nga opisyal basi makuha an serbisyo nga diri nira angay makarawat o nahatag ha pulis o ha inspektor hin “tip” basi diri hira makagbayad han angayan nga multa. Syempre, sugad la nga sayop an paghatag hin “regalo” basi suholan an usa nga maghimo hin maraot, sayop liwat an pagkarawat hin “regalo” basi maghimo hin maraot. Ito nga mga buhat diri uyon ha hustisya.—Eks. 23:8; Deut. 16:19; Prob. 17:23.

Tungod han nabansay ha Biblia nga konsensya, kadam-an han hamtong nga Kristiano an nadiri paghatag hin tip ha mga opisyal nga nangangaro hito. Para ha ira, an paghatag hin tip pagkonsinter o pagsuporta ha korapsyon. Salit, diri hira nahatag hin bisan ano nga regalo ha mga opisyal.

Bisan kon bangin tagdon han hamtong nga mga Kristiano nga panhukip an paghatag hin regalo basi makuha an ilegal nga serbisyo, an lokal nga kahimtang ngan pagbati han iba bangin magin hinungdan nga an pipira maghatag hin gutiay nga regalo sugad nga pagpasalamat han serbisyo o basi malikyan an diri makatadunganon nga paglangan. Ha iba nga kahimtang, may mga Kristiano nga nagriregalo ha mga doktor ngan nars basi magpasalamat han serbisyo katapos nira magpatambal hin libre ha usa nga panpubliko nga hospital. Ginhihimo nira ini katapos han pagtambal, imbes nga antes hito, basi diri hunahunaon nga hukip an regalo o nga karuyag nira nga paurugon hira.

Diri naton mahihisgotan an ngatanan nga posible nga sitwasyon ha tagsa nga nasud. Salit anoman an kahimtang, kon nagdidesisyon an mga Kristiano, kinahanglan nira siguruhon nga matipigan an limpyo nga konsensya. (Roma 14:1-6) Sadang nira likyan an ilegal nga mga buhat. (Roma 13:1-7) Sadang nira likyan an mga buhat nga makakapasipara ha ngaran ni Jehova o makakapakdol ha iba. (Mat. 6:9; 1 Cor. 10:32) Ngan sadang makita ha ira mga desisyon nga hinigugma nira an ira igkasi-tawo.—Mar. 12:31.

Ha Lucas kapitulo 15, mababasa naton an makapabantad nga ilustrasyon ni Jesus mahitungod ha usa nga tawo nga may 100 nga karnero. Han nawara an usa nga karnero, ginbayaan hito nga tawo an 99 ha kamingawan ngan ginbiling an nawara nga karnero “tubtob nga hiagian” ito. Hi Jesus nagpadayon: “Kon hiagian niya ito, papas-anon niya ito ngan maglilipay. Pag-uli niya, tatawagon niya an iya kasangkayan ngan mga amyaw ngan masiring ha ira, ‘Pagkalipay kita, kay hin-agian ko na an akon karnero nga nawara.’” Sugad nga konklusyon, hi Jesus nagsiring: “Susumatan ko kamo, mas daku an kalipay ha langit tungod ha usa nga makasasala nga nagbabasol kay ha 99 nga matadong nga diri kinahanglan magbasol.”—Luc. 15:4-7.

Iginpapakita han konteksto nga iginyakan ini ni Jesus basi tadungon an panhunahuna han mga eskriba ngan Pariseo nga nagpapakaraot ha iya tungod han iya pakig-upod ha mga parasukot hin buhis ngan magpakasasala. (Luc. 15:1-3) Hi Jesus nagsiring nga may kalipay ha langit kon an usa nga makasasala magbasol. Bangin mahunahuna naton, ‘Kon may kalipay ha langit, diri ba sadang magkaada liwat kalipay ha tuna kon may makasasala nga nagbabasol, nagbabag-o, ngan nagtatadong han dalan para ha iya mga tiil?’—Heb. 12:13.

Kon may iginbalik ha kongregasyon, may hinungdan kita nga malipay. Ito nga indibiduwal kinahanglan padayon nga magmaunungon ha Dios, kondi kinahanglan anay niya magbasol basi maibalik ha kongregasyon, ngan nalilipay kita nga nagbasol hiya. Salit kon iginpahibaro han mga tigurang nga may iginbalik, an kabugtoan mahimo pumakpak ha matinalahuron nga paagi.

Ha panahon ni Jesus, ginhuhunahuna han pipira nga taga-Jerusalem nga nakakatambal an karigoan nga Betsata kon “nagkikiwa” an tubig hito. (Juan 5:​1-7) Salit damu nga tawo nga naruruyag matambal an napakadto.

May nadiskobrehan an mga arkeologo nga karigoan nga ginagamit han mga Judio hadto para ha pagputli, ngan ginhunahuna nira nga amo ito an karigoan nga Betsata. An suplay han tubig hito nagtitikang ha kahirani nga karigoan nga may istak nga tubig nga aada gihapon hito nga pasilidad. Nadiskobrehan nga may dam ha butnga han duha nga karigoan. Ito nga dam may awasan nga puydi abrihan basi makaawas an tubig tikang ha karigoan nga may istak nga tubig tipakadto ha kanal ha ilarom han karigoan. Kon gin-aabrihan an awasan, nababantad han sulog an tubig han karigoan.

Makatirigamnan nga an ginsiring ha Juan 5:4 nga may anghel nga nag-uukay han tubig diri mababasa ha ginkakarawat gud nga kadaan nga Griego nga mga manuskrito sugad han ikaupat ka siglo nga Codex Sinaiticus. Kondi hi Jesus nagtambal ha Betsata hin tawo nga 38 ka tuig na nga may sakit. Bisan kon ito nga tawo waray lumugsong ha karigoan, natambal hiya.