1919—Usa ka Gatos ka Tuig Na an Naglabay
HAN 1919, natapos na an Daku nga Girra (ha urhi, nagin kilala nga Girra ha Kalibotan I) nga inabot hin sobra upat ka tuig. Ha ikatarapos han 1918, inundang na pakiggirra an mga nasud, ngan han Enero 18, 1919, nagtikang an Paris Peace Conference. Usa han mga kalamposan hini nga komperensya amo an Treaty of Versailles, nga pormal nga nagtapos han pakiggirra han Alyado nga pwersa kontra ha Germany. Ginpirmahan ito han Hunyo 28, 1919.
Gin-establisar liwat han Treaty of Versailles an usa nga bag-o nga organisasyon nga gintatawag nga Liga han mga Nasud. An tumong hito amo an “pag-aghat hin internasyonal nga kooperasyon ngan pagkab-ot hin internasyonal nga kamurayawan ngan kasigurohan.” Damu nga relihiyon han Kakristianohan an sinuporta han Liga. Gindayaw ito han Federal Council of the Churches of Christ ha Amerika sugad nga “an politikal nga kapahayagan han Ginhadian han Dios ha tuna.” Ini nga konseho sinuporta ha Liga pinaagi ha pagpadara hin mga delegado ha Paris Peace Conference. Usa han mga delegado hito an nagsiring nga an komperensya “tinikangan han usa nga bag-o nga panahon ha kasaysayan han kalibotan.”
Nagtikang an usa nga bag-o nga panahon, pero diri ito tungod han mga tawo nga nahiuupod hito nga komperensya mahitungod han kamurayawan. Han 1919, nagtikang an usa nga bag-o nga panahon han pagsangyaw nga buruhaton han ginpakusog ni Jehova an iya katawohan nga magsangyaw hin mas dugang pa. Pero antes hito, ginkinahanglan han mga Estudyante han Biblia an usa nga daku nga pagbag-o ha ira sitwasyon.
USA NGA MAKURI NGA DESISYON
An tinuig nga eleksyon han mga direktor han Watch Tower Bible and Tract Society nakaeskedyol ha Sabado, Enero 4, 1919. Hito nga panahon, hi Joseph F. Rutherford nga amo an nangunguna ha katawohan ni Jehova, diri makatadunganon nga ginpriso ha Atlanta, Georgia, E.U.A., upod an pito pa nga brother. An pakiana, Puydi ba pilion utro an priso nga kabugtoan nga mga opisyales? O kinahanglan ba hira saliwnan?
Ha iya selda, nababaraka hi Bugto Rutherford kon ano an mahitatabo ha organisasyon. Maaram hiya nga may kabugtoan nga naghuhunahuna nga mas maopay kon iba na an pilion nga presidente. Salit nagsurat hiya hito nga nagkakatitirok, ngan iya iginrekomendar hi Evander J. Coward ha pagkapresidente. Iginhulagway ni Rutherford hi Coward sugad nga “kalmado,” “maaramon,” ngan “maunungon ha Ginoo.” Pero, iba nga solusyon an karuyag han damu nga kabugtoan
—idelatar an eleksyon ha sulod hin unom ka bulan. Inuyon an grupo han mga abogado nga nagdidepensa ha priso nga kabugtoan. Tensyonado an sitwasyon samtang nagpapadayon an paghisgot.Katapos, may nahitabo nga ha urhi iginhulagway ni Richard H. Barber sugad hin ‘nagpapakalma ha mabalud nga kadagatan.’ Usa nga bugto nga presente hito nga katitirok an binuhat ngan nagsiring: “Diri ako abogado, pero kon may kalabotan ha legalidad han sitwasyon, may nahibabaroan ako mahitungod han balaud han pagin maunungon. An pagkamaunungon igin-oobligar han Dios. Waray ako iba nga nahuhunahuna nga gimaopayi nga paagi ha pagpakita hito kondi an pagkaada eleksyon ngan pilion utro hi Bugto Rutherford sugad nga presidente.”—Sal. 18:25.
Nahinumdoman han igkasi-priso nga hi A. H. Macmillan nga kinabuwasan, nagtuktok hi Bugto Rutherford ha bungbong han iya selda ngan nagsiring, “Igawas an imo kamot.” Katapos, may iginhatag ha iya hi Bugto Rutherford nga telegrama. Nakita ni Macmillan an halipot nga mensahe ngan nasabtan dayon an karuyag sidngon hito. Mababasa ito: “RUTHERFORD WISE VAN BARBER ANDERSON BULLY NGAN SPILL DIREKTOR SIYAHAN TULO OPISYALES GUGMA HA NGATANAN.” Nagpapasabot ini nga ginpili utro an ngatanan nga direktor salit hira Joseph Rutherford ngan William Van Amburgh magpapabilin sugad nga mga opisyales. Salit, hi Bugto Rutherford magpapadayon nga presidente.
GINPAGAWAS!
Samtang priso an walo nga kabugtoan, an maunungon nga mga Estudyante han Biblia nagpapirma ha mga tawo hin petisyon para pagawson hira ha prisohan. Inin maisugon nga kabugtoan nakakuha hin sobra 700,000 nga pirma. Han Mierkoles, Marso 26, 1919, antes ipasa an petisyon, ginpagawas hi Bugto Rutherford ngan an iba pa nga kabugtoan nga may responsabilidad.
Ha pahayag ni Bugto Rutherford para hadton nag-abiabi han iya pagbalik, hiya nagsiring: “Kombinsido ako nga ini nga naieksperyensyahan naton ngatanan usa la nga pag-andam ha aton ha mas makuri nga mga panahon. . . . Nakikig-away kamo diri la basi makagawas ha prisohan an iyo kabugtoan. Diri ito amo an pinakaimportante. . . . Nakikig-away kamo basi maisangyaw an Kamatuoran, ngan adton nagbubuhat hito nakakakarawat hin makalilipay nga bendisyon.”
An mga panhitabo durante han bista han aton kabugtoan baga hin nagpapakita nga aada an paggiya ni Jehova. Han Mayo 14, 1919, an gin-apelahan nga korte nagdesisyon: “An mga akusado hini nga kaso waray . . . bistaha hin patas nga angayan ha ira, salit, ginbabaliktad an desisyon.” An kabugtoan napriso tungod han pag-akusari hin seryoso nga mga krimen, ngan magpapabilin unta ito ha ira rekord kon gintagan la hira hin parol o kon ginpagaan la an ira sentensya. Waray na iginpasaka nga kaso. Tungod hito, natipigan ni Judge Rutherford an iya legal nga kwalipikasyon ha pagdepensa ha katawohan ni Jehova ha Korte
Suprema han Estados Unidos, nga iya ginbuhat hin damu ka beses katapos niya makagawas.DETERMINADO PAGSANGYAW
“Diri kami magliliningkod ngan magnginginanga na la samtang ginhuhulat an Ginoo nga dad-on kami ha langit,” siring ni Bugto Macmillan. “Nasantop namon nga kinahanglan may buhaton kami basi hibaroan kon ano gud an kaburut-on han Ginoo.”
Pero an kabugtoan ha headquarters waray makabalik dayon ha buruhaton nga ira na ginhinimo hin damu ka tuig. Kay ano? Tungod kay han napriso hira, gin-guba an ngatanan nga printing plate nga ginagamit ha pag-imprinta han mga literatura. Makapaluya ini, ngan may kabugtoan nga naghunahuna kon tapos na ba an pagsangyaw nga buruhaton.
May interesado pa ba ha mensahe han Ginhadian nga iginsangyaw han mga Estudyante han Biblia? Basi mabaton ito, nagdesisyon hi Bugto Rutherford nga maghatag hin pahayag. Imbitado an ngatanan. “Kon waray tumambong hito nga katirok,” siring ni Bugto Macmillan, “karuyag sidngon, tapos na an aton buruhaton.”
Salit han Domingo, Mayo 4, 1919, bisan pa han grabe nga sakit, iginpahayag ni Bugto Rutherford ha Los Angeles, California an tema nga “An Paglaom han Nagsasakit nga Katawohan.” Mga 3,500 an tumambong han pahayag ngan ginatos an waray na makasulod kay puno na. Kinabuwasan, may 1,500 pa nga tinambong. Nagkaada na baton an kabugtoan—interesado pa an mga tawo!
An sunod nga ginbuhat han kabugtoan nakaapekto kon paonan-o ginbubuhat an pagsangyaw han mga Saksi ni Jehova tubtob yana.
ANDAM NA PARA HA PAG-USWAG
Iginpahibaro han Watch Tower han Agosto 1, 1919, nga temprano ha Septyembre, magkakaada kombensyon ha Cedar Point, Ohio. “Inabat han ngatanan nga kinahanglan makatambong hira,” siring ni Clarence B. Beaty, usa nga batan-on nga
Estudyante han Biblia nga taga-Missouri. Sobra 6,000 nga kabugtoan an tinambong hito, labaw gud ito ha ginlalaoman. Mas nagin makalilipay pa gud an okasyon kay may sobra 200 nga nabawtismohan ha kahirani nga Lake Erie.Han Septyembre 5, 1919, ha ikalima ka adlaw han kombensyon, samtang iginpipresenta ni Bugto Rutherford an tema nga “Pahayag Para ha mga Igkasi-Magburuhat,” iginpahibaro niya nga magpupublikar hin magasin nga may ulohan, The Golden Age. * “Magsusulod [ito] han importante nga bag-o nga mga balita ngan maghahatag hin Kasuratanhon nga esplikasyon kon kay ano nga nahitatabo iton importante nga panhitabo.”
An ngatanan nga Estudyante han Biblia nadasig pagsangyaw hin maisugon gamit inin bag-o nga publikasyon. An usa nga surat nga nagsasaysay han pag-organisar han buruhaton nagsiring: “Kinahanglan hinumdoman han tagsa nga ordinado [bawtismado] nga daku nga pribilehiyo an pag-alagad, salit salingabota an oportunidad yana ngan makigbahin gud ha pagpaangbit hinin daku nga pamatuod ha kalibotan.” Damu an kumarawat hini nga imbitasyon! Han Disyembre, an madasigon nga mga magwarali nakapahamutang na hin sobra 50,000 nga subskripsyon hiton bag-o nga magasin.
Ha ikatarapos han 1919, an katawohan ni Jehova naorganisar na utro ngan naparig-on. Dugang pa, may natuman nga pipira nga importante nga tagna mahitungod ha kataposan nga mga adlaw. Natapos an pagsari ngan pagputli ha katawohan han Dios nga igintagna ha Malakias 3:1-4, nakagawas an katawohan ni Jehova tikang ha ira simboliko nga pagkabihag ha “Babilonya nga Gamhanan,” ngan ginpili ni Jesus “an matinumanon ngan maaramon nga uripon.” * (Pah. 18:2, 4; Mat. 24:45) Yana, andam na an mga Estudyante han Biblia para ha buruhaton nga igintoka ha ira ni Jehova.
^ par. 22 An Golden Age ginsaliwnan hin ngaran nga Consolation han 1937 ngan Awake! han 1946.