Pakadto ha sulod

Pakadto ha mga sulod

ARADMAN NGA ARTIKULO 8

An Imo ba Sagdon “Nakakapalipay ha Kasingkasing”?

An Imo ba Sagdon “Nakakapalipay ha Kasingkasing”?

“An lana ngan insenso nakakapalipay ha kasingkasing; sugad man liwat an maopay nga pagkamagsangkay nga nagtikang ha sinsero nga sagdon.”​—PROB. 27:9.

KARANTAHON 102 “Buligi an mga Magluya”

MAHITUNGOD HAN ARTIKULO *

1-2. Ano an nahibaroan han usa nga brother mahitungod ha paghatag hin sagdon?

 DAMU ka tuig na an naglabay, duha nga tigurang an binisita ha usa nga sister nga maiha-iha na nga waray tatambong ha mga katirok. An tigurang nga nanguna ha pakiistorya nagbasa hin mga teksto mahitungod ha pagtambong ha katirok. Kahuna niya nga naparig-on an sister han ira pagbisita. Pero samtang nabaya hiya ngan an iya upod, an sister nagsiring, “Diri kamo maaram han akon gin-aagian.” An mga brother naghatag hin sagdon nga waray anay makiana ha sister mahitungod han iya mga problema ngan kahimtang. Tungod hito, waray makabulig ha sister an ira sagdon.

2 Ha paghinumdom, an tigurang nga nanguna ha pakiistorya nagsiring: “Hito nga panahon, naghunahuna ako nga waray apresyara han sister an amon sagdon. Pero han ginpamurubuot ko ito, nasantop ko nga an akon la ginhinunahuna kon paonan-o ako makakabasa ha iya hin angayan nga mga teksto imbes nga hunahunaon ko an iya kahimtang ngan magpakiana hin sugad hini, ‘Kumusta an imo kahimtang?’ ‘Ano an akon maibubulig?’” Ito nga tigurang nahibaro hin importante nga leksyon tikang hito nga eksperyensya. Yana, mapinairon na hiya ngan mabinuligon nga paraataman.

3. Hin-o ha kongregasyon an mahimo maghatag hin sagdon?

 3 Sugad nga mga paraataman, responsabilidad han mga tigurang nga maghatag hin sagdon kon ginkikinahanglan. Pero may mga panahon nga an iba ha kongregasyon bangin kinahanglan maghatag hin sagdon. Pananglitan, an usa nga brother o sister mahimo maghatag hin sagdon nga basado ha Biblia ha usa niya nga sangkay. (Sal. 141:5; Prob. 25:12) O an usa nga edaran nga sister mahimo ‘magsagdon ha burobata nga kababayin-an’ mahitungod ha mga butang sugad han gin-unabi ha Tito 2:3-5. Ngan syempre, kaurogan na nga an mga kag-anak kinahanglan maghatag hin sagdon ngan pagtadong ha ira mga anak. Salit bisan kon ini nga artikulo labi na nga para ha mga tigurang ha kongregasyon, kita ngatanan makakapahimulos pinaagi ha pagrepaso han mga paagi nga makakahatag kita hin sagdon nga praktikal, makakapagios, ngan ‘makakapalipay ha kasingkasing.’—Prob. 27:9.

4. Ano an aton hihisgotan hini nga artikulo?

4 Hini nga artikulo, hihisgotan naton an upat nga pakiana mahitungod ha paghatag hin sagdon: (1) Ano an husto nga motibo ha pagsagdon? (2) Kinahanglan gud ba an usa sagdonan? (3) Hin-o an dapat maghatag han sagdon? (4) Paonan-o ka makakahatag hin epektibo nga sagdon?

ANO AN HUSTO NGA MOTIBO HA PAGSAGDON?

5. Kay ano nga mas masayon karawaton an sagdon han usa nga tigurang kon iginhahatag niya ito tungod ha gugma? (1 Corinto 13:4, 7)

5 Hinigugma han mga tigurang an ira kabugtoan. Usahay, iginpapakita nira ito nga gugma pinaagi ha pagsagdon ha usa nga namimilegro nga makabuhat hin sala. (Gal. 6:1) Pero antes makiistorya hito nga tawo, maopay nga ikonsiderar han usa nga tigurang an pipira nga ginsiring ni apostol Pablo mahitungod ha gugma. “An gugma pasensyoso ngan buotan. . . . Nag-aantos ito ha ngatanan nga butang, natuod ha ngatanan nga butang, naglalaom ha ngatanan nga butang, nagpapailob ha ngatanan nga butang.” (Basaha an 1 Corinto 13:4, 7.) An pagpamalandong hito nga mga bersikulo mabulig ha tigurang nga masiguro nga an iya motibo ha paghatag hin sagdon amo an gugma. Kon abaton han ginsasagdonan nga interesado an tigurang ha iya kaopayan, posible gud nga karawaton niya an sagdon.—Roma 12:10.

6. Ano nga maopay nga ehemplo an iginpakita ni apostol Pablo?

6 Hi apostol Pablo nagpakita hin maopay nga ehemplo sugad nga tigurang. Pananglitan, han kinahanglan sagdonan an kabugtoan ha Tesalonica, waray mag-alang hi Pablo ha pagbuhat hito. Pero ha iya mga surat ha ira, ginkumendasyonan anay niya hira ha ira matinumanon nga buhat, pagbudlay tungod han gugma, ngan pagpailob. Ginkonsiderar liwat niya an ira kahimtang ngan ginsidngan hira nga maaram hiya nga diri masayon an ira kinabuhi ngan nagpapailob hira bisan pa han pagtimaraot. (1 Tes. 1:3; 2 Tes. 1:4) Ginsidngan pa ngani niya ito nga kabugtoan nga maopay hira nga ehemplo ha iba nga Kristiano. (1 Tes. 1:8, 9) Sigurado nga nalipay gud hira ha kumendasyon nga ira nakarawat kan Pablo! Waray ruhaduha nga hinigugma gud ni Pablo an iya kabugtoan. Salit nakahatag hiya hin epektibo nga sagdon pinaagi han iya duha nga surat ha mga taga-Tesalonica.​—1 Tes. 4:1, 3-5, 11; 2 Tes. 3:11, 12.

7. Kay ano nga an usa bangin diri kumarawat han sagdon?

7 Ano an mahimo mahitabo kon diri husto an paagi han aton pagsagdon? Usa nga eksperyensyado nga tigurang an nagsiring, “Diri ginkakarawat han pipira an sagdon diri tungod kay sayop an sagdon, kondi tungod kay an paagi han pagsagdon diri mahigugmaon.” Ano an aton mahibabaroan tikang hini? Mas masayon karawaton an sagdon kon iginhahatag ito tungod ha gugma, diri tungod ha kaaringit.

KINAHANGLAN GUD BA AN USA SAGDONAN?

8. Kon an usa nga tigurang nagdidesisyon kon sasagdonan ba niya an usa nga bugto, ano an kinahanglan niya ipakiana ha iya kalugaringon?

8 An mga tigurang diri dapat magdali-dali ha paghatag hin sagdon. Antes magsagdon an usa nga tigurang, kinahanglan pakianhan niya an iya kalugaringon: ‘Kinahanglan ko gud ba magsagdon? Sigurado ba ako nga sayop an ginbubuhat hito nga bugto? May-ada ba hiya natatalapas nga sugo ha Biblia? O magkaiba la ba an amon opinyon?’ Maaramon nga ginlilikyan han mga tigurang nga ‘magyakan nga diri anay naghuhunahuna.’ (Prob. 29:20) Kon an tigurang diri sigurado kon kinahanglan ba niya sagdonan an usa nga bugto, mahimo hiya dumaop ha iba nga tigurang basi pag-istoryahan nira kon ito ba nga bugto may natatalapas nga prinsipyo ha Biblia salit kinahanglan hiya sagdonan.​—2 Tim. 3:16, 17.

9. Ano an aton mahibabaroan kan Pablo mahitungod ha kon paonan-o maghahatag hin sagdon may kalabotan ha pamado ngan pag-ayos? (1 Timoteo 2:9, 10)

9 Tagda an usa nga ehemplo. Sidngon ta nga nababaraka an usa nga tigurang mahitungod ha pamado o pag-ayos han usa nga igkasi-tumuroo. An tigurang mahimo magpakiana ha iya kalugaringon, ‘May-ada ba Kasuratanhon nga rason kon kay ano nga kinahanglan ko hiya sagdonan?’ Tungod kay diri karuyag han tigurang nga maghatag la han iya kalugaringon nga opinyon, mahimo hiya magpakiana ha iba nga tigurang o ha usa nga hamtong nga magwarali mahitungod han iya ginhuhunahuna. Mahimo nira repasuhon an sagdon ni Pablo mahitungod ha pamado ngan pag-ayos. (Basaha an 1 Timoteo 2:9, 10.) Nag-unabi hi Pablo hin pipira nga mga prinsipyo. Nagsiring hiya nga an pamado han usa nga Kristiano kinahanglan magin angayan, may kasadangan, ngan nagpapakita hin maopay nga panhunahuna. Pero hi Pablo waray maghimo hin listahan kon ano an puydi ngan diri puydi igsul-ot. Maaram hiya nga an mga Kristiano may-ada katungod ha pagpili han ira karuyag basta uyon ito ha ginsisiring han Kasuratan. Salit kon nagdidesisyon kon kinahanglan gud ba sagdonan an usa nga bugto, kinahanglan ikonsiderar han mga tigurang kon an pamado ngan pag-ayos hito nga bugto may kasadangan ngan nagpapakita hin maopay nga panhunahuna.

10. Ano an kinahanglan naton hinumdoman may kalabotan ha personal nga mga desisyon han iba?

10 Hinumdoman naton nga an duha nga hamtong nga Kristiano bangin maghimo hin magkaiba nga desisyon, pero diri karuyag sidngon nga an usa ha ira husto ngan an usa sayop. Kinahanglan diri naton ipirit ha aton kabugtoan an aton kalugaringon nga suruklan ha kon ano an husto ngan sayop.—Roma 14:10.

HIN-O AN DAPAT MAGHATAG HAN SAGDON?

11-12. Kon ginkikinahanglan an sagdon, ano nga mga pakiana an kinahanglan ipakiana han tigurang ha iya kalugaringon, ngan kay ano?

11 Kon klaro nga kinahanglan sagdonan an usa, an sunod nga pakiana, Hin-o an dapat magsagdon? Antes sagdonan an usa nga inasaw-an nga sister o an usa nga minor de edad, kukonsultahon han usa nga tigurang an ulo han pamilya nga bangin mas karuyag nga hiya na la an mag-asikaso hito. * O an ulo han pamilya mahimo hangyoon nga magin presente kon naghahatag hin sagdon an tigurang. Ngan sugad han gin-unabi ha  parapo 3, bangin may mga panahon nga mas maopay kon edaran nga sister an magsasagdon ha usa nga burobata nga sister.

12 May usa pa nga kinahanglan ikonsiderar. Mahimo pakianhan han usa nga tigurang an iya kalugaringon, ‘Ako ba an angayan gud magsagdon, o mas maopay kon iba an magsasagdon?’ Pananglitan, an usa nga bugto nga minos gud an pagkita ha iya kalugaringon bangin mas mamati ha sagdon han usa nga tigurang nga nakaeksperyensya liwat hito imbes nga hadton waray. An tigurang nga nakaeksperyensya hin pariho nga pag-abat posible nga mas magpakita hin empatiya, ngan bangin mas karawaton dayon an iya ginsisiring. Pero responsabilidad han ngatanan nga tigurang nga dasigon ngan pagiuson an ira kabugtoan nga maghimo hin mga pagbag-o nga igin-oobligar han Kasuratan. Salit kon ginkikinahanglan an sagdon, importante gud nga ihatag ito.

PAONAN-O KA MAKAKAHATAG HIN EPEKTIBO NGA SAGDON?

Kay ano nga an mga tigurang kinahanglan magin “alisto ha pagpamati”? (Kitaa an parapo 13-14)

13-14. Kay ano nga importante nga mamati an usa nga tigurang?

13 Magin andam mamati. Kon an usa nga tigurang nag-aandam ha paghatag hin sagdon, kinahanglan pakianhan niya an iya kalugaringon: ‘Ano an akon nahibabaroan mahitungod ha kahimtang han akon bugto? Ano an nahitatabo ha iya kinabuhi? May mga problema ba hiya nga diri ako maaram? Ano gud an iya ginkikinahanglan yana?’

14 An prinsipyo ha Santiago 1:19 naaplikar gud ha mga naghahatag hin sagdon. Hi Santiago nagsurat: “An ngatanan kinahanglan magin alisto ha pagpamati, mahinay ha pagyakan, diri madagmit masina.” Bangin maghunahuna an usa nga tigurang nga maaram hiya han bug-os nga sitwasyon, pero maaram gud ba hiya? An Proberbios 18:13 nagpapahinumdom ha aton: “Kon an bisan hin-o nabaton dayon nga diri anay namamati, usa ito nga kalurongan ngan kaarawdan.” Maopay gud kon papakianhan mismo an bugto mahitungod han iya sitwasyon. Salit an usa nga tigurang kinahanglan mamati antes hiya magyakan. Hinumdumi an leksyon nga nahibaroan han tigurang nga gin-unabi ha tinikangan hini nga artikulo. Nasantop niya nga imbes nga tikangan an pagbisita pinaagi ha paghisgot han materyal nga iya igin-andam, ginpakianhan unta anay niya an sister hin sugad hini nga mga pakiana: “Kumusta an imo kahimtang yana?” “Ano an akon maibubulig?” Kon an mga tigurang maggagahin hin panahon basi hibaroan an sitwasyon, posible gud nga mabuligan ngan madasig nira an ira kabugtoan.

15. Paonan-o maiaaplikar han mga tigurang an prinsipyo ha Proberbios 27:23?

15 Kilalaha an panon. Sugad han gin-unabi ha tinikangan, an paghatag hin epektibo nga sagdon nag-uupod labaw pa kay ha pagbasa la hin pipira nga teksto o paghatag hin usa o duha nga suhestyon. Kinahanglan abaton han aton kabugtoan nga interesado kita ha ira kaopayan, nasasabtan naton hira, ngan karuyag naton nga buligan hira. (Basaha an Proberbios 27:23.) Kinahanglan himoon han mga tigurang an ira pinakamaopay nga magin duok nira nga sangkay an ira kabugtoan.

Paonan-o magigin mas masayon ha mga tigurang an paghatag hin sagdon? (Kitaa an parapo 16)

16. Ano an mabulig ha mga tigurang basi makahatag hira hin epektibo nga sagdon?

16 Diri karuyag han mga tigurang nga hunahunaon han ira kabugtoan nga nadaop la hira kon kinahanglan nira magsagdon ha ira. Lugod, pirme hira nakikiistorya ha ira, iginpapakita nira nga karuyag nira buligan hira kon may mga problema hira. “Kon bubuhaton mo ito,” siring han usa nga eksperyensyado nga tigurang, “magigin sangkay mo hira. Kon kinahanglan mo magsagdon, magigin mas masayon ha imo an pagbuhat hito.” Ngan magigin mas masayon karawaton han usa nga ginsasagdonan an sagdon ha iya.

Kay ano nga an usa nga tigurang kinahanglan magin pasensyoso ngan buotan kon nagsasagdon? (Kitaa an parapo 17)

17. San-o labi nga kinahanglan magin pasensyoso ngan buotan an usa nga tigurang?

17 Magin pasensyoso ngan buotan. An pagin pasensyoso ngan buotan labi nga ginkikinahanglan kon ha siyahan diri igin-aaplikar han usa an sagdon nga basado ha Biblia. Kinahanglan magbantay an usa nga tigurang nga diri maaringit kon an iya sagdon diri dayon ginkakarawat o gin-aaplikar. May kalabotan kan Jesus, igintagna han Biblia: “Waray bari nga tangbo nga iya rurumukon, ngan waray tikaparong nga pabilo nga iya paparungon.” (Mat. 12:20) Salit ha personal nga mga pag-ampo han tigurang, mahimo hiya maghangyo kan Jehova nga bendisyonan an usa nga nagkikinahanglan han sagdon ngan buligan nga masabtan an rason kon kay ano nga ginsagdonan hiya ngan iaplikar ito. An bugto nga ginsagdonan bangin nagkikinahanglan hin panahon nga pamurubuoton an iginsagdon ha iya. Kon an tigurang pasensyoso ngan buotan, adton iya ginbubuligan diri magpupokus ha paagi han pagsagdon, lugod ha sagdon mismo. Syempre, an sagdon kinahanglan pirme ibasar ha Pulong han Dios.

18. (a) May kalabotan ha paghatag hin sagdon, ano an kinahanglan naton hinumdoman? (b) Sugad han iginpapakita han retrato kaupod han kahon, ano an ginhihisgotan han mga kag-anak?

18 Mahibaro tikang ha imo mga sayop. Tungod kay diri kita perpekto, diri naton maiaaplikar hin perpekto an mga suhestyon hini nga artikulo. (San. 3:2) Makakahimo kita hin mga sayop, pero kon mahitabo ito, kinahanglan maningkamot kita nga mahibaro tikang hito. Kon gin-aabat han aton kabugtoan nga hinigugma naton hira, posible nga magigin mas masayon ha ira nga pasayloon kita kon masakitan naton hira tungod han aton ginsisiring o ginbubuhat.—Kitaa liwat an kahon nga “ Pahinumdom ha mga Kag-anak.”

ANO AN ATON NAHIBAROAN?

19. Paonan-o ta mapapalipay an kasingkasing han aton kabugtoan?

19 Sugad han aton nahibaroan, diri masayon an paghatag hin epektibo nga sagdon. Diri kita perpekto pati an aton mga ginsasagdonan. Hinumdumi an mga prinsipyo nga aton ginhisgotan hini nga artikulo. Siguroha nga an sagdon iginhahatag nga may husto nga motibo. Siguroha liwat kon ginkikinahanglan gud ba sagdonan an usa ngan kon ikaw gud ba an angayan ha paghatag hito. Antes magsagdon, pagbangon hin mga pakiana ngan pamati hin maopay basi masabtan mo an mga problema han usa nga indibiduwal. Paningkamot nga makita an mga butang pariho han iya pagkita hito. Magin buotan ngan kultibara an duok nga pakigsangkay ha imo kabugtoan. Hinumdumi an aton tumong: Karuyag naton nga an aton sagdon diri la magin epektibo kondi “nakakapalipay [liwat] ha kasingkasing.”​—Prob. 27:9.

KARANTAHON 103 Mga Paramangno—Regalo nga Kalalakin-an

^ par. 5 Diri pirme masayon an paghatag hin sagdon. Kon kinahanglan naton ito buhaton, paonan-o kita makakahatag hin sagdon ha paagi nga makakabulig ngan makakarepresko ha iba? Ini nga artikulo mabulig labi na ha mga tigurang ha paghatag hin sagdon nga maruruyagan han mga nakakakarawat hito.

^ par. 11 Kitaa an artikulo nga “An Kahikayan ha Pagkaulo ha Kongregasyon” ha Pebrero 2021 nga An Barantayan.