An uniberso organisado. ‘An mga galaksi diri kay nagsasarang la ha kalangitan, lugod organisado ito,’ sumala ha usa nga artikulo ha magasin nga Astronomy. Paonan-o ini nagin posible? An mga syentista natoo nga tungod ito han diri nakikita nga butang nga gintatawag nga dark matter. Ini nga dark matter ‘usa nga diri nakikita nga pwersa nga nasuporta ha mga galaksi, mga cluster han mga galaksi, ngan mga supercluster han mga galaksi basi magin organisado ito.’

Paonan-o nagin organisado hinduro an uniberso? An sugad ba nga kahapsay tigda la nga nahitabo? Pansina an ginsiring ni Allan Sandage. Gintatawag hiya nga “usa han pinakamaopay ngan pinakamaimpluwensya nga mga astronomo ha ika-20 ka siglo,” ngan natoo hiya ha Dios.

 Nagsiring hiya, “Para ha akon imposible nga an sugad nga pagkauruyon nagtikang ha kasamok. Sigurado nga may-ada nag-organisar hito.”

An uniberso gindisenyo para suportaran an kinabuhi. Hunahunaa an gintatawag han mga syentista nga maluya nga pwersa. Nabulig ito basi diri magbag-o an laga han adlaw. Kon mas maluya ito nga pwersa, diri gud mapuporma an adlaw. Kon mas makusog ito, maiha na nga nawara an adlaw.

An maluya nga pwersa usa la han damu nga pwersa ha uniberso nga ginkikinahanglan gud naton basi mabuhi. Hi Anil Ananthaswamy, usa nga parasurat parte ha syensya, nagsiring nga kon iba an pagkahimo han bisan usa la hito nga mga pwersa, “an mga bitoon, planeta, ngan galaksi diri gud mapuporma. Diri gud magigin posible an kinabuhi.”

An uniberso may-ada angayan nga urukyan para ha mga tawo. An tuna may-ada tama nga atmospera, tama nga kadamu han tubig, ngan bulan nga perpekto an kadaku basi magpabilin an tuna ha eksakto nga lugar. Sumala ha National Geographic, ‘nagkakauruyon an natural nga palibot ngan an buhi nga mga butang dinhi ha tuna salit ini gud la nga planeta an mauukyan han mga tawo.’ *

Sumala ha usa nga parasurat, an aton solar system hirayo ha iba nga mga bitoon ha aton galaksi. Pero tungod hito mismo nga kahibulag nagin posible an kinabuhi ha tuna. Kon mas hirani kita ha iba nga mga bitoon​—ha sentro man han aton galaksi o ha mga sidsid hito​—mamimeligro an aton kinabuhi tungod han radiation. Lugod, an tuna aada ha bahin han galaksi nga angayan para ha kinabuhi.

Basado ha iya kahibaro ha syensya han uniberso ngan han mga balaud hito, an physicist nga hi Paul Davies nakasiring: “Diri ako makatoo nga an aton pag-eksister hini nga uniberso tungod la han kapalaran, nahituman la, o tigda la nga nahitabo. . . . May katuyoan gud kon kay ano nga aanhi kita.” Diri igintututdo ni Davies nga ginlarang han Dios an uniberso ngan an kinabuhi han tawo, pero ano ha imo paghunahuna? An uniberso ngan an tuna baga hin gindisenyo basi magin posible an kinabuhi. Posible ba nga baga hin sugad an kahimtang hito kay gindisenyo ito?